Manaweni Manawen Chón Wiliposun ewe Mwú!

“Lapalapen manauemi epwe fich ngeni ewe Pworausen Manau.”​—FIL. 1:27.

IFA USUN KOPWE PÉLÚWENI?

Ié kewe ra tongeni chón wiliposun ewe Mwúún Kot?

Met weween ach sipwe káé án ewe Mwúún Kot fós, uruwoon, me an kewe allúk?

Ifa usun chón wiliposun ewe Mwúún Kot ra pwáraatá pwe ra aúcheani án Kot kewe allúk?

1, 2. Pwata án Paulus pesepes ngeni ewe mwichefel lón Filipi a kkóló aúchean me rer?

 EWE aposel Paulus a pesei chón ewe mwichefel lón Filipi pwe ‘lapalapen manauer epwe fich ngeni ewe Pworausen Manau.’ (Álleani Filipi 1:27.) Ena itiitin fós lón ena wokisin a wewe ngeni “eáni féfférún chón wilipos,” are mwékútúkút usun ekkewe chón wilipos. A kkóló aúchean weween ena kapas me ren ewe mwichefel lón Filipi. Pwata? Pún usun itá ewe Mwúún Rom a mut ngeniir ar repwe wiliti chón wiliposun Rom, iwe, ra kúna túmún fán ewe allúkún Rom. Ekkewe chón Filipi ra pwapwa ren ar wiliti chón wiliposun Rom pún a suuk ngeniir chómmóng feiéch, nge lón ena fansoun ese kon lien chómmóng aramas ra angei ekkena esin feiéch.

² A pwal wor eú popun mi éch seni ena, chón ewe mwichefel lón Filipi ra fókkun pwapwa ren. Petrus a áchema ngeni ekkena Chón Kraist mi kepit: “Nge kich sia chon wiliposun läng.” (Fil. 3:20) Iir chón wiliposun án Kot we Mwú, ewe Mwú mi kon lap seni mwúún aramas. Iwe, ra kúna ewe sókkun túmún me feiéch ekkewe mwúún fénúfan rese tongeni awora.​—Ef. 2:19-22.

3. (a) Ié kewe ra tongeni chón wiliposun ewe Mwúún Kot? (b) Met sipwe káé lón ei lesen?

³ Án Paulus we pesepes “lapalapen manauemi epwe fich,” are “eáni féfférun chon wilipos,” a wesewesen weneiti chókkewe repwe fiti Kraist le nemenem lón láng. (Fil. 3:20) Nge a pwal tongeni weneiti chókkewe repwe manaw wóón fénúfan me nóm fán nemenien Án Kot we Mwú. Pwata? Pún sia angang ngeni emén chék King, Jiowa, me an kewe allúk fán iten néún kewe chón angang meinisin ra chék léllé. (Ef. 4:4-6) Lón ei fansoun, chómmóng aramas ra achocho pwe repwe wiliti chón wiliposun eú fénú mi pisekisek. Iwe nge, a fen kon watte aúchean án emén epwe wiliti chón wiliposun ewe Mwúún Kot! Ren an epwe lapóló  ach aúcheani ena wis, sipwe alélléfengeni ekkewe mettóch mi lamot emén epwe féri pwe epwe wiliti chón wiliposun eú mwúún aramas, me met emén epwe féri pwe epwe wiliti chón wiliposun ewe Mwúún Kot. Mwirin, sipwe nengeni úlúngát mettóch mi lamot sipwe féri pwe sipwe chúen chón wiliposun ewe Mwúún Kot.

MINNE EMÉN EPWE FÉRI PWE EPWE CHÓN WILIPOS

4. Menni ena fós mi limeliméch? Met weween ach eáni ena fós?

⁴ Káé fósun ewe fénú. Ekkóch mwú ra allúk ngeni chókkewe mi mochen wiliti chón wiliposun fénúer ar repwe silei fósun ena fénú. Ekkóch aramas ra achocho ren fite ier pwe repwe angéch lón ena mineféén fós, pwal mwo nge mwirin ar ra fen wiliti chón wiliposun ena fénú. Eli repwe mwittir silei allúkún tettelin ekkewe kapas nge epwe ekis mmang ar repwe angangéchúló le eáni ena fós. Pwal ina chék usun, Mwúún Kot a kútta seni chón wiliposun ar repwe silei ewe “fós mi limeliméch” me ren ewe Paipel. (Álleani Sefanaia 3:9. *) Menni ena fós? Ina áitien Paipel kewe mi enlet usun Kot me minne a tipeni. Ach eáni ena fós mi limeliméch a wewe ngeni ach álleasochisi án Kot kewe allúk me kapasen emmwen. Usun chón wiliposun ena Mwúún Kot, eli sipwe mwittir silei ekkewe popun afalafal lón Paipel me papataiseló. Iwe nge, pwal mwo mwirin ach papatais, mi lamot sipwe achocho ach sipwe angangéchúló le eáni ena fós mi limeliméch. Ifa usun sipwe féri ena? Mi lamot emén me emén kich sipwe achocho le apwénúetá lón manawach met sia káé lón Paipel.

5. Met popun sipwe káé uruwoon án Jiowa we mwicheich?

⁵ Káé Uruwoon. Emén mi mochen wiliti chón wiliposun eú mwú epwe pwal káé uruwoon. Pokiten sia mochen wiliti chón wiliposun ewe Mwúún Kot, iwe, mi lamot sipwe achocho le káé pwóróusan úkúkún ach tufich. Sipwe áppirú minne néún Kora kewe ra féri, ekkewe ra angang lón ewe leenien fel lón Israel. Ra aúcheani Jerusalem, ewe leenien fel, me ra fókkun pwapwaiti le apwóróusa uruwoon ena telinimw, esap pokiten lingan nge pokiten ina “telinimwen ewe king mi lap,” Jiowa. Ewe leenien fel lón Jerusalem, ikena ie aramas ra fel ngeni Jiowa me káé usun an kewe Allúk. Jiowa a pwapwaiti me tongei chókkewe mi nóm fán nemenien ewe “king mi lap.” (Álleani Kölfel 48:1, 2, 9, 12, 13.) Mi lamot sipwe usun néún Kora kewe, sipwe káé me apwóróusa ngeni aramas uruwoon án Jiowa we mwicheich wóón fénúfan. Lapólóón ach silei usun án Jiowa we mwicheich me ifa usun a álisi néún kewe aramas, pwal ina lapólóón ach lúkúlúk pwe ewe Mwúún Kot wesewesen eú mwú. Ei mettóch epwe apéchékkúlaló ach mochen esilefeili ewe  kapas allim usun ewe Mwú.​—Jer. 9:24; Luk. 4:43.

6. Pwata a pwúng án Jiowa kútta senikich ach sipwe káé me álleasochisi an kewe allúk me kapasen emmwen?

⁶ Silei ekkewe allúk. Mwúún aramas ra allúkú ngeni chón wiliposun ena fénú ar repwe káé me álleasochisi allúkún. Iwe, a pwúng pwe Jiowa a kútta seni meinisin chón wiliposun an we Mwú, ar repwe silei me álleasochisi an kewe allúk me kapasen emmwen. (Ais. 2:3; Joh. 15:10; 1 Joh. 5:3) Án aramas kewe allúk, rese unuséch me ra pwal tongeni lifilifil aramas. Nge “an ewe SAMOL alluk mi chok unusochulo.” (Kölf. 19:7, TF) Ka pwapwaiti óm álleani ewe Paipel iteiten rán, me kákkáé usun án Kot kewe allúk me kapasen emmwen? (Kölf. 1:1, 2) A lamot emén me emén leich epwe achocho le káé án Kot kewe allúk. Ese pwal wor emén epwe tongeni féri ena fán itach.

CHÓN WILIPOSUN EWE MWÚÚN KOT RA AÚCHEANI ÁN KOT KEWE ALLÚK

7. Met popun chón wiliposun ewe Mwúún Kot ra álleasochisi án Kot kewe allúk?

⁷ Ren ach sipwe sópwósópwóló le chón wiliposun ewe Mwúún Kot, mi lamot sipwe silei án Kot kewe allúk me aúcheaniir. Chómmóng chón wiliposun mwúún aramas ra erá pwe ra tipeeú ngeni allúkún fénúer. Nge lupwen rese sani och allúk, me ra meefi pwe esor chón kúner, iwe, ra atai. Fán chómmóng ra álleasochisi ekkewe allúk pwe repwe chék apwapwaai aramas. (Kol. 3:22) Nge chón wiliposun ewe Mwúún Kot ra álleasochisi án Kot kewe allúk ren pwal och popun. Sia tongei Jiowa. Ina ewe popun sia pwapwa le álleasochisi an kewe allúk ikaamwo esor emén aramas a nennengenikich.​—Ais. 33:22; álleani Lukas 10:27.

8, 9. Ifa usun kopwe silei pwe ka enletin aúcheani án Kot kewe allúk?

⁸ Ifa usun kopwe silei ika en mi enletin aúcheani án Kot kewe allúk? Ren óm etittina meefiom lupwen emén a fénok usun och mettóch me reom itá epwe fen pwisin filiom, áwewe chék ren napanapen úfom are foutóm. Me mwen óm silei ewe enlet, eli ka sani le úféúf ekkewe úf mi sapwilipwin are sókkun úf mi lúengaw. Nge lupwen a lapóló óm tong ngeni Kot, ka káé le fouteni ewe sókkun fout mi elingaaló i. (1 Tim. 2:9, 10; 1 Pet. 3:3, 4) Iwe iei, eli ka meefi pwe a fen éch napanapen foutóm. Nge, epwe met meefiom ika emén elter a erenuk pwe chómmóng lón ewe mwichefel ra meefi pwe ese fich? Kopwe song, péchéú, are kopwe kúnetipingen? Eú me lein ekkewe allúk mi lamot seni meinisin chón wiliposun ewe Mwúún Kot repwe álleasochisi, ina ar repwe áppirú Kraist. (1 Pet. 2:21) Paulus a erá pwe “Kraist ese mo apwapwai pwisin i,” iwe, pwal ina usun kich, emén me emén leich itá “sipwe apwapwai en me chon orun, pwe epwe murinnolo o fefeita.” (Rom 15:2, 3, TF) Pwe epwe wor kinamwe lón ewe mwichefel, emén Chón Kraist mi ásimaú epwe túmúnú an esap féri och mettóch epwe áchepeteki mwelien letipen ekkewe ekkóch.​—Rom 14:19-21.

⁹ Nengeni pwal ruu mettóch mi lamot: meefiom usun ewe kkótun pwúpwúlú me ewe féfférún lisowu. Chókkewe esap iir chón wiliposun ewe Mwúún Kot eli repwe ekieki pwe esor ngawen ekkewe sasingin kapasingaw, mufesen, án emén lisowu lúkún pwúlúwan, are féfférún sikepwach lefilen mwán me mwán, fefin me fefin. Nge chón wiliposun ewe Mwúún Kot ra fen péútaaló ekkena esin ekiek me ra mirititi pwúnúngawen ekkena féffér ngeni pwisin iir me pwal ekkewe ekkóch. Me mwen án chómmóng silei ewe enlet, ra eáni manaw mi sikepwach, nge iei ra mirititi pwe kkótun pwúpwúlú me ewe féffér lefilen mwán me fefin, liffang seni Kot. Ra aúcheani án Jiowa kewe allúk me silei pwe chókkewe mi féfféri féfférún lisowumwáál resap tongeni wiliti chón wiliposun ewe Mwú. (1 Kor. 6:9-11) Nge ra pwal mirititi pwe letiper a tongeni otupuur le féri minne mi mwáál. (Jer. 17:9) Ina popun ra kilisou ren ekkewe minen éúréúr mi álisiir le ákkálleasochisi án Kot kewe allúk.

 CHÓN WILIPOSUN EWE MWÚÚN KOT RA AÚCHEANI KAPASEN ÉÚRÉÚR

10, 11. Ikkefa ekkewe kapasen éúréúr ewe Mwúún Kot a kan atoura ngenikich, me met meefiom usun ekkena éúréúr?

¹⁰ Ekkewe mwúún aramas ra éúréúra chón wiliposun fénúer kewe usun ekkewe semmwen me sókkun mwéngé are sáfei. Pwúngún pwe esap meinisin mwéngé me sáfei ra ngaw. Nge ika a wor och mettóch mi efeiengaw, ewe mwú epwe túmúnú chón wiliposun kewe ren an éúréúrer usun. Ina wisen ekkewe mwú. Pwal ina chék usun, ewe Mwúún Kot a kan atoura kapasen éúréúr usun ekkewe mettóch mi tongeni efisi ach atai án Kot kewe allúk me angawaló ach ririéch ngeni. Áwewe chék, chómmóng aramas ra áeá ewe Internet fán iten ar pwóppwóróus, asukul me minen apwapwa. Án Kot we mwicheich a pwal áeá ewe Internet le féri chómmóng mettóch mi múrinné. Nge chómmóng leeni lón ewe Internet ra efeiengaw ngeni chókkewe mi mochen féri minne mi pwúng. Áwewe chék, ekkewe Web site mi apéchékkúla ekkewe sasingin kapasingaw ra fókkun efeiengaw. Ren fite fite ier, ewe mwichen chón angang mi alúkúlúk me tipachem a fen éúréúrakich usun ekkeei Web site, iwe, sia fókkun kilisou ren an kewe kapasen éúréúr!

¹¹ Lón ekkewe ier kukkuto chék, chómmóng aramas ra fen ákkáeá pwal eú sókkun Web site wóón Internet. Ra álilliséch ngeni aramas, nge mi lamot sipwe túmúnúéch ika sia filatá le áeá. Ena sókkun Web site itan Social networking Web site, aramas ra tongeni waalong pwisin pwóróuseer, me suuki ngeni aramas are kúmiin aramas ar repwe katol. Nge ra pwal tongeni efisi watteen feiengaw, pún sia tongeni chiechi ngeni ekkewe sókkun chiechi mi ngaw. (1 Kor. 15:33) Ina popun ewe chón angang mi alúkúlúk a fen ngenikich ekkewe kapasen éúréúr epwe álisikich le eáni ekiek pwúng usun ekkena Web site. Ekkewe cell phone ra pwal álilliséch ika ka néúnéú fán mirit. Ka fen álleani ekkewe pwóróus seni ach we mwicheich usun néúnéún cell phone? Epwe fókkun efeiengaw ika sia tétá wóón ekkena Web site are néúnéú cell phone nge sise akkomw álleani ekkewe pwóróus usur mi kawor me ren ewe chón angang mi alúkúlúk. * (Ppii ewe pwóróus fan.) Efeiengawan epwe usun chék óm únúmi och sáfei mi kon péchékkúl nge kese akkomw álleani ewe kapasen éúréúr wóón ewe péén.

12. Pwata esap eú alen mirit án emén tunaló kapasen éúréúr?

¹² Chókkewe mi tunaló ekkewe kapasen éúréúr seni ewe chón angang mi alúkúlúk ra tongeni efeiengawa pwisin iir me ekkewe ra tonger. Ekkóch ra fen umwesiló lón ar kakkatol sasingin kapasingaw are ra fen féri tipisin lisowumwáál, nge ra meefi pwe Jiowa esap tongeni kúna minne ra kan féfféri. A ifa me miritingawach ika sia ekieki pwe sia tongeni aopa seni Jiowa ach kewe féffér! (SalF. 15:3; álleani Ipru 4:13.) Jiowa esap mut ngeni ekkewe mi tunaló an kewe allúk ar repwe chúen chón wiliposun an we Mwú, usun chék ekkewe mwúún aramas rese kan mut ngeni aramas mi atai ar allúk ar repwe chúen chón wiliposun fénúer. * (1 Kor. 5:11-13) Nge Jiowa i mi úméúméch me a néúnéú ekkewe elter ar repwe álisi ekkewe mi tipis. (Kal. 6:1) Chókkewe mi aier me úkútiw seni ar féffér mi mwáál ra tongeni chásefál ngeni Jiowa me repwe chúen chón wiliposun an we Mwú. (2 Kor. 2:5-8) A ifa me aúchean  wisach, ach sipwe tongeni angang fán iten emén King mi tongekich!

CHÓN WILIPOSUN EWE MWÚÚN KOT RA AÚCHEANI ASUKUL

13. Ifa usun chón wiliposun ewe Mwúún Kot ra pwáraatá pwe ra aúcheani asukul?

¹³ Chómmóng mwúún aramas ra achocho le asukula chón wiliposun fénúer. Ra aúetá sukul pwe aramas ra tongeni angei káit. Ekkewe chón wiliposun ewe Mwúún Kot ra pwal kilisou ngeni ekkena sukul pwe ra tongeni káé állea, mak, me káé ekkewe tufich mi lamot ngeniir pwe repwe tongeni angang. Ra achocho úkúkún ar tufich pwe repwe kúna feiéch seni ena sókkun káit. Iwe nge, ra fókkun kilisou ngeni ewe asukul Jiowa a kan awora me ren an we mwicheich. Áwewe chék, án ewe mwicheich pesekich ach sipwe állea. A pesei ekkewe sam me in ar repwe állea ngeni néúr kewe. Iteiten maram ewe chón angang mi alúkúlúk a peresei Ewe Leenien Mas. Ika ka álleani eché are rúúaché pekin taropwe iteiten rán, iwe, ka tongeni álleani unusen ewe puk iteiten maram. Ren ei mettóch, ka tongeni akkangei káit me ren Jiowa.

14. (a) Ifa ewe káit sia akkangei? (b) Ifa ewe pesepes fán iten Famili Fel ka fen apwénúetá?

¹⁴ Iteiten wiik, chón wiliposun ewe Mwúún Kot ra káit lón án ekkewe mwichefel kewe mwich. Áwewe chék, lón lap seni 60 ier, ewe Sukulen Angangen Chón Kraist a fen álisi ekkewe chón sukul ar repwe angéch le asukula aramas usun án Kot we Kapas. Ka fen fiti ena sukul? Pwal och, ewe chón angang mi alúkúlúk a menlapei lamoten an epwe wor ewe fansoun Famili Fel iteiten wiik. Ei kkótun káé a álisi ewe famili an epwe apéchékkúla ar tipeeúfengen. Ka fen apwénúetá ekkewe ekkóch pesepes fán iten Famili Fel a fen katowu lón néúch kewe puk? *​—Ppii ewe pwóróus fan.

15. Ifa wisach we mi aúchea?

¹⁵ Chómmóng chón wiliposun mwúún aramas ra sótun pesei aramas ar repwe penaatá eú pekin lón politics. Ra pwal mwo nge kampein imw me imw. Chón wiliposun ewe Mwúún Kot wóón unusen fénúfan ra pwáraatá pwe ra álisatá ewe Mwúún Kot ren ar afalafala aramas wóón al, me imw me imw. Áwewe chék, ewe popun a katowu Ewe Leenien Mas pwe epwe esilefeili án Jiowa we Mwú. Me usun met sia fen pwóróus wóón lón ewe áeúin lesen, Ewe Leenien Mas, ina ewe nampa eú puk (magazine) mi inet wóón unusen fénúfan! A eú wis mi aúchea ach sipwe esile ngeni aramas usun ewe Mwúún Kot. Ka kan esilefeili ewe kapas allim usun ewe Mwú fán tinikken?​—Mat. 28:19, 20.

16. Ifa usun kopwe ánnetatá pwe en chón wilipos mi múrinné fán án Kot we Mwú?

¹⁶ Ekiseló chék, ewe chék Mwúún Kot epwe nemeni fénúfan. Iwe allúkún ena Mwú, ina chék ekkewe allúk repwe emmweni aramas. Lón ena atun, kopwe emén chón wilipos mi múrinné fán án Kot we Mwú? Iei ewe atun kopwe ánnetatá. Lón óm kefil meinisin ka féri iteiten rán, kopwe féri fán iten lingelóón Jiowa me ánnetatá pwe ka féfféri féfférún chón wilipos mi múrinné fán án Kot we Mwú.​—1 Kor. 10:31.

[Ekis Pwóróus lon pekin taropwe 21]

Ka álleasochisi ekkewe kapasen éúréúr mi lóngólóng wóón Paipel usun ewe Internet?

[Sasing lon pekin taropwe 19]

Ka áppirú néún Kora kewe le aúcheani ewe fel mi limeliméch me uruwoon?

[Sasing lon pekin taropwe 22]

Óm Famili Fel a tongeni álisuk me óm famili le wiliti chón wilipos mi múrinné fán án Kot we Mwú