Ekkewe Pwapwa Seni Ach Föfföri Minne Mi Wenechar Me Pwüng

“Feiöch seni Jiowa a awöüükich, nge i esap apacha och riaföü ngeni.”​—ÄN SALOMON FOS 10:22.

1, 2. Met popun sipwe tüttümünükich seni ach sipwe kon ekilapei ussun mwachkkan?

 “ACH EKKEKIEKI chök ussun mwachkkan . . . a pinei ach sipwe küna enletin met a fiffis iei chök,” ina alon emön sou ääk re Merika. A enlet ena pworaus ren ekkoch semirit mi chök afota ekiekiir won ekkewe tufich epwe suuk ngeniir fansoun repwe wattetä, iwe nge, resap chüen ekieki ussun ekkewe feiöchün ierin semirit tori än ekkewe ier ra fen nuulo.

² Pwal mwo nge ekkoch chon fel ngeni Jiowa ra tongeni eäni ena sokkun ekiek. Anchangei minne epwe tongeni fis. Kich sia äneänei pwe epwe pwönuetä än Kot we pwon pwe epwe efisi eü paratis won fönüfan. Sia chök mwötöres le witiwiti fansoun sipwe ngaselo seni semwen, chinnap, metek, me riäfföü. Iwe, inaamwo ika a mürinnö ach sipwe witiwiti ekkena mettoch, nge met epwe fis ika sipwe chök afota ekkena feiöch lon pekin aion lon mwachkkan nge sisap tongeni küna ach kewe feiöch lon pekin ngün ikenäi? Solapan ika ina! Epwe mecheres ach sipwe letipechou me ‘letipengaü, are ach äpilükülük a mmang le pwönuetä’. (Än Salomon Fos 13:12) Osukosuk me weiresin manauach epwe tongeni efisi eü ssär ngenikich, weween, sipwe meefi letipengaü are meefi pwe sia attong. Eli sisap chüen mökürochou fän lapalapangaüen nonnomuch, nge sipwe tongeni poputä le ngunungunungau. Nge esap fis ekkena mettoch ika sipwe ekilapei feiöchuch iei ren kilisou.

3. Met sipwe ekilapei lon ei lesen?

³ Än Salomon Fos 10:22 a apasa, “Feiöch seni ewe Samol mi Lapalap a awöüükich, nge i esap apacha och riaföü ngeni.” Esap eü feiöch ach sipwe pwapwaesini wöüüöchün nöün Jiowa kewe chon angang ikenäi lon pekin ngün? Sipwe  ekieki ussun ekkoch feiöchün ach wöüüöch lon pekin ngün me ppii ifa ussun ra kkü emön me emön leich. Ach ekkekieki ussun ekkewe feiöch Jiowa a tinatiu won ‘emön mi wenechar o föri minne a pwüng’ epwe apöchökkülatä ach tipeppos pwe sipwe sopwelo le angang ngeni Semach we lon läng ren pwapwa.​—Än Salomon Fos 20:7.

Ekkewe Feiöch Mi Apwapwakich Iei

4, 5. Menni afalafal lon Paipel ka pwisin aücheani, iwe, pwata?

⁴ Sia silefichi enletin aitien Paipel. Lap ngeni ekkewe lamalamen Kristentom ra erä pwe ra lükü ewe Paipel. Iwe nge, rese tipeeüfengen won minne ewe Paipel a apasa. A pwal mwo nge sokkofesen minne chon chök eü pekin lamalam ra lükü ussun met Paipel a wesewesen apasa. A ifa me watteen sokkoloor seni nöün Jiowa kewe chon angang! Ese lifilifil ach lewo, eöreniach, are afökürach, nge sia fel ngeni ewe Kot sia silei ren itan. Esap I ülümön lon emön kot mi monomon. (Tuteronomi 6:4; Kölfel 83:18; Mark 12:29) Sia pwal mirititi pwe epwele pwönütä ewe popun alongolongun kapwüng mi nampa eü, ina än Kot pwüngün nemenem, iwe, ren ach amwöchü ach tuppwöl ngeni, emön me emön leich epwe kapachelong lon ena mettoch. Sia silei ewe enlet ussun ekkewe mi mälo me sise niuokkusiti ewe sokkun Kot ekkoch ra erä a kan eriäfföü aramas lon ekkein ell are tinirelo ngeni purkatorio.​—Än Salomon Afalafal 9:5, 10.

⁵ Pwal eü, a fakkun apwapwa ach silei pwe sise popu seni maan! Iwe nge, kich förien Kot, sia förutä lon lapalapan. (Keneses 1:26; Malakai 2:10) Ewe sou makkei kölfel a köl ngeni an we Kot, “Upwe mwareituk, pun en mi aniuaniu o pwal amwarar. Om kewe angang a pwal amwarar. Ka fakkun sineifichi usi.”​—Kölfel 139:14.

6, 7. Ikkefa ekkoch siwil ra efisi feiöch lon manauom are manauen ekkoch aramas ka silei?

⁶ Sia ngaselo seni eöreni me föfför mi efeiengaü. A katowu chommong kapasen öüröür lon simpung me TV ussun feiengaüen supwa, ünümmong, me sikepwach. Lap ngeni aramas rese afaani ekkena kapasen öüröür. Iwe nge, met epwe fis lupwen emön mi letip-wenechar a käeö pwe ewe emön chök Kot mi enlet a appüngü ekkena föfföringaü me a letipechou ren chokkewe mi föfföriir? Iwe, epwe chüng letipan pwe epwe pöütalo ekkena föfföringaü! (Aisea 63:10; 1 Korint 6:9, 10; 2 Korint 7:1; Efisus 4:30) Inaamwo ika epwe äkkäeüin föri ena pwe epwe apwapwai Jiowa Kot, nge epwe pwal küna ekkoch feiöch​—epwe pwal lapolo pöchökkülen inisin me kinamween letipan.

⁷ A fakkun weires ngeni chommong ar repwe pöütalo föfför mi efeiengaü. Iwe nge, iteiten ier fitengerou aramas ra föri. Ra fangolo manauer ngeni Jiowa me papataiselo, iwe, ra pwäratä ngeni aramas pwe ra ükütiu le föfföri ekkewe sokkun föfför mi aletipengaüa Kot. A fakkun apöchökkülatä letipach! A apposa letipach pwe sisap mochen wiliti chon kichiniwel ngeni sokkun föfför mi tipis me efeiengaü.

8. Ikkefa ekkoch kapasen fön mi efisi pwapwaan famili?

⁸ Manauen ach kewe famili mi pwapwa. Lon chommong fönü, pwapwaan famili a kisikisilo. Chommong ekkewe pwüpwülü ra mufesen, nge fän chommong, nöür kewe semirit ra feiengau watte lon pekin memmeef. Lon ekkoch fönüen Iurop, arap ngeni 20 persentin famili meinisin a chök wor emön sam are in. Ifa ussun Jiowa a kan älisikich ach sipwe feffetäl lon ewe aalen pwüng fän iten manauen famili? Kese mochen kopwe älleäni Efisus  5:22–6:4, me nengeni ewe kapasen fön mi mürinnö än Kot we Kapas a ngeni ekkewe mwän pwüpwülü, fin pwüpwülü, me semirit. Ar akkapwönüetä minne a makketiu lon ekkena wokisin me pwal ekkoch wokisin lon Paipel a fakkun apöchökkülatä ewe ririin pwüpwülü, a älisi ekkewe sam me in ar repwe ämäriöchü semirit, me a efisi pwapwaan famili. Esap ina eü feiöch sipwe pwapwaiti?

9, 10. Ifa ussun ach ekiek ussun mwachkkan a sokko seni ekiekin chon fönüfan?

⁹ Sia lükülük pwe ekiselo chök nge epwele pwäk osukosuken fönüfan. Inaamwo ika a wor tipatchemen me silelapen ekkewe sou ääk me achochoon ekkoch sou nemenem mi letip-wenechar, nge esaamwo tawe ekkewe osukosuken manauach ikenäi. Klaus Schwab, emon a poputäni ewe World Economic Forum, a erä pwe “a chök chochommongolo ekkewe osukosuken ei otot me a mwochomwocholo ewe fansoun le ataweer.” A kapas ussun ekkewe “minen efeiengaü mi tottori fönü meinisin, awewe chök, angangen furio, tatakkisin fönüfan, me nükünüküngaüen manamanen moni.” Le sopwoloon, Schwab a erä: “Iei, lap seni loom, a fakkun lamot ngeni aramas ar repwe mwittir akkangangfengen me ataweei ekkewe osukosuk watte ra tottori ach ei fönüfan.” Atun ei 21 senturi epwe feffeilo, aramas ra chök äpilükülüküngaü ren mwachkkan.

¹⁰ A fakkun apwapwa ach silei pwe Jiowa a föratiu eü kokkot mi tongeni ataweei än aramas kewe osukosuk meinisin​—iei ewe Mwuun Kot fän ewe Messaia! Ren ena Mwu, ewe Kot mi enlet epwe ‘aükatiu maun’ me ‘kinamwe epwe lapolo.’ (Kölfel 46:9; 72:7) Ewe King mi kepit, Jises Kraist, ‘epwe angasa ekewe chon osupwang, pwal ekewe mi mwelele me chokewe esap wor ar chon alilis. . .seni ar riaföü me ewe angangen mwäneson.’ (Kölfel 72:12-14) Fän nemenien ewe Mwu, esap wor nafangaüen möngö. (Kölfel 72:16) Jiowa “epwe tolu seni meser chonun meser meinisin, o esap chuen wor malo, esap pwal chüen wor kechiu, are akurang, are metek, pun ekkewe mettochun lom ra fen morelo.” (Pwarata 21:4) Ewe Mwu a fen förütiu lon läng, iwe, ekiselo chök, epwe mwökütüküt le ataweei osukosuk meinisin won fönüfan.​—Taniel 2:44; Pwäratä 11:15.

11, 12. (a) Itä än aramas chechcheei pwapwaan inisiir are pwapwaan fönüfan epwe atoto rer pwapwa mi nomottam? Aweweei mwo. (b) Met epwe atoto rech pwapwa mi enlet?

¹¹ Sia silei met epwe atoto pwapwa enlet. Met a kan wesewesen atoto pwapwa enlet? Emön sou käeö ekiek a erä pwe a wor ülüngät kinikinin pwapwa—pwapwaan inisich, föfför mi aüchea (awewe chök, fiffiti eü angang me pwal mwökütükütün lon famili), me popun manauach (angang ngeni eü kokkot mi efeiöchü ekkewe ekkoch, nge sap chök pwisin kich). Me lein ekkena ülüngät, a erä pwe pwapwaan inisich, ina ewe mi lamot kisikis seni meinisin, iwe, a erä: “Ina eü pworaus ämäirü pun chommong aramas ra akkomwa ar chechcheei pwapwaan inisiir lon manauer.” Ifa aitien Paipel ussun ena pworaus?

¹² King Salomon lon Israel loom loom a apasa: “Iwe, üa ekieki lon letipei, ‘Üpwe sotuni pwapwan fanüfan pwe üpwe chök pwapwa.’ Nge a pwä pwe pwal ei pön chök. Nge mürin üa mefi pwe takir umwes chök. Met echök lomoten pwapwa?” (Än Salomon Afalafal 2:1, 2) Me ren Paipel, pwapwaan inisich epwe nom fansoun mwochomwoch chök. Nge met ren ach fiffiti eü angang? Mei wor rech ewe angang mi  aüchea lap seni meinisin—ewe angangen afalafala ewe Mwu me föralo chon käeö. (Mattu 24:14; 28:19, 20) Ren ach esilefeili pworausen amanaü mi mak lon Paipel, sia föfföri eü angang mi tongeni amanaüa pwisin kich me ir kewe mi aüseling ngenikich. (1 Timoti 4:16) Kich “chienen Kot chon angang”, sia küna pwe “pwapwaan liffang a lap seni pwapwaan angei.” (1 Korint 3:9; Fofor 20:35, NW) Ei angang a awora popun ngeni manauach me a pwal awora ngeni ewe Chon Föratä minne epwe pölüen ngeni ewe chon u ngeni I, Setan ewe Tefil. (Än Salomon Fos 27:11) Enlet, Jiowa a pwäri ngenikich pwe ach manaueni ewe manau mi fich ngeni Kot epwe atoto pwapwa mi enlet me nomottam.​—1 Timoti 4:8.

13. (a) Ifa ussun ewe Sukulen Afalafal, ina eü feiöch ach sipwe pwapwaiti? (b) Ifa ussun ka fen küna feiöch seni ewe Sukulen Afalafal?

¹³ Mei wor rech eü prokramin asukul mi lamot. Gerhard, i emön elter lon eü mwichefelin Chon Pwäratä Jiowa. A nesöküriti lealüwölün, iwe, a erä: “Lealüwöli, a weires ai upwe foffos. Lupwen ua pireir, ua awömwöch. Ua mefi pwe ua lamot-kisikis, iwe, ua letipechou. Semei kewe me inei ra akkota pwe upwe fiti eü sukulen änewenewöchün kapas, nge ese älisiei. Ai osukosuk a popu seni tupuei nge esap seni och apwangapwangen inisi. Iwe nge, Jiowa a awora eü mettoch mi fakkun mürinnö​—ewe Sukulen Afalafal (Theocratic Ministry School). Ai fiffiti ena sukul a kan apworaei. Ua achocho ükükün ai tufich le apwönüetä minne ua käkkäeö. Iwe, a fakkun älisiei! Ua lipwäköchülo, use chüen letipechou, me a lapelo ai pwora lon ewe angangen afalafal. Iei ua pwal afalafal lon mwichefel. Ua fakkun kilisou ngeni Jiowa, pun a amürinnölo manauei ren ei sukul.” Esap lapalapen än Jiowa äkkäitikich le föfföri an angang, ina eü popun ach sipwe pwapwa?

14, 15. Lon fansoun osukosuk, met sokkun alillis a kawor? Eäni kapas awewe.

¹⁴ Mei wor ach ririöch ngeni Jiowa me älillis seni ewe mwichen pwipwi mi tipeeüfengen won unusen fönüfan. Katrin a nonnom lon Tois, iwe, a fakkun aürek lupwen a rongorong pwe eü chechchechin fönü me noolapalap a fis lon ötiuöörun Esia. Lon chök ena atun, nöün we föpwül a kunou lon Thailand. Ükükün 32 aua, Katrin ese silei pworausen nöün we ika mi manau are a nom lein ekkewe mi mälo mi pwä ra chök chochommongolo iteiten aua. A fakkun ngasetä lupwen emön a kökö me esile ngeni pwe nöün we föpwül a lükülüköch!

¹⁵ Met a älisi Katrin lon ena fansoun aürek? A makkei: “Lape ngeni ewe fansoun, ua chök ikkiotek ngeni Jiowa. Ua kükküna pwe a fakkun atoto rei pöchökkül me kinamween letipei. Pwal eü, pwiich kewe ra etto chuuriei me aururu letipei.” (Filipai 4:6, 7) Eli epwe fen weiresilo nonnomun ika esor älillis seni iotek me esor ewe mwichen pwipwi mi tong mi aururu lon ekkena fitu aua! Ach ririöch ngeni Jiowa me Nöün we fengen me ach chiechi ngeni pwiich kewe chon Kraist, ina eü feiöch mi sokkolo aüchean, a kon lamot pwe sisap alamotongaüa.

16. Apworausa eü pworaus mi pwäri aüchean ewe äpilükülükün manausefäl.

¹⁶ Mei wor ewe äpilükülükün ach sipwe  künasefälli attongach kewe mi mälo. (Jon 5:28, 29) Emön alüwöl itan Matthias a marita emön Chon Pwäratä Jiowa. Iwe nge, le alüwölün, ese meefi aüchean an kewe feiöch, iwe, ekis me ekis, a towauolo seni ewe mwichefelin chon Kraist. Iei a makkei: “Esap fän eü aua fosfengen me semei we ussun pworaus mi alollol. Fän chommong, aua chök äninifengen. Iwe nge, use silei pwe seni än semei we mochen upwe manauöch. A fakkun tongeiei, nge use mwo mirititi lon na fansoun. Lon 1996, ua mot unukun an we pet, kamwoch pöün, me kechiu ren ai mengiringir. Ua omusomus ngeni ren met ua föri me ereni pwe ua fakkun tongei. Nge ese tongeni rong leuwei. A chök samau fansoun mwochomwoch, iwe mwirin, a mälo. Ika upwe manau atun semei we epwe manausefäl, upwe chäsefäl ngeni. Iwe, epwe fakkun pwapwa le rongorong pwe iei ngang emön elter me äm me pwülüwei we äm aua fiti ewe angangen pioneer.” A ifa me watteen feiöchün ewe äpilükülükün manausefäl ngenikich!

“Esap Apacha Och Riaföü Ngeni”

17. Ifa ussun ach ekilapei ussun än Jiowa kewe feiöch epwe älisikich?

¹⁷ Jises Kraist a apasa ussun Seman we lon läng: “A atota an akkar won ir mi ingaü pwal ir mi murinno, o a apungatiu ut won ir mi pung pwal ir kewe rese pung.” (Mattu 5:45) Ika Jiowa Kot a aworato feiöch won pwal mwo nge ekkewe rese pwüng me ekkewe mi ingaü, epwele ia me an fakkun efeiöchü ir kewe mi feffetäl lon ewe aalen tuppwöl! “Jiowa esap amwochu och mi murinno seni ir mi feffetäl lon pwüng,” ina alon Kölfel 84:11, NW. Lupwen sipwe ekkekieki ussun an tümün me tong a pwäri ngeni ir kewe mi tongei, letipach epwe urolo ren kilisou me pwapwa!

18. (a) Met popun sipwe tongeni erä pwe Jiowa esap apacha och riäfföü ngeni an efeiöchükich? (b) Met popun chommong lein nöün Kot kewe chon tuppwöl ra küna riäfföü?

¹⁸ “Feiöch seni ewe Samol mi Lapalap,” ina met a awöüü nöün kewe aramas lon pekin ngün. Iwe, a alükülükü ngenikich pwe “i esap apacha och riaföü ngeni.” (Än Salomon Fos 10:22) Ika ina, met popun a mutatä sossot me riaffou an epwe tori ekkewe mi tuppwöl ngeni? Mei wor ülüngät popun fansoun weires me osukosuk ra kan torikich. (1) Ach pwisin päppäi ngeni tipis. (Keneses 6:5; 8:21; Jemes 1:14, 15) (2) Setan me nöün kewe timon. (Efisus 6:11, 12) (3) Chon fönüfan mi ngaü. (Jon 15:19) Inaamwo ika Jiowa a mutatä mettoch mi ngaü ar repwe torikich, nge rese popu seni I. Pwüngün pwe “meinisin sokkun liffang mi murinno, o meinisin sokkun minen liffang mi unusöch, ra chök seni won; ra feffeitiu me ren Semen ekkewe saram.” (Jemes 1:17) Än Jiowa kewe feiöch rese efisatä riäfföü.

19. Met a mmonletä ngeni ir kewe mi feffetäl lon tuppwöl?

¹⁹ Ach mefi wöüüöch lon pekin ngün epwe chök riri ngeni ach arap ngeni Kot. Lupwen sipwe ririöchülo ngeni, sipwe ‘iseni, fän äsengesin pwisin kich, eü longolong mi murinno ngeni ewe fansoun epwe feito, pwe sipwe amwochu o manaueni ewe manau mi enlet’​—manau esemuch. (1 Timoti 6:12, 17-19) Lon än Kot we otot sefö lon mwachkkan, epwe wor wöüüöch lon pekin ngün me feiöch lon pekin aion. Ewe manau mi enlet epwe kawor ngeni meinisin mi “akkaüseling ngeni alon Jiowa.” (Tuteronomi 28:2, NW) Iei a pöchökkületä ach tipeppos, iwe, sipwe feffetäl lon ach tuppwöl ren pwapwa.

Met Ka Fen Käeö?

• Met popun esap eü aalen tipatchem ach sipwe chök ekilapei ussun mwachkkan?

• Ikkefa ekkewe feiöch sia kan pwapwaesini iei?

• Met popun nöün Kot kewe chon angang mi tuppwöl ra küna riäfföü?

[Ekkewe Kapas Eis fan Iten ewe Lesen]