Jiowa a Tümünükich pwe Sipwe Küna Amanau

“Oua küna tümwün ren än Kot manaman tori oupwe küna ewe manau mi molotä pwe epwe pwäla lon fansoun sopolan.”​—1 PET. 1:5.

IFA USUN KOPWE PÖLÜWENI?

Ifa usun Jiowa a lukiikich ngeni ewe fel mi enlet?

Ifa usun sia tongeni mut ngeni Jiowa an epwe emmwenikich ren an kapasen fön?

Ifa usun Jiowa a awora ngenikich kapasen pesepes?

1, 2. (a) Pwata sia lükülük pwe Kot epwe älisikich le tüppwöl ngeni tori sopwoloon? (b) Ifa ükükün än Jiowa silei emön me emön leich?

 “IÖ EPWE likitü tori lesopolan epwe küna manau.” (Mt. 24:13) Alon Jises kana ra affata pwe ren ach sipwe küna amanau seni kataloon än Setan ei otot, a lamot sipwe tüppwöl ngeni Jiowa tori sopwoloon. Nge esap weween pwe Jiowa a ekieki pwe sia tongeni likiitü ren pwisin ach tipächem are pöchökkül. Ewe Paipel a pwonei: “Kot mi tuppwel, o esap mut ngenikemi sokkun sosot mi lap seni ami tufich, nge ren ekkewe sosot, epwe forata alen angasakemilo, pwe oupwe tongeni pworacho ngeni.” (1 Kor. 10:13, TF) Met sia tongeni käeö seni ekkena kapas?

² Jiowa esap tongeni mutatä och sossot epwe torikich epwe lap seni ach tufich. A tongeni föri ena pokiten a silei mettoch meinisin usuch, kapachelong ach kewe osukosuk, kich met sokkun aramas, me ifa ükükün sia tongeni likiitü. Itä Kot a wesewesen sileöchükich? Ewer. Ewe Paipel a äitingenikich pwe Jiowa a silefichi emön me emön leich. A silei met sia kan föri iteiten rän me met sia kan eöreni. A pwal mwo nge silei met a nonnom lon ekiekich me letipach.​—Älleani Kölfel 139:1-6.

3, 4. (a) Ifa usun än Jiowa äfänni Tafit a pwäraatä pwe a pwal äfänni emön me emön leich? (b) Ifa usun Jiowa a pwäraatä an äfännikich ikenäi?

³ Itä ewe Kot mi unusen Tekia a wesewesen mochen sileöchü aramas? Ewe sou köl Tafit a ekieki ena. A ereni Jiowa: ‘Lupwen üa netä läng förien poum o nengeni ewe maram me ekewe fü ka anomuur lon lenier, met aüchean aramas pwe ka ekieki usur?’ (Kölf. 8:3, 4) Eli Tafit a eäni ei kapas eis pokiten Jiowa a pwäri an äfänni i. Jiowa a küna pwe Tafit, nöün Jessi we kükkünüloon ät, “eman mwän mi lelukeni lelukan”  me a filatä an epwe emmweni chon Israel. (1 Sam. 13:14; 2 Sam. 7:8) Ewe Chon Föratä unuselapen läng me fönüfan a silei ekiekin me meefien Tafit, inaamwo ika Tafit mi chök kükkün. Ekieki mwo meefien Tafit lupwen a mirititi ena!

⁴ Än Jiowa äfännikich ikenäi a pwal amwarar. A ionfengeni aramasen “fanüfan meinisin” iir ‘wöün’ pwe repwe chon fel ngeni. (Akai 2:7) A pwal älisi chokkewe mi angang ngeni pwe repwe amwöchü ar tüppwöl. Ifa usun Jiowa a föri ei? Mwen ach sipwe käeö pölüwen ei kapas eis, sipwe pworaus woon ifa usun Jiowa a akkomw luki aramas ngeni ewe fel mi enlet.

KOT A LUKIIKICHETO

5. Ifa usun Jiowa a lukeato aramas ngeni nöün we? Eäni eü kapas äwewe.

⁵ Jises a apasa: “Esap wor eman a tongeni feito rei are ewe Sam mi tinieito esap panato.” (Jon 6:44) Ekkena kapas ra pwäraatä pwe ach wiliti emön nöün Kraist chon käeö, a lamot än Kot älillis. A lamot än Kot epwe lukiikich ngeni nöün we. Ifa usun a föri ena? A äeä ewe angangen afalafal me an we manaman mi fel. Äwewe chök, lupwen Paul me chienan kewe misineri ra nom Filipai, ra chuuri emön fefin itan Litia. Ewe Paipel a äitingenikich pwe lupwen ra poputä le afalafal ngeni usun ewe kapas allim, “ewe Samol a suki lelukan pwe epwe rongosochis ngeni än Paulus afalafal.” Kot a äeä an we manaman le älisi pwe epwe weweiti me etiwa ewe pworaus. Iwe, Litia me an we famili ra papataiselo.​—Fof. 16:13-15.

6. Ifa usun Kot a lukiikich ngeni ewe fel mi enlet?

⁶ Litia chök a fis ngeni ei? Aapwi. Ika en emön Chon Kraist mi papatais, Kot a pwal lukiik ngeni ewe fel mi enlet. Semach we lon läng a küna och mettoch mi mürinnö lon letipach, usun chök an küna och mettoch mi aüchea lon letipen Litia. Lupwen ka kerän aüseling ngeni ewe kapas allim, Jiowa a äeä an we manaman pwe epwe älisuk le weweiti me etiwa ewe pworaus. (1 Kor. 2:11, 12) Atun ka sotuni le apwönüetä minne ka käeö seni Paipel, Kot a efeiöchü om achocho. Lupwen ka fangolo manauom ngeni i, letipan a pwapwa. Ren enletin, Kot a fen älisuk seni lepoputään om angang ngeni tori ikenäi.

7. Pwata sia silei pwe Kot epwe älisikich pwe sipwe akkamwöchü ach tüppwöl?

⁷ Lepoputään ach angang ngeni Jiowa i a fen älisikich, ina popun sia lükülük pwe i epwe sopwelo le älisikich le akkamwöchü ach tüppwöl. A weweiti pwe usun chök ach silei ewe enlet ese fis seni pwisin ach tufich, sise pwal tongeni nonnom lon ewe enlet ren pwisin ach tufich. Ewe aposel Piter a mak ngeni ekkewe Chon Kraist mi kepit pwe ra “küna tümwün ren än Kot manaman” pwe repwe sopwelo le tüppwöl ngeni. (1 Pit. 1: 5) Minne Piter a apasa a weneiti Chon Kraist meinisin. Ifa usun Jiowa a tümünükich ikenäi? Sia mochen silei pölüwen ei kapas eis pokiten a lamot ngenikich meinisin än Kot älillis pwe sipwe akkamwöchü ach tüppwöl ngeni.

 KOT A TONGENI EPPETIKICH PWE SISAP MWÄÄLLILO

8. Pwata sia tongeni föri tipis mi chou?

⁸ Osukosuken manauen aramas me ach apwangapwangen tipis, ra tongeni eppeti ach sipwe eäni än Jiowa ekiek me a tongeni emmwenikich ngeni tipis mi chou nge sisap mwo meefi. (Älleani Kalesia 6:1.) Ina met a fis ngeni Tafit fän eü.

9, 10. Ifa usun Jiowa a eppeti Tafit seni an föri tipis mi chou? Met Jiowa a föri fän itach lon ei fansoun?

⁹ Tafit a fokkun pwäraatä an engilo atun King Saul a kükkütta i. Inaamwo ika Tafit a tongeni liwini föfföringawen Saul, nge ese föri. (1 Sam. 24:2-7) Nge ekiselo mwirin, Tafit ese chüen tongeni engilo. Atun i me nöün kewe aramas ra osupwangen möngö me konik, a tingor älillis fän süföl seni Napal, emön chon Israel. Napal a esiita Tafit me ese mochen älisi. Tafit a fokkun song, iwe, a filatä an epwe liwiningaw ngeni Napal kapachelong chon leimwan. I ese ekieki pwe Jiowa epwe apwüngü ren an epwe nielo ekkena aramas rese pwal tipis ngeni. Pwülüwen Napal we itan Apikael a pinei Tafit seni ei föfför mi ngaw. Iwe, Tafit a mirititi pwe Jiowa a nöünöü Apikael an epwe tümünü, ina popun a ereni neminna: “Üa mwareiti ewe Samol mi Lapalap ewe Koten Israel mi tinuketo ikenai pwe kopwe churiei. Kopwe feiöch, pun ka mirit, ka epetiei seni tipisin nimanauei aramas, pwal seni ai üpwe ngeni aramas chappen ar föför.”​—1 Sam. 25:9-13, 21, 22, 32, 33.

¹⁰ Ifa ewe lesen sia tongeni käeö seni ei pworaus? Jiowa a tongeni eppetikich pwe sisap mwäällilo. Pwüngün, sisap ekieki pwe iteiten ach sipwele föri tipis mi chou, Jiowa epwe tiinaato emön epwe aükakichelo. Sise pwal fokkun tongeni silei ifa usun Kot epwe mwöküt are met i epwe mut ngeni an epwe fis ese lifilifil lon menni fansoun, pwe epwe pwönüetä met a tipeni. (SalAf. 11:5) Nge sia tongeni lükülük pwe fansoun meinisin Jiowa a silei nonnomuch me epwe älisikich pwe sipwe sopwelo ach tüppwöl ngeni. A pwon ngenikich: “Üpwe aiti ngonuk ewe al kopwe fetal won o emwenuk, üpwe öüröürok o mamasok.” (Kölf. 32:8) Ifa usun Jiowa a ngenikich kapasen fön? Ifa usun sia tongeni küna feiöch seni? Pwata sia tongeni lükülük pwe Jiowa a emmweni nöün kewe aramas lon ei fansoun? Nengeni ifa usun ewe puken Pwarata a pölüweni ekkena kapas eis.

KAPASEN FÖN A TÜMÜNÜKICH

11. Ifa ükükün än Jiowa silei met a fiffis lon än nöün kewe aramas mwichefel?

¹¹ Lon ewe längipwi mi mak lon puken Pwarata sopwun 2 me 3, ewe King Jises Kraist a küna met a kan fiffis lon ekkewe fisu mwichefel lon Asia Minor. Ena längipwi a affata pwe Kraist ese chök küna nonnomun ekkewe mwichefel, nge a pwal küna ekkewe mettoch mi fiffis. A pwal tichiki ekkewe aramas lon ena längipwi. A pwal ngeni ekkena mwichefel kapasen apünga are kapasen fön mi lamot ngeni eü me eü. Met weween ei längipwi ngenikich? Ekkewe fisu mwichefel  a wewe ngeni ekkewe Chon Kraist mi kepit mwirin ewe ier 1914. Inaamwo ika ena fön fän iten ekkewe fisu mwichefel, nge a pwal weneiti meinisin mwichefelin nöün Kot kewe aramas woon fönüfan ikenäi. Iwe sia tongeni apasa pwe Jiowa a nöünöü Nöün we le emmweni nöün kewe aramas ikenäi. Ifa usun sia mut ngeni Jiowa an epwe emmwenikich?

12. Ifa usun sia tongeni mut ngeni Jiowa an epwe emmwenikich?

¹² Ach pwisin käeö ina eü alen ach mut ngeni Jiowa an epwe emmwenikich. Jiowa a awora ngenikich chommong kapasen fön me ren ekkewe puk mi kawor me ren ewe chon angang mi alükülük me tipächem. (Mt. 24:45) Ika sia mochen küna feiöch seni ekkeei kapasen fön, a lamot sipwe awora fansoun le käeö usur me apwönüetä minne sia käeö. Lupwen sia pwisin käeö, sia mut ngeni Jiowa an epwe tümünükich pwe sisap föri ekkewe mettoch mi mwääl. (Juta 24) Ka fen käeö ekkoch pworaus seni nöüch kewe puk me mwirin ka ekieki, ‘Ei pworaus a mak fän itei’? Mi lamot kopwe etiwa ei minen kapwüng seni Jiowa. Usun chök än emön chienach pisipisiri woon afarach pwe sipwe nengeni, Jiowa a tongeni äeä an we manaman pwe epwe älisikich le mirititi pwe a wor föfförüch are napanapach mi lamot sipwe amürinnölo. Atun sia etiwa ena emmwen seni ewe manaman mi fel, sia mut ngeni Jiowa an epwe emmwenikich. (Älleani Kölfel 139:23, 24.) Ren ei pworaus, a lamot sipwe etittina napanapen ach käeö.

13. Pwata a eü alen tipächem ach etittina napanapen ach käeö?

¹³ Ika sia äeä watteen fansoun fän iten ekkewe minen apwapwa, iwe, esap chüen naf ach fansoun fän iten ach pwisin käeö. Emön Chon Kraist mwän a apasa pwe a fokkun mecheres an epwe fis ena mettoch. Pwata? A äweweei: “A chommongolo me mökükkünülo ekkewe minen apwapwa lon ei fansoun lap seni me loom. A kawor woon TV, woon computer me woon phone, iwe, a chöüfetäl.” Ika sise tümünüöch, sia tongeni poputä le akkawatteelo ach fansoun fän iten kunou tori ese chüen wor fansoun fän iten ach pwisin käeö mi alollool. (Ef. 5:15-17) Emön me emön leich epwe pwisin eis: “Fän fitu ua äeä ai fansoun le käkkäeö ekkewe pworaus mi alollool lon än Kot we Kapas? Atun chök a wor ai afalafal?” Neman sipwe tongeni äeäöchü ach fansoun lon ach pwisin käeö me atun ach Famili Fel le alolloolaalo ach käeö me etittina ewe Paipel usun tipächemen Jiowa, usun chök ach kütta pisek mi aüchea. Ena tipächem a tongeni tümünükich me älisikich le akkamwöchü ach tüppwöl tori sopwoloon.​—SalF. 2:1-5.

KAPASEN PESEPES A ELIKIITÜKICH

14. Ifa usun ewe Paipel a pwäraatä pwe Jiowa a äfänni meefiach?

¹⁴ Tafit a letipengaw fän chommong me a küna weires lon manauan. (1 Sam. 30:3-6) Ewe Paipel a pwäraatä pwe Jiowa  a silei meefien Tafit. (Älleani Kölfel 34:18; 56:8.) Kot a pwal silei meefiach. Ach chechchemeni pwe Kot a silei lupwen sia “luketatakis” are “apilükingau” a aururukich. Ei pworaus a pwal aururu Tafit, ewe a eäni ei köl: “Üpwe mwänek o pwapwa ren om tong ellet, pun ka küna ai riaföü o silei ai kewe weires.” (Kölf. 31:7) Jiowa ese chök küna ach weires, nge a pwal älisikich ach sipwe likiitü ren an awora ngenikich auruur me kapasen pesepes. A föri ena ren än Chon Kraist kewe mwich.

15. Ifa ewe lesen sia tongeni käeö seni pworausen Asaf?

¹⁵ Pworausen Asaf a älisikich le weweiti aüchean ach fiti mwich. Asaf a chök ekkekieki ika pwata ekkewe aramas mi pwüng ra küna riäfföü, nge ekkewe mi ngaw usun itä ra sopwöch me ena a eletipengawa. A poputä le ekieki pwe esor lamoten an angang ngeni Jiowa. A äweweei meefian ren an apasa: “Lupwen uä chou, . . . lelukei a kinas.” Chippü chök Asaf epwele ükütiw le angang ngeni Jiowa. Nge met a älisi pwe epwe äwena an ekiek? A apasa: “Üa tolong lon imwom imwenfel.” A tongeni äwena an ekiek ren an chiechi ngeni chokkewe mi fel ngeni Jiowa. Asaf a mirititi pwe feiöchün ekkewe aramas mi ngaw esap nomottam me Jiowa epwe wesewesen äwena minne mi pwüngüngaw. (Kölf. 73:2, 13-22) Eli fän ekkoch sia pwal usun chök Asaf. Ekkewe pwüngüngaw sia kükküna lon än Setan ei otot, ra tongeni eletipengawakich me äweiresikich. Nge lupwen sia mwichfengen me chienach kewe sia meefi pöchökkül me küna älillis mi lamot ngenikich pwe sipwe sopwelo ach angang ngeni Jiowa fän pwapwa.

16. Ifa usun pworausen Hana a tongeni älisikich?

¹⁶ Nge ifa usun ika a wor mettoch lon ewe mwichefel a äweiresi om kopwe fiti mwich? Eli ka kaü seni wisom me ka meefi säw. Are eli ka osukosuk ngeni emön pwiich. Ika a ina usun, iwe eli pworausen Hana a tongeni älisuk. (Älleani 1 Samuel 1:4-8.) Penina, pwal pwülüwen pwülüwan we, a kan soun asonga Hana. Ei mettoch a fokkun äweiresi Hana iteiten ier lupwen ar we famili a kan feilo Silo pwe repwe asor ngeni Jiowa. A fokkun letipengaw, iwe “a kechü, nge esap mochen mongö.” Nge Hana ese ükütiw le feilo ngeni ewe leeni ia a tongeni fel ngeni Jiowa Kot ie. Iwe, Jiowa a aücheani an tüppwöl me a efeiöchü.​—1 Sam. 1:11, 20.

17, 18. (a) Ifa usun sia tongeni angei pöchökkül seni ach kewe mwich? (b) Met ka meefi usun ewe tümün mi fiti tong seni Jiowa?

¹⁷ Ekkewe Chon Kraist ikenäi repwe äppirü Hana ren ar repwe fiffiti ekkewe mwich. Ach kewe mwich ra apöchökkülakich. (Ipru 10:24, 25) Atun ekkewe mwich, sia meefi ewe tong seni pwiich kewe me ina met a aururukich. Äwewe chök, eli a kküü letipach minne sia rong seni ewe afalafal me seni meefien ekkewe ekkoch. Neman än pwiich kewe aüseling ngenikich are apasa och mettoch ngenikich a ekinamwekich. (SalF. 15:23; 17:17) Me lupwen sia köl ngeni Jiowa, sia meefi pöchökkül me pwapwasefäl. Nge ika a wor och mettoch a aosukosuka ekiekich, ina ewe fansoun a äkkäeüin lamot sipwe angei pöchökkül seni ach kewe mwich. Pun me ikena ie, än Jiowa “kapasen achipa” a älisikich ach sipwe likiitü me akkamwöchü tüppwöl.​—Kölf. 94:18, 19, TF.

¹⁸ Än Jiowa tümün mi fiti tong a anükünükükich usun meefien ewe sou köl Asaf lupwen a köl ngeni Jiowa: “En ka amwöchü pöüifichi. Ka emweniei fän om öüröür.” (Kölf. 73:23, 24) A ifa me kilisouch ngeni Jiowa ren an tümün me älillis pwe sipwe likiitü tori sopwoloon!

[Sasing lon pekin taropwe 29]

Jiowa a pwal lukiik ngeni ewe fel mi enlet

[Sasing lon pekin taropwe 30]

Sia küna tümün ren ach apwönüetä än Kot kapasen fön

[Sasing lon pekin taropwe 31]

Kapasen pesepes a elikiitükich