Tümünü Om Famili​—Epwe Iö Kkan?

LON Micronesia me ekkoch fönü, älillisfengen lon famili a lamot ngeniir. Iwe nge, fän chommong, aramas ra ekieki pwe ewe kapas “famili” a kapachelong tettelin samasam, inein, pwipwi, momongean, me nönnöünöü.

Ewe Paipel a apasa: “Are emon esap tumunufichi an famili, nge kon chon le imwan, iwe, a fen pout seni ewe luku, o i a ingau lap seni emon chon lukun.” (1 Timoti 5:8, TF) Iwe, epwe iö kkan ra kapachelong lon ewe tümünün famili? Itä wisen emön Chon Kraist an epwe awora osupwangen chon an eterenges fansoun meinisin?

Sam me In me ekkewe Nau

Loom, loom a pöchökkül ewe kokkotun tümünün eterenges. Nge, lupwen ewe Paipel a allükü ngeni Chon Kraist ar repwe ‘tumunufichi ar famili,’ ese apasa pwe a kapachelong meinisin aramaser me pwal ekkewe ekkoch lon ar eterenges.

Ewe Paipel a menlapei wisen ekkewe sam me in ngeni nöür kewe. Iei alon aposel Paul ngeni ewe mwichefel mi älisi i: “Pun ese murinno ngeni semirit repwe iseis ngeni semer kewe me iner, pwe semer me iner ngeni nour kewe.” (2 Korint 12:14, TF) H. B. Clark, emön mi iteföülo lon pekin allük, a apasa: “A pwüng me fich ngeni emön sam an epwe tümünü nöün.” Äkkäeüin wisen ewe sam le awora tufichin an famili, pun Kot a ewisa ngeni i ewe möküren famili. Fän chommong, ewe fin pwüpwülü a älisi pwülüwan ren kokkotöchün lon imwer, nöünöüöchü nöür moni, pwal mwo nge kütta angangen moni ika a wor osupwanger.​—Alöllö ngeni Än Salomon Fos 31:10-31.

Ena wokisin a fönöü ekkewe sam me in ar repwe föri och mettoch mi lap seni ar repwe chök awora moni. A peseer ar repwe “iseis” moni fän iten nöür kewe. Fän chommong, ekkewe sam me in mi apwönüetä ei kapasen fön mi tipatchem ra tufichin älisi nöür kewe, pwal mwo nge atun ra wattetä are imu seniir. A äkkäeüin fich ei lupwen ekkewe nau ra fiti ewe angangen afalafal full-time me fän ekkoch osupwangen moni pwe repwe sopwelo ar angang. Ei kapasen fön ese apasa pwe ekkewe sam me in repwe “iseis” fän iten aramaser kewe mi fokkun chommong.

‘Liwini Mine Ra Piin Föri’

Ekkewe sam me in mi pwäratä ei esin tümün mi tong repwe küna liwinin ar achocho. Iei alon aposel Paul lon 1 Timoti 5:4: “Nge ika eman fefin mi mä pwülüan a wor nöün ika nöün nöün, ir repwe akomwen apwönüetä pwüngün wiser lon ar souläng ngeni püsin ar famili. Ren ei repwe liwini ngeni semer me iner, pwal ngeni semen me inen semer me iner mine ra piin föri ngeniir, pun iei met Kot a pwapwa ren.” Ei sokkun älillis fän iten sam me in mi chichinnapelo are semer me iner chinnap a wesewesen tipeeü ngeni ewe allükün Paipel usun asamoluun sam me in.​—Efisus 6:2; Ekistos 20:12.

Iwe ekieki mwo, pwe Paul ese menlapei pwe wisen än ewe mi mä seni pwülüwan eterenges ar repwe tümünü. Lon fansoun Paul we ika emön Chon Kraist mi tuppwöl a mä seni pwülüwan esor aramasan mi kan ngeni  an epwe tümünü, iwe, ewe mwichefel epwe wisen tümünü.​—1 Timoti 5:3, 9, 10.

Wisen emön Chon Kraist le “tumunufichi an famili,” a wesewesen kapachelong pwülüwan, nöün, seman me inan me semer kewe me iner chinnap. A pwal weneiti chokkewe rese fiti an lükü nge ra osupwangen chon tümünüür are a wor teriir, iwe epwe tümünüür lon unusen manauer. Ika emön mi pwüpwülü, wisan an epwe pwal älisi semen me inen pwülüwan. Fän ekkoch, a piitä watteen osukosuk lefilen chon pwüpwülü pokiten ra tümününgaw are rese apwönüetä ei kapasen emmwen.

Awora Met? Ineet?

Iwe nge, ekkewe sam me in resap äeämwäälli pisekiir ren ar ekieki pwe repwe chök angei älillis seni nöür kewe fansoun meinisin. Esap pwal wewe ngeni ar repwe pöchöü le essenuku minne ra mochen kütta seni nöür kewe, pun mei wor pwisin ar famili repwe akkomw le tümünü. Ei ekiek a tipeeü ngeni alon Paul keei: “Pun ese murinno ngeni semirit repwe iseis ngeni semer kewe me iner, pwe semer me iner ngeni nour kewe.”​—2 Korint 12:14.

Lap ngeni sam me in a tongeni pwisin wor imwer, fönüer, me ar moni tolong, kapachelong nöür social ika ra retire, iwe, a tongeni älisiir atun ra chinnap. Paipel a apasa: “Moni a pwal alisi aramas.” Ika ekkewe sam me in ra tümünü le “iseis” nöür moni, iwe atun ra chinnapelo resap äweiresi nöür kewe.​—Än Salomon Afalafal 7:12.

Iwe nge, Än Salomon Afalafal 9:11, NW, a ächema ngenikich pwe “mettoch meinisin a tongeni fis ren sereseran.” Iwe met ika eü pwüpwülü a mürinnö ar kokkot nge a sopwongaw are osupwang? Ese mwääl, nöür kewe mi niuokkusiti Kot repwe tipemecheres le älisiir fän tipemirit. Neman epwe wewe ngeni ar repwe awora moni, etiwer le nom rer, imweimw arap ngeniir, are ika mi lamot repwe akkota pwe repwe nonnom lon leenien  tümün chinnap. Pwüngün, a lamot sam me in ra chinnap me iner kewe me semer chinnap repwe ekieköch, resap kütta seni nöür kewe ar repwe awora ngeniir chommong pisek, pokiten iei än Paipel kapasen fön: “Are a wor anach me üfach sipwe menemenöch ren.”​—1 Timoti 6:8.

Lap ngeni sam me in ra chinnap me semer me iner chinnap a naf ngeniir ewe älillis seni nöür social, älillisin chinnap are pwisin nöür moni mi iseis. A eü alen tipatchem ika repwe kütta ika mi fich ngeniir ar repwe angei ekkewe minen älillis mi kawor.​—Rom 13:6.

Sisap Eäni Ekiekin Farisi

Jises a apwüngü ekkewe soumak me Farisi pokiten ra apöchökküla ei sokkun ekiek ese pwüng fän iten ekkewe sam me in mi osupwang, ra erä: “Pwe are eman nau a wor ren och mettoch epwe tongeni alisi ngeni saman are inan, nge a üra, ‘Ei mettoch än Kot.’” (Mattu 15:5) Lon fansoun Jises we, ekkewe chon Jus mi tinikken lon ar lamalam ra tongeni isoni moni are pisek pwe repwe eäni asor ngeni Kot. Ekkewe Farisi ra apöchökküla ewe ekiek pwe ekkena mettoch ra fen apasa pwe repwe eäni asor, resap pwal tongeni äeä fän iten ekkoch popun, äwewe chök ren tümünün ekkewe chinnap.

Kraist a apwüngü ekiekin ekkeei Farisi pokiten ese tipeeü ngeni ewe Allükün Kot. Lon än Kraist ekiek, än emön asamolu seman me inan epwe akkomw inaamwo ika met ekkewe aramas ra allükü. Pwal ina chök usun ikenäi, ekkoch chon Kraist ra fangolo manauer le fiti ewe angangen misineri, pioneer are elter mi säifetäl. Nge lupwen ra küna pwe semer me iner ra osupwang, iwe, ra achocho le kütta ifa usun repwe tongeni tümünüür nge pwal sopwelo ar angang. Nge ika ese pwäk, iwe, rese eäni ewe ekiek pwe wiser kewe lon ewe angangen afalafal a lamot lap seni ar asamolu semer me iner. Sipwe apünga chokkewe mi siwili nonnomur me pennüküolo mocheniir pwe repwe ataweei osupwangen ar famili.

Kirekiröch ngeni Aramas Meinisin

Inaamwo ika ewe Paipel a ewisa ngeni Chon Kraist ar repwe tümünü chon ar famili mi osupwang, nge ese wewe ngeni ar resap chüen pwäratä tong fän tipemirit ngeni aramaser me chon ar eterenges. Fän ekkoch tettelin iner, pwiir, nöür ra usun chök wesewesen chon ar famili. Ewe Paipel a pesei ngenikich pwe sipwe “eäni kirikiröch ngeni aramas meinisin.” (Kalesia 6:10) Ika emön Chon Kraist a tufichin awora älillis, esap “apungalo letipan seni pwin.” Iwe, eli epwe pwal meefi pwe wisan an epwe awora älillis ngeni.​—1 Jon 3:17, TF.

Iwe nge, äkkäeüin wisen emön Chon Kraist epwe tümünü chon an famili weween, pwülüwan, nöün, seman me inan, me seman me inan chinnap. Ina popun epwe ekieköch, mwen epwe angei pwal och wis mi tongeni äweiresi an famili lon pekin moni, memmeef are ar riri ngeni Kot.

A fokkun mürinnö me tipatchem än Paipel kewe kapasen fön usun famili. Ika emön Chon Kraist a apwönüretä, epwe tongeni kükkünülo an aürek me älisi le akkomwa minne mi lamot lon an famili. Ekkeei mettoch meinisin ra tongeni elingalo Jiowa, “Samach lon läng, pun iteiten famili lon läng pwal won fanüfan ra angei iter me ren.”​—Efisus 3:14, 15.

[Sasing lon pekin taropwe 31]

Äkkäeüin wisen ekkewe sam me in Chon Kraist ar repwe tümünü pwisin nöür kewe