Mwet ngeni masouan

Mwet ngeni tettelin menlapen masouan

Itä sam me in repwe asukula nöür kewe usun föfförün lisowu?

Itä sam me in repwe asukula nöür kewe usun föfförün lisowu?

Kapas Eis seni Chon Ällea . . .

Itä sam me in repwe asukula nöür kewe usun föfförün lisowu?

▪ Chommong sam me in ra fokkun achocho le tümünü nöür kewe pwe esap üriir semwen mi chou. A pwal lamot ar repwe pwal achocho le tümünüür seni föfför mi limengaw. Ra tongeni föri ena ren ar asukuler pworaus mi mürinnö usun lisowu. (Än Salomon Fos 5:3-23) Än sam me in asukul me emmwen usun limöchün manau ra lamot pokiten a lallapolo än ekkewe kükkün kakkatol ekkewe sasingin kapasingaw woon TV, Internet me lon ekkewe puk.

Iei alon emön senseen education me chon mak puk, itan Diane Levin: “Nöüch kewe semirit ra käeö usun föfförün lisowu, nge osukosukan ika fite ieriir lupwen ra poputä le käeö, iö a asukuler me met ra käeö. Ekkewe kükkün ra käeö usun föfförün lisowu mi fokkun efeiengaw seni chon advertise me föfförün chon fönüer kewe.”

Mi lamot pwe ekkewe sam me in repwe tümünü nöür kewe seni ekiek mi mwääl me limengaw mi angawalo chon ei fönüfan. (Än Salomon Fos 5:1; Efisus 6:4) Mi lamot ekkewe kükkün repwe silei ifa usun napanapen angangen inisiir me ifa usun repwe pwisin tümünü inisiir, me ifa usun repwe tümünüür seni ekkewe aramas mi kirikiringaw. Me mwen ekkewe ier epwele ekkesiwil inisiir mi mämmääritä ngeni ewe fansoun epwele wor mönür, a lamot ngeni emön nengngin an epwe silei ekkewe siwil epwele fis ngeni inisin me weweiti pwata a fis ewe semwenin maram me ifa usun. Pwal ina chök usun emön ät, mi lamot an epwe silei me mwan usun ewe fansoun epwe ttanen fefin are kusu seni mongomongen fän mesan. Lekükkünün ekkewe nau, ekkewe sam me in ra tongeni poputä le äiti ngeniir pukun iten pisekin fän meser kewe. Ekkewe sam me in mi tong repwe asukula nöür kewe ekkeei ülüngät kapasen emmwen mi lamot usun pisekin fän meser kewe: (1) Iir mi aüchea me pwisin ikkena pisekiir. (2) Resap fos usur fän eü napanap mi ngaw. (3) Resap pwär ngeni ekkoch me resap mut ngeni emön an epwe attapa. Atun ekkewe nau ra mämmääritä, a lamot sam me in repwe esilla ineet repwe äweweei ifa usun epwe fis än emön fefin pwopwo. *

Ineet atun ekkewe sam me in repwe poputääni ena sokkun asukul? Repwe mwittir le poputä. Emön nengngin a tongeni poputä le semwenin maram atun a 10 ierin are kis seni. Emön ät a tongeni poputä le kusu seni mongomongen fän mesan atun a 11 are 12 ierin. Ekkena sokkun watteen siwil ra tongeni aosukosuka ekiekiir ika resap silei met a fiffis ngeniir. Mi lamot ekkewe kükkün repwe silei me mwan pwe esor ngawen an fiffis ekkeei mettoch pwe resap niuokkus. Chommong pekin asukul usun föfförün lisowu rese awora kapasen emmwen usun limöchün manau. Ina pwata, iei ewe fansoun sam me in repwe älisiir le weweiti aüchean me lamoten ar repwe älleasochisi än Paipel kapasen emmwen usun manau mi limöch.​—Än Salomon Fos 6:27-35.

[Pwóróus fan]

^ par. 5 Sam me in ra tongeni küna älillis woon ekkena pworaus seni ekkeei puk, förien Chon Pwäraatä Jiowa: Ewe Leenien Mas, minen December 1, 2010, pekin taropwe 18-20, itelapan “Ekkewe Kii Fän Iten Pwapwaan Famili: Pworaus ngeni Nöümi kewe Usun ewe Föfförün Lisowu”; Kaworen Pwapwa lon Kokkotun Om Famili, sopwun 9, parakraf 16-20 me sopwun 11, parakraf 9 me 10; Awake! minen May 2006, itelapan “Preparing Your Daughter for Menarche,” pekin taropwe 10-13; me Questions Young People Ask​Answers That Work, Volume 2, sopwun 6, “What’s Happening to My Body?” (Esor lon fosun Chuuk.)