Hiop A Mwareiti Iten Jiowa we
“Üpwe mwareiti iten Jiowa.”—HIOP 1:21.
1. Epwe iö a makkeei ewe puken Hiop? Ineet a makkeei?
A FAIK ierin Moses atun a sü seni Isip pwe Farao ete nielo, iwe, a süüri Mitian me nonnom ie. (Fof. 7:23, 29) Atun a nonnom lon ena fönü, eli a rongorong ussun än Hiop kewe sossot, pun fönüen Hiop we Us, a kkan ngeni Mitian. Mwirin fitu ier, atun Moses me ewe mwuun Israel ra arap ngeni Us le muchuloon ar feilfetäl lon ewe fönüpöön, eli ina atun Moses a rong pworausen ekkewe säingoon ierin manauen Hiop. Me ren uruwoon chon Jus, Moses a makkeei ewe puken Hiop mwirin mäloon Hiop.
2. Ifa ussun ewe puken Hiop a apöchökkülatä lüküen nöün Jiowa kewe chon angang lon ach ei fansoun?
2 Ewe puken Hiop a apöchökkülatä lüküen nöün Kot kewe chon angang lon ach ei fansoun. Ifa ussun? Ewe pworaus a älisikich le weweiti pwe minne a fis lon läng a fokkun lamot chapur me a kküü manauen aramas meinisin. A menlapei ewe pworaus mi lamot seni meinisin, ina än Kot pwüüng le nemeni mettoch meinisin. Pworausen Hiop a pwal alolloolu ach weweiti met a kapachelong lon ach amwöchü pwüngün enletin ach tuppwöl me met popun fän ekkoch Jiowa a mut ngeni nöün kewe chon angang ar repwe küna riäfföü. Pwal eü, ewe puken Hiop a affata pwe Setan ewe Tefil, i ewe äkkäemönün chon oputa Jiowa me aramas. Ewe puken Hiop a pwal pwäratä pwe aramas, ussun chök Hiop, rese unusöch, nge ra tongeni amwöchü ar tuppwöl ngeni Jiowa fän sossot mi fokkun chou. Sipwele käeö ekkoch pworaus lon ewe puken Hiop.
Setan A Sotuni Hiop
3. Met sia silei ussun Hiop? Pwata Setan a chök mesääni?
3 Hiop emön mwän mi wöüöch me itöch, a napanapöch lon an möküreni an famili. I emön sou fön aramas ra süföliti, me a älillisöch ngeni chon osupwang. Nge met a lamot seni meinisin, än Hiop ese mochen äletipengaüa Kot. Kot a apasa pwe Hiop “a pwüng o wenechar, a niuokusiti Kot o kul seni föför mi ngau.” Setan a mesääni Hiop pokiten än Hiop tuppwöl ngeni Kot, nge sap pokiten an pisekisek me iteföülo.—Hiop 1:1; 29:7-16; 31:1.
4. Menni napanapen Hiop Setan a äkkäeüin efisi tipemwaramwar ussun? Met a kapachelong lon ena napanapöch?
4 Le poputään ewe puken Hiop, a apworausa met a fis lon läng atun ekkewe chonläng ra mwicheto mwen mesen Jiowa. Setan a pwal nonnom leir me a esiita Hiop. (Älleani Hiop 1:6-11.) Inaamwo ika Setan a kapas ussun pisekin Hiop kewe, nge a äkkäeüin efisi tipemwaramwar ussun pwüngün enletin än Hiop tuppwöl. Wenechar, üöch, me pwüng ra pwal kapachelong lon ena kapas “pwüngün enletin tuppwöl.” Ena kapas me ren ewe Paipel a wewe ngeni alolloolun än aramas tuppwöl ngeni Jiowa ren unusen letiper.
5. Met Setan a apasa ussun Hiop?
5 Setan a apasa pwe än Hiop feffel ngeni Jiowa a alongolong woon minne chök a ekiekin angei are feiöchüni, nge esap woon pwüngün enletin an tuppwöl. A pwal apasa pwe Hiop epwe tuppwöl ngeni Jiowa atun chök Kot epwe efeiöchü me tüttümünü i. Ren an epwe pölüweni än Setan kapasen esiit, Jiowa a mut ngeni an epwe sotuni ena mwän mi tuppwöl. Iwe, mwiriloon, lon eü chök rän, Hiop a rong pwe ekkoch ra solääni are nielo nöün kewe man meinisin, lape ngeni nöün kewe chon angang ra ninniilo, me nöün kewe engol ra mälo. (Hiop 1:13-19) Itä Hiop a fangetä pokiten än Setan sotuningaüa? Iei alon Hiop: “Ewe Samol mi Lapalap a fangoto, ewe Samol mi Lapalap a angeesefäli, üpwe mwareiti ewe Samol mi Lapalap.”—Hiop 1:21.
6. (a) Met a fis lon pwal eü mwich lon läng? (b) Lupwen Setan a efisi tipemwaramwar ussun pwüngün enletin än Hiop tuppwöl ngeni Kot, iö Setan a pwal esiita?
6 Mwirin, a fis pwal eü mwich lon läng. Setan a pwal esiita Hiop ren an apasa: “Eman aramas epwe fangala meinisin mine a eäni fän iten manauan. Nge iei kopwe aitiela poum o atapa chün me fitukan, mürin epwe fokun amamäsinuk.” Nengeni pwe Setan a pwal etipisi ekkoch. Ren an apasa pwe “Eman aramas epwe fangala meinisin mine a eäni fän iten manauan,” ewe Tefil ese chök efisi tipemwaramwar ussun pwüngün enletin än Hiop tuppwöl, pwe pwal tuppwölün “aramas” meinisin mi fel ngeni Jiowa. Mwirin, Kot a mut ngeni Setan an epwe esemweni Hiop nge mi fokkun metek. (Hiop 2:1-8) Nge esap ina chök ükükün än Hiop kewe sossot.
Ewe Lesen Sia Käeö seni Ekiekin me Föfförün Hiop
7. Ifa ussun pwülüwen Hiop me ekkewe chon aururu ra äweiresi i?
7 Le poputään än Hiop kewe sossot, pwülüwan we a pwal meefi riäfföü chapur. A fokkun letipeta ren mäloon nöün kewe me pwal pöütüloon wöüür. A pwal letipechou le küna riäfföün pwülüwan we mi semwen watte. A püchör ngeni Hiop: “Ifa usun, ka chüen likitü won mine a pwüng? Kopwe amamäsini Kot o mäla.” Mwirin, ülümön mwän iter Elifas, Piltat, me Sofar ra war pwe itä repwe aururu Hiop. Iwe nge, a mwääl me otuputup ar äwewe. Iir ‘chon aurur mi efisatä osukosuk.’ Ren chök äwewe, Piltat a erä pwe popun nöün Hiop kewe ra mälo, pun ina liwinin ar föfförmwääl. Ussun itä nge Elifas a erä pwe Hiop a küna riäfföü pun ina kapwüngün tipisin kewe me loom. A pwal mwo nge efisi tipemwaramwar ika chokkewe mi föri minne mi pwüng ra lamot ngeni Kot! (Hiop 2:9, 11; 4:8; 8:4; 16:2; 22:2, 3) Fän ekkena sossot meinisin mi chou, Hiop a amwöchü pwüngün enletin an tuppwöl. Iwe, Hiop a mwääl le “ekieki pwe i a pwüng,” nge esap Kot. (Hiop 32:2) Iwe nge, a akkamwöchü an tuppwöl.
8. Ifa ewe leenien äppirü Elihu a awora fän iten ekkewe mi wisen awora kapasen fön ikenäi?
8 Mwirin, Elihu a pwal etto chuuri Hiop. Akkomw, a aüseling ngeni än Hiop me chienan kewe ülümön pworausfengen. Inaamwo ika a kükkün ierin seni ekkewe fömön, nge a watte tipatcheman. Fän süföl, Elihu a föüni iten Hiop atun a fos ngeni, nge ese ina ussun ekkewe ülümön. Elihu a mwareiti Hiop pokiten a föri minne a pwüng. Nge a pwal apasa pwe Hiop a kon ekilapei an sotuni le ännetatä pwisin an pwüng. Iwe mwirin, Elihu a alükülükü ngeni Hiop pwe iir mi akkangang ngeni Kot fän tuppwöl repwe feiöch. (Älleani Hiop 36:1, 11.) A isetiu eü leenien äppirü mi mürinnö ngeni chokkewe mi awora kapasen fön ikenäi! Elihu a mosonottam, a aüselingöch, a mwareiti emönnewe a fos ngeni ika mi fich, me a awora kapasen fön mi mürinnö.—Hiop 32:6; 33:32.
9. Ifa ussun Jiowa a älisi Hiop?
9 Mwirin, Hiop a fokkun mwar ren än Jiowa itä etto chuuri me fos ngeni. Ewe Paipel a apasa: “Ewe Samol mi Lapalap a pälüeni Hiop seni lon ewe mölümöl.” Ren an eäni ekkoch kapas eis, Jiowa a fönöü Hiop fän kirekiröch pwe epwe äwenechara ekiekin. Hiop a enletin etiwa ewe kapasen fön, iwe, a erä: “Ngang eman aramas mi aücheangau. . . . üa püsin atipisiei o ekieksefäl lon pwül me falang.” Mwirin än Jiowa fos ngeni Hiop, a apwüngü ekkewe ülümön pun rese eäni “kapas mi pwüng.” Iwe, a ereni Hiop pwe epwe iotek fän iter. “Nge mürin än Hiop iotek fän iten chiechian kewe, ewe Samol mi Lapalap a aliwinsefäli wöün. Iwe, a ngeni Hiop fän ruu mine a eäni me mwan.”—Hiop 38:1; 40:4; 42:6-10.
Ifa Alolloolun Ach Tongei Jiowa?
10. Pwata Jiowa ese tunalo are nielo Setan?
10 Jiowa, ewe Chon Föratä me Sou Nemenemen förian kewe meinisin. Pwata ese chök tunalo än ewe Tefil tipimwääl? Kot a silei pwe inaamwo ika epwe tunalo are fen nielo Setan, nge esap apwüngalo ewe osukosuk Setan a efisatä. Ewe Tefil a apasa pwe Hiop, emön nöün Jiowa chon angang mi tuppwöl, esap akkamwöchü pwüngün enletin an tuppwöl ika a wöüngaüolo. Nge Hiop ese kkuf fän ena sossot. Mwirin, Setan a apasa pwe ika aramas repwe küna riäfföü lon pekin inis, repwe kul seni Kot. Iwe, Hiop a küna riäfföü watte, nge ese atai an tuppwöl. Ina popun, a letelo pwe Setan emön mi chofona lon an tipimwääl ngeni ena mwän mi tuppwöl inaamwo ika ese unusöch. Nge ra fet pwal ekkewe ekkoch chon fel ngeni Jiowa?
11. Ifa ussun Jises a unusen pölüweni än Setan tipimwääl?
11 Emön me emön chon angang ngeni Kot mi akkamwöchü pwüngün enletin an tuppwöl ese lifilifil met Setan epwe föri ngeni a ännetatä pwe ena chon oput a tipimwääl ngeni. Jises a feitiu fönüfan me a unusen pwäratä pwe Setan a kapas chofona. Jises, emön aramas mi unusöch, ussun chök semelapach we, Atam. Än Jises tuppwöl tori mälo a unusen ännetatä pwe Setan a chofona lon an tipimwääl ngeni.—Pwar. 12:10.
12. Menni wis a suuk ngeni emön me emön chon angangen Kot?
12 Iwe nge, Setan a chüen chök sopwosopwolo le sotuni chokkewe mi fel ngeni Jiowa. A suuk ngeni emön me emön leich ewe tufichin pwäratä ren ach tuppwöl pwe sia akkangang ngeni Jiowa pokiten sia tongei, nge esap pokiten sia ekiekin angei feiöch seni. Met ekiekich ussun ena wis? Sia aücheaani wisach ach sipwe pwäratä ach tuppwöl ngeni Jiowa. A pwal aururukich le silei pwe Jiowa epwe apöchökkülakich pwe sipwe likiitü, iwe, epwe pwal aükükü pöchökkülen ekkewe sossot sipwe küna, ussun met a föri lon pworausen Hiop.—1 Kor. 10:13.
Setan—Emön Chon Koput mi Älleasolap me Chon Rikilo
13. Ikkefa ekkoch pworaus mi titchik ussun Setan a pwäpwälo lon ewe puken Hiop?
13 Lon ewe Tesin Krik, a wor chommong pworaus ussun än Setan ü ngeni Jiowa, iwe, lon ewe puken Pwäratä, a mak pworausen leteloon än Jiowa pwüüng le nemenem, me ninniiloon Setan. Lon ewe Tesin Ipru, a pwal wor pworaus mi titchik ussun ässäüen än Setan ü ngeni Jiowa me erikalo aramas. Ewe puken Hiop a alapalo ach sile ussun än Setan ü ngeni Kot. Lupwen Setan a fiti än ekkewe chonläng mwichfengen lon läng, ese ekiekin mwareiti Jiowa. A fokkun ngaü ekiekin ewe Tefil me met a ekiekietä. Mwirin an esiita Hiop me angei an mumutä pwe epwe sotuni i, “Satan a feila seni fän mesen ewe Samol mi Lapalap.”—Hiop 1:12; 2:7.
14. Ifa ekiekin Setan ussun Hiop?
14 Iwe, ewe puken Hiop a esissillatä pwe Setan ewe chon oput mi kirikiringaü ngeni aramas. Ese ffat ükükün watteen ewe fansoun lefilen ewe mwich lon läng lon Hiop 1:6 me ewe mwich lon Hiop 2:1, nge ina atun Hiop a küna sossot weires. Pokiten Hiop a tuppwöl, Jiowa a tongeni ereni Setan: “En ka peseei pwe üpwe afeiengaua, nge esap wor popun, nge Hiop a chüen likitü won mine a pwüng.” Nge Setan ese afangafang, nge a chök kamwöchünnük woon an kewe tipimwääl ngeni Hiop. Nge a chök änicho pwe epwe pwal sotunisefälli Hiop. Weween, ewe Tefil a sotuni Hiop atun a wöüöch me pwal atun a wöüngaü. A ffat pwe Setan ese kan tongei aramas mi mwelele are osupwang. A oput aramas mi amwöchü pwüngün enletin ar tuppwöl. (Hiop 2:3-5) Än Hiop tuppwöl a pwäratä pwe Setan emön chon kapas chofona.
15. Ifa ussun ekkewe chon rikilo ikenäi ra ussun chök Setan?
15 Setan ewe äemönün chon rikilo. Ekkewe chon rikilo lon ach ei fansoun ra napanapeni napanapen ewe Tefil. A ngaü ekiekiir pun ra ekiekmwääl ussun ekkoch chon ewe mwichefel, ekkewe elter Chon Kraist, are ewe Mwichen Sou Pwüngüpwüng. Ekkoch chon rikilo ra ü ngeni ach sipwe föüni iten Jiowa mi fel. Rese mochen käeö ussun Jiowa are angang ngeni i. Ussun chök semer we, Setan, ekkewe chon rikilo ra mesääni aramas mi enletin tuppwöl. (Jon 8:44) Ina popun, nöün Jiowa kewe chon angang rese mwo nge mochen ekis arap ngeniir.—2 Jon 10, 11.
Hiop A Etekiatääi Iten Jiowa
16. Ifa ekiekin Hiop ussun Jiowa?
16 Hiop a föüni me mwareiti iten Jiowa we. Pwal mwo nge atun a fokkun letipeta ren mäloon nöün kewe, Hiop ese etipisi Kot ren an ämwääli minne a föri. Inaamwo ika a mwääl än Hiop ekiek pwe Kot a angei seni nöün kewe me wöün, nge a chüen chök etekiatääi iten Jiowa we. Lon eü me lein an kewe mwitün, Hiop a apasa: “Ämi niuokusiti ewe Samol iei tipachem, nge ämi sü seni mine a ngau iei weweöch.”—Hiop 28:28.
17. Met a atufichi än Hiop akkamwöchü pwüngün enletin an tuppwöl?
17 Met a atufichi än Hiop akkamwöchü pwüngün enletin an tuppwöl? A ffat pwe me mwen an a tori ekkena sossot, a fen ämääraatä an ririöch ngeni Jiowa. Inaamwo ika esor pisekin ännet pwe Hiop a fen silei pwe Setan a ü ngeni Jiowa, nge Hiop a üppos lon an tuppwöl. A apasa: “Tori üpwe mäla, üsap ükütiu le apasa pwe üa wenechar.” (Hiop 27:5) Ifa ussun Hiop a ämääraatä an ririöch ngeni Jiowa? Esor tipemwaramwar pwe a lefareni met a rongorong ussun föfförün Kot ngeni Eperiam, Aisek, me Jekop, nge ikkena iir än Hiop kewe lewo. Pwal eü, ren an nennengeni förien Jiowa kewe, Hiop a mirititi chommong napanapan kewe.—Älleani Hiop 12:7-9, 13, 16.
18. (a) Ifa ussun Hiop a pwäratä pwe a fitipachei Jiowa? (b) Ifa ussun sipwe eäni än Hiop leenien äppirü mi mürinnö?
18 Minne Hiop a käeö a efisi an mochen apwapwaai Jiowa. Pokiten Hiop a niuokkus pwe chon le imwan kewe ra äletipengaüa Kot are “amamäsini Kot lon leluker,” a eäni asor fansoun meinisin. (Hiop 1:5) Pwal mwo nge fän sossot mi fokkun weires, Hiop a chüen chök kapas mürinnö ussun Jiowa. (Hiop 10:12) A ifa me mürinnöön an we leenien äppirü! Pwal kich sipwe käkkäeö pworaus mi enlet ussun Jiowa me an kewe kokkot. Sia kan föfföri met epwe apöchökküla ach ririöch ngeni Jiowa, awewe chök, sia kan eöreni le käkkäeö Paipel, fiffiti mwich, ikkiotek, me akkafalafala ewe kapas allim. Ren unusen ach tufich, sia esilefeili iten Jiowa we. Iwe, ussun chök än Hiop tuppwöl a apwapwaai Jiowa, pwal ina chök ussun än Jiowa meseikeiti tuppwölün nöün kewe chon angang ikenäi. Sipwe käeö ei mettoch lon ewe lesen mwirin.
Ka Chechemeni?
• Pwata Setan ewe Tefil a chök mesääni Hiop?
• Ikkefa ekkewe sossot Hiop a küna, me met a föri?
• Met epwe atufichikich ach sipwe ussun Hiop le akkamwöchü pwüngün enletin ach tuppwöl?
• Met sia käeö ussun Setan seni ewe puken Hiop?
[Ekkewe Kapas Eis fan Iten ewe Lesen]
[Sasing lon pekin taropwe 10]
Pworausen Hiop a esile ngenikich lamoten ewe osukosuk ussun än Kot pwüüng le nemenem
[Sasing lon pekin taropwe 12]
Ifa ussun epwe tongeni sossot pwüngün enletin om tuppwöl ngeni Kot?