Jiowa A Angasalo Ekkewe Mi Riäfföü

“Chommong sokkun riaffou repwe tori emon mi pung; nge ewe Samol epwe chok angasalo i senir meinisin.”​—KÖLFEL 34:19.

1, 2. Ifa ewe osukosuk a tori emön Chon Kraist mi tuppwöl, iwe, met popun a pwal torikich?

 EMÖN föpwül itan Keiko a a angang ngeni Jiowa ren lap seni 20 ier. Ren fitu ier a akkomwa an afalafal ussun ewe Mwu ren an regular pioneer. Iwe, a fokkun acheni wisan. Nge, kanoto chök, Keiko a mmen riäfföü pokiten an äpilükülüküngaü. Ese mochen chiechi ngeni aramas. A apasa: “Üa chök kekkechiu.” Keiko a alapalo an käeö ren an epwe pworacho ngeni an ekiekingaü. A apasa: “Nge üse tongeni siwili meefiei. A lapelo ai riäfföü tori üa mochen mälo.”

² Ka fen piin meefi riäfföü ussun chök Keiko? Pokiten en emön Chon Pwäratä Jiowa, mei wor chommong popun kopwe pwapwa pokiten manauom mi fich ngeni Kot a ‘ochituk ren manau lon ei fansoun o pwal ren ewe manau epwe feito.’ (1 Timoti 4:8) Iei mwo ka nonnom lon eü paratis lon pekin ngün! Weween pwe kopwe kükküna tümün seni riäfföü meinisin? Aapwi! Iei met a mak lon ewe Paipel: “Chommong sokkun riaffou repwe tori emon mi pung.” (Kölfel 34:19) Sisap mäiru ren ena pokiten “fonufan meinisin a nonnom fan nemenien ewe mi ingau,” Setan ewe Tefil. (1 Jon 5:19) Ina ewe popun uwaan än Setan nemenem mi ngaü a kkü kich meinisin.​—Efisus 6:12.

Ekkewe Uwaan Riäfföü

3. Apworausa pworausen nöün Kot kewe chon angang mi likiitu fän riafföü watte.

³ Riäfföü ren fansoun langattam mi tongeni unusen aletipechoukich. (An Salomon Fos 15:15) Ekieki mwo ussun ewe mwän mi tuppwöl itan Jop. Lon an riäfföü watte, Jop a apasa: “Eman aramas mi uputiu me ren eman fefin a chök manau lon fansoun mochomoch, nge manauan a uren weires.” (Hiop 14:1) Pwapwaan Jop a morolo. Ren ekis fansoun a pwal ekieki pwe Jiowa a likitalo i. (Hiop 29:1-5) Esap Jop chök me lein nöün Kot kewe chon angang a küna riäfföü watte lein nöün Kot kewe chon angang. A mak lon ewe Paipel pwe Hana a ‘fokun weires lon letipan’ pokiten a rit. (1 Samuel 1:9-11) Pokiten ewe osukosuk lon än famili, Repeka a  apasa: “Ngang usap chüen mochen manau.” (Keneses 27:46) Lupwen a ekieki ussun an kewe tipis, Tafit a apasa: “Ua chok lolilen seni lesesor tori lekuniol.” (Kölfel 38:6) Ekkeei pworaus ra affata pwe mwän me fefin mi niuokkusiti Kot loom, loom, ra likiitu fän riäfföü watte.

4. Met popun sise mäiru pwe mei wor Chon Kraist mi “letipechou” ikenäi?

⁴ Ifa ussun Chon Kraist? Ewe aposel Paul a ereni ekkewe chon Tesalonika pwe repwe “aururu ekkewe aramas mi letipechou.” (1 Tesalonika 5:14, NW) Eü puken awewe a apasa pwe ewe kapasen Krik mi afföü ngeni “aramas mi letipechou” a tongeni weneiti chokkewe “ra mmen letipechöü ren ekis fansoun pokiten osukosuk lon manauer.” Iwe, alon Paul a äiti ngenikich pwe ekkoch ekkewe mi kepit lon ewe mwichefel lon Tesalonika ra letipechou. Mei pwal wor Chon Kraist mi letipechou ikenäi. Nge met popun ra letipechou? Sipwe pworaus ussun ülüngät mettoch a efisatä letipechou.

Riäfföü Pokiten Kich Chon Tipis

5, 6. Ifa ewe aurur sia küna lon Rom 7:22-25?

⁵ Chon Kraist mi enlet ra lolilen pokiten ir chon tipis nge rese ussun ekkewe aramasingaü mi “aporoingaualo letiper.” (Efisus 4:19) Eli ra meefi meefien Paul lupwen a apasa: “Pun seni lon letipei ua pwapwa ren ewe allukun Kot, nge ua kuna lon kifetin inisi pwal eu alluk mi fiu ngeni allukun letipei, o mi fotekiniei ren ewe allukun tipis, ewe alluk a nonnom lon kifetin inisi.” Mwirin Paul a apasa: “Ngang emon aramas mi chok riäffou!”​—Rom 7:22-24.

⁶ Ka fen meefi ussun chök Paul? Esor ngaüen om chechchemeni pwe kese unusöch pokiten epwe ammeef ngonuk ngaüen tipis me a tongeni apöchökküla om mochen le su seni minne mi ngaü. Nge kesap riäfföü fansoun meinisin pokiten om kewe apwangapwang. Lupwen Paul a kapas ussun an letipechou lon ekkewe wökisin sia kerän älleaniir, Paul a pwal apasa: “Kilisou ngeni Kot ren Jises Kraist ach Samol!” (Rom 7:25) Ewer, Paul a lükülük pwe chchaan Jises we a tufichin angasalo i seni tipis.​—Rom 5:18.

7. Met epwe älisi emön pwe esap riäfföü watte pokiten i chon tipis?

⁷ Ika ka fokkun riäfföü pokiten en chon tipis, kopwe küna aurur seni makkeien ewe aposel Jon: “Are emon epwe fori och tipis, iwe, mi wor ach pengosi ren Semach, iei i Jises Kraist, atewe mi pung. Iei i ewe minen omusamus ren ach tipis, nge sap ach chok, pwe pwal tipisin fonufan meinisin.” (1 Jon 2:1, 2) Ika ka riäfföü pokiten en chon tipis, kesap mönüki pwe Jises a mälo fän äsengesin chon tipis sap fän äsengesin aramas mi unusöch. Pwüngün pwe “aramas meinisin ra tipis, o rese mo tori ewe lingen Kot.”​—Rom 3:23.

8, 9. Met popun sipwe uwenewenetä lupwen sia pwisin apwüngükich?

⁸ Nge, met ika ka fen tipis watte me loom. Ese mwääl pwe ka fen fos ngeni Jiowa fän chommong ussun om osukosuk. Iwe, ka pwal küna älillis lon pekin ngün seni ekkewe elter. (Jemes 5:14, 15) Ka wesewesen aier, ina popun kese katowu seni ewe mwichefel. Are eli ka towu seni än Kot mwicheich nge mwirin ka aier me iei en mi üöch sefäl lon ewe mwichefel. Ese lifilifil menni lein ekkeei pworaus mi weneituk nge ka riäfföü lupwen ka chechchemeni ewe tipis ka fen föri. Ika a ina meefiom, chechchemeni pwe Jiowa a “müttir omusala” chokkewe mi wesewesen aier. (Aisea 55:7) Pwal och, Kot ese mochen ammeef ngonuk pwe en mi fokkun ngaü me esor om äpilükülük. Ina met Setan a mochen pwe kopwe ekieki. (2 Korint 2:7, 10, 11) Ewe Tefil a fich ngeni mälo iwe, a mochen pwe kopwe eäni ewe ekiek pwe en mi pwal fich ngeni mälo. (Pwarata 20:10) Kesap mut ngeni Setan an epwe ataielo om  lükü. (Efisus 6:11) Nge kopwe “u ngeni i” ussun chök ka ü ngeni i lon mettoch meinisin, pwe esap sopwöch.​—1 Piter 5:9.

⁹ Sia ällea lon Pwarata 12:10 pwe Setan “ewe chon tipi ngeni pwich kewe,” ekkewe chon Kraist mi kepit. A “tipi ngenir le ran o lepwin” mwen mesen Kot. Om chechchemeni ena wökisin epwe älisuk le miritiiti pwe Setan, ewe chon tipi ngeni mi chofona, a pwapwa ika ka tipi ngeni pwisin en me apwüngü pwisin en, inaamwo ika Jiowa ese föri ena mettoch. (1 Jon 3:19-22) Kesap ekkekieki ussun om kewe apwangapwang tori ka mochen fangetä. Kesap mut ngeni Setan an epwe ataielo om chiechi me Kot are om lükü pwe Jiowa mi ‘ümöümöch me kirikiröch, songomang, pwal wöün tong me allükülük.’​—Ekistos 34:6.

Ach Apwangapwang Mi Tongeni Aletipechou Kich

10. Ifa ussun ach kewe apwangapwang ra tongeni aletipechoukich?

¹⁰ Ekkoch chon Kraist ra letipechou pokiten ar apwangapwang a kkü ar angang ngeni Kot. A ina ussum? Eli semmwen mi chou, apwangapwangen chinnap, are pwal ekkoch osukosuk ra pinei om feilo afalafal iei, ussun chök ka fen afalafal me loom. Pwüngün pwe Chon Kraist repwe achocho ngeni ar angang ngeni Kot. (Efisus 5:15, 16) Nge ifa ussun ika en mi letipechou pokiten om kewe apwangapwang ra pinei om alapalo om angangen afalafal?

11. Ifa ussun än Paul ffön lon Kalesia 6:4 epwe älisikich?

¹¹ Ewe Paipel a pesekich ach sisap chipwang nge sipwe “appiru ekkewe chon alemwiri ekkewe pwon ren luku o likiitu.” (Ipru 6:12) Sipwe tongeni föri ena ika sia ätittinafichi ar kewe föfför me appirü ar lükü. Iwe nge, sisap küna feiöch ika sia apöpöfengennikich me aramas, iwe, mwirin eäni ewe ekiek pwe mettoch meinisin sia föri ese mürinnö. Ina popun, sipwe apwönüetä än Paul we ffön: “Nge iteiten aramas epwe pwisin pi en me angangen; iwe, itan epwe popu seni pwisin i, nge esap seni emon.”​—Kalesia 6:4.

12. Met popun sia pwapwa pokiten ach angang fän iten Jiowa?

¹² Mei wor popun kich Chon Kraist sipwe pwapwa, pwal mwo nge lupwen sia riäfföü ren semmwen mi chou. Ewe Paipel a alükülükükich pwe “Kot mi pung, o esap monukalo ami angang me tong fan asengesin itan.” (Ipru 6:10) Eli a toruk eü osukosuk mi aweiresi om föri ekkewe angang ka fen föri me loom. Nge, ren älillisin Jiowa, kopwe tongeni alapalo om afalafal won phone are ren om mak taropwe. En mi tongeni lükülük pwe Jiowa epwe efeiöchük pokiten om angang ren letip unus pwal ewe tong ka pwäri fän itan me fän iten aramas.​—Mattu 22:36-40.

“Fansoun Weires” Mi Tongeni Amölülükich

13, 14. (a) Ifa ussun ei “fansoun weires” a eriäfföükich? (b) Ifa ussun a pwälo pwe esor än aramas chen ikenäi?

¹³ Inaamwo ika sia äpilükülükün manau lon ewe fönüfan mi fö nge, iei sia manau lon “fansoun weires.” (2 Timoti 3:1) Ach silei pwe ach amanau a arapoto a aururukich. Nge, ekkewe osukosuk ra chüen kkükich. Iwe, ifa ussun ika esor om angang? Eli chommong aramas rese angang, iwe, lo, lo, lo, kese chüen silei ika Jiowa a küna om osukosuk are rongorong om kewe iotek. Are eli ka riäfföü pokiten apap are och mettoch ese pwüng a fis ngonuk. Pwal mwo nge älleaan ekkewe pworaus lon simpung a tongeni efisi om meefi ussun chök Lot, ewe mwän mi pwüng. Lot a “lolilen” (“mölülü,” Young’s Literal Translation of the Holy Bible) pokiten angolosään ekkewe aramas.​—2 Piter 2:7.

 ¹⁴ Mei wor eü lapalapen ekkewe ränin le sopwolon a fokkun eriäfföü aramas. A fen oesini lon Paipel pwe aramas “esap wor ar chen.” (2 Timoti 3:3) Esor tong lon chommong famili. Iei met a mak lon eü puk ussun föfför mi mwänesol lon famili: “A ffatolo pwe aramas ra kan ninniilo, kawet, feiengaü lon pekin letip are a achou manauer ren pwisin aramaser. Fän iten ekkoch aramas watte me kükkün, ewe leeni repwe itä küna tong me kinamwe ie a wiliiti ewe leeni mi efeiengaü seni meinisin.” Mwirin fite ier, chokkewe mi nonnom lon ei sokkun famili ra chüen riäfföü me letipechou. Ifa ussun ika a ina ussum?

15. Ifa ussun än Jiowa tong a lapalap seni än aramas tong?

¹⁵ Ewe soumak kölfel a kölü: “Pun semei o pwal inei ra fen likitieilo, nge ewe SAMOL epwe nounieilo.” (Kölfel 27:10) Ach silei pwe än Jiowa tong a lapalap seni pwal mwo nge än semach me inach tong, a aururu letipach. Inaamwo ika a fokkun kinas letipach lupwen semach are inach ra oputakich, kirikiringaü ngenikich are likitikichelo nge, ese siwil ükükün watteen än Jiowa tongekich. (Rom 8:38, 39) Chechchemeni mwo pwe Kot a lukeato chokkewe i a tongei. (Jon 3:16; 6:44) Ese lifilifil met aramas ra föri ngenikich nge Semach lon läng a tongekich!

Minen Älillis Mi Awesi Ach Letipechou

16, 17. Lupwen sia letipechou, met sia tongeni föri pwe sipwe amwöchü ach pöchökkül lon pekin ngün?

¹⁶ En mi tongeni pworacho ngeni letipechou. Ren chök awewe, achocho ngeni ekkewe mettoch mi apöchökküloketä lon pekin ngün. Ekkekieki ussun än Kot we Kapas, akkaewin lupwen ka fokkun letipechou. Ewe soumak kölfel a kölü: “Lupwen ua ekieki, ‘Pechei epwe faselo,’ om we tong enlet, SAMOL, a chok amwochuei. Lupwen letipei a aureki chommong mettoch, om kewe kapasen achipa ra apwapwai nguni.” (Kölfel 94:18, 19) Akkälleaan Paipel epwe aüralo ekiekich ren kapas mi aururukich me ekkewe mettoch mi apöchökkülakich.

¹⁷ Iotek a pwal lamot. Inaamwo ika kese tongeni unusen apasawu masouen letipom nge, Jiowa a silei met ka mochen apasa. (Rom 8:26, 27) Ewe soumak kölfel a alükülükükich: “Kopwe chok likiti ngeni ewe SAMOL osom we, o epwe amwochuk; esap mut ngeni emon pwe epwe amokutu ekkewe aramas mi pung.”​—Kölfel 55:22.

18. Met sokkun mettoch mi mürinnö sipwe föri ika sia riäfföü pokiten letipechou?

¹⁸ Ekkoch aramas a uriir och semmwen mi efisatä letipechou. b Ika a ina ussum, sotun ekiekifichi ussun än Kot fönüfan sefö me ewe fansoun lupwen “esap wor eman chon ewe fanü epwe apasa pwe a samau.” (Aisea 33:24) Ika en mi letipechou fän chommong, eli epwe mürinnö ika kopwe chuuri emön tokter. (Mattu 9:12) A pwal mürinnö om tümünü inisum ren möngö mei wor vitamin. A pwal lamot taiso me asösö. Kesap katol TV tori lukenipwin. Tümünü seni ekkewe sokkun kunöü mi kon amölülük. Nge ewe mettoch mi lamot seni meinisin, kopwe achocho  ngeni angang mi apwapwai Kot. Inaamwo ika sisaamwo tori ewe fansoun Jiowa epwe tölü ‘chonun mesach meinisin’ nge, epwe älisuk le likiitu.​—Pwarata 21:4; 1 Korint 10:13.

Nonnom “Fan Poun ewe Kot Mi Manaman”

19. Met Jiowa a pwon ngeni chokkewe mi riäfföü?

¹⁹ Ewe Paipel a alükülükükich pwe inaamwo ika chommong sokkun riäfföü repwe tori emön mi pwüng, “nge ewe SAMOL epwe chok angasalo i senir meinisin.” (Kölfel 34:19) Ifa ussun Kot a föri ena? Lupwen ewe aposel Paul a tittingor pwe epwe ngaselo seni ewe ‘fölun ira lon fitukan,’ Jiowa a pölüeni: “Unusochun ai manaman epwe pwarata lon apwangapwang.” (2 Korint 12:7-9) Met Jiowa a pwon ngeni Paul, iwe, met a pwon ngonuk? Sap minne Kot epwe awesalo semmwen meinisin iei nge, a pwon pwe epwe ngonuk manaman pwe kopwe likiitu.

20. Inaamwo ika a torikich riäfföü, 1 Piter 5:6, 7 a alükülükükich ussun met?

²⁰ Ewe aposel Piter a makkei: “Oupwe atipetekisona-kemi-etiu fan poun ewe Kot mi manaman, pwe, lon fansoun mi fich ngeni, epwe atekia-kemi-ta. Oupwe iseta won i mettoch meinisin, minne oua aurek ren, pun a fen tongeikemi.” (1 Piter 5:6, 7) Pokiten Jiowa a tongeok, iwe, esap likitukelo. Epwe älisuk inaamwo ika a toruk osukosuk. Chechchemeni mwo pwe Chon Kraist mi tuppwöl ra nonnom “fan poun ewe Kot mi manaman.” Lupwen sia angang ngeni Jiowa, a ngenikich pöchökkül pwe sipwe likiitu. Ika sia tuppwöl, feiengaü lon pekin ngün a torikich esap nomofocholo. Ina popun, amwo sipwe amwöchü ach tüppwöl ngeni Jiowa pwe sipwe pwapwaiti manau esemuch lon ewe fönüfan sefö me küna ewe rän lupwen epwe angasalo ekkewe aramas mi riäfföü tori feilfeilo!

[Footnote]

En Mi Chechchemeni?

• Met popun riäfföü a tori nöün Jiowa kewe chon angang?

• Met sokkun mettoch a efisatä letipechou lon nöün Kot kewe aramas?

• Ifa ussun Jiowa a älisikich le pworacho ngeni ach kewe osukosuk?

• Ifa ussun sia nonnom “fan poun ewe Kot mi manaman”?

[Ekkewe kapas eis fan iten ewe lesen]

[Sasing lon pekin taropwe 17]

Mei wor popun nöün Jiowa kewe aramas repwe pwapwa inaamwo ika a toriir osukosuk