Fetäl ren än Kot we Manaman mi Fel, Sopwoloon Manau me Kinamwe
Fetäl ren än Kot we Manaman mi Fel, Sopwoloon Manau me Kinamwe
“Rese fetal lon alen fituk, pwe lon alen [än Kot we manaman mi fel].”—Rom 8:4.
1, 2. (a) Ifa ewe mettoch mi tongeni fis pokiten tümününgawen aramas le ünteng? (b) Ifa ewe feiengaw epwe fis ika sia tümününgaw lon ach fel ngeni Jiowa?
EMÖN nöüwisin mwu lon Merika, a erä pwe iteiten ier a lallapolo osukosuken än chon ünteng tümününgaw. Äwewe chök ra tongeni rukolo ika ra nöünöü cell phone atun ra ünteng. Chommong ra repotei pwe ra fen piin äkseten, are fen arapakkan repwe äkseten pokiten ewe chon ünteng woon pwal efoch taraku a nöünöü phone atun a uwou. Eli aramas repwe ekieki pwe ra alamotaöchü ar fansoun lupwen ra nöünöü phone atun ra ünteng. Nge ar föri ena epwe tongeni efisatä watteen äkseten.
2 Emön chon ünteng mi tümününgaw, eli esap tepereni ekkewe mettoch mi efeiengaw woon ewe al. Epwe pwal ina usun ach riri ngeni Jiowa. Ika sia mut ngeni ekkewe mettoch ar repwe ötümününgawakich, iwe, repwe tongeni efeiengawakich. Paul a erä 1 Tim. 1:18, 19) A öüröüra chienan kewe Chon Kraist lon Rom usun ena, lupwen a erä: “Ekkekiekin mettochun futuk a wewe ngeni mälo, nge ekkekiekin än Kot we manaman mi fel a wewe ngeni manau me kinamwe.” (Rom 8:6, NW) Met weween alon Paul na? Ifa usun sipwe tongeni tümünükich seni ewe “ekkekiekin mettochun futuk” me achocho ngeni “ekkekiekin än Kot we manaman mi fel”?
pwe epwe tongeni talo ach lükü usun chök efoch sip mi tongeni ta ika a fan. (‘Esap Wor Liwinin Tipisir’
3, 4. (a) Ifa än Paul we osukosuk a makkeei usun? (b) Pwata sipwe ekieki nonnomun Paul?
3 Lon nöün Paul we taropwe ngeni ekkewe chon Rom, a makkeei usun eü sossot a pwisin küna. A erä pwe a meefi pwe usun itä futukan me ekiekin ra fiufengen. (Älleani Rom 7:21-23.) Paul ese erä ena ren an epwe eäni künetipingen ren an kewe föfför are pokiten a pwisin meefi attongan. Esap weween pwe ese tufichin föri minne mi pwüng. Paul i emön Chon Kraist mi kepit me mi äsimaü, me a pwal kefilitä pwe epwe säifetäl “le soukünö ngeni ekewe chon lükün Israel.” (Rom 1:1; 11:13) Iwe, met popun Paul a makkeei usun an na osukosuk?
4 Paul a erä pwe ese tongeni föri letipen Kot lon ewe napanap a fokkun mochen epwe föri. Pwata? “Pun aramas meinisin ra tipis, ra pwal osun lingen Kot.” (Rom 3:23) Paul ese unusöch me a wor mochenin ese pwüng usun chök mwirimwirin Atam kewe meinisin. Sia pwal ina usun pokiten sise unusöch me a pwal wor mochenich ese pwüng me sia pwal kükküna sossot iteiten rän. Pwal eü a chommong minen orukoruk mi erikikich seni ewe al chökis mi emmwen ngeni manau. (Mat. 7:14) Inaamwo ika a ina usun nonnomun Paul, nge a wor an äpilükülük, iwe, sia pwal ina usun.
5. Ia Paul a küna me ie älillis me ngaselo?
5 Paul a eis ika iö epwe angasa seni an we osukosuk, iwe, mwirin a erä: “Kilisou ngeni Kot a angasaei ren ach Samol Jesus Kraist!” (Rom 7:24, 25) Mwirin Paul a fos ngeni ekkewe Chon Kraist mi kepit, chokkewe “mi nonom lon Kraist Jesus.” (Älleani Rom 8:1, 2.) Jiowa a mwuutiir ren an we manaman mi fel, me repwe “chienen Kraist le alemwir.” (Rom 8:14-17, TF) Ren än Kot we manaman mi fel me ar lükü än Jises asorun möön kepich, a älisiir le win lon ar fiu, usun met ewe Paul a fos usun. Iwe, Kot ese chüen apwüngüür pokiten ar apwangapwang. Ra ngase seni ewe “allük mi afisätä tipis me mäla.”
6. Pwata mi lamot meinisin nöün Kot kewe chon angang repwe weweiti alon Paul kewe?
6 Inaamwo ika Paul a fos ngeni ekkewe Chon Kraist mi kepit, nge minne a apasa usun än Kot we manaman me än Jises asorun möön kepich, a tongeni efeiöchü meinisin nöün Jiowa kewe chon angang, ese lifilifil ika ra eäni ewe äpilükülükün manau lon läng are woon fönüfan. Paul a makkeei ewe kapasen fön fän emmwenien Kot, iwe mi lamot pwe meinisin nöün Kot kewe chon angang repwe weweiti me älleasochisi met a fen makkeei.
Usun Än Kot “Apungu Tipis lon Fituk”
7, 8. (a) Ifa usun ewe Allük a “apwangapwangelo pokiten fituk”? (b) Met Kot a fen apwönüetä ren an we manaman mi fel ren ewe möön kepich?
7 Lon Rom sopwun 7, Paul a äweweei pwe ekkewe aramas rese ünüsöch ra nonnom fän nemenien tipis. Lon sopwun 8, a fos usun pöchökkülen än Kot manaman mi fel. A äweweei pwe än Kot manaman mi fel a tongeni älisi Chon Kraist lon ar fiffiu ngeni pöchökkülen tipis. A tongeni älisiir le föri met Jiowa a mochen me angei an chen. Paul a pwäratä pwe Kot a äeä an we manaman mi fel me än Jises asorun möön kepich le föri met ewe Allükün Moses ese tongeni föri.
8 Ewe Allük a apwüngü ekkewe chon tipis pokiten esap tufich ngeni aramas ar repwe älleasochisi meinisin ekkewe allük. Pwal och, ekkewe samol felin Israel mi angang fän ena Allük, iir rese unusöch me rese tongeni eäni eü sokkun asor epwe unusen amoielo tipis. Ina minne, ewe Allük a “apwangapwangelo pokiten fituk.” “Kot a tinato pwisin Noun we lon inis mi usun chok fituk mi tipis,” me an we asorun möön kepich, a “apungu tipis lon fituk.” Ewe asor a tongeni amanaua aramas. Iwe, ekkewe Chon Kraist mi kepit ra küna pwüng me ren Kot pokiten ar lükü än Jises möön kepich. Än Paul kapasen fön a peseer pwe resap “fetal lon alen fituk, pwe lon alen [än Kot we manaman mi fel].” (Älleani Rom 8:3, 4, TF.) Pwüngün, mi lamot repwe tüppwöl tori muchuloon manauer woon fönüfan pwe repwe angei “ewe mwärin manau.”—Pwar. 2:10.
9. Met weween ewe kapas “allük” lon Rom 8:2?
9 Paul a pwal kapas usun ‘allükün än Kot we manaman mi fel’ me “allük mi afisätä tipis me mäla.” (Rom 8:2) Met weween ekkena allük? Ewe kapas “allük” Paul a nöünöü lon ei wokisin ese wewe ngeni ekkewe esin allük lon ewe Allükün Moses. Eü puken äwewe a erä pwe ewe fosun Krik fän iten ewe kapas “allük” lon ena wokisin a wewe ngeni ekkewe föfför mi öch me mi ngaw aramas ra föri nge a nemeniir usun chök och allük. A pwal tongeni wewe ngeni minen emmwen lon manauer.
10. Ifa usun ewe allükün tipis me mälo a nemenikich?
10 Ewe aposel Paul a makkeei: “Ren eman mwän tipis a tolong lon fanüfan, nge an tipis a atoto mäla. Iei popun mäla a tori aramas meinisin, pun ir meinisin ra tipis.” (Rom 5:12) Pokiten kich meinisin nöün Atam, iwe ewe allükün tipis me mälo a nemenikich. Ach mochenin tipis a efisi ach föri ekkewe mettoch rese apwapwaai Kot. Nge ekkena mettoch ra emmwen ngeni mälo. Lon nöün Paul we taropwe ngeni ekkewe chon Kalesia, a erä pwe ekkewe föfförün tipis me minne aramas ra fen eörenaalo, ikkena ekkewe “angangen fituk.” A pwal erä: “Chokewe mi föri ekei sokun föför resap tongeni mwüni Mwün Kot.” (Kal. ) Ekkewe aramas mi föri ekkena mettoch ra fetäl “fän nemenien fituk.” Ra föri mochenin futuker. ( 5:19-21Rom 8:4) Ra föri met futuker ese unusöch a amwökütüür pwe repwe föri. Nge, itä chokkewe mi lisowu mwääl, feffel ngeni ululun me föfföri angangen rong, iir chök ekkewe mi föri mochenin futuker? Aapw. Ekkewe “angangen fituk” mi mak lon Kalesia ra pwal weneiti ekkewe mettoch aramas ra ekieki pwe ikkena chök apwangapwanger. A kapachelong lolowo, song, änini me ningeringer. Sisap fokkun ekieki pwe ese lamot ach sipwe fiffiu ngeni futukach mi apwangapwang.
11, 12. Met Jiowa a fen föri le angasakichelo seni ewe allükün tipis me mälo? Met sipwe föri pwe sipwe küna än Kot chen?
11 Sia pwapwa pwe Jiowa a atufichikich le ngase seni allükün tipis me mälo! Jises a erä: “Kot a echeni chon fanüfan, pwe a fangela Nöün Aleman, pwe meinisin mi lükü i resap pöütmwälila, pwe repwe eäni manau esemüch.” Ika sia manaueni ewe manau mi pwäri pwe sia tongei Kot me lükü än Jises asorun möön kepich, sipwe ngaselo seni kapwüngün tipis. (Jon 3:16-18) Sipwe meefieni meefien Paul lupwen a erä: “Kilisou ngeni Kot a angasaei ren ach Samol Jesus Kraist!”
12 Nonnomuch a usun chök nonnomun emön mi üri eü semwen mi chou nge a chikar seni. Sia chök tongeni unusen chikar ika pwe sia föri met ewe tokter a erenikich sipwe föri. Ach lükü ewe möön kepich a tongeni angasakichelo seni ewe allükün tipis me mälo, nge sia chüen tipis me sise unusöch. Ren ach sipwe akkamwöchü ach ririöch ngeni Jiowa me angei an chen mi lamot ach sipwe föri och mettoch. Ika sia mochen chikar seni ach semwenin tipis, Paul a erenikich pwe sipwe fetäl lon alen än Kot we manaman mi fel.
Ifa Usun Sipwe Fetäl Lon Alen Än Kot We Manaman Mi Fel?
13. Met weween ach fetäl lon alen än Kot we manaman mi fel?
13 Lupwen sia fetäl sia achocho le tikeri ewe leeni sia mochen tikeri. Ina popun, lon ach fetäl lon alen än Kot we manaman mi fel a lamot sipwe feffeitä le akkarap ngeni Kot. (1 Tim. 4:15) Inaamwo ika sise tongeni unusen apwönüetä ei mettoch nge sia achocho rän me rän ren ükükün ach tufich le fetäl are manaueni manauach fän emmwenien än Kot we manaman mi fel. Kot epwe pwapwaitikich ika sia “fefetal lon [an we manaman mi fel].”—Kal. 5:16, TF.
14. Met chokkewe mi “nonnom lon alen futuk”ra päppäi ngeni?
14 Lon nöün Paul we taropwe ngeni chon Rom, a fos usun ruu sokkun aramas mi eäni ekiek mi üfengen. (Älleani Rom 8:5, NW. *) Lon ei wokisin ewe kapas futuk ese chök wewe ngeni inisich. Lon Paipel, ewe kapas “futuk” fän ekkoch a wewe ngeni pwisin apwangapwangen emön chon tipis. Ach apwangapwang, ina met a efisi ewe üfengen lefilen futuk me ekiek. Paul a fiu ngeni an kewe apwangapwang. Nge chommong aramas ikenäi rese mwo nge fiu ngeni ar kewe apwangapwang, ina popun ra “nonnom lon alen futuk.” Rese ekieki met Kot a kütta seniir me etiwa an älillis, nge “ra anomu ar ekiek woon ekkewe mettochun futuk.” Fän chommong ra chök alamota met epwe ekinamwe inisiir me apwönüetä mocheniir. Nge iir kewe “mi nonnom lon ewe alen än Kot we manaman mi fel” ra sokkolo pun “ra anomu ar ekiek woon ekkewe mettoch mi riri ngeni ena manaman,” weween ar angang me fel ngeni Jiowa, me ekkewe mettoch a awora mi älisi ar ririöch ngeni.
15, 16. (a) Ifa usun än emön anomu an ekiek woon och mettoch a kküü minne a eäni ekiek? (b) Met lap ngeni aramas ra ekilapei ikenäi?
15 Älleani Rom 8:6, NW. * Ika emön epwe föri och mettoch, ese lifilifil ika mi öch are mi ngaw nge a kkan akkomw anomu an ekiek woon. Ika aramas ra anomu ar ekiek woon mettochun futuk iwe, mwiriloon repwele mochen föri mettochun futuk. Iwe, epwe unusen nemenalo ar ekiek, minne ra pwapwaiti, me aücheani.
16 Met ekkewe aramas ra kon ekilapei ikenäi? Ewe aposel Jon a makkeei: “Mettochun lon fanüfan meinisin, mochenian fituk, mochenian lemas me lamalamtekian manauen aramas resap pop seni ewe Sam, nge ra pop seni ei fanüfan.” (1 Jon 2:16) Ra mochen iteföülo, mocheniaiti föfförün sikepwach, me pisek. Ekkewe puk, simpung, kachito, prokram lon TV me Internet ra ur ren ekkeei sokkun mettoch äkkäeüin, pokiten ina met lap ngeni aramas ra anomu ar ekiek woon me ra fokkun mochen föri. Iwe nge, än “emön ekkekieki mettochun futuk a wewe ngeni mälo.” Weween a tongeni atai ach ririöch ngeni Kot iei, me mwiriloon mälo. Pwata? “Pun ekkekiekin mettochun futuk a chök ü ngeni Kot, ese älleasochisi allükün Kot, pun ese tongeni. Ina minne, chokkewe mi föri mochenin futuker rese tongeni apwapwaai Kot.”—Rom 8:7, 8, NW.
17, 18. Ifa usun sipwe mut ngeni än Kot we manaman mi fel an epwe emmwenikich? Met mwiriloon ach föri ena?
17 Nge, “än emön ekkekieki än Kot we
manaman mi fel a wewe ngeni manau me kinamwe,” weween manau esemuch lon mwach kkan, kinamwe lefilach me Kot me eäni eü letip mi kinamwe. Ifa usun sipwe achocho le “ekkekieki än Kot we manaman mi fel”? Ren ach akkanomu ach ekiek woon mettochun Kot me mut ngeni an epwe anapanapa ach ekiek me föfför. Lupwen sia föri ena, sipwe eäni ewe ekiek mi “älleasochisi allükün Kot” me “föri” letipan. Sisap tipemwaramwar ren met sipwe föri fän sossot. Sipwe föri kefil mi pwüng, ewe mi tipeeü ngeni än Kot we manaman mi fel.18 Ina minne, a lamot sipwe anomu ach ekiek woon ekkewe mettochun Kot. Sipwe akkomwa lon manauach ach angangen Chon Kraist ren choweän älleani me käeö Paipel, ikkiotek, fiti mwich me afalafal. (1 Pit. 1:13) Sipwe mut ngeni än Kot manaman mi fel an epwe emmwenikich le eäni än Kot we ekiek lap seni ach mut ngeni mettochun futuk an epwe erikikich. Ach föri ena epwe atoto rech chommong feiöch pun ach ekkekieki mettochun än Kot we manaman mi fel a wewe ngeni manau me kinamwe.—Kal. 6:7, 8.
[Ekkewe Pwóróus fan]
^ par. 14 Rom 8:5 (NW): “Pun ekkewe iir mi nonnom lon alen futuk ra anomu ar ekiek woon ekkewe mettochun futuk, nge ekkewe iir mi nonnom lon ewe alen än Kot we manaman mi fel ra anomu ar ekiek woon ekkewe mettoch mi riri ngeni ena manaman.”
^ par. 15 Rom 8:6 (NW): “Iwe, ekkekiekin mettochun futuk a wewe ngeni mälo, nge ekkekiekin än Kot we manaman mi fel a wewe ngeni manau me kinamwe.”
Ka Tongeni Äweweei?
• Ifa ewe mettoch ewe Allük “ese tongeni fori” nge, ifa usun Kot a ataweei?
• Met weween ewe “allük mi afisätä tipis me mäla,” iwe, ifa usun sipwe tongeni ngase seni?
• Met sipwe föri le ämääraatä ach “ekkekieki än Kot we manaman mi fel”?
[Kapas Eis fán Iten ewe Lesen]
[Ekkewe sasing lon pekin taropwe 16, 17]
Ka fetäl lon alen futuk are lon alen än Kot we manaman mi fel?