Mwet ngeni masouan

Mwet ngeni tettelin menlapen masouan

Fetal Ren Luku, Sap Ren Nengeni!

Fetal Ren Luku, Sap Ren Nengeni!

Fetal Ren Luku, Sap Ren Nengeni!

“Sia chok fefetal lon luku, sap ren nengeni.”​—2 KORINT 5:7.

1. Met popun sia silei pwe Paul a feffetal ren luku, sap ren nengeni?

 LON ewe ier 55, 20 ier ra fen lo seni fansoun Saul, ewe chon eriaffou chon Kraist, a choni ena lamalam. An luku ese apwangapwangelo lon ena 20 ier. Inaamwo ika ese mwo kuna ren mesan ekkewe mettoch mi pwon ngeni lon lang nge, an luku pwe epwe kuneer a pochokkul. Lupwen Paul a mak taropwe ngeni ekkewe chon Kraist mi kepit mi eani lukuluk pwe repwe feita lang, Paul a apasa: “Sia chok fefetal lon luku, sap ren nengeni.”​—2 Korint 5:7

2, 3. (a) Ifa ussun sipwe pwaralo pwe sia feffetal ren luku? (b) Ifa weween ach feffetal ren nengeni?

2 Ika sipwe feffetal ren luku, sipwe unusen lukuluk won an Kot tufichin emmweniochu manauach. Sipwe unusen lukuluk pwe Kot a fokkun silei minne epwe efeiochukich. (Kol Fel 119:66) Lupwen sia pwungupwung won met sipwe fori, iwe, sipwe chechchemeni “minne sise mo kuna.” (Ipru 11:1) Ekkewe mettoch sise mwo kuna ra kapachelong ewe “lang sefo o pwal fonufan sefo.” (2 Piter 3:13) Iwe nge, ach feffetal ren nengeni a wewe ngeni ach kukkutta akkom minne sia kuna me attapa chok. Ese och ena pokiten epwe emmwen ngeni ach tunalo letipen Kot.​—Kol Fel 81:12; Än Salomon Afalafal 11:9.

3 Ese lifilifil ika kich kinikinin ewe “mwich kisikis” mi apilukuluk ngeni manau lon lang, are ika sia nonnom ren ekkewe “ekkoch siip” mi apilukuluku manau won fonufan, emon me emon leich epwe lefareni ewe poraus pwe sipwe feffetal ren luku sap ren nengeni. (Luk 12:32; Jon 10:16) Sipwe kuna ifa ussun ach apwonueta alon ena fon epwe tumunukich seni feiengau pokiten ewe “pwapwan tipis mi epwe nonnom chok fansoun mochomoch” sia kuna lupwen sia chei pisek me wou, are lupwen sise chuen ekkekieki pwe ei otot won fonufan epwele wes. Iwe, sipwe pwal atittina ekkewe feiengau seni ach feffetal ren nengeni chok.​—Ipru 11:25.

Tunalo Ewe “Pwapwan Tipis Mi Epwe Nonnom Chok Fansoun Mochomoch”

4. Ifa filien Moses me met popun a ina filian?

4 Anchangei mwo ewe sokkun manau Moses, noun Amram, a tongeni manaueni. Pokiten a maarita lein noun ewe kingen Isip kewe, epwe wor an manaman, wou, me nemenem. A tongeni eani ei sokkun ekiek: ‘Ua sukul ren tipatchemen Isip, me a wor ai manaman. Ika ua nonnom lon imwen Farao, iwe, ua tongeni alisi pwii kewe mi riaffou!’ (Fofor 7:22) Iwe nge, filien Moses pwe “epwe eti noun Kot kewe aramas lon ar riaffou.” Pwata a ina ussun filian? Met popun a poutalo pisekin me woun Isip meinisin? Iei met ewe Paipel a apasa: “Ren luku, [Moses] a likitalo Ijip, ese mo niuokusiti songen ewe king; pun a likiitu, usun a chok nennengeni ewe emon sise tongeni nengeni.” (Ipru 11:24-27) An Moses silei pwe Jiowa epwe efeiochu aramas mi pwung a alisata an u ngeni tipis me ekkewe pwapwaan fonufan mi apwapwai kich ren fansoun mwochomwoch chok.

5. Ifa ussun an Moses pisekin nengeni a apochokkulakich?

5 Fan chommong sia pwal pwungupwung won kapas eis mi weires. ‘Upwe poutalo ekkoch foffor mi ekis u ngeni ewe emmwen lon Paipel? Upwe kutta eu angang mi efeiochuei ren moni watte nge epwe aweiresi ai feffeita lon pekin ngun? An Moses pisekin nengeni epwe alisikich ach sisap filata me ren ekiekin ei fonufan, nge sipwe lukuluk won tipatchemen ewe Kot “sise tongeni kuna,” Jiowa. Amwo sipwe aucheaani ach chiechi ngeni Jiowa lap seni mettoch meinisin lon fonufan, ussun chok Moses.

6, 7. (a) Ifa ussun Iso a pwari pwe a chok feffetal ren nengeni? (b) Ifa ussun porausen Iso a ourourakich?

6 A sokkolo ekiekin noun Aisek we Iso me ekiekin Moses. Iso a mochen muttir apwapwai inisin. (Keneses 25:30-34) Iso ese aucheaani mettochun ngun me a “amomolo an we alemwirin mwanichi ren chok eu mongo.” (Ipru 12:16) Iso ese ekieki pwe met a fori epwe siwili an chiechi ngeni Jiowa are ifa ussun mwirimwirin kewe repwe feiengau ren filian. A ussun ita pwe mesen an luku ra toputopulo. Me ren Iso, an Jiowa kewe pwon mi lamot kisikis. Iso a feffetal ren nengeni, sap ren luku.

7 Porausen Iso a ourourakich. (1 Korint 10:11) Lupwen sia pwungupwung won eu kefil, mi lapalap are kisikis, sisap tup ren ekiekin an Setan fonufan mi era pwe sipwe muttir angei met sia mochen. Iwe, sipwe eisinikich: ‘Ngang mi lapalapeni lapalapen Iso ren met ua filata? Ai kukkutta met ua mochen iei epwe ekisalo lamoten mettochun ngun lon manauei? Filiei kewe ra efeiengaua ai chiechi ngeni Jiowa me ai kuna feioch lon mwach kkan? Ua isetiu eu leenien appiru mi murinno are ngau fan iten aramas?’ Ika filiach kewe ra pwaralo pwe sia aucheaani mettochun ngun, iwe, Jiowa epwe efeiochukich.​—An Salomon Fos 10:22.

Su Seni Ewe Ssarin Tongen Pisek

8. Ifa ussun Jises a ouroura ekkewe chon Kraist lon Leotisia me met popun sipwe ekieki ussun met a era ngeniir?

8 Me loom, Jises a ngeni Jon ewe pwarata fan iten ewe mwichefel lon Leotisia, Esia Minor, eu poraus mi ouroureer ussun tongen pisek. Chon Kraist lon Leotisia ra wouoch ren moni me pisek nge ra woungau lon pekin ngun. Rese feffetal ren luku. Ra fen mut ngeni wouur me pisekir ar repwe achuneerelo lon pekin ngun. (Pwarata 3:14-18) Tongen pisek a pwal tongeni achunalokichelo. Ach chei wou me pisek epwe apwangapwangalo ach luku me sisap chuen “likiitu le sa lon ewe kitir mi nom mwach.” (Ipru 12:1) Ika sise tumunuochu, ekkewe “minen apwapwa lon ei manau” repwe unusen pwoluelo foffor lon pekin ngun pwe “rese tongeni maau.”—Luk 8:14.

9. Ifa ussun ach kilisou me menemenoch ren anach mongo lon pekin ngun epwe tumunukich?

9 Ika sisap unusen alamota ei fonufan are sisap chok achocho ngeni wou me pisek, iwe, menemenoch ren minne a nom rech epwe tumunukich lon pekin ngun. (1 Korint 7:31; 1 Timoti 6:6-8) Lupwen sia feffetal ren luku, sap ren nengeni, sia kuna chengel lon ei paratis lon pekin ngun. Lupwen sipwe ani anach mongo lon pekin ngun, sia mochen ‘kol fan pwapwan letipach.’ (Aisea 65:13, 14) Sia pwal pwapwaiti ach chiechi ngeni aramas mi uwani uwan an Kot ngun mi fel. (Kalesia 5:22, 23) A lamot ach sipwe menemenoch me pochokkuleta ren minne Jiowa a awora lon pekin ngun.

10. Ikkefa ekkewe kapas eis sipwe pwisin eisinikich?

10 Ikkeei ekkoch kapas eis sipwe pwisin eisinikich: ‘Ifa lamoten wou me pisek lon manauei? Ua nounou ewe wou me pisek a nonnom rei fan iten ai upwe pwapwaiti manauei chok are fan iten kalisitaan fel mi enlet? Met a kan apwapwai letipei? Kaeofengen me chiechifengen me chienei kewe lon ach kewe mwich, are lupwen ua asoso me kulou lon wiikend? Ua kan aea wiikend fan iten kulou me asoso are fan iten afalafal me minne a riri ngeni fel mi enlet?’ Weween feffetal ren luku pwe sipwe achocho ngeni angangen ewe Muu ren lukuluk won an Jiowa kewe pwon.​—1 Korint 15:58.

Ekkekieki Ussun Ewe Sopwoloon

11. Ifa ussun ach feffetal ren luku a alisata ach ekkekieki ussun ewe sopwoloon?

11 Ach feffetal ren luku epwe alisata ach poutalo ewe ekiekin fonufan pwe ewe sopwoloon ese kanoto are ewe sopwoloon esap war. Sise ussun ekkewe aramas mi esiita ekkewe oeisini lon Paipel. Sia miritiiti ifa ussun met a fiffis lon fonufan a tipeeu ngeni ekkewe oesini. (2 Piter 3:3, 4) Iwe, ifa ussun ekiekin me fofforun aramas iei? Rese kan pwar ngonuk pwe sia nonnom lon “ekkewe ran le sopwoloon”? (2 Timoti 3:1-5) Ren mesen luku, sia weweiti pwe met a fiffis ikenai a wewe ngeni ‘esisinen an Jises liwinsefal pwal sopwolon ei fansoun.’​—Mattu 24:1-14.

12. Ifa ussun ewe oesini lon Luk 21:20, 21 a pwonueta me loom?

12 Met a fis lon fansoun chon Kraist loom a ekis ussun chok met a fiffis ikenai. Jises a ouroura noun kewe chon kaeo lupwen a nonnom won fonufan: “Nge are oupwe kuna ekkewe mwichen sounfiu ra pwellifeili Jerusalem, iwe, oupwe sinei pwe an we tatakkis a arapoto. Lon ewe fansoun, ir mi nonnom Jutia repwe suta won chukuchukuta. Ir mi nonnom lon ewe telinim repwe tou, o ir mi nonnom le malamal resap pwal tolong lon.” (Luk 21:20, 21) Ei oesini a unusen pwonuta. Sounfiu fan nemenien Cestius Gallus ra maunei Jerusalem lon 66 C.E. Nge, lupwen ra muttir su, iwe, a pwa ewe esissin pwe chon Kraist repwe “suta won chukuchukuta.” Nge, lon 70 C.E., soufiuen Rom ra liwin. Ra maunei Jerusalem me ra ataielo ewe imwen fel. Ewe sou uruwo Josefus a apasa pwe lap seni eu milion ra nninniilo me ra liapeni 97,000. Kot a apwungu ekkewe chon Jus. Aramas mi feffetal ren luku ra auselinga an Jises kapasen ourour me rese feiengau.

13, 14. (a) Met epwe fis lon mwach kkan? (b) Met popun sipwe ekkekieki ussun pwonuetaan ekkewe oesini lon Paipel?

13 Och mettoch mi ekis lollo ngeni met a fis lon Jerusalem epwe fis lon ach ei fansoun. Ekkoch muu lon ewe United Nations repwe eani wiiser lon eu kapwung seni lang. Me loom, ekkewe sounfiuen Rom ra wiisen tumunu kinamween ekkewe fonu fan an Rom nemenem (Pax Romana). Iei, ewe United Nations a wiisen tumunu kinamween fonufan. Inaamwo ika ekkewe sounfiuen Rom ra wiisen tumunu kinamwe won fonufan nge, ra ataielo Jerusalem. Alon ewe oesini lon Paipel, iei ewe fansoun ekkoch muu mi pochokkul repwe ekieki ussun ekkewe osukosuk mi fisita pokiten lamalam me repwe ataielo met Jerusalem loom a liosueta, Kirisentom, pwal unusen Papilon mi Lapalap. (Pwarata 17:12-17) Ekkewe lamalam chofona meinisin repwele talo.

14 Kataloon ekkewe lamalam chofona esissinnen poputaan ewe riaffou mi fokkun lapalap. Le muchuloon ena riaffou mi lapalap, ekkewe lusun kinikinin an ei otot mi ngau repwe talo. (Mattu 24:29, 30; Pwarata 16:14, 16) Ach feffetal ren luku epwe alisata ach ekkekieki ussun ekkewe oesini lon Paipel. Amwo sisap tupulo ren ewe luku pwe eu mwicheich aramas ra forata, ussun chok ewe United Nations, a wewe ngeni an Kot minen efisata kinamwe me lukulukoch won fonufan. Iwe, unusen manauach a pwaralo ach luku pwe “ranin ewe Samol mi Lapalap a arapoto”?​—Sefanaia 1:14.

Ifa Me Watteen Ewe Feiengau Seni Ach Feffetal Ren Nennengeni?

15. Menni ssar muun Israel a turulong lon mwirin ra feioch ren manamanen Jiowa?

15 Met a fis lon Israel loom a affata pwe feiengau epwe fisita lupwen feffetal ren nengeni a apwangapwangalo ach luku. Chon Israel ra kuna ekkewe engol riaffou mi asaua ekkewe koten Isip me ra kuna an Jiowa tumun lupwen ra pwerelo lon ewe Setipar. Iwe nge, ra alleasolapa Jiowa ren ar fel ngeni liosun ewe apanen kou seni kolt ra fori lupwen ra osukosuk me chipwang le wikiti Moses pun a “mangetiu me won ewe chuk.” (Ekistos 32:1-4) Pokiten ar atapwalapwal ra fel ngeni eu lios ra kuna ren meser. Ar feffetal ren nengeni a turunufasei Jiowa me “ulungerou mwan ra malo.” (Ekistos 32:25-29) A mmen solap lupwen filien emon chon fel ngeni Jiowa a pwarata pwe ese lukuluk won Jiowa are won an tufichin apwonueta an kewe pwon.

16. Ifa ussun chon Israel ra feiengau seni feffetal ren nengeni?

16 Ikkeei pwal ekkoch ekkewe osukosuk chon Israel ra feiengau ren pokiten ra feffetal ren nengeni. Ra niueiti chon oputer. (Numperis 13:28, 32; Tuteronomi 1:28) Ra u ngeni an Moses nemenem mi pop seni Kot. Ra ngunungunungau iteitan ussun weiresin manauer. A kon apwangapwang ar luku pwe rese chuen mochen nonnom lon ewe Fonu mi Pwonetiu nge ra mochen liwinlo Isip me ekkewe timon mi nemeni ena fonu. (Numperis 14:1-4; Kol Fel 106:24) A ifa me watteen riaffoun Jiowa pokiten ewe sufolungau noun kewe aramas ra pwari ngeni ar we King rese tongeni kuna.

17. Met popun chon Israel ra tunalo an Jiowa nemenem lon ranin Samuel?

17 Lon ranin ewe soufos Samuel, muun Israel a feiengau sefal lupwen ra feffetal ren nengeni. Ra mochen pwe emon king ra kuna ren meser epwe nemeniir. Jiowa a pwari ngeniir ochchun an nemenem nge chon Israel rese mochen feffetal ren luku. (1 Samuel 8:4-9) Ra tunalo an Jiowa emmwen pokiten ra mochen pwe repwe ussun chok ekkewe muu mi pwellifeiliir.​—1 Samuel 8:4-9.

18. Ikkefa ekkewe lesen sia kaeo ussun ewe feiengau a pop seni ach feffetal ren nengeni?

18 Kich noun Jiowa kewe chon angang me sia aucheaani ach chiechioch ngeni Jiowa. Sia mochen kaeo me apwonueta alon ekkewe lesen seni met a fis me loom. (Rom 15:4) Lupwen chon Israel ra feffetal ren nengeni chok, ra monuki pwe Kot a emmweniochchur ren Moses. Ika sise tumunuochu, iwe, sipwe monuki pwe Jiowa Kot me ewe Moses mi Lapalap, Jises Kraist, ra ekkemmweni ewe mwichefelin chon Kraist iei. (Pwarata 1:12-16) Sipwe tumunu pwe sisap eani ekiekin fonufan ussun an Jiowa mwicheich won fonufan. Ika sia tumunungau ngeni ena, iwe, sia tongeni ngunungunungau me sisap chuen aucheaani ekkewe aramas mi tupuni an Kot mwicheich me ewe mongoon ngun mi kawor ren “ewe chon angang mi tuppwel o tipatchem.”​—Mattu 24:45.

Feffetal Ren Luku

19, 20. Kopwe achocho le fori met, me met popun kopwe fori?

19 Iei met a mak lon ewe Paipel: “Pun saminne sipwe maun ngeni fituk me cha, pwe ngeni ekkewe mu, are ekkewe nemenem, are ngeni ekkewe chon nemeni rochopwak won ei fonufan, pwal ngeni ekkewe chommong sokkun ngun ingau lon lang.” (Efisus 6:12) Setan ewe Tefil ewe chon oputa-kich. A mochen ataielo ach luku. Setan epwe eani ekkewe sokkun rauangau meinisin ren an epwe okkullukich seni filiach le angang ngeni Kot. (1 Piter 5:8) Met epwe tumunukich pwe sisap tupulo ren lingen an Setan fonufan? Iwe, sipwe feffetal ren luku nge sap ren nengeni. Lukuluk won an Jiowa kewe pwon epwe tumunukich seni ach sipwe “usun chok efoch wa mi ta.” (1 Timoti 1:19) Amwo sipwe apposa letipach ngeni ach sipwe feffetal ren luku me unusen lukuluk won pwonuetaan an Kot kewe pwon. Amwo sipwe ikkiotek pwe sisap feiengau lon kataloon ei otot mi ngau mi arapoto.​—Luk 21:36.

20 Sia tongeni appiru Jises lupwen sia feffetal ren luku nge sap ren nengeni. “Kraist a pwal kuna riaffou fan asengesimi, o a isetiu eu leenien appiru mwemi, pwe ami oupwe tapwelo mwirin lon ipwan.” (1 Piter 2:21) Ewe lesen mwirin ei epwe aporausakich ifa ussun sia tongeni feffetal ussun chok Jises a fetal.

En Mi Chechchemeni?

• Met ka kaeo seni porausen Moses me Iso ussun ach feffetal ren luku, nge sap ren nengeni?

• Met sipwe fori pwe sisap kkuf ren tongen pisek?

• Ifa ussun feffetal ren luku a tumunukich seni ewe ekiek pwe ewe sopwoloon a towau senikich?

• Met popun feffetal ren nengeni a tongeni efeiengauakich?

[Ekkewe kapas eis fan iten ewe lesen]

[Sasing lon pekin taropwe 9]

Moses a feffetal ren luku

[Sasing lon pekin taropwe 10]

Kulou me asoso ra aweiresi ach fiti mwich me feilo afalafal?

[Sasing lon pekin taropwe 12]

Ifa ussun sia kuna tumun seni ach ekkekieki ewe poraus lon Paipel?