Om Kapas Epwe Pwäri Kirekiröch Mi Fiti Tong

“A eäni kapasen tipachem, mine a aiti ngeni aramas a fis fän kirikiröch.”​—SALF. 31:26.

1, 2. (a) Menni napanap chon fel ngeni Jiowa repwe ämääratä? (b) Met sipwele pworaus woon lon ei lesen?

 KING Lemuel a angei seni inan we eü pworaus mi chou, pachelong pworausen eü napanap mi weneiti fin pwüpwülü mi mürinnö. A erä: “A eäni kapasen tipachem, mine a aiti ngeni aramas a fis fän kirikiröch.” (SalF. 31:1, 10, 26) A mürinnö pwe än emön fefin mi tipatchem kapas epwe kirekiröch fiti tong, pwal ina chök usun meinisin mi mochen apwapwaai Jiowa Kot. (Älleani Än Salomon Fos 11:17.) Ürürün, Chon Kraist meinisin repwe eäni kapas fän kirekiröch mi fiti tong.

² Met weween kirekiröch mi fiti tong? Sipwe pwäri ngeni iö? Met epwe älisikich le eäni “kirikiröch mi fiti tong” lon ach kapas? Ifa usun ach föri ena a kan weneiti ach pwoppworaus ngeni chon ach famili me chienach kewe chon Kraist?

Atun Kirekiröch a Popu seni Tong mi Tuppwöl

3, 4. (a) Met weween kirekiröch mi fiti tong? (b) Ifa usun kirekiröch mi fiti tong a sokkolo seni ewe kirekiröch mi pwisin nom ren aramas?

³ Kirekiröch mi fiti tong a riri ngeni tong me kirekiröch. Kirekiröch a wewe ngeni ach äfänni aramas me pwäratä ach chchüngüür ren ach älisiir me eäni kapas mürinnö. A pwal kapachelong tong pun sia pwäratä ach chchüngü aramas pokiten sia tonger. Iwe nge, ewe kapasen Ipru mi afföü ngeni kirekiröch mi fiti tong a lap seni kirekiröch mi pop seni tong. Kirekiröch mi fiti tong a wewe ngeni ewe sokkun kirekiröch sia tipemecheresin pwäri ngeni emön fän tuppwöl pwe epwe pwönütä och kokkot.

⁴ Kirekiröch mi fiti tong a sokko seni kirekiröch lon pwal eü napanap. Aramas ra pwal mwo nge tongeni pwäralo ewe kirekiröch mi pükün nom rer ngeni chokkewe rese sissileer. Chon Malta rese sissilei ewe aposel Paul me chienan kewe 275 mi ta seniir waar we sip, nge ra pwär ngeniir ena esin kirekiröch. (Fof. 27:37–28:2) Lon pwal eü wewe, kirekiröch mi fiti tong a weneiti ewe tuppwöl lefilen rüüemön mi wor ar ririöchfengen. * Iei met ekkewe chon einangen Ken ra eäni “ngeni ekewe aramasen Israel meinisin, lupwen ra towu seni Isip.”​—1 Sam. 15:6.

A Lamot Ekilon me Iotek

5. Met epwe älisikich le efesira chönmöngööch?

⁵ Ese mecheres ach sipwe pwäratä kirekiröch mi fiti tong lon ach kapas. Iei alon ewe chon käeö Jemes usun chönawach: “Esap wor eman a tongeni afesira chönawen eman aramas. Iei och mettoch mi ngau, esap wor an asösö, a uren poison mi afeiengau.” (Jem. 3:8) Met epwe älisikich le efesira chönawach we mi weires ach sipwe nemeni? Alon Jises ngeni ekkewe nöüwisin lamalam lon ränin we epwe älisikich. A apasa: “Ekewe kapas ra towu seni awemi iei somwen lelukemi.” (Mt.  12:34) Ika sia mochen pwäri kirekiröch mi fiti tong lon ach kapas, sipwe ämääratä ena napanap lon letipach. Sipwe ppii ifa usun ach ekilon me iotek epwe älisikich le föri ena.

6. Pwata sipwe ekilonei än Jiowa kirekiröch mi fiti tong enlet fän kilisou?

⁶ Paipel a apasa pwe Jiowa Kot a fokkun “kirikiröch.” (Eks. 34:6) Ewe sou makkeei kölfel a kölü: “[O Jiowa], fanüfan a ur ren om tong ellet.” (Kölf. 119:64) Sopwosopwun ena wokisin a pwal apworausa ifa usun Jiowa a kan pwäratä kirekiröch mi fiti tong ngeni chokkewe mi fel ngeni. Ach awora fansoun le ekilonei ‘föfförün Jiowa kewe’ fän kilisou a älisikich le ämääratä ach mochen eäni napanapen Kot ei.​—Älleani Kölfel 77:12.

7, 8. (a) Ifa ewe föfförün kirekiröch Jiowa a eäni ngeni Lot me an we famili? (b) Met meefien Tafit usun än Kot kirekiröch mi fiti tong enlet?

⁷ Äwewe chök, ekieki ifa usun Jiowa a angasalo tenin nöün Eperiam we Lot me an we famili atun epwele ataielo Sotom, ikewe ra nonnom ie. Mwen chök taloon ena telinimw, ekkewe chonläng ra pesei Lot me chon an we famili pwe repwe mwittir sü. Ewe Paipel a apasa: “Lupwen Lot a mang, ekewe [chonläng] ra turufi pöün pwal pöün pwülüan me nöün kewe ruoman föpwül o aweinerewu lükün ewe telinimw.” Atun sia ekieki ena pworaus, ese achchüngü letipach le mirititi pwe ina än Kot föfförün kirekiröch mi fiti tong?​—Ken. 19:16, 19.

⁸ Pwal ekieki usun än ewe King Tafit ei leenien äppirü, a kölü: “[Jiowa] a amusala ai tipis meinisin o amoela ai apwangapwang meinisin.” A ifa me kilisoun Tafit ren än Jiowa omusalo tipisin ngeni Patsipa! A mwareiti Jiowa ren an apasa: “Usun ekewe läng ra tekia seni fanüfan, iei usun an we tong ellet a tekia ngeni chokewe mi niuokusiti i.” (Kölf. 103:3, 11) Ach ekilonei ekkeei sokkun pworaus lon Paipel epwe ouralo letipach ren kilisou ren än Jiowa kirekiröch mi fiti tong, iwe, epwe achchüngükich le mwareiti me kilisou ngeni. Ewin ach kilisou ngeni ewe Kot mi enlet seni letipach, ewin ach arap ngeni me äppirü i.​—Ef. 5:1.

9. Pwata a fokkun lamot nöün Jiowa kewe chon fel repwe pwäratä kirekiröch mi fiti tong?

⁹ Ekkoch pworaus lon Paipel ra äiti ngenikich pwe Jiowa a pwäri an kirekiröch mi fiti tong enlet ngeni chokkewe a fen wor ar ririöch ngeni. Nge ifa usun chokkewe rese ririöch ngeni Kot? Itä a kirikiringaw ngeniir? Aapw. Lon Luk 6:35, Jises a apasa: “Kot a kirikiröch ngeni chokewe resap sile kilisou, pwal ngeni ekewe aramasangau.” A pwal apasa, “A atötai förian akar won ekewe aramasangau me aramasöch, nge a apüngatiu üt won chon pwüng me chon pwüngingau.” (Mt. 5:45) Me mwen ach silei ewe enlet me apwönüetä, sia küna än Kot kirekiröch mi pwär ngeni aramas meinisin. Iwe nge, atun sia wiliti chon fel ngeni, sia küna an tong mi tuppwöl, weween, an kirekiröch mi fiti tong. (Älleani Aisea 54:10.) A ifa me kilisouch ren  ena mettoch! A ifa me lamoten ewe popun sipwe pwäratä kirekiröch mi fiti tong lon ach kapas me pwal lon kinikinin manauach rän me rän!

10. Pwata a lamot iotek ren ach sipwe eäni kirekiröch mi fiti tong?

¹⁰ Iotek a wesewesen lamot ren ach sipwe ämääraatä kirekiröch mi fiti tong, pun tong me kirekiröch, iir napanapen Jiowa. (Kal. 5:22) Sia tongeni fotukalong kirekiröch mi fiti tong lon letipach ren ach mut ngeni än Kot manaman epwe ekkemwenikich. Ren ach sipwe angei än Jiowa we manaman, sipwe tingor lon iotek. (Luk 11:13) Mi fich ach sipwe tittingor än Kot we manaman me etiwa emmwenian. Pwüngün, ekilon me iotek ra lamot fän iten ach sipwe kapas fän kirekiröch mi fiti tong.

Pwüpwülü Repwe Pwäri Kirekiröch mi Fiti Tong

11. (a) Pwata sia silei pwe Jiowa a mochen ekkewe mwän repwe pwäri kirekiröch mi fiti tong ngeni pwülüwer kewe? (b) Met epwe tongeni älisi ewe mwän pwüpwülü an epwe eäni kapas fän kirekiröch mi fiti tong?

¹¹ Ewe aposel Paul a pesei ekkewe mwän pwüpwülü: “Oupwe echeni pwülüemi usun Kraist a echeni mwichefel o fangala manauan fän itan.” (Ef. 5:25) Paul a pwal ächema ngeniir met Jiowa a ereni Atam me If. A makkeei: “Eman mwän epwe likitala saman me inan o pache ngeni pwülüan, nge ekewe ruoman repwe wiliti eu chök inis.” (Ef. 5:31) A ffat pwe Jiowa a mochen ekkewe mwän pwüpwülü repwe tuppwöl ngeni pwülüwer kewe me pwäri kirekiröch mi fiti tong ngeniir fansoun meinisin. Emön mwän pwüpwülü mi kapas fän tong mi tuppwöl esap äkkäpii are apasa mwäällin pwülüwan we lein aramas. Epwe pwapwa le mwareiti. (SalF. 31:28) Nge ika a ppiitä och osukosuk lon ar pwüpwülü, an kirekiröch mi fiti tong epwe amwökütü pwe esap eäni kapas mi äsäwa neminnewe.

12. Ifa usun epwe pwä pwe kirekiröch mi fiti tong a nemeni chönawen fin pwüpwülü?

¹² Kirekiröch mi fiti tong epwe itä pwal nemeni chönawen fin pwüpwülü. Itä ürürün esap tipetipelo ren ekiekin ei otot mi ngaw. Pokiten an “meniniti” pwülüwan we, epwe kapas mürinnö usun i lein aramas pwe epwe lapolo ar menniniiti. (Ef. 5:33) Esap appölüwa pwülüwan we mwen mesen ekkewe nau pwe ete ekisaalo ar süföliti semer we. Epwap fos ngeni ika ra chök rüüemönülo. Ewe Paipel a apasa: “Eman fefin mi tipachem a aüetä imwan.” (SalF. 14:1) Imwer we epwe eü leeni mi apwapwa me ekinamwe ngeni unusen ar famili.

13. Ia sipwe äkkäeüin eäni kapas mi kirekiröch mi fiti tong ie, iwe, ifa usun?

¹³ Ekkewe pean pwüpwülü repwe eäni kapas mi pwäri ar süfölfengen pwal mwo nge lon imwer. Paul a makkeei: “Oupwe fokun ükütiu le föri ekei sokun föför: song, lingeringer me koput. Esap wor kapasen turunufas ika kapasingau epwe towu seni lon awemi.” A pwal makkeei: “Oupwe pwilitalong womi  tong, kirikiröch, tipetekison, lukpwetete me mosonotam. . . . Oupwe echenifengenikemi lefilemi, pun chen a pilüküfengeni ekei mettoch meinisin, pwe ra unusöch lon ar chufengen.” (Kol. 3:8, 12-14) Atun ekkewe nau ra eöreni le rongorong än ekkewe sam me in kapasfengen fän kirekiröch mi fiti tong me lon imwer, repwe märöch me äppirü napanapen ar kapas.

14. Ifa usun ekkewe möküren famili ra tongeni aururu chon le imwer ren ar kapas?

¹⁴ Iei makkeien ewe sou makken kölfel usun Jiowa: “Om tong ellet epwe achipaei.” (Kölf. 119:76) Jiowa a aururu nöün kewe aramas ren an ngeniir kapasen fön me emmwen. (Kölf. 119:105) Ifa usun ekkewe möküren famili repwe feiöch seni ar äkkäppirü Semach we lon läng me eäni kapas mi aururu chon le imwer kewe? Ra tongeni föri ena ren ar awora minen emmwen me apöchökkül. Lon ach Famili Fel, sia tongeni künökün pworaus mi aüchea seni Paipel!​—SalF. 24:4.

Eäni Tong mi Tuppwöl Ngeni Chienach Kewe Chon Lükü

15. Ifa usun ekkewe mi äsimaü me ekkewe elter ra tongeni äeä chönawer le tümünü chon ewe mwichefel?

¹⁵ Iei än King Tafit tingor ngeni Jiowa: “Om tong ellet me om allükülük repwe tümwünüei.” (Kölf. 40:11) Ifa usun Chon Kraist elter me ekkewe ekkoch mi äsimaü lon ewe mwichefel repwe äppirü Jiowa? Repwe äeä chönawer le emmweni chon ewe mwichefel ngeni ewe Paipel, iwe, ina eü föfförün kirekiröch mi fiti tong.​—SalF. 17:17.

16, 17. Ifa usun sia tongeni pwäri pwe ach kapas a pop seni tong mi tuppwöl?

¹⁶ Met sipwe föri ika sia küna pwe emön Chon Kraist a poputä le ü ngeni än Paipel emmwen? Itä kirekiröch mi fiti tong esap amwökütükich le äwena? (Kölf. 141:5) Ika sia silei pwe emön chienach chon lükü a föri tipis watte, fän tong mi tuppwöl sipwe pesei emönna le ‘korato ekkewe elterin mwichefel’ pwe repwe ‘ioteki i, o epiti ngeni i lö fan iten Jiowa.’ (Jem. 5:14, TF) Ika ena chon tipis ese fos ngeni ekkewe elter, nge kich mi silei nge sise pwäri, iwe, esap ina föfförün tong are kirekiröch. Ekkoch leich sia letipechou, tipitipingaü, lichippüng, are meefi aücheangawach. Sipwe pwäri pwe kirekiröch mi fiti tong a nemeni chönawach ren ach “apöchöküla letipen chon niuokus” me chokkewe mi letipechou.​—1 Tes. 5:14.

¹⁷ Met sipwe föri ika aramas mi oput Kot ra chofonatä pworaus usun chienach kewe chon lükü? Sisap tipemwaramwareiti tuppwölün pwiich kewe, nge sipwe chök likitalo are eisini ika met popun a apworausa ena pworaus. Ika chon oputa nöün Kot kewe aramas ra kükkütta pwiich kewe pwe repwe efeiengawer, iwe, sisap pwäri och usur pokiten ach tong mi tuppwöl fän iter.​—SalF. 18:24.

Emön mi Eäni “Kirikiröch Epwe Manauatam”

18, 19. Pwata kirekiröch mi fiti tong enlet epwe nemeni chönawach lon ach foffos ngeni chienach kewe chon lükü?

¹⁸ Tong mi tuppwöl epwe pwäpwälo lon  föfförüch kewe meinisin ngeni chienach kewe chon fel ngeni Jiowa. Pwal mwo nge fän weires, kirekiröch mi fiti tong epwe nemeni chönawach. Jiowa a song ren chon Israel lupwen ar tong a “usun chök ewe amurenipwin a müttir morola.” (Osea 6:4, 6) Iwe nge, Jiowa a pwapwa ren ach pwäppwäri kirekiröch me tong enlet fansoun meinisin. Ekieki ifa usun a efeiöchü chokkewe mi föri ena.

¹⁹ Än Salomon Fos 21:21 a apasa: “Eman mi eäni pwüng me kirikiröch epwe manauatam, epwe küna pwüng me iteüöch.” Ena sokkun aramas esap manau fansoun mwochomwoch chök, nge epwe manau feilfeilo chök. Jiowa epwe älisi le “angei ewe . . . enletin manau.” (1 Tim. 6:12, 19) Ina minne, sipwe “kirikiröch . . . ngeni en me pwin.”​—Sek. 7:9.

[Pwóróus fan]

Ka Tongeni Äweweei?

• Ifa usun kopwe äweweei kirekiröch mi fiti tong?

• Met epwe älisikich pwe kirekiröch mi fiti tong epwe nemeni chönawach?

• Ifa usun ekkewe pean pwüpwülü repwe pwäratä tong mi tuppwöl lon ar kapas?

• Met a pwäratä pwe kirekiröch mi fiti tong a nemeni chönawach lon ach fos ngeni chienach chon lükü?

[Ekkewe Kapas Eis Fan Iten Ewe Lesen]

[Sasing lon pekin taropwe 25]

Tafit a mwareiti än Jiowa kirekiröch mi fiti tong

[Sasing lon pekin taropwe 26]

A kan fiffis ämi kokkotun Famili Fel iteitan?