Mwet ngeni masouan

Mwet ngeni tettelin menlapen masouan

Akkapochokkula Emon Me Emon Leich

Akkapochokkula Emon Me Emon Leich

Akkapochokkula Emon Me Emon Leich

“Chokeei ra fen wiliiti eu minen apochokkul ngeniei.”​—Kolose 4:11, NW.

1, 2. Met popun chienen Paul kewe ra aamwa i lon ewe leenien fotek, inaamwo ika ina eu foffor mi efeiengau ngeniir?

 IKA EMON chienach a riaffou lon imwen fotek, epwe tongeni an epwe eu minen efeiengau ngenikich ika epwe pwalo pwe kich chiechian​—inaamwo ika ese pwung ewe popun an kalapus. Eli meilapen lon ena imwen fotek repwe akkamoson, iwe, repwe operikich ren ar repwe pi ika sipwe ipweri alluk. Ina popun, ika sise pwora, esap tufich ach sipwe popporaus ngeni chienach na me aamwa i lon ewe leenien kalapus.

2 Nge, ina ewe chok mettoch ekkoch chienen ewe aposel Paul ra fori ina epwe 1,900 ier lom. Ra mwotoresin chuuri Paul lon ewe leenien fotek ren ar repwe aururu me apochokkula i lon pekin ngun. Io chienan kana? Iwe, met sipwe tongeni kaeo seni ar pwora, tuppwol, me chiechifengen?​—An Salomon Fos 17:17.

“Eu Minen Apochokkul”

3, 4. (a) Io kana limmon me lein chienen Paul kewe, me ra wiliiti minen met ngeni i? (b) Met weween eu “minen apochokkul”?

3 Sipwe mwo liwiniiti ewe ier 60 C.E. Ewe aposel Paul a kalapus lon Rom pokiten an aramas mwakeleta pwe a u ngeni ewe muu. (Fofor 24:5; 25:11, 12) Paul a paani iten limmon chon Kraist mi peni i: Tikikos, noun we chon alillis seni lemenen Asia me emon ‘chienan le angang lon ewe Samol’; Onesimus, emon ‘brother mi tuppwol me achengicheng’ seni Kolose; Aristarkos, emon re Masetonia seni Tesalonika, nge lon eu fansoun i ‘chienan le fotek’; Mark, ewe mi wiisen makkei ewe Puken Poraus Allim itan Mark, nge i mararin Parnapas, chienen Paul lon an angangen misineri; iwe, Jostos, emon chienen Paul chon angang “fan asengesin ewe muun Kot.” Iei alon Paul ussun ekkena limmon: “Chokeei ra fen wiliiti eu minen apochokkul ngeniei.”​—Kolose 4:7-11.

4 A mmen auchea alon Paul ussun ewe alillis chienan kewe mi tuppwol ra awora ngeni. A nounou eu kapasen Kriik (pa·re·go·riʹa) mi afou ngeni “minen apochokkul,” iwe, lon ewe Paipel a mak lon chok ena wokisin. A chommong weween ena kapas me aramas ra akkaewin nounou fan iten pekin safei. * Epwe tongeni afou ngeni ‘urur, minen akukkunalo metek, are minen achipa aramas.’ A lamot ngeni Paul ena sokkun minen apochokkul, me ekkena limmon mwan ra awora ngeni.

Popun An A Lamot ngeni Paul “eu Minen Apochokkul”

5. Inaamwo ika Paul emon aposel, nge met a lamot ngeni, me fan ekkoch, a lamot ngeni oukich meinisin ach sipwe kuna met?

5 Eli ekkoch repwe mairu ika repwe rong pwe a lamot ngeni Paul, emon aposel, minne epwe tufichin pochokkuleta ren. Nge, ina pwungun. A ffat pwe a pochokkul an Paul luku, me a fen likiitu fan chommong mettoch mi weires, awewe chok ren ‘kawet mi sokkolo watteen,’ ‘an lukunma fan chommong,’ me pwal fitu sokkun riaffou. (2 Korint 11:23-27) Iwe nge, i emon aramas, me a lamot ngeni aramas meinisin ar repwe kuna alillis, weween, alillisin an chiener kewe aururuur me ar apochokkulata lukuer. A pwal mwo nge ina ussun Jises. Lon ewe saingoon pwinin manauan, emon chonlang a pwa ngeni me a “apochokkula i.”​—Luk 22:43.

6, 7. (a) Lon Rom, io kana ra alichipungu Paul, me io kana ra apochokkula i? (b) Met sokkun alillis pwiin Paul kewe chon Kraist ra awora ngeni lon Rom pwe ina ewe popun ir eu “minen apochokkul”?

6 A pwal lamot ngeni Paul an aramas apochokkula. Lupwen a wareiti Rom, nge a kalapus, pwisin aramasan kewe rese etiwa i fan pwapwa. A lap ngeni ekkena chon Jus ar rese efich porausen ewe Muu. Mwirin an ekkewe nouwiisin Jus chuuri Paul lon ewe leenien fotek, ewe poraus lon Fofor a apasa pwe “Ekkoch ra poputa le luku alon; pwal fitemon rese luku. Iwe, pokiten ar tipefesen, ra poputa le feilo seni.” (Fofor 28:17, 24, 25, NW) Ese mwaal Paul a riaffou pokiten ar rese aucheani umoumochun Jiowa! An memmeef mi pochokkul won ena mettoch a fen pwalo lon ewe taropwe a makkei ekkoch ier me mwan ngeni ewe mwichefel lon Rom: “Ai lolilen mi chok lap, o ai lichipung esap tongeni much me lon letipei. Ua tongeni apasa pwe ita pwisin ngang upwe anumamau seni Kraist fan asengesin pwii kewe [chon Jus], chienei lon pekin fituk.” (Rom 9:2, 3) Nge, lon Rom a kuna ewe sokkun chiechi mi tuppwol me enlet, iwe, ar pwora me tong a aururu letipan. Ir wesewesen pwiin lon pekin ngun.

7 Ifa ussun ekkena limmon brother eu minen apochokkul? Rese mut ngeni fofoon Paul an epwe pineer seni ar repwe chuuri i. Nge fan tipemecheres me tong ra awora alillis ngeni Paul, weween, ra fori ekkewe mettoch i esap tongeni pwisin fori pokiten an fotek. Ren chok awewe, ra ussun chon kuno, iwe, ra uwei noun Paul kewe taropwe me an kewe kapasen emmwen ngeni ekkewe mwichefel me ra uwei ngeni Paul poraus mi murinno ussun nonnomun ekkewe brother lon Rom me pwal lon fitu leeni. Neman ra kut mettoch mi lamot, awewe chok ren ufan lon fansoun affou, taropwe, me pisekin mak. (Efisus 6:21, 22; 2 Timoti 4:11-13) Ekkena fofforun alillis meinisin ra apochokkula ena aposel mi kalapus, iwe mwirin, pwal i eu “minen apochokkul” ngeni pwal fitemon, pachelong fitu mwichefel.​—Rom 1:11, 12.

Ifa Ussun Sipwe “eu Minen Apochokkul”

8. Ifa ewe lesen sipwe tongeni kaeo seni an Paul pwarawu fan tipetekison pwe a osupwang ren eu “minen apochokkul”?

8 Met sipwe tongeni kaeo seni porausen Paul me ekkena limmon chienan chon angang? Sipwe akkaewin nengeni ei lesen: A lamot ach sipwe pwora me pennuku pwisin mochenich fan iten ach sipwe tufichin alisi aramas lon fansoun weires. Pwal och, ewe lapalap tipetekison epwe amwokutukich pwe sipwe pwarawu ach osupwangen alillis lon fansoun riaffou. Sap minne Paul a chok pwarawu an osupwangen alillis, nge a pwal fokkun kilisou ren ena alillis me a apunga ir kewe mi awora. Sanne a ekieki pwe an angei alillis seni aramas a wewe ngeni pwe a apwangapwang are ina eu mettoch epwe sau ren, iwe, epwe pwal ina ussuch. Ika sipwe apasa pwe ese lamot ngenikich minen apochokkul, epwe ita wewe ngeni pwe mi sokkolo watteen ach pochokkul. Chechchemeni mwo pwe minne a fis ngeni Jises a affata pwe eli fan ekkoch epwe lamot ngeni aramas mi unusoch ar repwe kokko ren alillis.​—Ipru 5:7.

9, 10. Ifa eu mettoch mi murinno epwe tongeni fis ika emon epwe pwarawu an osupwangen alillis, me ifa ussun an fori ena mettoch epwe tongeni kku chon an we famili me chon ewe mwichefel?

9 Epwe tongeni fis mettoch mi murinno ika ekkewe mi wor wiiser repwe pwarawu pwe mi kauk minne repwe tufichin fori me a lamot ngeniir alillis seni chiener kewe. (Jemes 3:2) Pwarawuun osupwang a kan apochokkula ewe riri lefilen ekkewe sou emmwen me ir kewe mi nom fan ar emmwen, iwe, a afeffeitai ewe sokkun porausfengen mi apwapwa me esor eppetin. Tipetekisonun ekkewe mi tipemecheresin angei alillis a awora eu leenien appiru ngeni ekkewe pwal fitemon mi toriir ewe chok sokkun osukosuk. A affata pwe ekkewe sou emmwen rese unusoch me a mecheres ach sipwe fos ngeniir.​—An Salomon Fos 7:20.

10 Ren chok awewe, eli ekkewe nau repwe kuna pwe epwe mwaren mecheres ngeniir ar repwe angei alillis seni semer me iner fan iten ar repwe pwakini osukosuk me sossot ika ra silei pwe semer me iner ra kuna ekkena chok pwal osukosuk lupwen ir mi kukkun. (Kolose 3:21) Epwe ina ussun an epwe tongeni sussuuk alen porausfengen lefilen sam me in me nour kewe. Epwe tongeni wor porausfengen mi murinno ussun an Paipel kewe fon me repwe tipemecheresin auseling ngeni ena fon. (Efisus 6:4) Pwal ussun chok, chon ewe mwichefel repwe mwaren mmonleta pwe repwe angei alillis seni ekkewe elter ika repwe miritiiti pwe mi pwal tottori ekkewe elter fansoun osukosuk, niuokkus, me fitikoko. (Rom 12:3; 1 Piter 5:3) Iwe, pwal eu, epwe tongeni sussuuk alen porausfengen, epwe tongeni kawor fon seni Paipel, iwe mwirin, luku epwe tongeni pochokkuleta ren ekkena mettoch. Chechchemeni mwo pwe minen apochokkul a lamot ngeni pwiich kewe iei lap seni ekkewe fansoun lom meinisin.​—2 Timothy 3:1.

11. Lon ei fansoun, pwata a lamot ngeni chommong aramas eu “minen apochokkul”?

11 Ese lifilifil ia sia nonnom ia, are mei fet nonnomuch, are fite ierich, nge epwe torikich meinisin fansoun weires. A chok ikkina ussun fonufan lon ei fansoun. (Pwarata 12:12) Ekkena lapalap mi aweiresikich lon pekin aion are pekin letip ra kan sossotuni ach luku pwe epwe pwalo ika a ifa ukuukun pochokkulan. Eli epwe piita sossot lon ach leenien angang, lon sukul, lon ach famili, are lon ewe mwichefel. Epwe tongeni popu seni eu samau mi chou are och mettoch mi eriaffoukich me lom. Ika puluwach, emon elter, are emon chienach epwe sotun apochokkulakich ren och kapas mi murinno are fofforun alillis​—epwe ifa me watteen aururuun letipach! Epwe ussun an emon tofi ngeni unuchach mi metek och safei! Ina minne, ika ka kuna pwe emon pwiich a letipechou, kopwe eu minen apochokkul ngeni. Are, ika eu osukosuk a chounuk, kopwe tingor alillis seni io kkan mi wor tufichir lon pekin ngun.​—Jemes 5:14, 15.

Ifa Ussun ewe Mwichefel epwe Tongeni Awora Alillis

12. Met emon me emon lon ewe mwichefel epwe tongeni fori fan iten an epwe apochokkula pwiin kewe meinisin lon pekin ngun?

12 Meinisin lon ewe mwichefel, pachelong ekkewe kukkun, repwe tongeni fori minne epwe apochokkula aramas. Ren chok awewe, om fiffiti mwich me ewe angangen afalafal iteiten wiik epwe wesewesen apochokkula lukuen pwal fitemon. (Ipru 10:24, 25) Om likiitu lon angang mi fel a kan pwarata pwe ka tuppwol ngeni Jiowa, me a affata pwe en mi nennelo lon pekin ngun inaamwo ika eli en mi achocho le pwakini osukosuk mi chou iei. (Efisus 6:18) Ena sokkun likiitu epwe tongeni apochokkula pwal fitemon.​—Jemes 2:18.

13. Pwata ekkoch ra ukutiu seni ar angang lon ewe mwichefel, me ifa ussun sipwe tongeni alisiir?

13 Fan ekkoch, ekkewe mettoch mi chounikich iteiten ran are pwal och osukosuk epwe tongeni eppeti are aukatiu an ekkoch fiti ewe angangen afalafal. (Mark 4:18, 19) Eli sisap kukkuna lon ach kewe mwich chokewe mi aukatiu ar angang. Nge neman ir mi chuen tongei Kot lon letiper. Met epwe apochokkula ar luku? Ekkewe elter repwe tongeni awora alillis ren ar aamwer. (Fofor 20:35) Eli repwe tingor alillisin pwal fitemon lon ewe mwichefel. Eli ena foffor mi fiti tong, fofforun aamwa aramas, epwe ussun ita och safei mi murinno, safeien amanaua ir kewe mi apwangapwang lukuer.

14, 15. Ifa ewe fon Paul a uwawu fan iten ewe fofforun apochokkula chienach kewe? Uwawu mwo porausen eu mwichefel mi apwonueta ena fon.

14 Ewe Paipel a peseikich pwe sipwe “aururu ekkewe mi letipechou, me apochokkula ekkewe mi apwangapwang.” (1 Tesalonika 5:14, NW) Eli chokana mi “letipechou” ra meefi pwe rese chuen pwora me resap tongeni pwakini ekkewe fansoun weires mi tottoriir ika esor alillis ngeniir. En mi tufichin awora ena alillis? Ena kapas “apochokkula ekkewe mi apwangapwang” a pwal afou ngeni “kamwochunnuk won” are “foropachei” ekkewe mi apwangapwang. Jiowa a kan aucheani me tongei meinisin noun kewe siip. Ese meefi pwe ir mi lamotongau, me ese mochen pwe repwe paselo. En mi tongeni alisi ewe mwichefel pwe epwe “kamwochunnuk won” ekkewe mi apwangapwang lukuer tori ar repwe pochokkuleta?​—Ipru 2:1.

15 Emon elter a aamwa eu pupulu, nge a fen ukutiu ar angang lon ewe mwichefel ukuukun wonu ier. Iei makkeien ena elter: “Ewe alillis fan kirokiroch me tong unusen ewe mwichefel a awora a kon achungu letiper pwe iwe a amwokutuur pwe repwe liwinsefallilong lon ewe mwichefel.” Ifa meefien ena sister mi fen pin ukutiu seni ach angang me lom ussun an chon ewe mwichefel aamwa i? Iei alon: “Iei ewe mettoch a alisikem pwe aupwe liwinsefallilong lon ach mwichefel: pwiich kewe mi aamwakem rese ussun ita apwungukem are laleitikem. Nge, ra pwarata tipemirit me ra uwawu poraus seni Paipel mi apochokkulakem.”

16. Io ewe emon a mmonleta fansoun meinisin pwe epwe alisi ekkewe mi osupwang ren minen apochokkul?

16 Ewer, chon Kraist mi enlet ra kan pwapwaiti ar repwe eu minen apochokkul ngeni chiener kewe. Iwe, ika nonnomuch epwe sissiwil, eli pwisin kich sipwe kuna alillis seni pwiich kewe, alillis fan iten ach sipwe pochokkuleta. Iwe nge, ren enletin, eli epwe torikich och fansoun lupwen esap wor emon aramas epwe tufichin alisikich. Nge, a wor Emon Chon Awora pochokkul, iwe, a tufichin apochokkulakich fansoun meinisin me a tipemecheresin awora alillis fansoun meinisin​—weween, Jiowa Kot.​—Kol Fel 27:10.

Jiowa​—Ewe mi Lapalap seni Meinisin mi Tufichin Apochokkulakich

17, 18. Ifa ussun Jiowa a apochokkula Noun we, Jises Kraist?

17 Lupwen Jises a nom won ewe iraan nninni, a iei ussun an kokko: “Semei, upwe alukuluku nguni le poum.” (Luk 23:46) Mwirin, a malo. Fitu chok awa me mwan, a ares me chienan kewe mi achengicheng ra likitalo i me ra su seni pokiten ar niuokkus. (Mattu 26:56) Jises a alaemon chok me a wor emon chok Chon Awora pochokkul ngeni​—weween, Seman we lon lang. Nge sanne a lamot mwaal an luku Jiowa. An Jises tuppwol ngeni Seman we a atoto ngeni och liwinin, weween, an Jiowa tuppwol le peni i.​—Kol Fel 18:25; Ipru 7:26.

18 Lon unusen an Jises angangen afalafal won fonufan, Jiowa a awora ngeni Noun na minne a lamot ngeni fan iten an epwe tuppwol tori an malo. Ren chok awewe, lupwen an a keran wes an Jises papatais, nge ina poputaan an angangen afalafal, a rong leuwen Seman we, iwe, a pwarawu an acheni me tongei i. Lupwen a lamot ngeni Jises alillis, Jiowa a tinatiu chonlang pwe repwe apochokkula i. Lupwen a tori Jises ewe sossot mi lap seni meinisin le sopwoloon manauan won fonufan, Jiowa a etiwa an kewe kokko me tingor. Ese mwaal ekkena mettoch meinisin minen apochokkul ngeni Jises.​—Mark 1:11, 13; Luk 22:43.

19, 20. Met popun sipwe wesewesen achifoua pwe Jiowa epwe apochokkulakich lon fansoun osupwang?

19 Jiowa a mochen an epwe pwal akkaewin ewe Chon Awora pochokkul ngenikich. (2 Kronika 16:9) Ewe emon sokkun pochokkul me manaman meinisin ra popu seni epwe tongeni wiliiti eu minen apochokkul ngenikich ika epwe torikich fansoun watte osupwang. (Aisea 40:26) Maun, woungau, samau, malo, are pwisin apwangapwangach kewe repwe tongeni wesewesen chounikich. Ika ekkewe sossot repwe ussun “chon oputakich mi pochokkul,” Jiowa epwe tongeni awora ngenikich an pochokkul me manaman. (Kol Fel 18:17; Ekistos 15:2) A wor an minen alillis mi pochokkul fan itach​—weween, an we ngun mi fel. Ren an we ngun mi fel, Jiowa epwe tufichin ngeni “ekewe chon malulu pochokul” pwe repwe tongeni “assita ren poukassir usun chok ekewe asaf.”​—Aisea 40:29, 31.

20 An Kot we ngun mi fel, iei ewe manaman mi pochokkul seni manaman meinisin lon unuselapen lang me fonufan. Iei alon Paul: “Ngang mi tufich ren mettoch meinisin lon ewe emon mi apochokkulaei.” Ewer, Semach we mi ur ren tong lon lang epwe tongeni aurakichelo ren ewe sokkun ‘pochokkul mi sokkolo watteen’ ren ach sipwe tufichin likiitu fan sokkun riaffou meinisin tori ewe fansoun an epwe “asefosefalli mettoch meinisin” lon ewe Paratis a fen pwoneitiu, ewe mi akkarapoto.​—Filipai 4:13; 2 Korint 4:7; Pwarata 21:4, 5.

[Pwóróus fan]

^ Iei alon Vine’s Complete Expository Dictionary of Old and New Testament Words, makkeien W. E. Vine: “Eu kapas mi popu seni ena kapas [pa·re·go·riʹa] a wewe ngeni ewe esin safei mi akukkunatiu metek are cheuch.”

En Mi Chechchemeni?

• Ifa ussun ekkewe brother lon Rom eu “minen apochokkul” ngeni Paul?

• Ifa ussun epwe tufich ach sipwe eu “minen apochokkul” lon ewe mwichefel?

• Ifa ussun Jiowa akkaewin ewe Chon Awora pochokkul ngenikich?

[Ekkewe Kapas Eis fan Iten ewe Lesen]

[Sasing lon pekin taropwe 28]

Ekkewe brother “eu minen apochokkul” ngeni Paul pokiten ar tuppwol le peppeni i, ar kapas mi apochokkula i, me ar kewe foffor mi alisi i

[Sasing lon pekin taropwe 30]

Ekkewe elter ra kan akkom le akkapochokkula chon ewe mwichefel