Kapas Pwetete A Efisatä Chiechiöchfengen

“Fansoun meinisin ami kapas epwe umoumoch.”​—KOL. 4:6, TF.

1, 2. Ifa sopwöchün än emön brother kapas pwetete?

 EMÖN brother a apasa: “Atun ua afalafal imw me imw, ua chuuri emön mwän. A kon watte an song pun a mwo nge chchech awan me inisin. Ua sotun akükkünalo an song ren äi ällea ngeni wokisin, nge a chök lapolo. Pwülüwan me nöün kewe ra pwal lalengeni ei, iwe, ua silei pwe ena atun üpwele lo seniir. Ua affata ngeni ena famili pwe ua feito fän kinamwe, me ua mochen lo seniir fän kinamwe. Ua eppii ngeniir Kalesia 5:22 me 23, ewe a kapas usun tong, mosonoson, tipenmwän, me kinamwe. Iwe, ua lo seniir.

² “Ekiselo mwirin, atun ua afalafal epek ewe al, ua küna än ewe famili mommot lükün imwer we. Ra köriei. Ua ekieki, ‘Met ei repwele ereniei a?’ Ewe mwän a kamwöch eü pechisin konik mi pat me ereniei upwe ün. A omusomus ren an kapasechou ngeniei me apüngaei ren äi lükü mi pöchökkül. Iwe, aua käimufesen lon kinamwe.”

3. Pwata sisap mut ngeni aramas ar repwe asongakich?

³ Lon ei otot mi fitikokokkis, sia chuuri aramas mi nisossong pwal mwo nge atun sia afalafal. Ina popun, a lamot sipwe pwäratä “mosonoson o mennin.” (1 Pit. 3:15, TF) Ika ewe brother a pwal song ren lingeringerin me kirikiringawen ewe mwän, neman esap pwetetelo letipen ewe mwän, nge eli epwe fen lapolo an song. Pokiten ewe brother a nemeni meefian me a kapas pwetete, iwe, a sopwöch.

Kapas Pwetete A Longolong Woon Met?

4. Pwata a lamot sipwe kapas pwetete?

⁴ Ese lifilifil ika sia kapas ngeni chon lükün are chon ewe mwichefel are ach famili, nge a lamot sipwe apwönüetä än ewe aposel Paul ei fön: “Fansoun meinisin ami kapas epwe umoumoch, o epwe anno ren salt.” (Kol. 4:6, TF) Ena sokkun kapas pwetete mi fiti fäiro a lamot fän iten öchüloon pworausfengen me kinamwe.

5. Pwoppworaus mi mürinnö ese wewe ngeni met? Äweweei.

⁵ Pwoppworaus mi mürinnö ese wewe ngeni ach mwittir apasawu met chök sia ekieki are meefi, äkkäeüin, atun sia song. Ewe Paipel a apasa pwe ika sia mwittir pwärawu ach song, ina esissillen apwangapwang, nge esap pöchökkül. (Älleani Än Salomon Fos 25:28; 29:11.) Moses “a fokun tipetekison seni aramasen fanüfan meinisin,” nge fän eü, a song ren lükümachen ewe mwuun Israel, iwe, ese elinga Kot. A wesewesen ffatöch än Moses pwärawu meefian, nge Jiowa ese pwapwa ren. Mwirin än Moses emmweni chon Israel ükükün 40 ier, Jiowa ese mut ngeni an epwe emmweniirelong lon ewe Fönüen Pwon.​—Num. 12:3; 20:10, 12; Kölf. 106:32.

6. Met weween ach miritöch lon ach kapas?

⁶ Ewe Paipel a pesekich pwe sipwe miritöch me nemeniöchü ach kapas. “Anaie a wor chomong kapas ie, a pwal tongeni fis tipis, nge eman mi fanafanala a mirit.” (SalF. 10:19; 17:27) Iwe nge, miritöch ese wewe ngeni ach sisap fokkun ukkuwawu  meefiach. A wewe ngeni ach eäni kapas mi “umoumoch,” me äeäfichi chönawach le apöchökkülatä aramas, nge sisap ämetekiir.​—Älleani Än Salomon Fos 12:18; 18:21.

“A Wor Fansoun Fanafanala Pwal Fansoun Kakapas”

7. Ikkefa ekkewe mettoch sisap pwärawu, iwe, pwata?

⁷ Sia kan ekieki met sipwe apasa me kapas pwetete ngeni chienach chon angang me aramas sia chuuriir lon ewe angangen afalafal, iwe, sipwe pwal ina usun ngeni chon ach mwichefel me famili. Ika sia chök pwärawu ach song, iwe, a tongeni atai pöchökkülach me pöchökkülen ekkewe ekkoch lon pekin lükü, memmeef, me inis. (SalF. 18:6, 7) A lamot sipwe nemeniöchü memmeef mi ngaw mi piitä pokiten sise unusöch. A mwääl kapas pöchökkül, esiit, kapas ingaw, koput, me lingeringer. (Kol. 3:8; Jem. 1:20) Ra tongeni atai ach riri mi aüchea ngeni aramas me Jiowa. Jises a erä: “Ir meinisin mi meefi song ren pwin repwe tolong lon kapung. O are emon a kapas ingau ngeni pwin, epwe tolong lon ewe kapungelap. Nge are emon a lalengau, iwe, epwe tolong lon ewe ekkeiin Keena.”​—Mt. 5:22, TF.

8. Ineet sipwe pwärawu meefiach, nge epwe ifa usun?

⁸ Nge a wor ekkoch mettoch epwe mürinnö ach sipwe kapas usur. Ika ka fokkun osukosuk ren met emön pwiim Chon Kraist a apasa nge kese tongeni likitalo, iwe, kosap mut ngeni koput an epwe määritä lon letipom. (SalF. 19:11) Ika emön a asongok, kopwe akkomw nemeni meefiom, me mwirin, achocho le ataweei ewe osukosuk. Paul a makkeei: “Ousap amwöchü ämi song tori akkar epwe tuputiu.” Pokiten ka chüen osukosuk, kopwe angang woon fän kirekiröch lon fansoun mi fich. (Älleani Efisus 4:26, 27, 31, 32.) Kapas pwetete me wenechar ngeni pwiim we usun ewe osukosuk fän iten oupwe chäfengen.​—Lif. 19:17; Mt. 18:15.

9. Pwata sipwe nemeniöchü meefiach me mwen ach sipwe fos ngeni emönnewe sia song ren?

 ⁹ Pwüngün, kopwe filiöchü ewe fansoun mi fich pun “a wor fansoun fanafanala pwal fansoun kakapas.” (SalAf. 3:1, 7) Pwal och, “ekewe chon pwüng ra akomwen ekieköchü mine repwe pälüeni ngeni kapas.” (SalF. 15:28) Ika sia chüen letipengaw, epwe öch sipwe ekis witiwit me mwen ach sipwe fos usun ekkewe osukosuk pwe ete lapolo. Iwe nge, ese pwal öch sipwe witiwit fansoun langattam.

Föfför Mürinnö A Efisatä Chiechiöch

10. Ifa usun föfförün kirekiröch a tongeni amürinnölo chiechi?

¹⁰ Kapas pwetete me pwoppworausfengen ra älisikich le poputääni me apöchökküla chiechiöch. Pwüngün pwe ach amürinnölo ach chiechi ngeni aramas a tongeni amürinnölo ach pwoppworaus ngeniir. Epwe tongeni öchülo pworausfengen ika sia eäni föfför mi kirekiröch, äwewe chök, ren ach awora älillis, liffang, me awasölaöch. A pwal mwo nge tongeni ioni ‘mochen ekkei won mokuren’ emön pwe epwe pwäralo napanapöchün kewe me ämecheresi pworausfengen me ataweei osukosuk.​—Rom 12:20, 21.

11. Met Jekop a föri pwe epwe chääri letipen Iso, iwe, met mwiriloon?

¹¹ Jekop a weweiti lamoten föfförün kirekiröch. A sü pun a niuokkus pwe nipween we Iso ete nielo fän an song. Mwirin fitu ier, Jekop a liwinsefäl. Iso a lo chuuri fitifengen me 400 mwän. Mwirin än Jekop tingor älillis seni Jiowa, a tinalo chommong man pwe an liffang ngeni Iso. An liffang a chääri letipen Iso pwe iwe, Iso a ssäiti me foropachei.​—Ken. 27:41-44; 32:6, 11, 13-15; 33:4, 10.

Apöchökkülatä Ekkewe Ekkoch Ren Kapas Pwetete

12. Pwata sipwe kapas pwetete ngeni pwich kewe?

¹² Chon Kraist ra angang ngeni Kot, nge esap aramas. Nge sia chüen mochen än aramas repwe pwapwaitikich. Ach kapas pwetete a tongeni äpänatä osen pwiich kewe, weween, ar kewe aürek, osukosuk, me angang. Iwe nge, kapasen esiit a tongeni achou oser are pwal mwo nge efisatä ar tipemwaramwar usun än Jiowa tonger. Ina minne, sipwe letipwenechar le apöchökkülatä pwich kewe ren “sokun kapas mi afefetai aramas o alisiir lon ar osupwang, pwe chokewe mi rongorong ngeni repwe feiöch ren.”​—Ef. 4:29.

13. Met ekkewe elter repwe chechchemeni (a) atun repwe fönöü aramas? (b) atun repwe mak taropwe?

¹³ Ekkewe elter repwe äkkäeüin pwäri “kirikiröch” me tongei ekkewe siip. (1 Tes. 2:7, 8) Repwe achocho le “tipepwetete” pwal mwo nge atun repwe fönöü “chokewe mi ü ngeni” ar emmwen. (2 Tim. 2:24, 25) Repwe pwal pwäratä süföl lon nöür taropwe ngeni pwal eü mwichen elter are ewe branch ofes. Repwe kirekiröch me kapas pwetete me ren met a mak lon Mattu 7:12.

Kapas Pwetete Lon Ewe Famili

14. Ifa än Paul kapasen fön ngeni mwän pwüpwülü, iwe, pwata?

¹⁴ Fän chommong, sise esilla pwe ach kapas, mesemesach, me napanapen inisich a ämeteki letipen aramas. Äwewe chök, ekkoch mwän rese meefi ükükün choun ar kapas ngeni fefin. Emön sister a apasa, “Ua niuokkus lupwen pwülüwei we a chüwörüwör ngeniei.” Kapas pöchökkül a kan ämeteki letipen fefin lap seni mwän, iwe, a weires ar repwe mönükalo, äkkäeüin, ika a ina usun alon emön i a tongei me süföliti. (Luk 2:19) Paul a fönöü ekkewe mwän pwüpwülü: “Oupwe tongei puluemi, o ousap kirikiringau ngenir.”​—Kol. 3:19, TF.

15. Äweweei pwata mwän pwüpwülü repwe angepwetete ngeni pwülüwer.

¹⁵ Emön brother mi pwüpwülü langattam fansoun a äweweei met popun mwän pwüpwülü  repwe angepwetete ngeni pwülüwer usun chök ngeni och mettoch mi “apwangapwang.” A apasa, “Sia kan angepwetete ngeni eü leenien pöön irä pwe ete mök. Pun ika a mök nge ka apachasefäli, epwe chök räselo mökün. Iwe, pwal ina chök usun, ika emön mwän a kapas pöchökkül ngeni pwülüwan, a tongeni ämeteki letipan me angawalo ar ririin pwüpwülü.”​—Älleani 1 Piter 3:7, TF.

16. Ifa usun fin pwüpwülü repwe tongeni apöchökkülatä ar famili?

¹⁶ Mwän ra pwal tongeni pöchökkületä are letipengaw ren än aramas kapas, kapachelong alon pwülüwer. Ra tongeni ‘lükülük woon’ ewe sokkun fin pwüpwülü “mi mirit,” pun a äfänni meefien pwülüwan we, usun chök a mochen pwe ätewe epwe äfänni. (SalF. 19:14; 31:11) Fin pwüpwülü ra tongeni amürinnölo are angawalo ar famili. “Eman fefin mi tipachem a aüetä imwan, nge eman mi tiparoch a püsin ataetiu imwan.”​—SalF. 14:1.

17. (a) Ürürün epwe ifa usun än ekkewe kükkün fos ngeni semer me iner? (b) Ürürün epwe ifa usun än ekkewe watte fos ngeni ekkewe kükkün, iwe, pwata?

¹⁷ Ürürün ekkewe sam me in me ekkewe nau repwe kapas pwetete lefiler. (Mt. 15:4) Ika sia ekieki meefien ekkewe kükkün atun sia fos ngeniir, sisap eletipengawer are ‘asonger.’ (Kol. 3:21; Ef. 6:4) Lupwen ekkewe sam me in me elter repwe fönöü ekkewe kükkün, repwe fos ngeniir fän süföl. Epwe ina usun ekkewe watte repwe ämecheresi än ekkewe kükkün äwena ar föfför me amwöchü ar riri ngeni Kot. E fen öch ena lap seni ar ämmeef ngeniir pwe ra chipwang le älisiir, pwe rete meefi pwe manauer ese aüchea. Eli ekkewe kükkün resap chechchemeni ekkewe kapasen fön meinisin, nge repwe chechchemeni napanapen än ekkewe watte fos ngeniir.

Apasawu Mettoch mi Mürinnö seni Letipach

18. Ifa usun sipwe tongeni urusawu senikich ekiek me memmeef mi ngaw?

¹⁸ Än emön nemeniöchü an song ese chök wewe ngeni an epwe wowoon  kinamwe. Sisap chök achocho le tükümalo ach song. Ika sia fokkun lingeringer, nge sia chök pwouni, a tongeni äweiresikich. A usun chök ach ipwerpökü kääsin me püreikin efoch taraku. Iwe, a tongeni äweiresi ewe taraku me atai. Ina minne, sisap pwouni ach song ren langattam fansoun, iwe mwirin, kusufawu. Tingor älillis seni Jiowa pwe kopwe tongeni urusawu ewe song seni letipom. Mut ngeni an ngün mi fel epwe siwili ekiekum me lelukom pwe epwe tipeeü ngeni letipan.​—Älleani Rom 12:2; Efisus 4:23, 24.

19. Met sokkun föfför epwe tongeni älisikich le ti senikich song?

¹⁹ Föri met epwe älisuk le nemeni meefiom. Ika ka meefi pwe ka songetä ren och osukosuk, epwe öch kopwe mwittir feilo seni ikewe tori an epwe masösötiw om song. (SalF. 17:14) Ika emönnewe ka fos ngeni a poputä le song, alapalo om achocho le kapas pwetete ngeni. Chechchemeni pwe “Eu kapasen paluen mi pwetete a awesi lingeringer, nge eu kapas pochokul a afisata song.” (SalF. 15:1) Inaamwo ika a pwetete ngingiich, nge ika sia eäni kapas mi ekinasa letipen aramas, a usun amwüch mi ängetengeta ekkei. (SalF. 26:21) Lupwen a sossot om tufichin nemeni meefiom, kopwe “mang ngeni kapas pwal mang ngeni song.” Tingorei Jiowa an we ngün mi fel pwe epwe älisuk le eäni kapas mürinnö nge esap kapas mi ngaw.​—Jem. 1:19.

Omusalo Tipis Seni Enletin Letipom

20, 21. Met epwe älisikich le omusalo tipisin aramas, iwe, pwata a lamot sipwe fokkun omuserelo?

²⁰ Solapan, pun esor emön a tongeni unusen nemeniöchü chönawan. (Jem. 3:2) Iwe, inaamwo ika chon ach famili me pwich kewe lon ewe mwichefel ra achocho ükükün ar tufich, nge eli fän ekkoch ra tongeni apasawu kapas mi ämeteki letipach. Sisap mwittir mängaweitiir nge sipwe akkomw ekieki ewe popun ar apasa are föri ena mettoch. (Älleani Än Salomon Afalafal 7:8, 9.) Sia tongeni pwisin eisinikich: Ra aüreki och mettoch, are niuokkus, semwen, are resin ataweei ar osukosuk?

²¹ Sap minne a pwüng ekkena popun ra kusufawu ngenikich ar song, nge eli ach weweitiir epwe amwökütükich le omuserelo. Kich meinisin sia fen apasa are föri minne a ämeteki letipen aramas, iwe, sia äneänei pwe repwe ümöümöch le omusakichelo. (SalAf. 7:21, 22) Jises a apasa pwe sipwe fokkun omusalo tipisin aramas ika sia mochen pwe Kot epwe pwal omusakichelo. (Mt. 6:14, 15; 18:21, 22, 35) Ina popun, sipwe mwittir omusomus me pwal mwittir omusalo tipisin aramas. Ika ina, sia akkamwöchü ewe ‘riri mi unusöch’ itan tong lon ach famili me lon ach mwichefel.—Kol. 3:14.

22. Pwata a wesewesen lamot ach eäni kapas pwetete?

²² Neman epwe lapolo sossotun ach pwapwa me tipeeüfengen atun sia arap ngeni sopwoloon ei otot mi ur ren aramas mi nisossong. Ach akkapwönüetä än Paipel kewe kapasen emmwen epwe älisikich le äeäöchü chönawach nge sisap äeämwäälli. Epwe lapolo kinamwe lon ach mwichefel me famili, me ach leenien äppirü epwe eü minen pwäratä usun Jiowa, ach we Kot mi pwapwa.​—1 Tim. 1:11.

Ka Tongeni Äweweei?

• Pwata sipwe pwoppworaus woon ekkewe osukosuk lon fansoun mi fich?

• Pwata chon ewe famili repwe eäni “kapas pwetete” lefiler?

• Ifa usun sipwe tümünükich seni kapas mi ämeteki letipen aramas?

• Met epwe älisikich pwe sipwe okkomusalo tipis?

[Ekkewe Kapas Eis Fan Iten Ewe Lesen]

[Ekkewe sasing lón pekin taropwe 23]

Akkomw ekinamweelo om song, iwe, kütta ewe fansoun mi fich oupwe pworausfengen

[Ekkewe sasing lón pekin taropwe 25]

Ekkewe mwän repwe kapas pwetete ngeni pwülüwer fansoun meinisin