Achocho le Akkamwöchü Kinamwe

“Sipwe fokun achocho ngeni mine epwe afisätä kinamwe.”​—ROM 14:19.

1, 2. Pwata a wor kinamwe lein Chon Pwäratä Jiowa?

A MMEN weires ach sipwe küna kinamwe mi enlet lon ei otot. Pwal mwo nge chon eü chök fönü mi eäni eü chök fos rese tipeeüfengen. Ra tipefesen lon ar lamalam, politics, moni, me ar sukul. Iwe nge, a wor kinamwe lein nöün Jiowa kewe aramas woon unusen fönüfan, inaamwo ika ra feito seni “sokopaten mwich, ainang, mwü me kapas meinisin.”​—Pwar. 7:9.

² Mi wor ekkewe popun mi mürinnö an a wor kinamwe lefilach. Äkkäeüin, “sia kinamwefengen me Kot.” Ena kinamwe a pop seni ach lükü Nöün we, ewe a fangolo manauan fän itach. (Rom 5:1; Ef. 1:7) Jiowa a pwal ngeni nöün kewe mi tuppwöl an we manaman mi fel, iwe, kinamwe, eü me lein uwaan. (Kal. 5:22) Pwal eü popun sia kinamwefengen me tipeeüfengen pun sia imu seni ei otot. (Jon 15:19) Weween, sise fiti politics are maun. Ewe Paipel a apasa pwe nöün Jiowa kewe aramas ra “amani nöür ketilas o awili ngeni pisekin tuw pwül.”​—Ais. 2:4.

3. Met ach kinamwefengen a atufichi, me met sipwele pworaus usun lon ei lesen?

³ Sia ‘tongfengen lefilach’ lon ewe mwichefel inaamwo ika mi sokkofesen fönüach, eöreniach, me ekiekich. (Jon 15:17) Ewe kinamwe lefilach ese chök wewe ngeni pwe sise mochen efeiengawa pwiich kewe. Ach kinamwe a atufichikich le “eäni kirikiröch ngeni aramas meinisin, nge akaeuin ngeni chokewe mi nom lon ewe familien chon lükülük.” (Kal. 6:10) Ei kinamwe lefilach me Jiowa me pwiich kewe a fokkun aüchea. A lamot sipwe tüttümünü. Iei sipwele pworaus ika epwe ifa usun ach sipwe akkamwöchü kinamwe lon ewe mwichefel.

Atun Sia “Mwälila”

4. Ifa usun sipwe amwöchü kinamwe lupwen sia eletipengawa emön?

⁴ Jemes a makkeei: “Kich meinisin sia mwälila fän chomong. Nge are eman aramas esap fokun mwälila won mine a apasa, i emon mi  unusöch.” (Jem. 3:2) Epwe wor atun rüüemön lon ewe mwichefel resap tipeeüfengen are repwe osukosukfengen. Nge ika a fis ena, ürürün repwe ataweei me amwöchü kinamween ewe mwichefel. Äwewe chök, älleani met Jises a apasa sipwe föri ika sia meefi pwe sia eletipengawa emön.​—Älleani Mattu 5:23, 24.

5. Met sipwe föri le amwöchü kinamwe lupwen emön a eletipengawakich?

⁵ Nge met sipwe föri ika emön a eletipengawakich? Itä sipwe ekieki pwe emönna epwe feito rech me omusomus ngenikich? 1 Korint 13:5 a apasa pwe tong “esap ekieki o chechemeni mine eman a mwäl ngeni won.” Lupwen emön a eletipengawakich, sia pwäri ach mochen amwöchü kinamwe ren ach omusaalo tipisin me namanaalo ewe osukosuk. (Älleani Kolose 3:13.) Ina met a mürinnö sipwe föri ika a kükkün ewe osukosuk. Epwe älisikich le amwöchü tipeeüfengen lefilach me pwiich kewe. Iwe, sipwe meefi pwapwa pun sia föri minne mi pwüng. Eü mwitün a apasa pwe lingöchün emön ika ese ekieki usun ewe föfförmwääl emön a föri ngeni.​—SalF. 19:11.

6. Met sipwe föri ika a weires ach sipwe namanaalo met emön a för ngenikich?

⁶ Nge met sipwe föri ika a weires ach sipwe namanaalo minne emön a för ngenikich? Ese öch ach sipwe kapas ngeni ekkewe ekkoch usun ewe osukosuk. Ena sokkun etileepat a tongeni atai kinamween ewe mwichefel. Met epwe ataweei ewe osukosuk? Mattu 18:15 a apasa: “Are pwiüm a tipis ngonuk, kopwe feila ren o kapas ngeni usun an mwäl, nge lemonomon chök. Iwe, are epwe auseling ngonuk, pwinisefäli.” Inaamwo ika Mattu 18:15-17 a kapas usun tipis mi chou, nge sipwe tongeni apwönüetä ewe lesen lon wokisin 15 lon pwal ekkoch osukosuk. Ina popun, lupwen a wor och osukosuk lefilach me emön, epwe öch sipwe kapas ngeni i chök fän kirekiröch me achocho le efisisefäli kinamwe. *

7. Pwata sipwe mwittir ataweei osukosuk?

⁷ Ewe aposel Paul a makkeei: “Are oua song, ousap mwüt ngeni ämi song epwe emwenikemiilong lon tipis! Ousap amwöchü ämi song tori akkar epwe tuputiu. Ousap mwüt ngeni Tefil an epwe sotunikemi pwe oupwe tipis.” (Ef. 4:26, 27) Iwe, Jises a apasa: “Are eman a mochen kapwüng ngonuk pwe a föri nöün taropwen kapwüng, kopwe müttir chächäri.” (Mt. 5:25) Sipwe mwittir ataweei osukosuk fän iten ach sipwe akkamwöchü kinamwe lefilach me aramas. Ika sise föri ena, epwe watteelo me chöülo ewe osukosuk, usun chök och kinäs epwe paiking ika sise mwittir säfeeni. Sisap mut ngeni lamalam tekia, lolowo, are tongen moni ar repwe pinei ach ataweei osukosuk lefilach me pwiich kewe.​—Jem. 4:1-6.

Lupwen Chommong Ra Kapachelong lon Eü Osukosuk

8, 9. (a) Met chon ewe mwichefel lon Rom ra änini woon? (b) Ifa usun Paul a apwüngü ekkewe Chon Kraist lon Rom?

⁸ Eli, a tongeni fis pwe chommong aramas ra kapachelong lon ekkoch osukosuk lon ewe mwichefel. Äwewe chök, me loom, ekkoch Chon Kraist chon Jus me chon Jentail lon Rom ra äninifengen. Ekkoch a apwangapwang mwelien letiper pwe iwe ese mut ngeniir ar repwe föri chommong mettoch, inaamwo ika ese mwääl me ren Paipel. Ekkoch a pöchökkül mwelien letiper, iwe, ra ekieki pwe iir mi pwüng lap seni ekkewe mi apwangapwang. Ekkewe mi apwangapwang mwelien letiper ra poputä le esiita chokkewe mi pöchökkül. Nge ar kewe änini meinisin ra pop seni pwisin filien emön me emön. Iwe, met Paul a ereni ewe mwichefel?​—Rom 14:1-6.

⁹ Chokkewe mi pöchökkül mwelien letiper ra weweiti pwe rese chüen nom fän ewe Allükün Moses. Nge iir mi apwangapwang mwelien letiper rese mochen möngö sokkun möngö mi pinepin me ren ewe Allük. Paul a apwüngü iir me ruu ekkena mwichen Chon Kraist. A ereni chokkewe mi pöchökkül mwelien letiper pwe resap ekieki pwe ra mürinnö lap seni  ekkewe mi apwangapwang mwelien letiper. (Rom 14:2, 10) Ei sokkun ekiek me föfför epwe esenipa än ekkewe mi apwangapwang ükütiw le chiechi ngeni Jiowa. Paul a apasa: “Ousap atala än Kot we angang pokiten mongö.” A pwal erä: “Esap mürina om kopwe ochoch futuk ika ün wain ika föri och sokun föför mine epwe afisätä än pwiüm we epwe chepetek ren.” (Rom 14:14, 15, 20, 21) Paul a ereni chokkewe mi apwangapwang mwelien letiper pwe resap apwüngü chokkewe mi sokkolo ekiekiir. (Rom 14:13) A ereniir: “Üpwe ürenikemi meinisin: Ousap ekiekin tipetekia seni mine a fichitikemi, nge oupwe tipetekison lon ämi ekiek.” (Rom 12:3) Mwirin an a apwüngü iir me ruu ekkena mwich, a apasa: “Iei mine sipwe fokun achocho ngeni mine epwe afisätä kinamwe o alilisfengen le apöchökülafengenikich.”​—Rom 14:19.

10. Met chokkewe mi nom lon osukosuk iei repwe föri, usun chök ekkewe Chon Kraist lon Rom?

¹⁰ Sia tongeni lükülük pwe chon ewe mwichefel lon Rom ra etiwa met Paul a ereniir, me ra siwili ekiekiir me föfförür. Lon ei fansoun, sia tongeni äwesi änini lefilach me pwiich kewe fän tong ika sipwe föri met Paipel a erenikich. Ika a wor osukosuk lon ach kewe mwichefel, sipwe usun ekkewe Chon Kraist lon Rom. A lamot pwe meinisin mi nom lon ewe osukosuk repwe siwili ekiekiir me föfförür pwe repwe ‘efisätä kinamwe lefiler.’​—Mark 9:50.

Ifa Usun ekkewe Elter Ra Tongeni Awora Älillis

11. Met emön elter epwe föri ika emön a mochen fos ngeni usun ar osukosukfengen me pwal emön Chon Kraist?

¹¹ Nge ifa usun ika emön a mochen fos ngeni emön elter usun an osukosuk ren emön chon leimwan are chon ewe mwichefel? Än Salomon Fos 21:13 a apasa: “Eman mi pinei selingan seni än ekewe chon wöüngau siö epwe püsin siö, nge esap wor eman epwe rongorong.” Ewe elter epwe “pinei selingan” ika ese aüseling ngeni ewe mi tingor älillis. Nge pwal eü mwitün a apasa: “Eman mi akomwen fos lon kapwüng, aramas ra ekieki pwe a pwüng tori ewe chon palüeni a feito o pälüeni an kapas.” (SalF. 18:17) Ewe elter epwe aüseling ngeni emönnewe fän kirekiröch, nge epwe tümünü pwe esap apwüngaalo me mwen an epwe silei unusen ewe pworaus. Mwirin an aüseling ngeni emönnewe, ewe elter epwe eisini ika a fen fos ngeni ewe emön ra osukosukfengen. Epwe pwal äiti ngeni ekkoch wokisin lon Paipel usun met sipwe föri le akkamwöchü kinamwe me pwiich kewe.

12. Ikkefa ekkewe ülüngät pworaus mi pwäri ngawen ach mwittir mwöküt mwirin ach rong usun eü osukosuk?

¹² Ese öch ach sipwe mwittir mwöküt mwirin ach aüseling ngeni alon chök emön me lein ekkewe mi osukosukfengen. Ülüngät pworaus lon Paipel ra ännetatä pwüngün ena. Äeüin, ekieki pworausen Potifar. A mwittir lükü än pwülüwan kapas chofona pwe Josef a sotun achomanauei. Potifar a fokkun song, iwe, a kalapusei Josef. (Ken. 39:19, 20) Oruuan, sipwe ppii met King Tafit a föri. Sipa, noun Mefiposet we chon angang, a ereni Tafit pwe Mefiposet a älisi chon koputen Tafit kewe. Tafit a lükü alon, nge ese akkomw ekiek me mwen an apasa: “Meinisin mine än Mefiposet iei en kopwe eäni.” (2 Sam. 16:4; 19:25-27) Iwe, iei ewe aülüngätin pworaus usun met a fis ngeni King  Artaksasta. Chon oput ekkewe chon Jus ra ereni ewe king pwe ekkewe chon Jus ra aüsefälietä Jerusalem pun ra mochen ü ngeni. Ewe king a lükü ar kapas chofona me allükü pwe ekkewe chon Jus repwe akaüloi ar angang. Pokiten ei, ekkewe chon Jus ra kaülo le angang woon än Jiowa we imwenfel. (Esra 4:11-13, 23, 24) Ekkewe Chon Kraist elter repwe mirit ika ra apwönüetä alon Paul ngeni Timoti pwe resap mwo apwüngaalo och me mwen repwe sileöchü tichikin pworausen ewe osukosuk.​—Älleani 1 Timoti 5:21.

13, 14. (a) Met sipwe chechchemeni atun a fis änini lefilen rüüemön? (b) Met epwe tongeni älisi ekkewe elter le eäni kapwüng mi pwüng?

¹³ Ewe Paipel a apasa: “Iö aramas a ekieki pwe a wor an silei lon ekoch mettoch, ätei esap mwo wor wesewesen ürürün met epwe silei.” (1 Kor. 8:2) Eli me rech, sia silei met a fis atun rüüemön ra äninifengen. Nge sipwe chechchemeni pwe eli sise sileöchü meinisin tichikin ewe osukosuk. Sise pwal silei mettoch meinisin usun ekkena rüüemön. Ekkewe elter repwe fokkun tümünü atun repwe apwüngaalo ewe osukosuk, pwe resap tupulo ren kapas chofona are alon aramas usun met a fis nge ese ffat ika mi pwüng are ese. Pwal eü, resap lükü emön pokiten chök i mi pisekisek. Kot a filatä Jises, ewe Sou Kapwüng, ewe “esap eäni apwüng ren künan mesan, esap pwal apwüngala och ren rongeen selingan.” (Ais. 11:3, 4) Än Kot manaman mi fel a ekkemmweni Jises. Iwe, a pwal lamot ekkewe elter repwe nonnom fän emmwenian.

¹⁴ A lamot ekkewe elter repwe tingor än Jiowa we manaman mi fel me mwen ar repwe apwüngaalo och osukosuk. Repwe mut ngeni än Kot manaman an epwe emmweniir ren ar nöünöü ewe Paipel me ekkewe puk mi kawor seni “ewe chon angang mi allükülük o tipachem.”​—Mt. 24:45.

Akkamwöchü Ach Kinamwefengen me Kot

15. Ika emön Chon Kraist a silei usun än emön tipis watte, ineet epwe ereni ekkewe elter?

¹⁵ Ewe Paipel a erenikich pwe sipwe  amwöchü ach kinamwe ngeni ekkewe ekkoch. Nge a pwal apasa: “Ewe tipachem seni läng a fokun limelimöch, a pwal akinamwe.” (Jem. 3:17) A apasa pwe akkomw, sipwe limelimöch, weween, sipwe mut ngeni Kot an epwe äiti ngenikich met mi pwüng me mwääl, me manaueni ewe manau mi apwapwaai i. Ika emön Chon Kraist a silei pwe emön pwiich a tipis watte, epwe ereni emönnewe an epwe pwäri an tipis ngeni ekkewe elter. (1 Kor. 6:9, 10; Jem. 5:14-16) Ika ewe chon tipis ese pwäri, iwe, ewe mi silei usun an tipis epwe pwäri ngeni ekkewe elter. I epwe pwal tipis ika ese pwäri pokiten an mochen amwöchü an kinamwe ngeni ewe chon tipis.​—Älleani Lifitikos 5:1; SalF. 29:24.

16. Met sia käeö seni än Jehu chuuri King Joram?

¹⁶ Minne Jehu a föri a pwäri pwe ach föri minne mi pwüng a kon lamot lap seni ach amwöchü kinamwe ngeni emön mi föfföri tipis. Kot a tinaalo Jehu pwe epwe ngeni än Ahap famili chappen ar tipis. Joram, nöün Ahap me Isipel, i ewe king mi ngaw. Joram a wawa waan we woken le chuuri Jehu me a eisini, “Ifa usun, Jehu, ka feito fän kinamwe?” Jehu a pölüweni, “Ifa usun a tongeni fis kinamwe, are Isipel inom we a chök föföri ekewe angangen anümwäl me angangen roong?” (2 King 9:22) Mwirin, Jehu a nöünöü nöün we äsefich le peki föün ngasangasen Joram. Jehu a föri minne a lamot, iwe, ekkewe elter repwe pwal mwöküt ika emön mi tipis ese aier. Rese tongeni mut ngeni chokkewe rese mochen aier le nonnom lon ewe mwichefel pokiten chök ra mochen epwe wor kinamwe lefiler. Ekkewe elter repwe atowuur pwe epwe sopwosopwolo kinamwe lefilen ewe mwichefel me Kot.​—1 Kor. 5:1, 2, 11-13.

17. Met a lamot Chon Kraist meinisin repwe föri pwe repwe akkamwöchü kinamwe?

¹⁷ Fän chommong, ekkewe osukosuk lefilach rese kon chou. Ina popun, epwe mürinnö ach sipwe chök pwäri tong me mönükaalo mwäällin pwiich kewe. Än Kot we Kapas a apasa: “Eman mi mochen pwe aramas repwe tongei epwe amusala ar tipis ngeni, nge eman mi achemasefäli tipisin eman a tongeni ataela chiechifengen.” (SalF. 17:9) Ika sipwe föri met Paipel a apasa, sipwe akkamwöchü kinamween ewe mwichefel me ach chiechifengen me Jiowa.​—Mt. 6:14, 15.

Kot A Efeiöchü Chokkewe mi Akkamwöchü Kinamwe

18, 19. Ifa usun Jiowa a efeiöchükich atun sia achocho le akkamwöchü kinamwe?

¹⁸ Jiowa a efeiöchükich atun sia achocho le akkamwöchü kinamwe. A pöchökkül ach chiechi me Jiowa, me a wor wisach le akkamwöchü tipeeüin ewe mwichefel. Atun sia kinamwefengen lon ewe mwichefel, sia pwal käeö ifa usun sipwe kinamwe ngeni chokkewe sia afalafal ngeniir “ewe kapas allim usun kinamwe.” (Ef. 6:15, TF) Epwe ina usun sipwe “kirikiröch ngeni aramas meinisin,” me mosonottam.​—2 Tim. 2:24.

¹⁹ Ach achocho le akkamwöchü kinamwe iei a ammolnakich fän iten mwachkkan. Ewe Paipel a apasa pwe Jiowa epwe amanauatä ekkewe mi pwüng me ekkewe rese pwüng. (Föf. 24:15) Weween pwe Jiowa epwe amanauasefäli fitu million aramas seni sokkopaten fönü me täppin aramas meinisin, pwal mwo nge seni le poputään uruwoon aramas. (Luk 11:50, 51) Epwe ifa me watteen feiöchüch le asukula chokkewe mi manausefäl pwe repwe tongei kinamwe. Minne sia käkkäeö lon ei fansoun epwe fokkun älisikich lon mwachkkan!

[Pwóróus fan]

Met Ka Fen Käeö?

• Met sipwe tongeni föri le akkamwöchü kinamwe atun sia eletipengawa emön?

• Ifa usun sipwe akkamwöchü kinamwe atun emön a eletipengawakich?

• Met sipwe chechchemeni atun a fis änini lefilen rüüemön aramas?

• Pwata ach föri minne mi pwüng a kon lamot lap seni ach sipwe akkamwöchü kinamwe lefilach me emön mi föfföri föfförün tipis?

[Kapas Eis fán Iten ewe Lesen]

[Sasing lon pekin taropwe 31]

Jiowa a tongei chokkewe mi tipemecheresin omusaalo tipisin ekkewe ekkoch