Iö ewe mi Lamot seni Meinisin lon Manauom?
Iö ewe mi Lamot seni Meinisin lon Manauom?
“En chök Ewe mi Unusen Tekia won unusen fanüfan.”—KÖLF. 83:18.
1, 2. Ren ach sipwe küna manau, pwata ese naf ach sipwe chök silei iten Jiowa?
ELI ewe äeüin fansoun ka küna iten Jiowa we, ina ewe atun emön a äiti ngonuk Ekistos 6:2. * Neman ka mäirü atun ka älleani ekkeei kapas: “God a pwan apasa ngeni Moses, ‘Ngang Yahweh [Jiowa], ewe SAMOL.’” Ese mwääl seni ena atun ka fen nöünöü ei wokisin le älisi aramas pwe repwe silei usun ach we Kot mi tong, Jiowa.—Rom 10:12, 13.
2 Inaamwo ika mi lamot än aramas repwe silei iten Jiowa, nge ese naf ar repwe chök silei itan. Ewe sou mak kölfel a menlapei eü pworaus mi enlet ren ach sipwe küna manau, a erä pwe Jiowa i “chök Ewe mi Unusen Tekia won unusen fanüfan.” (Kölf. 83:18) Ewer, Jiowa ewe mi lamot seni meinisin woon unuselapen läng me fönüfan. Pokiten i ewe Chon Föratä mettoch meinisin, a wor an pwüng le kütta seni förian kewe meinisin ar repwe älleasochisi. (Pwar. 4:11) Ina minne, sipwe pwisin eisinikich: ‘Iö ewe emön a lamot lap seni meinisin lon manauei?’ A lamot sipwe etittinaöchü met sia pölüwen ngeni ena kapas eis!
Kapasen Tipimwääl lon ewe Mälämälen Ichen
3, 4. Ifa usun Setan a otupu If, nge met mwiriloon?
3 Minne a fis lon ewe mälämälen Ichen a affata lamoten ena kapas eis. Ewe chonläng mi ü ngeni, ewe a wiliti Setan ewe Tefil a otupu ewe äemönün fefin If pwe epwe akkomwa pwisin mochenin, lap seni an epwe älleasochisi än Jiowa allük pwe resap ocheei uwaan ewe efoch irä. (Ken. 2:17; 2 Kor. 11:3) Iwe, If a tupulo me a pwälo pwe ese süföliti än Jiowa nemenem. Ese ekieki pwe Jiowa i mi lamot seni meinisin lon manauan. Nge, ifa usun Setan a otupu If?
4 Lupwen Setan a fos ngeni If, a äeä ekkewe sokkopaten minen otuputup esap mwittir Keneses 3:1-5.) Äeüin, Setan ese nöünöü iten Jiowa we, a chök erä “Kot.” Nge sokko seni ena, ewe chon makkeei Keneses a nöünöü iten Jiowa lon ewe äeüin wokisin lon sopwun 3. * Oruuan, Setan ese fos usun än Kot “allük,” a chök kapas eis ika met Kot a “apasa.” (Ken. 2:16) Usun itä Setan a ekisikisaalo lamoten ena allük. Aülüngätin, inaamwo ika Setan a chök fos ngeni If, nge itiitin an kapas a fos ngeniir me Atam. Än Setan föri ena, eli a ämmeef ngeni If pwe a fokkun lamot pwe usun itä a tongeni wisen apwüngalo mettoch fän iten pwülüwan we. Met mwiriloon? Iwe, If a wisen fos fän iter me rüüemön ren an ereni ewe serepenit: “Äm aia tongeni mongö seni ekewe uän irän ei tanipi.”
esilla. (Älleani5. (a) Setan a otupwalo If an epwe ekilapei met? (b) Met If a pwäratä ren an ocheei ewe föün irä mi pinepin ngeniir?
5 Setan a ämwääli ekkewe pworaus. A erä pwe ese pwüng än Kot allükü ngeni Atam me If ar resap ‘fokun mongö seni ekewe irän ewe tanipi.’ Mwirin Setan a ämmeef ngeni If pwe epwe ekieki pwisin i chök me ifa usun epwe amürinnölo nonnomun manauan pwe epwe “wewe ngeni Kot.” Iwe, a otupwalo an epwe ekieki usun ewe irä me uwaan lap seni an riri ngeni ewe Chon Awora ngeni mettoch meinisin. (Älleani Keneses 3:6.) Solapan pwe ren an ocheei ewe föün irä, If a pwäratä pwe i pwisin a lamot lap seni Jiowa.
Kapasen Tipimwääl lon Fansoun Hiop
6. Ifa usun Setan a epiietä tipemwaramwar usun än Hiop tuppwöl, me met a suuk ngeni Hiop?
6 Fitepükü ier mwirin Atam me If, a suuk ngeni Hiop, ewe mwän mi tuppwöl an epwe pwäratä ika Iö a aüchea lon manauan lap seni meinisin. Lupwen Jiowa a ereni Setan usun än Hiop tuppwöl, Setan a pölüweni: “Ifa usun, Hiop epwe niüökusituk ika esap wor an feiöch?” (Älleani Hiop 1:7-10.) Setan ese erä pwe Hiop a älleasolapa Kot. Nge, a tipimwääl ngeni pwe a ekieki chök pwisin feiöchün nge esap ren an tongei Jiowa. Hiop chök a tongeni pölüweni ena tipimwääl me a suuk ngeni an epwe pölüweni Setan.
7, 8. Met sokkun sossot a tori Hiop me an likiitü fän tuppwöl a pwäratä met?
7 Jiowa a mut ngeni Setan an epwe efisi fitu riäfföü ngeni Hiop mi chök akkatapw. (Hiop 1:12-19) Met meefien Hiop lupwen a küna ekkena riäfföü? Paipel a erä: “Esap tipis, esap pwal etipisi Kot ren an amwäli mine a föri.” (Hiop 1:22) Nge Setan ese fangetä. A pwal erä: “Eman aramas epwe fangala meinisin mine a eäni fän iten manauan.” (Hiop 2:4) Setan a apasa pwe ika Hiop epwe küna riäfföü woon inisin, iwe, epwe filatä pwe esap chüen Jiowa ewe a lamot seni meinisin lon manauan.
Hiop 2:11-13; 8:2-6; 22:2, 3) Iwe nge, fän ekkeei riäfföü, Hiop a amwöchü an tuppwöl. (Älleani Hiop 2:9, 10.) Ren an likiitü fän tuppwöl, a pwäratä pwe Jiowa, i ewe Emön mi aüchea seni meinisin lon manauan. A pwal pwäratä pwe pwal mwo nge aramas rese unusöch ra tongeni appölüwa än ewe Tefil kewe kapasen tipimwääl ükükün ar tufich.—Apöpö ngeni Än Salomon Fos 27:11.
8 Inisin Hiop a mwotomwotokis ren ewe kilingaw mi annou, me pwülüwan we a echchimwa an epwe otteki Kot me mälo. Mwirin, ülümön chon auruur mi chofona ra tipi ngeni pwe a föfföringaw. (Mi Unusöch än Jises Pölüweni
9. (a) Ifa usun Setan a sotun otupu Jises le kütta pwisin mochenin? (b) Met Jises a föri lon ei sossot?
9 Mwirin chök än Jises papatais, Setan a sotun otupu an epwe kütta pwisin mochenin lap seni an epwe ekieki pwe Jiowa, ewe mi aüchea seni meinisin lon manauan. Ewe Tefil a sotuni i fän ülüngät. Äeüin, a sotuni än Jises echik ren an etipetipa an epwe ewili faü ngeni pilawa. (Mt. 4:2, 3) I a fokkun echik pun a kerän echikefel 40 rän. Ina popun ewe Tefil a pesei an epwe äeämwäälli an manaman pwe epwe pwäkini an echik. Met Jises a föri? A sokko seni If, ewe ese aüseling ngeni än Jiowa emmwen pun i a ännefota an ekiek woon än Jiowa Kapas me mwittir pöönalo ewe sossot.—Älleani Mattu 4:4.
10. Pwata Setan a apaatäi Jises an epwe oturatiw me woon ungen ewe imwen fel?
10 Setan a pwal sotun etipetipa Jises pwe epwe ekieki pwisin i chök. A apaatäi Jises an epwe oturatiw me woon ungen ewe imwen fel. (Mt. 4:5, 6) Met Setan a ekiekin apwönüetä? Setan a erä pwe ika Jises ese feiengaw ren an turutiw, iwe epwe ännetatä pwe i “Nöün Kot.” A ffat pwe Setan a mochen Jises epwe kon ekieki pwisin iteöchün me pwal mwo nge einga ngeni aramas. Setan a silei pwe emön mi lamalam tekia epwe chök föri met ekkoch ra apaatäi ngeni pwe esap säw mwen aramas. A nöünöü mwäälli eü wokisin, nge än Jises pölüweni a pwäratä pwe a unusen weweiti än Jiowa Kapas. (Älleani Mattu 4:7.) Lupwen Jises a ü ngeni än Setan apaatäi, a ännetasefäli pwe Jiowa i ewe mi lamot seni meinisin lon manauan.
11. Pwata Jises a pöönalo än ewe Tefil ereni pwe epwe fang ngeni meinisin mwuun fönüfan?
11 Säingoon än Setan sotuni Jises, a ereni epwe fang ngeni och mettoch mi fokkun watte, ina mwuun fönüfan meinisin. (Mt. 4:8, 9) Jises a mwittir pöönalo ena. A silei pwe ika epwe etiwa, iwe, a ü ngeni pwüngün än Jiowa nemenem pwe I ewe mi Unusen Tekia seni meinisin. (Älleani Mattu 4:10.) Lon eü me eü ekkeei sossot, Jises a pölüweni Setan ren an aloni ekkewe wokisin mi mak iten Jiowa lon.
12. Met a äweiresi Jises, iwe ifa meefian me met sia käeö seni?
12 Lupwen epwele muchulo manauen Jises woon fönüfan, a föri eü kefil mi fokkun weires ngeni. Lon unusen an angang, a pwäratä pwe a tipeeü ngeni an epwe asoresini manauan. (Mt. 20:17-19, 28; Luk 12:50; Jon 16:28) Iwe nge, Jises a silei pwe epwele küna tipimwääl, küna kapwüng lon än chon Jus imwen kapwüng me epwe ninniilo usun emön chon esiita Kot, ina met a fokkun äweiresi i. A iotek: “Semei, are epwe tufich, kopwe angei seniei ei kapen riaföü, nge are ese tufich, letipom epwe fis, nge sap letipei.” (Mt. 26:39) Pwüngün, än Jises tuppwöl tori mälo a wesewesen pwäratä iö ewe Emön a aüchea seni meinisin lon manauan!
Minne Sia Pölüwen Ngeni ewe Kapas Eis
13. Ikkefa ekkewe lesen sia käeö seni föfförün If, Hiop, me Jises Kraist?
13 Met sia käeö seni ekkeei pworaus? Ren pworausen If, sia käeö pwe chokkewe mi akkomwa pwisin mocheniir are ekilapei pwisin aüchear ra pwäratä pwe Jiowa esap i ewe mi lamot seni meinisin lon manauer. Nge än Hiop amwöchü an tuppwöl a äiti ngenikich pwe pwal mwo nge aramas rese unusöch ra tongeni akkomwa Jiowa ren ar tuppwöl le likiitü fän weires inaamwo ika rese kon lien weweiti ewe popun ra riäfföü. (Jem. 5:11) Säingoon, än Jises leenien äppirü a äiti ngenikich pwe sipwe tipemecheres le küna säw me sisap kon alamota pwisin itöchüch. (Ipru 12:2) Nge ifa usun sipwe apwönüetä ekkeei lesen?
14, 15. Ifa usun föfförün Jises a sokko seni If lupwen a küna sossot, me ifa usun sipwe äppirü Jises? (Ppii ewe lios lon pekin taropwe 20 me uwawu meefiom.)
14 Kosap mönüki Jiowa lupwen ka küna sossot. If a chök ännefota ekiekin woon ewe sossot. A küna pwe ewe föün irä a “mürina le mongö o apwapwai aramas le katol.” (Ken. 3:6) A sokko seni met Jises a föri lupwen a küna ekkewe ülüngät sossot. I ese chök ekieki ekkewe sossot a nom mwan, nge a pwal ekieki met epwe fis mwiriloon. A lükülük woon än Kot Kapas me a pwal nöünöü iten Jiowa we.
15 Lupwen sia küna sossotun ach sipwe föri mettoch mi eletipengawa Jiowa, met sia kon ännefota? Ewin ach ekkekieki ewe sossot pwal ina pöchökküloloon ach mochenia. (Jem. 1:14, 15) Mi lamot ach sipwe mwittir urusawu ena mochenia inaamwo ika a watte ewe siwil sipwe föri usun chök ach sipwe pöküolo och kifetin inisich. (Mt. 5:29, 30) Usun Jises, mi lamot sipwe ekieki pwünüöchün are pwününgawen ach kewe föfför, me ifa usun epwe kküü ach riri ngeni Jiowa. Sipwe chechchemeni met än Kot Kapas, ewe Paipel a apasa. Iei chök ewe mettoch sia tongeni ännetatä pwe Jiowa i ewe mi lamot seni meinisin lon manauach.
16-18. (a) Met epwe tongeni eletipechoukich? (b) Met epwe elikiitükich lupwen sia küna weires?
16 Kosap song ngeni Jiowa lupwen ka küna SalF. 19:3) Lon ekkeei fansoun sia arap ngeni sopwoloon ei otot mi ngaw, a chommongolo nöün Jiowa aramas ra küna riäfföü me feiengaw seni taifun, chchechin fönü me met kkan. Sisap ekieki pwe Jiowa epwe föri och manaman lon ei atun pwe epwe ti senikich ewe feiengaw. Nge, usun chök Hiop, sia tongeni letipechou atun a pöüt senikich attongach kewe are küna weires.
riäfföü. (17 Hiop ese weweiti ewe popun Jiowa a mutatä ekkena mettoch an epwe fis ngeni, me fän ekkoch sise pwal weweiti popun a fis ngenikich minne mi ngaw. Eli sia rongorong pworausen pwich kewe mi tuppwöl ra feiengaw ren taifun, loo watte usun chök pwich kewe lon Haiti ra mälo ren chchechin fönü. Are sia silei emön pwich mi tuppwöl a mälo lon aksiten are ren föfförün mwänesol. Are sia nom fän watte weires are och pwüngüngaw. Fän riäfföün letipach, eli sia siö ngeni Jiowa: ‘Jiowa, pwata ka mut ngeniei upwe riäfföü? Met ai tipis ngonuk?’ (Ap. 1:2, 3) Met epwe elikiitükich ika sia küna ekkeei sokun weires?
18 Mi lamot sipwe tümünü pwe sisap ekieki pwe minne a torikich ina esissillen än Jiowa letipengaw rech. Jises a menlapei ei lupwen a fos usun ruu feiengaw a fis lon an we fansoun. (Älleani Luk 13:1-5.) A fis chommong feiengaw pokiten chök serengaw. (SalAf. 9:11, NW) Ese lifilifil ewe popun sia riäfföü nge sipwe tongeni likiitü ika sia ekieki “ewe Kot mi echipakich lon mettoch meinisin.” Epwe apöchökkülakich pwe sipwe akkamwöchü ach tuppwöl.—2 Kor. 1:3-6.
19, 20. Met a älisi Jises le likiitü fän ekkewe sossot mi ässäw, me met epwe pwal älisikich?
19 Kosap ekilapei pwe ka fokkun aüchea are niuokkus om kopwe säw. Än Jises tipetekison a atufichi le “fangala meinisin mine a eäni, pwe a lapalapeni lapalapen eman chon angang.” (Fil. 2:5-8) A tongeni likiitü fän chommong minen ässäw pokiten a anomu an äpilükülük woon Jiowa. (1 Pit. 2:23, 24) Ren an föri ena, Jises a akkomwa letipen Jiowa, ina minne Kot a ätekiatääi i. (Fil. 2:9) Jises a pesei nöün kewe chon käeö ar repwe pwal äppirü i.—Mt. 23:11, 12; Luk 9:26.
20 Eli fän ekkoch, sipwe küna ekkoch sossotun ach lükü mi ässäwakich. Nge, mi lamot sipwe chüen lükülük usun chök Paul lupwen a erä: “Iei popun üa nom lon ei sokun riaföü, nge üsap säw ren. Pun üa silei iö üa lükü, nge üa alletä pwe a tongeni tümwünü mine a lükü ngeniei tori ewe Ränin lesopolan.”—2 Tim. 1:12.
21. Inaamwo ika ei fönüfan a chök aücheani pwisin iir, met sia tipeppos le föri?
21 Ewe Paipel a oesini pwe lon ach ei fansoun aramas repwe “ekieki chök püsin ir.” (2 Tim. 3:2) Ina popun, chommong aramas ra aücheani chök pwisin iir. Amwo sisap eäni ena esin ekiek! Nge, ese lifilifil ika sia küna sossot, riäfföü are aramas ra sotun ässäwakich, kich meinisin sipwe tipeppos le pwäratä pwe Jiowa, i ewe Emön mi lamot seni meinisin lon manauach!
[Ekkewe Pwóróus fan]
^ par. 1 Lon ewe afföün Paipel, Ewe Kapasen God.
^ par. 4 Ewe itelap “Samol mi Lapalap” are “Samol” a wewe ngeni Jiowa ika Yahwe, usun chök lon Keneses 3:1 me pwal ekkoch wokisin. Ppi ewe kapas lepoputään lon ewe “Paipel are Testamentin Lom me Testament Söfö.”
Met Sia Käeö Seni . . .
• napanapen än Setan otupu If?
• met Hiop a föri lupwen a küna riäfföü?
• met ewe mi kon lamot ngeni Jises?
[Kapas Eis fán Iten ewe Lesen]
[Sasing lon pekin taropwe 19]
If ese akkomwa an riri ngeni Jiowa
[Sasing lon pekin taropwe 20]
Jises a pöönalo än Setan kewe sossot me afota ekiekin woon an akkapwönüetä letipen Jiowa
[Ekkewe sasing lon pekin taropwe 22]
Afalafal lon tento me tento mwirin ewe chechchechin fönü lon Haiti
Lon fansoun weires, sipwe ekkekieki “ewe Kot mi echipakich lon mettoch meinisin”