Tipeeüin Chon Kraist A Elingalo Kot
Tipeeüin Chon Kraist A Elingalo Kot
‘Oupwe fokun achocho le tümwünü ämi tipeeufengen.’—EF. 4:3.
1. Le manauen ekkewe aposel, ifa usun ekkewe Chon Kraist lon Efisus ra elingalo Kot?
TIPEEÜIN ewe mwichefelin Chon Kraist lon Efisus a elingalo Jiowa, ewe Kot mi enlet. Lon ena telinimw mi pisekisek, ekkoch chon Kraist mi wöüöch ra nöünöü slave, nge ekkoch, iir slave mi wöüngaw. (Ef. 6:5, 9) Ekkoch chon Jus ra käeö ewe enlet atun ewe aposel Paul a afalafal lon ar we sinakok ülüngät maram. Ekkoch ra piin fel ngeni Artemis me föfföri angangen roong. (Fof. 19:8, 19, 26) A ffat pwe ewe lamalamen Kraist mi enlet a ochufengeni aramas mi sokkopat nonnomur. Ewe aposel a mirititi pwe Jiowa a lingelo ren tipeeüin ewe mwichefel. A makkeei: “Sipwe alinga i me lon mwichefel.”—Ef. 3:21.
2. Met a tongeni atai tipeeüin Chon Kraist lon Efisus?
2 Iwe nge, mi wor och mettoch a tongeni atai tipeeüin ewe mwichefelin Efisus. Paul a öüröüra ekkewe elter: “Ekoch me lon ämi we mwich repwe eäni kapas chofona ar repwe atokala ekewe chon lükü Jesus pwe repwe etiir.” (Fof. 20:30) Pwal ekkoch rese unusen likitalo ewe sokkun ekiek mi etipefeseni aramas, ewe Paul a öüröüra pwe a “nemeni ekewe aramas mi aleasolap.”—Ef. 2:2; 4:22.
Tipeeüfengen, Ina Menlapen Ei Taropwe
3, 4. Ifa usun nöün Paul we taropwe ngeni chon Efisus a menlapei tipeeü?
3 Paul a mirititi lamoten än emön me emön Chon Kraist epwe achocho le alapalo tipeeü pwe repwe tongeni sopwelo le angangfengen. Kot a amwökütü Paul le makkeei echö taropwe ngeni chon Efisus mi menlapei tipeeü. Äwewe chök, Paul a mak usun än Kot aota pwe epwe “achufengeni förian meinisin lon läng me fanüfan, pwe repwe nonom fän nemenien Kraist.” (Ef. 1:10) A pwal apöpööi Chon Kraist ngeni sokkopaten faü aramas ra kan äeä le kaü imw. A erä: “Ewe eman mi amwöchüfengeni unusen ewe imw o föri an epwe fefeitä, pwe epwe eu imwenfel fän iten ach we Samol.” (Ef. 2:20, 21) Pwal och, Paul a menlapei tipeeüfengenin Chon Kraist chon Jus me Jentail, me a pwal ächema ngeni chon ena mwichefel pwe iir meinisin förien Jiowa. A apasa pwe Jiowa, i Semer, iwe, “iteiten famili lon läng pwal won fanüfan ra angei iter me ren.”—Ef. 3:5, 6, 14, 15.
4 Atun sipwe etittina Efisus sopwun 4, sipwe ppii pwata a lamot achocho le tümünü tipeeü, ifa usun Jiowa a älisikich le tipeeüfengen, me met sokkun ekiek epwe älisikich le akkamwöchü ach tipeeüfengen. Pwata kese älleani unusen ena sopwun pwe epwe lapolo om feiöch seni ach ei käeö?
Ewe Popun A Lamot Achocho Le Tümünü Tipeeü
5. Pwata nöün Kot kewe chonläng ra tongeni angangfengen fän tipeeü, me pwata a weires ngenikich?
5 Paul a pesei chienan kewe lon Efisus ar repwe ‘achocho le tümwünü ar tipeeufengen.’ (Ef. 4:3) Pworausen nöün Kot kewe chonläng epwe älisikich le weweiti pwata a lamot achocho. Esor rüüemön mönümanau woon fönüfan ra unusen löllöfengen, a pwal ina usun ekkewe fitu million chonläng, esor rüüemön me leir ra löllöfengen. (Pwar. 5:11) Iwe nge, inaamwo ika a sokkofesen napanaper, nge ra tongeni tipeeüfengen lon ar angang ngeni Jiowa pun iir meinisin ra älleasochisi i me föri letipan. (Älleani Kölfel 103:20, 21.) Iwe, kich Chon Kraist sia sokkofesen, nge mi pwal wor ach kewe apwangapwang mi tongeni äweiresi ach tipeeüfengen.
6. Met epwe älisikich le angangfengen me pwiich kewe fän tipeeü nge mi sokkofesen ach kewe apwangapwang?
6 Atun aramas ra sotun angangfengen, a mecheres an epwe fis osukosuk lefiler pun rese unusöch. Äwewe chök, met epwe fis ika emön brother mi mosonoson a soun mmang, nge a angangfengen me emön ese soun mmang nge mi nisossong? Eli ra tipifengen mwäällir, nge ra mönüki pwe ese pwal pwüng pwisin föfförür. Ifa usun ätekkana repwe tongeni angangfengen fän tipeeü? Nengeni ifa usun makkeien Paul a tongeni älisiir. Mwirin, ekieki ifa usun sia tongeni apöchökkülatä tipeeü ren ach apwönüetä makkeien Paul ei: “Üa mochen pese ngenikemi pwe oupwe manaueni eu manau mi fich ngeni ewe kö seni Kot. Oupwe tipetekison fansoun meinisin, oupwe tipepwetete o mosonotam. Oupwe echenifengenikemi ren ämi songomangfengen lefilemi. Oupwe fokun achocho le tümwünü ämi tipeeufengen . . . ren ewe kinamwe mi rifengenikemi.”—Ef. 4:1-3.
7. Pokiten sise unusöch, pwata a lamot sipwe achocho le angangfengen fän tipeeü?
7 Pokiten kich meinisin sise unusöch, a lamot sipwe käeö le angangfengen fän tipeeü pun a wor eü chök mwichen chon fel mi enlet. ‘Mi wor eu chök inis me eu chök än Kot manaman, usun a pwal wor eu chök apilükülüköch a köri ngenikemi. Mi wor eman chök ämi Samol, eu chök lükülük, eu chök papatais, oua pwal eäni eman chök Kot, ewe Semen aramas meinisin.’ (Ef. 4:4-6) Än Jiowa manaman me feiöch ra nom ren ewe chök eü mwicheichen pwipwi a kan nönnöünöü. Inaamwo ika emön lon ewe mwichefel a asongakich, nge ia sipwe feilo ie? Esor pwal eü leeni ikewe sia tongeni rong me ie ewe kapasen manau.—Jon 6:68.
Ekkewe ‘Liffang’ Ra Apöchökkülatä Tipeeü
8. Met Kraist a nöünöü le älisikich pwe site kinikinfesen?
8 Paul a eäni äwewe woon föfförün ekkoch sounfiu me loom pwe epwe affata ifa usun Jises a awora ‘liffang,’ weween, ekkoch mwän mi etipeeüfengeni chon ewe mwichefel. Emön sounfiu mi win lon maun a tongeni lukeato emön chon eolo pwe epwe älisi pwülüwan lon an angang. (Kölf. 68:1, 12, 18) A pwal ina chök usun ren än Jises pworacho ngeni fönüfan, a lukeato chommong slave mi mochen angang ngeni i. (Älleani Efisus 4:7, 8.) Ifa usun a kan nöünöü ekkena chon eolo lon kapas äwewe? Paul a apasa: ‘A filätä ekoch pwe repwe soukünö, soufos, chon asoulängala aramas, soumas, me sense. A föri ei pwe epwe amolöchü nöün Kot kewe aramas meinisin fän iten ewe angang [aramas mi fel] ra wisen föri, pwe repwe apöchökülätä ewe inisin Kraist. Iei usun oukich meinisin sipwe achufengenikich pwe sipwe eufengen lon ach lükü.’—Ef. 4:11-13.
9. (a) Ifa usun ekkena “liffang” ra älisikich le akkamwöchü ach tipeeüfengen? (b) Pwata meinisin chon ewe mwichefel repwe älisatä tipeeü?
9 Ekkena chon mas mi tong, iir “liffang,” iwe, ra älisikich le amwöchü ach tipeeüfengen. Ren chök äwewe, ika emön elter a küna pwe rüüemön brother ra ‘akuffengen,’ epwe tongeni tümünü tipeeüin ewe mwichefel ren an ‘apwüngüür fän tipepwetete.’ (Kal. 5:26–6:1) Lon wiser we, wisen sense, ekkena “liffang” ra älisikich le apöchökkülatä ach lükü mi alongolong woon äitien Paipel, ach tipeeüfengen, me ach feffeitä ngeni äsimaü. Paul a makkeei pwe repwe ina usun fän iten ach “sisap chüen sokuni sokun semirit, sisap chüen chüwölüwölfeil ren no kana o mamaanfeil ren enienin asepwälin än chon likatuputup afalafal, ir ätekewe mi emweningaua ekoch aramas ren ar tunochofona.” (Ef. 4:13, 14) Meinisin Chon Kraist repwe älisatä tipeeüin ewe mwicheichen pwipwi, usun chök kifetin inisich kewe ra älillisfengen ren ar awora met a lamot.—Älleani Efisus 4:15, 16.
Asefölo Ekiekich
10. Ifa usun föfförün sikepwach a tongeni atai ach tipeeü?
10 Sopwun 4 lon nöün Paul we taropwe ngeni chon Efisus a affata pwe än chon Kraist mi äsimaü pwäratä tong, ina kiien tipeeüfengen. A pwal affata met a kapachelong lon ach pwäri tong. Ese mutatä föfförün sikepwach me lisowumwääl. Paul a pesei chienan kewe ar resap “sopwela le manaueni manauen chokewe mi nom lon rochopwak.” Ra “fangatä püsin ir ngeni mocheisou me sokun föför mi limengau meinisin, nge resap mochen ükütiu seni.” (Ef. 4:17-19, TF) Ach nonnom lon ei otot mi limengaw a äweiresi ach tipeeüfengen. Aramas ra eäni kapasen urumwot usun föfförün lisowumwääl, ra kan kölü, ra katol usun minen apwapwa, me ra föri le monomon are lon pwäpwäälo. Pwal mwo nge nüesik a tongeni atowawokolo seni Jiowa me än we mwichefel pun usun itä nge om föfför a pwäri pwe ka sani emön nge sanne ka ekiekin pwülüweni. Pwata? Pun a mecheres än nüesik emmwen ngeni lisowumwääl. Pwal eü, ika nüesik a efisi än emön mi pwüpwülü lisowumwääl, epwe äimuni seni pwülüwan we esor tipisin me pwal ekkewe semirit seni semer kewe me iner. A wesewesen efisi watteen tipefesen! Esap pwata iwe Paul a makkeei: “Nge minne oua kaiö usun Kraist esap iei usun”!—Ef. 4:20, 21.
11. Met sokkun siwil Paipel a pesei Chon Kraist ar repwe föri?
11 Paul a pesekich ach sipwe likitalo ekiek mwääl nge sipwe eäni ekiek mi atufichi tipeeüfengen. A erä: “Oupwe likitätiu ekewe föför oua föföri lupwen oua manaueni ewe manauen lom, iei ewe manau a katala ren an kewe mochenia mi atuputup. Letipemi me ekiekimi epwe fokun söfösefäl, oupwe fokun angei ewe manau mi fö mi för lon lapalapen Kot o pwäla lon eu manau mi enletin pwüng me pin.” (Ef. 4:22-24) Ifa usun ‘letipach me ekiekich epwe fokun söfösefäl’? Ika sipwe ekilonei fän kilisou met sia käeö seni än Kot kapas me seni manauen Chon Kraist mi äsimaü, iwe, sia tongeni manaueni ewe “manau mi fö mi för lon lapalapen Kot.”
Asefölo Napanapen Ach Fos
12. Ifa usun kapas enlet a äfeffeitääi tipeeü, me pwata a weires ngeni ekkoch le kapas enlet?
12 Kapas enlet a lamot ngeni chokkewe mi ririfengen lon famili are lon mwichefel. Kapas wenechar mi fiti kirekiröch a tongeni eririfengeni aramas. (Jon 15:15) Nge ifa usun ika emön a mwaken ngeni chon an famili are chon ewe mwichefel? Atun chokkana ra mirititi pwe a mwaken, iwe, ewe ririin lükülük lefiler epwele apwangapwangolo. Sia weweiti ewe popun Paul a makkeei ei: “Oupwe eäni kapas wenechar ngeni pwimi kewe . . . pun kich meinisin kifetin ewe inisin Kraist.” (Ef. 4:25) Eli epwe weires ngeni emön mi eöreni le mwamwaken seni chök le kükkünün an epwe kapas enlet. Nge Jiowa epwe pwapwa ren an achocho le pöütalo mwaken, iwe, epwe älisi i.
13. Met a kapachelong lon ach pöütalo kapas mi chou?
13 Jiowa a äiti ngenikich ach sipwe alapalo süföl me tipeeü lon ewe mwichefel me famili ren ach nemenifichi napanapen ach kapas. “Ousap atou och kapas ingau seni lon auemi . . . Oupwe poutalo senikemi sokkun tipingau meinisin, pwal tipekoum, pwal song, pwal kapasechou, pwal esiit, o pwal sokkun ekiekingau meinisin.” (Ef. 4:29, 31, TF) Sipwe tümünükich seni kapas mi achou aramas ren ach alapalo ach süfölitiir. Äwewe chök, emön mwän mi kapas pöchökkül ngeni pwülüwan we epwe achocho le siwili ekiekin usun neminna, äkkäeüin, mwirin an käeö usun än Jiowa süföliti fefin. Ekkoch fefin ra pwal mwo nge kepit ren än Kot manaman pwe repwe äpilükülükü ar repwe eti Kraist le nemenem. (Kal. 3:28; 1 Pit. 3:7) A pwal ina usun ren emön fefin mi chüwörüwör ngeni pwülüwan we, epwe siwili napanapan ren an käeö ifa usun Jises a akkamwöchü an song.—1 Pit. 2:21-23.
14. Pwata ach pwärawu song a efeiengaw?
14 Kapas mi chou a tongeni pop seni än aramas rese nemeniöchü ar song. Ena mettoch a pwal tongeni äimufeseni chokkewe mi ririfengen. Song a usun ekkei. Ika sia akkamwöchü, a tongeni efisatä fitikoko. (SalF. 29:22) Inaamwo ika a pwüng än emön epwe meefi song nge epwe nemenifichi pwe ete atai ekkewe riri mi aüchea. Chon Kraist repwe omusalo ekkewe ekkoch, nge resap akkamwöchü ar song are ekkepiietä ekkewe osukosuk. (Kölf. 37:8; 103:8, 9; SalF. 17:9) Paul a pesei ekkewe chon Efisus: “Are oua song, ousap mwüt ngeni ämi song epwe emwenikemiilong lon tipis! Ousap amwöchü ämi song tori akkar epwe tuputiu. Ousap mwüt ngeni Tefil an epwe sotunikemi pwe oupwe tipis.” (Ef. 4:26, 27) Ika emön a akkamwöchü an song, iwe, a mut ngeni ewe Tefil an epwe efisatä tipefesen me fitikoko lon ewe mwichefel.
15. Met epwe fis ika sia angeimwääli minne esap ach?
15 Ach süföliti pisekin aramas a pwal apöchökkülatä tipeeüfengen lon ewe mwichefel. Paipel a apasa: “Eman mi sosolä me lom epwe ükütiu le solä.” (Ef. 4:28) Nöün Jiowa kewe aramas ra lükülükfengen. Ika emön Chon Kraist a angeimwääli minne esap an, epwe atai ewe tipeeü me lükülük lefiler.
Tong Ngeni Kot A Etipeeüfengenikich
16. Ifa usun sipwe eäni kapas mi aüfichietä aramas le apöchökküla ach tipeeüfengen?
16 Tipeeüin ewe mwichefelin Kraist a pop seni ach tongei Kot, me a amwökütükich meinisin le pwäratä tong lefilach. Ach kilisou ren än Jiowa kirekiröch a amwökütükich le apwönüetä ei kapasen fön mi erä: “[Eäni] sokun kapas mi afefetai aramas o alisiir lon ar osupwang, pwe chokewe mi rongorong ngeni repwe feiöch ren. . . . Oupwe eäni kirikiröch o leluköch lefilemi, oupwe amusamusfengen usun chök Kot a amusala ämi tipis ren Kraist.” (Ef. 4:29, 32) Jiowa a kirekiröch le omusalo tipisin aramas rese unusöch, pachelong kich. Iwe met, sisap pwal omusalo mwäällin ekkewe ekkoch?
17. Pwata sipwe achocho le apöchökkülatä tipeeü?
17 Tipeeüin nöün Jiowa kewe aramas a elingalo I. An we manaman a apöchökkülatä tipeeüfengen lon sokkopaten napanap. Iwe, sisap ü ngeni emmwenian. (Ef. 4:30) Sipwe tümünü ach tipeeüfengen mi aüchea. A efisatä ach pwapwa me elingalo Jiowa. “Iei minne, oupwe appiru Kot, usun chok noun kewe mi achengicheng. Iwe, oupwe fefetal lon tong.”—Ef. 5:1, 2, TF.
Ifa Pölüwen Ekkeei Kapas Eis?
• Met sokkun ekiek a alapalo tipeeü lein Chon Kraist?
• Ifa usun föfförüch a alapalo tipeeüin ewe mwichefel?
• Ifa usun ach kapas a älisikich le angangfengen fän pwapwa?
[Ekkewe Kapas Eis Fan Iten Ewe Lesen]
[Sasing lon pekin taropwe 21]
Ka weweiti met ngawen nüesik?
[Sasing lon pekin taropwe 23]
Chokkewe mi sokkopat nonnomur ra tipeeüfengen