Ewe Enlet Usun ewe Mettoch Tipis

ITÄ emön mi semwen a tongeni ännetatä pwe ese pwichikkar ren chök an kupi ewe tempüchü? Aapwi! Pwal ina chök usun, ach tunalo än Kot ekiek usun tipis esap weween pwe sise tipis. Fän chommong ewe Paipel a kapas usun tipis. Nge met ewe Paipel a wesewesen apasa usun tipis?

Meinisin Ra Mwämmwäälilo

Ruu ngeröü ier loom, aposel Paul a lichippüng pun ‘ese föri mine a mürina usun a mochen, nge a föri mine a ngau, ewe sokun föför ese mochen pwe epwe föri.’ (Rom 7:19) Ika sia wenechar, sipwe pwal meefi pwe a ina usuch. Eli sia mochen apwönüetä ewe Allük Engol are allükün föfföröch, nge sise chök tongeni pun sia mwämmwäällilo. Saminne turun tipach ach sipwe atai allük iteitan nge sia föri ena pokiten kich futuk apwangapwang. Met popun? Paul a pölüweni: “Are ngang üa föri mine üsap mochen föri, wewen pwe sap ngang üa föri ei, pwe ewe tipis mi nonom loi.”​—Rom 7:20.

Usun chök Paul, meinisin aramas ra pükün mwämmwäällilo pokiten ewe tipis ra älemwiri. A apasa: “Pun aramas meinisin ra tipis, ra pwal osun lingen Kot.” Pwata? A äweweei: “Ren eman mwän tipis a tolong lon fanüfan, nge an tipis a atoto mäla. Iei popun mäla a tori aramas meinisin, pun ir meinisin ra tipis.”​—Rom 3:23; 5:12.

Inaamwo ika chommong ra tunalo ena ekiek, nge a ffat pwe ewe Paipel a apasa pwe tipisin popuch kewe a atowauakichelo seni Kot, ina popun sise unusöch. Jises a ännetatä pwe a lükü pworausen Atam me If ren an aloni alon ewe puken Keneses.​—Keneses 1:27; 2:24; 5:2; Mattu 19:1-5.

Pworausen än Jises feito fönüfan pwe epwe angasalo chokkewe mi lükü i seni tipis, ina eü me lein äitien Paipel kewe mi lamot. (Jon 3:16) Ach äpilükülükün küna manau lon mwachkkan a alongolong woon ach etiwa än Jiowa kokkotun angasalo aramas seni met ese pwäk rer. Nge ika ese ffat ngenikich än Kot ekiek usun tipis, sisap tongeni weweiti an kokkotun angasakich seni tipis.

Än Jises Asor me Lamotan

Jiowa a ngeni ewe äemönün mwän ewe äpilükülükün manau esemuch. Epwe chök pöüt seni Atam ena äpilükülük ika pwe a älleasolapa Kot. Iwe, Atam a ü ngeni letipen Kot, me wiliti chon tipis. (Keneses 2:15-17; 3:6) Ese chüen unusöch, me a atai an riri ngeni Kot. Ina minne, a chichchinnapelo me mälo. Iwe, meinisin kich mwirimwirin Atam sia uputiw lon tipis me mämmälo pokiten tipisin. Pwata a ina usun?

Aramas rese unusöch rese tongeni nöünöütiw semirit mi unusöch. Meinisin nöün Atam kewe ra uputiw lon tipis, iwe, aposel Paul a erä, “liwinin tipis mäla.” (Rom 6:23) Nge sopwosopwoloon ena wokisin a ngenikich ei äpilükülük: “Nge än  Kot lifang manau esemüch lon Kraist Jesus ach Samol.” Weween, pokiten än Jises pennüküolo manauan, iwe, chokkewe mi älleasochisi me tongei Kot ra tongeni limöchülo seni tipisin Atam. * (Mattu 20:28; 1 Piter 1:18, 19) Itä epwe ifa meefiom usun ei mettoch?

Än Kraist Tong A Amwökütükich

Ewe aposel Paul a makkeei ekiekin Kot usun ena kapas eis asan: “Sia nom fän nemenien än Kraist we chen ngenikich, pun sia silei pwe eman aramas a mäla fän iten aramas meinisin . . . pwe chokewe mi manau resap chüen manau fän püsin iter, nge repwe chök manau fän iten ewe mi mäla o manausefäl fän iter.” (2 Korint 5:14, 15) Ika emön a aücheani än Jises asoren angasakich seni tipis, me a mochen pwäratä an kilisou, a lamot epwe etipeeüfengeni manauan ngeni letipen Kot. A wewe ngeni an epwe silei wisan ngeni Kot, emiriti mwelien letipan me ren ewe Paipel, me apwönüetä alon.​—Jon 17:3, 17.

Föfföringaw a atai ach riri ngeni Jiowa. King Tafit a fokkun säü lupwen a mirititi choun an we tipis ren Patsipa me an nielo pwülüwen neminna we. Nge Tafit a äkkäeüin lolilen pun tipisin kewe ra asonga Kot. A ereni Jiowa: “Üa tipis ngonuk, fokun ngonuk echök, o föri mine a ngau me fän mesom.” (Kölfel 51:4) Pwal ina usun Josef lupwen a küna sossotun lisowumwääl, mwelien letipan a amwökütü i an epwe apasa: “Ifa usun, üpwe föri och föför mi fokun ngau o tipis ngeni Kot?”​—Keneses 39:9.

Ina minne, ese chök wewe ngeni ach meefi säü ren än aramas silei ach tipis are küna kapwüngün föfföringaw. Ach älleasolapa allükün Kot usun lisowumwääl, wenechar, pwäratä süföl, angangen fel, me met kan, a atai ach riri ngeni Kot. Ika sia pwisin filatä le föfföri tipis, sia wiliti chon oput  Kot. A fokkun lamot sipwe ekkekiekifichi ei pworaus mi enlet usun tipis.​—1 Jon 3:4, 8.

Iwe, met a fis ngeni ewe mettoch tipis? Ren enletin, ese siwil weween, nge a chök siwil ekiekin aramas usun, pun ra akükkünalo choun pwününgawan. Chommong ra pwisin atopwotopwalo mwelien letiper are amönüngaw seni möngüngüün. Meinisin mi mochen apwapwaai Kot resap ina usun. Sia fen silei pwe liwinin tipis, mälo, nge esap chök ach meefi säü. Ina minne, a fokkun watte choun tipis.

Nge a wor ach äpilükülük pwe a tongeni musolo ach kewe tipis ren än Jises asor ika sia enletin aier me likitiirelo. Paul a makkeei: “Ra feioch, ir mi kuna omusamusen ar kewe fofor ingau, o ar kewe tipis mi pwoluelo. A feioch ewe aramas ach Samol esap ekiekin liwini ngeni an tipis.”​—Rom 4:7, 8, TF.

[Pwóróus fan]

[Pwóór/​Sasing lón pekin taropwe 10]

Eü Lamalam A Siwili Eü An kewe Afalafal

Lap ngeni chon Katolik rese kon lien weweiti ewe afalafal usun Limbo. Lon ekkewe ier ra kerän lo, ekis me ekis, chon ena lamalam ra tölawü ena afalafal seni nöür puken katekis. Lon ewe ier 2007, ewe lamalamen Katolik a unusen tölawü ena afalafal ren an atowu echö taropwe usun “ekkewe popun ra äpilükülükü pwe ekkewe mönükol rese papatais mi mälo repwe tongeni küna manau fän pwapwa.”​—International Theological Commission.

Pwata ra unusen siwili ar na lükü? Popun, pun Henri Tincq a eita ngeni Limbo “och afalafal minen loom loom ewe lamalam a eäni le pesei ekkewe sam me in ar repwe mwittir papataisi nöür mönükol.” Nge a pwal piitä ekkoch kapas eis pokiten ar likitalo ena afalafal.

A Pop seni Eöreni are Paipel? Mwirin ewe ier 1100, ekkewe nöüwisin lamalam ra äninifengen woon ewe afalafal itan purkatorio. Ewe lamalamen Katolik a äiti ngeni aramas pwe a wor och ngün mi manau mwirin mälo, ina popun, ra kütta eü leeni ikewe ngünün semirit rese papatais repwe tongeni feilo ie mwirin mälo, pun ese fich ar repwe feilo lon ell. Ina popun, a poputä ena ekiek usun Limbo.

Iwe nge, Paipel ese apasa pwe a wor och ngün mi manau mwirin mälo. Nge a ffat an äweweei pwe aramas mi tipis repwe “poutmwalilo” me “mäla.” (Fofor 3:23, TF; Isikiel 18:4) Iwe, pokiten esor och mettoch mi manau a towu seni inisin aramas mwirin mälo, weween, esor Limbo. Pwal eü, ewe Paipel a erä pwe mälo a usun annut, ina popun, ekkewe mi mälo rese meefi och mettoch.​—Än Salomon Afalafal 9:5, 10; Jon 11:11-14.

Ewe Paipel a erä pwe nöün Chon Kraist kewe kükkün ra pin me ren Kot. (1 Korint 7:14) Ina popun, än ekkewe kükkün äpilükülükün manau ese longolong woon ar papatais.

Ena afalafal usun Limbo a wesewesen eitengawa Kot pun usun itä nge esap i emön Sam mi tong me pwüng, nge emön mi kirikiringaw. (Tuteronomi 32:4; Mattu 5:45; 1 Jon 4:8) Ina popun, ese pwüng ena afalafal me ren ekiekin Chon Kraist mi letipwenechar pun ese tipeeü ngeni Paipel!

[Ekkewe sasing lón pekin taropwe 9]

Ika sia etipeeüfengeni manauach ngeni än Kot we Kapas, sipwe ririöch ngeni Kot me aramas