Ka Pwapwaiti Om Pwisin Käeö?
Ka Pwapwaiti Om Pwisin Käeö?
CHOMMONG nöün Kot kewe chon angang mi wenechar ra pwapwa le awora watteen fansoun fän iten ar pwisin käeöön Paipel. (Kölfel 1:1, 2) Nge, pokiten chommongun ar angang, lap ngeniir a weires ar repwe awora ar fansoun me pöchökkül lon ar pwisin käeö, usun met ra fen mochen föri.
Iwe nge, ika sipwe tinikken lon ach angang ngeni Kot, mi lamot sipwe akkamwöchü ach pwapwa. Pwal eü, pwe ach lükü epwe pöpöchökkülolo iteiten rän, sipwe kütta ekkewe pworaus mi alollool are pworaus mi minefö ngenikich. Eli ekkewe pworaus mi enlet sia käeö loom rese chüen kon achüngü kich lon ei fansoun. Ina popun a lamot ach sipwe alapaalo sileach usun ekkewe pworaus sia fen pin silei pwe sipwe mwasangasang lon ach lükü.
Ifa usun ekkewe mwän mi tuppwöl loom ra apöchökkülalo ar lükü ren ar pwisin käkkäeö än Kot we Kapas? Ifa usun ekkoch nöün Jiowa kewe chon angang ikenäi ra föri ar käeö pwe epwe apwapwa me uwaöch? Ifa usun ra küna feiöch seni ar achocho?
Ra Apöchökkülasefäli ar Lükü ren ar Pwisin Käeö
A pöchökkülelo än ewe kingen Juta, Josaia ataielo angangen fel ngeni ululun mwirin än Safan älleani ngeni “ewe puken allük” Jiowa a ngeni Moses. Ese mwääl esap ina ewe äeüin atun a älleani kinikinin än Kot Kapas, nge ren an rongorong seni ewe puk Moses a pwisin makkeei, ina met a amwökütü le älisatä fel mi enlet.—2 Kronika 34:14-19.
Ewe soufos Taniel a mirititi “pwe Jerusalem epwe tala lon ükükün fik ier,” ese mwääl ese chök silei seni ewe puken Jeremaia nge pwal seni ekkoch “puk.” Neman ikkeei ekkoch me leir, Lifitikos (26:34, 35), Aisea (44:26-28), Osea (14:4-7), me Amos (9:13-15). Minne ei mwän mi tuppwöl a mirititi lon an tinikken le käeö ekkewe puken Paipel a amwökütü le tingormaü ngeni Kot. Jiowa a pölüweni an iotek ren an alükülükü me ngeni ekkoch oesini ren met epwe fis ngeni ewe telinimw Jerusalem me nöün kewe aramas.—Taniel sopwun 9.
Josaia, ewe “a föri mine a pwüng me fän mesen ewe Samol mi Lapalap” me Taniel, ewe a “fokun chen me ren” Kot, iir aramas usuch chök. (2 King 22:2; Taniel 9:23) Ar fokkun pwisin mwöküt le käeö ewe Paipel mi kawor lon ena atun, a alapaalo ar lükü me ra pwapwaiti pöchökküleloon ar riri ngeni Kot. A pwal ina usun chommong nöün Jiowa chon angang loom usun chök, Jefta, ewe sou köl lon imwen Asaf, Nehemia, me Stifen. Föfförür a pwäratä pwe ra pwisin käeöfichi ewe Paipel mi kawor lon ar fansoun.—Soukapwüng 11:14-27; Kölfel 79, 80; Nehemia 1:8-10; 8:9-12; 13:29-31; Fofor 6:15–7:53.
Ewe Angangen Afalafal, Eü Minen Ammwöküt
Ikenäi, lap ngeni chokkewe mi angang ngeni Jiowa ren langattam fansoun, a wor ar kokkotun pwisin käeö Paipel. Ra meefi aüchean ren ar repwe mammasa me unusen apwönüetä wiser wisen Chon Kraist. Nge, chommong leir ra apasa pwe ese mecheres iteitan ar repwe alöllöppökü äeään ar fansoun me pöchökkül ngeni käeö me föri ekkoch mettoch mi pwal lamot.
Nge, mi lamot sipwe mammasa ren ach achocho le pwisin käeö pwe sipwe ataweei osupwangen ewe angangen afalafal usun ewe Mwu mi fiffis lon ekkeei ränin le sopwoloon. Chokkewe ra mwasangasang ren ekkewe pworaus mi alollool are pworaus mi minefö ngeniir lon Paipel ra tongeni achüngü letipen aramas. A pwüng ei pworaus ese lifilifil ika emön a afalafal lon ewe leeni chommong ra etiwa ewe enlet are afalafal iteitan ikewe ie aramas rese kon etiwa.
Mömmöngö seni Än Kot Kapas Iteitan
Kopwe käeö seni ekkewe ekkoch ifa usun kopwe alapaalo om pwapwa le käeö iteitan are ifa usun en me om famili oupwe alapaalo le äeäfichi ewe fansoun käeö pwe oupwe küna feiöch. Eü mettoch nöün Kot kewe chon angang rese mochen etiwaalo, ina ar älleani Paipel. Chommong ra achocho le älleani ülüngät are rüanü sopwun iteiten wiik. Ka mochen älleani ewe Paipel lon ükükün eü ier? Ika ina, kopwe pwapwa le alapaalo om fansoun le älleani, eli ren ükükün esopw aua iteiten rän.
Ka fen älleani Paipel lap seni fän eü? Pwata kese isetiw met kopwe pwal achocho ngeni? Emön fin Kraist a siwili napanapen an älleani ewe Paipel ren an fiti tettelin ineet eü me eü ekkewe puk a mak. A käeö chommong titchikin pworaus usun tettelin minne a fis nge ese fen käeö usun me mwan. Pwal emön fin Kraist a älleani unusen ewe Paipel fän nimu lon ekkewe nimu ier ra lo, nge lon eü me eü ier a sokkopat napanapen an älleani. Lon äeüin an ällea, a chök älleafoch. Oruuan, a makketiw eü are ruu sentence lon nöün we puken mak menlapen eü me eü ekkewe sopwun. Seni aülüngätin ier feilo, a nöünöü ewe New World Translation of the Holy Scriptures with References, a akkomw cheki ekkewe pwal ekkoch wokisin mi tetenitiw lon pwe epwe weweöchüti ekkewe wokisin a älleani, mwirin a pwal etittina ekkewe pworaus mi mak fan me ekkewe sopwosopwun äweween pworaus. Lon enimuan, a nöünöü ekkewe mapün Paipel pwe epwe weweöchüti ia a nom ie ekkewe fönü. Iwe, a apasa: “Me rei, ai äkkälleani Paipel a usun chök äi pwapwa le möngö.”
Ekkoch mi tinikken ra küna feiöchün ar nöüni eü Paipel fän iten chök ar pwisin käeö, makketiw le pekin ekkewe wokisin ekkoch pworaus ra sani, ekkoch kapas äwewe mi mürinnö, are ekkewe pekin taropwe lon ekkoch puk pwe repwe katol mwirin.
Iei alon emön pioneer: “Ua pwapwaiti le sopwoloon eü me eü maram lupwen upwe makketiw lon nei we Paipel ekkewe mineföön pworaus ua käeö lon ena maram. A älisiei le mwittir tikeri pwal ekkoch mettoch ua achocho ngeni lon ena maram.”Kokkot mi Tipatchem
Ka meefi pwe ka osukosuk le ataweei sokkopaten mettoch iteiten rän, me a lamot ngonuk ekkoch kapasen emmwen le äeäöchü om fansoun mi aükük? Ika ina, uwei met ka ekiekin älleani me älleani lon ewe fansoun esor met ka föri. Lon imwom are ewe leeni ka kan käkkäeö ie, kopwe achocho le ätetteli ekkewe puk me ekkoch pisekin käeö pwe epwe mecheres ngonuk le angei. Föri om leenien käeö pwe epwe kinamwe nge tümünü pwe kete eiesumulo. Mei wor om kinikin lon mwich? Mwittir le älleani ewe pworaus, iwe mwirin ekkekiek woon, atun ka asösö are föri om angang.
Eli oupwe etipeeüfengen me ekkoch le äeäfichi ämi fansoun. Ren chök äwewe, eli kopwe tingorei emön an epwe ällea ngonuk ekkoch pworaus mi mecheres atun ka föri ekkoch angang are föri anan möngö. Are fen kokkotfengen me chon le imwom woon eü fansoun epwe mosonoson pwe oupwe föri ämi pwisin käeö. Fän ekkoch, eli kopwe käeö seni met chienom kewe ra käeö ren om eisiniir: “Met ka pwapwaiti lon ekkewe puk ka kerän älleani?”
Ka mochen siwili napanapen om käeö pwe epwe lapolo sileom? Ika ina, isetiw fitu aua kopwe käeö lon usun chök än chommong isetiw fitu aua repwe nöüni lon ar angangen afalafal. Emön pioneer a filatä fitu aua epwe nöüni le pwisin käeö iteiten maram me achocho le alapaalo. A pwapwa atun a küna pwe a masouolo nöün we taropwe a kan makkeei nöün auan käeö lon. Ekkoch ra akükkünalo ar fansoun katol TV pwe epwe wor fansoun käeö. Chommong ra filatä le käeö ren fitu fansoun eü itelap, äwewe chök ren uwaan än Kot we manaman mi fel, uruwoon eü me eü puk lon Paipel are napanapen ar asukul. Ekkoch ra pwapwaiti le ätetteli fisitään ekkoch pworaus. Äwewe chök, tettelin ekkewe kingen Israel me ekkewe soufos ra manau atun ar nemenem. * Are eririfengeni angangen ekkewe aposel lon puken Fofor me nöün Paul kewe taropwe.
Kükkün me säräfö, oua mochen ämi lükü epwe pöchökkülelo? Pwata ouse filatä eü puk oupwe käeöfichi atun asösöön sukul? Emön chon sukulen high school mi papatais a filatä le käeö ewe puk, Mankind’s Search for God, förien ewe Watch Tower Society. Lon eü me eü sopwun, a makketiw lon nöün we puken mak menlapen ekkewe pworaus a käeö. A küna pwe a weires me a lamot watteen fansoun. Iwe nge, lupwen a äwesaalo unusen ewe puk, a fokkun mirititi pwe mi wesewesen enlet ewe Paipel.
Mwasangasangolo le Käkkäeö
Ikenäi, chommong nöün Jiowa kewe chon angang mi tuppwöl ra ‘alapalafochei är achocho lon ewe angangen ach Samol.’ (1 Korint 15:58) Inaamwo ika ka etittinafichi om schedule me enletin achocho pwe epwe lapolo om fansoun käeö nge eli ekkewe mettoch ka föfföri iteiten wiik rese kon sissiwil. Nge om mwamwasangasang le alolloolaalo om weweiti ewe enlet me unusen etipeeüfengeni manauom me än Jiowa kewe kokkot repwe fokkun älisuk.
A mmen apöchökkül ach rongorong pworausen chokkewe mi amürinnölo ar kkotun käeö. Emön mwän Chon Kraist a mirititi pwe ese chüen mwasangasang le kütta ekkewe pworaus mi alollool usun ewe enlet, iwe, a akkota nonnomun manauan pwe ewe atun esor an angang, epwe äeä le pwisin käeö. Iei alon: “Ua fokkun pwapwa iei lap seni loom. Pokiten a lallapolo ai lükü pwe Paipel a pop seni Kot, ua mwasangasang le fos ngeni aramas usun ai lükü. Ua fokkun möt me pöchökkül lon pekin lükü me meefi menemenöch iteiten rän.”
Iei alon emön Chon Pwäratä Jiowa elter mi kan chuuri ekkewe mwichefel, usun pwal ekkoch feiöch: “Chokkewe mi tinikken lon ar pwisin käeö a mmen ffatöch me amwasangasang ar pworaus. Ra chiechiöch ngeni aramas me rese mwittir tipetipelo ren än chiener kapasen epitter. Lon ewe angangen afalafal ra mwonetä le siwili napanapen ar afalafal me meefi meefien ekkewe aramas ra chuuriir.”
Pwal iei alon ena elter usun etittinen kokkotun ach pwisin käeö: “Lon ach pwoppworaus usun ekkewe wokisin lon ach mwich, chommong ra chök älleani met a fen makketiw lon ekkewe puk. Nge, repwe küna watteen feiöch ika repwe ekilonei ifa usun ewe pworaus a ririfengen me minne ra fen pin käeö are ifa usun a kküü manauer.” Ka meefi pwe en mi tongeni apwönüetä ekkeei pesepes?
A lap seni 90 ierin ewe soufos Taniel, nge a chüen meefi pwe ese kon weweiti föfförün Kot kewe. Lon ekkewe ier epwele muchulo manauan, a kapas eis usun och mettoch ese lien weweiti, a erä, “Ai samol, epwe met sopolan ekei mettoch?” (Taniel 12:8) Ese mwääl an mwasangasang le alapaalo an käeö ewe enlet usun Kot, ina met a anüküchara an tuppwöl ngeni Kot lon unusen nonnomun manauan.—Taniel 7:8, 16, 19, 20.
Pwal ina chök usun nöün Jiowa kewe chon angang, repwe üppos usun emön nöün Chon Pwäratä. Kopwe mwasangasangolo le käeö pwe om lükü epwe pöchökkül. Sotun apachaatä eü are ruu mettoch kopwe käeö lon om we kokkotun pwisin käeö iteiten wiik, maram are ier. Iwe, kopwe küna ifa usun Kot epwe efeiöchuk lon mettoch meinisin ka föri. Ewer, kopwe pwapwaiti om pwisin käeö Paipel me ekkewe feiöch epwe atoto.—Kölfel 107:43.
[Pwóróus fan]
^ par. 19 Pwe om sile epwe lapolo, käeö ewe pworaus lon ewe puk Insight on the Scriptures, forien ewe Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc., Volume 1, pekin taropwe 464-466. Esor lon fosun Chuuk.