Mwet ngeni masouan

Mwet ngeni tettelin menlapen masouan

Nonnomum a Nemeni Manauom?

Nonnomum a Nemeni Manauom?

Nonnomum a Nemeni Manauom?

A CHOMMONG fitikoko me osukosuk lon ekkeei “fansoun weires.” (2 Timoti 3:1) Ekkoch osukosuk resap nomottam me repwe wesilo. Ekkoch repwe nom ren fite maram are pwal mwo nge ren fite ier. Ina minne, chommong ra meefieni meefien ewe souköl Tafit ei, atun a siö ngeni Jiowa: “Kopwe akisikisala weiresin letipei o angasaeila seni ai kewe riaföü.”​—Kölfel 25:17.

A weires ngonuk om kopwe ataweei om kewe osukosuk mi chou? Ika ina, kopwe tongeni küna älillis me apöchökkül seni Paipel. Sipwe etittina pworausen Josef me Tafit, nöün Jiowa kewe chon angang mi tüppwöl, iir ra pworacho ngeni ekkewe osukosuk. Ach etittina ar ekiek usun ar kewe osukosuk epwe älisikich le pworacho ngeni ekkewe osukosuk sia pwal kükküna ikenäi.

Ra Küna Osukosuk Watte

Atun a 17 ierin Josef, a küna osukosuk watte seni pwisin an famili. Pwiin kewe watte ra küna pwe semer we Jekop a kon “echeni Josef lap seniir meinisin.” Ina popun, “ra oputa Josef, nge resap chüen tongeni wokekei are kapas pwapwa ngeni.” (Keneses 37:4) Sia tongeni ekieki chourekin me weiresin nonnomun manauen Josef. Lo, lo, lo a lapolo än pwiin Josef kewe oputa i, iwe, ra amömölo pwe epwe slave.​—Keneses 37:26-33.

Atun Josef a slave lon Isip, a kan ükkü ngeni sikepwachen pwülüwen nöün we masta. Nemina a song ren än Josef ese äfänni, iwe, a tipi ngeni Josef pwe a sotun achowu manauan. Josef a ‘koturulong lon imwen fötek,’ ikewe “pechen ra föfö ren selimächä, nge üan a katolong lon efoch ring seni mächä.” (Keneses 39:7-20; Kölfel 105:17, 18) A ifa me riäfföün Josef! Ren ükükün 13 ier, Josef a fen emön slave are kalapus pokiten än aramas tipimwääl ngeni, kapachelong pwisin chon an famili.​—Keneses 37:2; 41:46.

Lon fansoun ekkewe chon Israel loom, Tafit a pwal küna sossot le säräföön. Ren fite fite ier, a fen süsüfeil usun emön man me ren King Saul. Manauen Tafit a nonnom lon efeiengaw. Lon eü atun, Tafit a feilo ren ewe souasor Ahimelek pwe epwe älisi. (1 Samuel 21:1-7) Iwe, atun Saul a silei pwe Ahimelek a älisi Tafit, Saul a akkota niniloon Ahimelek me meinisin ekkewe souasor fitifengen me chon ar famili. (1 Samuel 22:12-19) Anchangeei mwo aürekin Tafit pwe ina epwe ekieki pwe itä tipisin met ena a fis.

Ekieki mwo ekkewe riäfföü me kirikiringaw Josef me Tafit ra fen likitü fan ren fite fite ier. Iwe, sia tongeni käeö ekkewe lesen mi aüchea seniir ren ach etittina föfförür fän weiresin nonnomur. Sipwe ekieki ülüngät napanap sia tongeni käeö seni ekkeei mwän.

Ti Sonuk Koput me Chou

Akkomwan, ekkeei mwän mi tüppwöl ra tümünü pwe rete ttup lon särin chou me koput. Atun Josef a nom lon imwen fötek, a tongeni ekieki pwe ika a künasefäli pwiin kewe, iwe, epwe liwini ngeniir met ra fen föri ngeni. Nge pwata sia sinei pwe Josef ese akkamwöchü ena ekiek mi ngaw? Ekieki mwo lon ewe atun pwiin kewe ra lo Isip pwe repwe kamö ener wiich. Itä ürürün ina ewe fansoun mi suuk ngeni an epwe liwini ngeniir ar föfföringaw. Ewe Paipel a erä: “Josef a kul seniir, a feila o kechü. . . . Iwe, Josef a allük ngeni nöün kewe chon angang pwe repwe amasoua än pwiin kewe tuk ren wiich. Repwe pwal aliwinalong nöür moni lon en me an tuk o ngeniir amötür.” Mwirin, atun Josef a tinaalo pwiin kewe pwe repwe uweato semer we ngeni Isip, a fönör ren an ereniir: “Ousap aninifengen won al.” A pwälo lon än Josef kapas me föfför pwe koput me chou rese nemeni manauan.​—Keneses 42:24, 25; 45:24.

Pwal ina chök usun Tafit, ese akkamwöchü an chou ren King Saul. Fän rüü a fen itä suuk ngeni an epwe nielo Saul. Atun nöün kewe soufiu ra pesei an epwe föri ena, Tafit a erä: “Ewe Samol mi Lapalap epwe epeti ai üpwe afeiengua ei samol pwe üpwe angetä won, pun i ewe mi kepit me ren ewe Samol mi Lapalap.” Tafit a likit ngeni Jiowa ena mettoch, iwe, a ereni nöün kewe soufiu: “Mwo manauen ewe Samol mi Lapalap, üa silei pwe Kot epwe püsin niela, ika epwe tori an mäla, ika epwe mäla lon maun.” Mwirin, Tafit a pwal mwo nge föri echö kölün letipetaan mäloon Saul me nöün Saul we itan Jonatan. Tafit a usun chök Josef pwe ese mut ngeni chou an epwe nemeni i.​—1 Samuel 24:3-6; 26:7-13; 2 Samuel 1:17-27.

Sia kan akkamwöchü chou me koput atun aramas ra kirikiringaw ngenikich? Pwüngün, a tongeni fis ena. Ika sia mut ngeni chou me koput ar repwe nemenikich, iwe, mwiriloon efeiengawer a lap seni mwiriloon efeiengawen än aramas kirikiringaw ngenikich. (Efisus 4:26, 27) Inaamwo ika ese wor ach nemenem woon met aramas repwe föri ngenikich, nge kich pwisin sia tongeni nemeni met sipwe föri. Ika sia lükü pwe Jiowa epwe ataweei ekkeei osukosuk lon eü fansoun mi fich, iwe, epwe mecheres ach sipwe ti senikich chou me koput.​—Rom 12:17-19.

Alamotaöchü Minne a Fis Ngeni Nonnomum

Iei ewe oruuen lesen sia tongeni käeö: sisap mut ngeni nonnomuch an epwe eppeti manauach. Eli fän ekkoch sia kon äteneki ekkewe mettoch sise tongeni föri nge esap fen met sia tongeni föri. Usun itä minne a fis lon nonnomuch epwe nemenikich. A pwal tongeni fis ngeni Josef ena. Nge ese fis pun a alamotaöchü minne a fis ngeni nonnomun. Atun a slave, “Potifar a ümöümöch ngeni Josef, iei minne a afili pwe epwe angang ngeni. A seikätä Josef pwe epwe tümwünü imwan.” Josef a pwal eäni ena esin ekiek atun a nom lon imwen fotek. Pokiten än Jiowa efeiöchü Josef me pwisin tinikenin, iwe, “ewe chon nemeni ewe imwen fötek a lükü ngeni Josef ekewe chon fötek meinisin mi nom lon ewe imwen fötek, pwe epwe tümwünüür. Josef a pwal nemeni ekewe angang meinisin ra fis lon ewe imwen fötek.”​—Keneses 39:4, 21-23.

Tafit a pwal alamotaöchü minne a fis ngeni nonnomun lon ekkewe fite fite ier a süsüfeil. Atun a nom lon ewe fönüpöön Paran, i me nöün kewe soufiu ra tütümwünü nöün Napal kewe siip seni ekkewe mwichen chon solä. Emön me lein nöün Napal kewe chon mas a erä pwe Tafit me nöün kewe mwän, iir ra usun chök tittir lepwin me leran. (1 Samuel 25:16) Mwirin, atun a nom Siklak, Tafit a maun ngeni ekkewe chon ü ngeni Israel mi nom öör, ina minne, a alükülükü kiännin Juta.​—1 Samuel 27:8; 1 Kronika 12:20-22.

Itä mi lamot ach sipwe achocho le alamotaöchü minne a fis ngeni nonnomuch? Ewer, inaamwo ika epwe weires, nge sia tongeni sopwöch. Atun Paul a ekieki minne a fis lon manauan, iei met a makkeei: “Ua fen sinei pwe ua tongeni meefi kinamwe, inaamo ren minne epwe toriei. . . . Ekis meinisin, are lon mettoch meinisin, ua fen sinei möt o echik, somelo o osupwang.” Ifa usun Paul a ämääraatä ena napanap lon manauan? Ren an lülükülük woon Jiowa. A mirititi ena ren an apasa: “Ngang mi tufich ren mettoch meinisin lon ewe emon mi apochokkulaei.”​—Filipai 4:11-13, TF.

Lükülük woon Jiowa

Ewe aülüngätin lesen, sipwe eäni lükülük woon Jiowa nge sisap fen ämecheresi nonnomuch ren ach tunaalo än Paipel kapasen emmwen. Ewe chon käeö Jemes a makkeei: “Iwe, likiitu epwe unusochulo lon ami manau, pwe oupwe unusoch o iteuoch, o manauemi esap osupwang ren och mettoch.” (James 1:4, TF) A lamot ewe sossot epwe sopwosopwolo pwe likiitü epwe “unusochulo” lon an angang. Sisap fangetä me atai än Paipel emmwen ren chök ach sipwe mwittir ngaselo seni ewe sossot. Mwirinloon, ach lükü epwe pöchökkulelo me öchülo me manamanan we epwe pwäpwälo. Josef me Tafit ra eäni ena esin likitü. Rese pwisin sotun ataweei ar sossot lon eü napanap mi aletipengaua Jiowa. Nge ra alamotaöchü minne a fis ngeni nonnomun manauer. Ra lükülük woon Jiowa me feiöchün ar föri ena! Jiowa a nöünöü iir me rüüemön le angasalo me emmweni nöün kewe aramas.​—Keneses 41:39-41; 45:5; 2 Samuel 5:4, 5.

Eli sia pwal küna sossot me sotun ataweer ren ach föri minne mi ü ngeni än Paipel emmwen. Äwewe chök, ka letipechou pokiten kese mwo künökün pwülüom? Ika ina, kopwe ü ngeni ekkewe sokkun sossot mi älleasolapa än Jiowa allük pwe kopwe pwüpwülü “lon chok ewe Samol.” (1 Korint 7:39) Oua kan akkataweei ekkewe osukosuk lon ämi pwüpwülü? Iwe, ousap kkuf ren etipetipaen ei fönüfan mi appöchökküla nomfesen me mufesen, nge oupwe fen achocho le angangfengen woon ämi osukosuk. (Malakai 2:16; Efisus 5:21-33) A weires om kopwe tümünü om famili pokiten osupwangen moni? Om lükülük woon Jiowa a wewe ngeni om kopwe ti senuk ekkewe sokkun föfför mi emmwen ngonuk om kopwe atai allük pwe epwe chök wor noum moni. (Kölfel 37:25; Ipru 13:18) Pwüngün, oukich meinisin sipwe achocho le alamotaöchü minne a fis ngeni nonnomun manauach me föri alen än Jiowa epwe efeiöchükich. Atun sia föri ena, sipwe unusen lükülük woon Jiowa pwe i epwe ataweöchü ach kewe osukosuk.​—Mika 7:7.

Jiowa Epwe Apöchökkulok

Ach ekilonei pworausen ekkewe aramas lon Paipel epwe älisikich. Äwewe chök, pworausen Josef me Tafit usun ar sopwöch le ataweei ar lichipüng me osukosuk. Inaamwo ika a chök mwoch pworauser mi mak lon Paipel, nge ra küna sossot fansoun langattam. Kopwe pwisin eisinuk: ‘Ifa usun nöün Kot kana chon angang ra eäni ekiek pwung usun nonnomur? Ifa usun ra akkamwöchü ar pwapwa? Met sokkun napanap ra ämääraatä?’

Sipwe pwal ettitina likitüün nöün Jiowa kewe chon angang ikenäi. (1 Piter 5:9) Iteiten ier a chommong pworausen manauen pwiich kewe mi tüppwöl lon ekkewe Leenien Mas me Awake! Ka kan älleäni me ekilonei pworauser kena? Pwal och, lon ach kewe mwichefel, a wor chokkewe mi tüppwöl ra likitü fän osukosuk mi äweires. Ka kan chiechi ngeniir me käeö seniir lon ekkewe mwiich?​—Ipru 10:24, 25.

Atun ka nom lon osukosuk, kopwe lükülük pwe Jiowa a tongeök me epwe apöchökkülok. (1 Piter 5:6-10) Kopwe angang weires pwe nonnomum esap nemeni manauom. Äppirü än Josef, Tafit me ekkewe ekkoch leenien äppirü ren om ti senuk koput, alamotaöchü minne mi fis ngeni manauom me lükülük woon Jiowa le ataweöchü om kewe osukosuk. Akkarap ngeni Jiowa lon iotek me föfföri an kewe angang. Iwe, kopwe tongeni küna pwapwa pwal mwo nge lon fansoun weires.​—Kölfel 34:8.

[Sasing lon pekin taropwe 11]

Josef a alamotaöchü minne mi fis lon nonnomun manauan

[Sasing lon pekin taropwe 13]

Tafit a lükülük woon Jiowa pwe epwe ataweei an kewe osukosuk

[Ekis Pwóróus lón pekin taropwe 14]

Atun ka nom lon osukosuk, kopwe lükülük pwe Jiowa a tongeök me epwe apöchökkülok