Kopwe Älleasochisi än Jiowa Emmwen?

“Ua oput iteiten al mi chofona meinisin.”​—KÖLF. 119:128, TF.

1, 2. (a) Atun ka ekiekin säi ngeni eü leeni, met sokkun kapasen emmwen me öüröür kopwe afaani, iwe, pwata? (b) Met sokkun kapasen öüröür Jiowa a kan awora ngenikich me pwata?

ANCHANGEI mwo: Ka ekiekin säi ngeni eü leeni, iwe ka eisini emön chienom ka lükülükü mi silei ena leeni. Iwe, lupwen a erenuk ia kopwe pwer ia, eli epwe pwal öüröürok: “Lupwen ka tori ewe al mi keang, tümünü pwe kete ruk ngeni ewe al peliefefin. Chommong ra rukolo me fetäl woon ena al, iwe ra pöütülo.” Kopwe kilisou ngeni me fiti an öüröür? Iwe, Jiowa a usun chök chienom ena. A ngenikich kapasen emmwen pwe sipwe küna manau esemuch nge a pwal öüröürakich usun ekkewe etipetip mi ngaw mi tongeni erikikichelo.​—Tut. 5:32; Ais. 30:21.

² Lon ei lesen me en mwirin ei, sipwe pworaus woon ekkewe etipetip Chienach we Jiowa Kot a öüröürakich usur. Sipwe chechchemeni pwe Jiowa a awora ekkeei esin öüröür pokiten a tongekich. A mochen sipwe küna manau. A riäfföü lupwen a küna aramas mi tipetipelo me mwälechelo seni ewe alen pwüng. (Is. 33:11) Lon ei lesen, sipwe pworaus woon ülüngät etipetip mi ngaw. Ewe äeüin etipetip a pop seni aramas. Oruuan, a pop seni lon letipach. Ewe aülüngätin a pop seni och mettoch mi chök tipitipin are lamotongaw. Mi lamot sipwe silei ekkeei etipetip me än Semach lon läng emmwen pwe sipwe tongeni ü ngeniir. Iei alon emön soumakken kölfel ngeni Jiowa: “Ua oput iteiten al mi chofona meinisin.” (Kölf. 119:128) A pwal ina usun meefiom? Sipwe ppi ifa usun sipwe apöchökküla ekkeei esin memmeef me apwönüretä.

Kosap Eti “Eu Mwichemongun Aramas”

3. (a) Pwata a efeiengaw ach eti ekkoch chon säi ika sise silei menni al sipwe fetäl woon? (b) Ifa ewe kapasen emmwen mi lamot lon Ekistos 23:2?

³ Lupwen ka säittam, met kopwe föri ika kese silei menni al kopwe fetäl woon? Eli ka ekiekin chök fiti ekkoch chon säi, äkkäeüin ika ka küna chommong mi fetäl woon ena al. Nge, ena a tongeni efeiengawok. Pun eli ese löllö ia we oupwe lo ia are iir pwisin ra pwal rukolo. Ei pworaus epwe älisikich le weweiti eü kapasen emmwen Jiowa a ngeni chon Israel loom. A öüröüra ekkewe soukapwüng me chon pwäratä lon kapwüng usun efeiengawen ar “eti eu mwichemongun aramas” me föri kapwüngüngaw pokiten ar mochen apwapwaai aramas. (Älleani Ekistos 23:2.) Ese mwääl a mecheres ngeni aramas rese unusöch le föri ena. Iwe nge, ei kapasen emmwen usun än emön esap eti eü mwichemongun aramas ese chök weneiti angangen kapwüng.

4, 5. Menni sossot a tori Josua me Kalep le fiti ewe mwichemongun aramas, nge met a atufichiir le ü ngeniir?

⁴ Ren enletin, sia tongeni kükküna sossotun “eti eu mwichemongun aramas.” A tongeni mwittir fis me a fokkun weires ach sipwe ü ngeni. Ekieki ewe sossotun etipetip mi ngaw Josua me Kalep ra küna. Iir ra choni ekkewe 12 mwän mi lo spaini ewe Fönüen Pwon. Lupwen ra  liwin, engol me leir ra apworausa pworaus mi ngaw me eletipechou. Ra pwal apasa pwe chon ekkena fönü ra mwänemmong iir mwirimwirin ekkewe Nefilim, semer ekkewe chonläng mi ü ngeni Kot mi pwülüweni ekkewe fin fönüfan. (Ken. 6:4) A umwes ena pworaus pokiten ekkewe Nefilim ra fen rosolo atun ewe Noter loom, loom, ese fokkun wor mwirimwiriir ra manau. Nge pwal mwo ekkena sokkun pworaus mi chofona repwe tongeni etipetipa iir kewe mi apwangapwang lon ar lükü. Ekkewe pworaus mi ngaw seni ekkena engol spai a eniuokkusu me örüköi ekkewe aramas. Iwe mwirin chök, chommong ra lükü pwe mi mwääl ar repwe tolong lon ewe Fönüen Pwon usun met Jiowa a ereniir. Met Josua me Kalep ra föri fän ena watteen osukosuk?​—Num. 13:25-33.

⁵ Rese eti ena mwichemongun aramas. Josua me Kalep ra tipeppos me ereniir ewe pworaus mi enlet inaamwo ika ekkewe aramas ra oput me eniwer ar repwe monei ngeniir faü me nirelo! Met popun ra pwora? Pokiten ra lükü Jiowa. Ekkewe mi lükü ra fokkun silei sokkofesenin än aramas afalafal mi chofona me än Jiowa kewe pwon mi pin. Fite ier mwirin, Josua me Kalep ra uwawu meefier usun pworausen än Jiowa akkapwönüetä meinisin an kewe pwon. (Älleani Josua 14:6, 8; 23:2, 14.) Ra chiechiöch ngeni ar we Kot mi tuppwöl, me rese tongeni mwo nge ekiekin eletipechou ren ar eti ewe mwichemongun aramas rese lükü. Ina popun ra tipeppos, me iir leenien äppirü mi fokkun mürinnö fän itach ikenäi.​—Num. 14:1-10.

6. Ifa usun sipwe küna sossot le eti eü mwichemongun aramas?

⁶ Fän ekkoch, ka ekiekin eti eu mwichemongun aramas? Ikenäi, chommong aramas rese süföliti Jiowa me ra esiita an kewe allük. Ra kan apöchökküla ekkewe mettoch mi chofona lon ekkewe minen apwapwa me kunou. Ra erä pwe esor ngawen föfförün lisowu mwääl, mwänesol, me angangen rong mi chöüfetäl lon TV, kachito me viteo game. (2 Tim. 3:1-5) Lupwen ka filatä ika eü minen apwapwa epwe öch are ngaw fän itom me om famili, ka chök fiti met aramas ra apasa are föri? Ika ina napanapen om kefil, weween ka eti eu mwichemongun aramas.

7, 8. (a) Ifa usun sia emiriti ach “tufichin alefila lefilen mine a öch me mine a ngau,” me pwata a öch ena lap seni ach fiti chök titchikin allük? (b) Pwata sia pwapwa ren än chommong Chon Kraist säräfö me kükkün leenien äppirü?

⁷ Jiowa a ngenikich eü liffang mi aüchea mi älisikich le föri kefil, ina ach “tufichin  alefila lefilen mine a öch me mine a ngau.” Iwe nge, a lamot epwe mirit ekkeei tufich ren ach “aörüni” le äkkäeä. (Ipru 5:14) Ach tufichin älefila mettoch esap tongeni miritilo ika sia chök fiffiti aramas are allük mi kon titchik ren ekkewe mettoch itä mwelien letipach epwe pwisin fili. Ina popun, ren nöün Jiowa aramas, esor lisin iten ekkewe mettoch mi ngaw repwe tümünüür seni ren kachito, puk me tefen ewe Internet. Pun ei fönüfan a mwittir akkatowu sokkopaten mettoch mi ngaw iteitan, ika sia chök fiffiti eü list, mi lamot epwe pwal sissiwil iteitan. Nge ewe a kon ngaw, epwe tongeni angei senikich wisach le pwisin ekieki än Paipel kapasen emmwen fän iotek me pwisin föri kefil me ren ekkena emmwen.​—Ef. 5:10.

⁸ Pwüngün, fän ekkoch aramas resap efich kich ren ach kewe kefil mi longolong woon Paipel. Ekkewe Chon Kraist lon sukul repwe tongeni küna watte sossot seni mwichen aramas le äppirü minne meinisin ra föfföri. (1 Pit. 4:4) Ina minne, sia ingelo ren meinisin Chon Kraist mi äppirü lüküen Josua me Kalep, ar rese eti eu mwichemongun aramas.

Kosap Fitaalo Ekiekin Lelukom me Künaen Mesom

9. (a) Lon ach säi, pwata ach chök fitaalo mochenich a tongeni efeiengawakich? (b) Pwata ewe allük lon Numperis 15:37-39 a lamot ngeni nöün Kot kewe aramas loom?

⁹ Sipwele pworaus woon ewe oruuen etipetip mi efeiengaw a feito seni lon letipach. Ren chök äwewe, lon om säi ngeni eü leeni, mi öch ika kopwe pöütaalo nöüm we map me fitaalo chök mochenum? Eli ren om riki ngeni ekkewe al ka küna pwe mi ling? A ffat pwe kosap tongeni tikeri ewe leeni ika ka fitaalo chök minne ka tipeni. Lon ei mettoch, nengeni pwal eü allükün Jiowa ngeni Israel loom ar repwe föri afouten lepwülün üfer me pacheetä woon iteiten fout efoch säl mi arawaraw. Eli epwe weires ngeni chommong ikenäi le weweiti ei allük. (Älleani Numperis 15:37-39.) Nge, en mi küna lamotan? Än chon Israel älleasochisi ena allük a älisiir le imulo me sokko seni ekkewe mwu ünükür mi fel ngeni kot chofona. Mi lamot ena pwe Jiowa epwe pwapwaitiir. (Lif. 18:24, 25) Iwe nge, ena allük a pwal pwäraalo eü etipetip mi feito seni letipach nge mi efeiengaw mi tongeni erikikichelo seni ewe alen manau esemuch. Ifa usun?

10. Ifa usun Jiowa a sileöchü napanapen aramas?

¹⁰ Nengeni popun ena allük me ren Jiowa: “Ousap tapwela ekiekin lelukemi me künan mesemi.” Jiowa a fokkun silei napanapen aramas. A sileöchü mecheresin letipach le tipetipelo ren künaen mesach. Iei än Paipel öüröür: “Letipen aramas a fokun atuputup lap seni mettoch meinisin, a unusen ingau. Iö a tongeni weweiti?” (Jer. 17:9) Ka weweiti ika pwata a fich än Jiowa kapasen öüröür ngeni chon Israel? Jiowa a fokkun silei pwe repwe tipetipelo ren met ra kuna seni chon orur kewe mi fel ngeni kot chofona. Ra tongeni tupulo le nikäppirüür, iwe eäni ar ekiek, memmeef me föfför.​—SalF. 13:20.

11. Ifa usun met sia küna a tongeni etipetipakich?

¹¹ Lon ei fansoun, letipach mi otuputup a fen kon mecheresilo le tipetipelo ren met sia küna. Sia nom woon ei fönüfan mi ämecheresi ach sipwe fitaalo ach mocheniaingaw. Iwe, ifa usun sipwe apwönüetä ewe kapasen emmwen lon Numperis 15:39? Ekieki mwo: Pokiten sia kükküna chienach lon sukul, leenien angang are lon sopwuch ra kan fouteni fout mi sikepwach, iwe, epwe pöchökkülelo ach mochen äppirüür. Iwe, mwirin ekis me ekis sia poputä le äppirü fouter me likitalo minne mi fich ngeni fouten Chon Kraist. ​—Rom 12:1, 2.

12, 13. (a) Met sipwe föri ika mesach a päe le nengeni mettoch itä sisap nengeni? (b) Pwata sisap föri minne epwe epiietä än ekkewe ekkoch mocheniaingaw?

¹² A fokkun lamot sipwe nemeniöchü  mochenich. Ika mesach a päe le nengeni och mettoch itä sisap nengeni, sipwe chechchemeni tipepposun Hiop le föri eü pwon ngeni mesan an esap nennengeni emön fefin fän mocheisou nge esap pwülüwan. (Hiop 31:1) King Tafit a pwal apposa letipan me erä: “Üsap anomu ai ekiek won mettoch mi ngau.” (Kölf. 101:3) Ekkena “mettoch mi ngau” a wewe ngeni meinisin mi tongeni elimengawalo mwelien letipach mi limöch me ach riri ngeni Jiowa. A kapachelong ekkewe sossot mi luki mesach me etipetipa letipach le föri minne mi mwääl.

¹³ Sia pwal mwo tongeni wiliti “mettoch mi ngau” ngeni ekkewe ekkoch ika minne sia föri epwe epiietä ar mocheniaingaw. Sia tongeni föri ena ren napanapen foutach. Ina minne, sipwe lefareni än Paipel pesepes pwe sipwe öüköchü üfach, ewe esin üf mi fich ngeni Chon Kraist. (1 Tim. 2:9) Ach üföüf üf mi fich ngeni Chon Kraist, ese wewe ngeni ach sipwe chök üföüf üf sia pwisin sani nge sipwe pwal süföliti meefien ekkewe ekkoch. Sia mochen apwapwaai ekkewe ekkoch lap seni pwisin kich. (Rom 15:1, 2) Ewe mwichefelin Chon Kraist a feiöch ren än chommong säräfö isetiw leenien äppirü mi fokkun mürinnö ren fouter. A ifa me pwapwaach pokiten rese tapwela ekiekin leluker me künaen meser, ren ar filatä le apwapwaai Jiowa lon mettoch meinisin!

Kosap Chei Ekkewe Mettoch mi Lamotongaw

14. Ifa än Samuel kapasen öüröür usun ekkewe mettoch “resap wesewesen”?

¹⁴ Anchangei pwe ka attau. Met epwe fis ika ka ekieki pwe ka küna eü pwä nge esap wesewesen? Ika ka chei, chei, chei tori ka towauolo seni fönü, iwe, ka tongeni feiengaw. Iwe, Jiowa a fokkun silei feiengawen ach chei mettoch esap wesewesen. Äwewe chök, ekkewe chon Israel ra mochen repwe usun chök ekkewe mwu ünükür, mei wor ar king. A watte tipisiir pun weween ra pöütaalo Jiowa ar King. Inaamwo ika Jiowa a mut ngeniir an epwe wor ar king nge, a tinalo soufos Samuel an epwe öüröürer usun feiengawen ar chei minne mi lamotongaw are “resap wesewesen.”​—Älleani 1 Samuel 12:21, NW. *

15. Ifa usun ekkewe chon Israel ra chei ekkewe mettoch mi lamotongaw?

¹⁵ Eli ra ekieki pwe ra tongeni lükülük woon emön aramas pwe ar king lap seni Jiowa.  Ika ina, ra fokkun fitaalo och mettoch esap wesewesen! Iwe ra pwal tongeni feiengaw ren ar fitaalo pwal ekkoch än Setan kewe minen otuputup mi chök tipitipin. Äwewe chök, ekkewe king ra tongeni emmweniir le fel ngeni ululun. Chon fel ngeni ululun ra meefi pwe ra tongeni lükülük woon ekkewe kot mi fför seni irä are faü pun ra tongeni küner lap seni ewe Kot Jiowa rese tongeni küna nge a föratä mettoch meinisin. Nge aposel Paul a erä pwe ekkewe ululun ra “aliosunätä och mettoch esap fokun wor.” (1 Kor. 8:4) Rese tongeni kapas, rongorong, küna are mwökütüküt. Inaamwo ika ka tongeni nengeniir me attaper nge ika kopwe fel ngeniir, kopwe chei och mettoch esap wesewesen, epwe chök efeiengawok.​—Kölf. 115:4-8.

16. (a) Ifa usun Setan a etipetipa chommong ikenäi le chei minne mi tipitipin? (b) Pwata moni me pisek ra lamotongaw äkkäeüin ika sia apöpööi ngeni Jiowa Kot?

¹⁶ Setan a fokkun angöch le etipetipa aramas le chei mettoch mi chök tipitipin. Äwewe chök, a ämmeef ngeni chommong aramas ar repwe lükülük woon wöüür. Usun itä moni, pisek me angang mi watte peioffun repwe tümünü emön. Nge ifa usun, ekkeei mettoch a tongeni tümünüür lupwen ra semwen, a ngawolo monien fönüer are a fis feiengaw watte? Ifa usun ra tongeni älisi aramas ika ra meefi pwe esor lamoten manauer are rese silei ia repwe angei me ia emmwen? Ra tongeni aururuur atun repwele mälo? Sipwe lichippüng ika sia lükülük woon moni me pisek. Rese tongeni atoto pwapwa, are tümünükich seni semwen me mälo. Iir ra lamotongaw. (SalF. 23:4, 5) Nge Jiowa ese lamotongaw! I ewe Kot mi enlet. Ina popun, sipwe chök tongeni wesewesen nükünüköch ika a pöchökkül ach ririöch ngeni. A ifa me aüchean ena feiöch! Sisap pöütaalo Jiowa fän iten ach sipwe chök chei minne mi lamotongaw.

17. Ren ekkewe etipetip mi ngaw sia kerän käeö, met kopwe tipeppos le föri?

¹⁷ Sia pwapwa pwe Jiowa, Chienach me ach Sou Emmwen lon ach säi woon ewe al ngeni manau esemuch. Sipwe tongeni küna manau, ika sia äkkälleasochisi an öüröür usun ekkewe ülüngät etipetip mi ngaw mi pop seni aramas, pwisin letipach me mettoch mi lamotongaw. Lon en lesen mwirin ei, sipwe pwal käeö ülüngät än Jiowa kapasen öüröür repwe älisikich le oput me tümünü seni iteiten al mi chofona mi erikalo chommong aramas.​—Kölf. 119:128.

[Pwóróus fan]

Met Meefiom?

Ifa usun sipwe pwisin apwönüetä ekkewe kapasen emmwen lon ekkeei wokisin?

• Ekistos 23:2

• Numperis 15:37-39

• 1 Samuel 12:21

• Kölfel 119:128

[Kapas Eis fán Iten ewe Lesen]

[Sasing lon pekin taropwe 10]

Ka fen ekiekin fitaalo eu mwichemongun aramas?

[Sasing lon pekin taropwe 12]

Pwata a efeiengaw ach fitaalo pwisin mochenich?

[Sasing lon pekin taropwe 13]

Ka chechchei ekkewe mettoch mi lamotongaw?