Óm Ewer, Epwe Ewer
Óm Ewer, Epwe Ewer
“Kopwe chök apasa, ‘Ewer, ewer,’ ika ‘Apw, apw.’”—MAT. 5:37.
PPII IKA KA TONGENI PÉLÚWENI:
Met Jesus a apasa usun akkapél?
Ifa usun Jesus a eú leenien áppirú mi múrinné ren an akkapwénúetá an kewe pwon?
Lón manawach, ineet atun a lamot ach “Ewer” epwe chék Ewer?
1. Met Jesus a erá usun án emén eáni pwon fán akkapél, iwe, pwata?
FÁN chómmóng, ese lamot ekkewe Chón Kraist mi enlet repwe eáni pwon fán akkapél. Pún iir ra álleasochisi minne Jesus a erá: “Kopwe chök apasa, ‘Ewer, ewer.’” Jesus a áweweei pwe a lamot emén epwe kapas enlet, me apwénúetá minne a pwonei. A fen apasa: “Kosap fokun akapel lupwen ka eäni eu pwon.” A erá ena pokiten chómmóng aramas ra fen eérenaaló le eáni pwon fán akkapél nge rese ekiekin apwénúetá minne ra pwonei. Met epwe fis ika emén a akkapél an epwe féri och mettóch, nge ese féri? Epwe tongeni pwáló pwe esap i emén mi alúkúlúk, iwe, a nóm fán etipetipaen “ewe mi Ngau.”—Álleani Mateus 5:33-37.
2. Mi mwáál án emén epwe akkapél? Pwata?
2 Sap minne Jesus a apasa pwe mi mwáál án emén epwe akkapél. Usun met sia káé lón ewe lesen mwen ei, Jiowa Kot me Apraham, néún we chón angang mi pwúng, ra fen akkapél wóón ekkóch mettóch mi lamot. Pwal och, me ren án Kot allúk, a lamot emén epwe akkapél ren an epwe ataweei ekkóch sókkun osukosuk. (Eks. 22:10, 11; Num. 5:21, 22) Ina minne, eli epwe lamot ngeni emén Chón Kraist an epwe akkapél pwe epwe kapas wenechar ika a wisen pwáraatá lón imwen kapwúng. Are, eli fán ákkáeú emén Chón Kraist epwe meefi pwe a lamot epwe akkapél ika a mochen féri och mettóch are akkapél pwe epwe kapas enlet usun och osukosuk. Jesus a kapas enlet ngeni eú mwichen án chón Jus sou kapwúng mi tekia, lupwen ewe souasor mi lap a eriáni an epwe pwon fán akkapél pwe epwe pwáraatá minne mi enlet. (Mat. 26:63, 64) Ese lamot án Jesus epwe akkapél pokiten minne a kan apasa mi chék enlet fansoun meinisin. Nge a kan eáni ekkeei itiitin kapas: “Enlet, üpwe wesewesen ürenikemi” are, “Enlet, enlet, upwe apasa ngenikemi.” (Joh. 1:51; Joh. 13:16, 20, 21, 38, TF) Ei lesen epwe áiti ngenikich pwal ekkóch mettóch sia tongeni káé seni pwóróusen Jesus, Paulus me pwal ekkewe ekkóch, ren ar apasa “Ewer” mi chék Ewer.
ÁN JESUS APASA “EWER” MI CHÉK EWER
3. Met Jesus a eáni pwon lón an iótek, me ifa usun Seman we lón láng a pélúweni an iótek?
3 “Üa apasa, ‘Ai Kot, ngang iei, üpwe föri letipom, usun a mak usi lon ewe puken Allük.’” (Ipr. 10:7) Lón án Jesus ei iótek, a pwonei pwe epwe féri letipen Kot. A wewe ngeni pwe epwe apwénúetá mettóch meinisin a fen oesini lón Paipel usun ewe Mwirimwir mi pwonetiw, me pwal mwo nge mut ngeni Satan an epwe “küw apilipilin pechen.” (Ken. 3:15) Ese wor emén a fen tipemecheres le féri ena sókkun wis mi fókkun chou. Jiowa a pélúweni ena iótek me apasa pwe a unusen lúkúlúk wóón Néún we, inaamwo ika ese ereni an epwe akkapél pwe epwe apwénúetá an pwon.—Luk. 3:21, 22.
4. Jesus a tipemecheres le féri met ren an epwe apwénúetá minne a pwonei?
4 Iteiten án Jesus apasa “Ewer” a chék Ewer. Ese mut ngeni och mettóch epwe eriki seni an apwénúetá ewe wis Seman we a ewisa ngeni. A akkafalafala ewe kapas allim usun Mwúún Kot me álisi chókkewe Kot a panato ngeni i pwe repwe wiliti chón káé. (Joh. 6:44) Ewe Paipel a pwáraatá pwe Jesus a apwénúetá an we pwon pwe epwe féri letipen Kot lupwen a apasa: “Pun än Kot kewe pwon meinisin ra pwönüetä lon Kraist.” (2 Kor. 1:20) Jesus i ewe leenien áppirú mi múrinné seni meinisin ren an apwénúetá minne a pwonei ngeni Seman we. Iei, sipwele pwóróus usun emén mi achocho le áppirú Jesus.
PAULUS, EMÉN MI APWÉNÚETÁ MINNE A APASA
5. Pwata minne Paulus a féri ina eú leenien áppirú mi múrinné fán itach?
5 “Ai Samol, met ka mochen üpwe föri?” (Föf. 22:10) Ina met Saul a pélúwen ngeni ewe Samol Jesus lupwen Jesus a pwá ngeni lón eú lángipwi. A mochen pwe Saul epwe úkútiw seni an ekkeriáfféwú ekkewe Chón Kraist. Iwe, Saul a aier seni minne a féfféri, a papatais me etiwa ewe wis mi kkóló aúchean an epwe esilefeili ewe kapas allim usun Jesus ngeni mwú meinisin. Iwe, seni ena atun, Saul, mwirin a iteni Paulus, a kér ngeni Jesus an “Samol” me a álleasochisi i lón unusen manawan. (Föf. 22:6-16; 2 Kor. 4:5; 2 Tim. 4:8) Ekkóch ra kér ngeni Jesus ar Samol nge rese féri met a apasa. Iei alón Jesus ngeniir: “Pwota oua aita ngeniei, ‘Samol, samol,’ nge ousap föri mine üa apasa ngenikemi?” (Luk. 6:46) Jesus a mochen pwe chókkewe mi erá pwe i ar Samol, repwe apwénúetá minne ra apasa, usun chék met ewe aposel Paulus a féri.
6, 7. (a) Pwata Paulus a siwili an kókkót le chuursefáli chón Korint? Met popun a mwáál án ekkóch erá pwe rese tongeni lúkúlúk wóón Paulus? (b) Epwe itá ifa ach ekiek usun chókkewe mi wisen emmwenikich?
6 Fán tinikken, Paulus a afalafalafeili pwóróusen ewe Mwú lón unusen Asia Minor me Iurop. A poputááni chómmóng mwichefel, mwirin a chuuriirsefál. Fán ekkóch, a lamot an epwe akkapél pwe minne a makkeei mi enlet. (Kal. 1:20) Ekkóch aramas lón Korint ra meefi pwe rese tongeni lúkúlúk wóón. Iwe Paulus a mochen repwe silei pwe i a kapas wenechar ngeniir, ina popun a erá: “Kot a enletin allükülük, ai pwon ngenikemi esap ‘Ewer’ me ‘Apw’.” (2 Kor. 1:18) Lupwen a makkeei ena, Paulus a fen ló seni Efisos me a nóm lón Masetonia pwe epwe sái ngeni Korint. Nge me lepoputáán, a fen akkóta an epwe akkomw liwiniti Korint mwen an epwe ló ngeni Masetonia. (2 Kor. 1:15, 16) Nge fán ekkóch a wor popun an epwe siwil kókkót. Áwewe chék, fán ekkóch ekkewe elter mi wisen sáifetál ikenái ra siwili ránin ar chuuri ekkewe mwichefel. Rese siwili ren eú popun ese lamot, nge pokiten a piitá och mettóch mi weiweitá. A pwal wor popun mi múrinné Paulus a siwili ránin an chuuri Korint, ina fán iten feiéchún ewe mwichefel. Ifa usun?
7 Mwirin án Paulus féri kókkótun an sái, a rongorong usun ekkewe osukosuk mi fis lón ewe mwichefelin Korint. Chón ewe mwichefel rese tipeeúfengen, me ra mut ngeni emén lón ewe mwichefel an epwe féri eú sókkun féffér mi fókkun ngaw. (1 Kor. 1:11; 5:1) Lón néún Paulus we áechéén taropwe ngeni chón Korint, a makketiw eú kapasen fén mi péchékkúl epwe álisiir le pwákini ar kewe osukosuk. Iwe mwirin, Paulus a filatá an esap sáifóch ngeni Korint seni Efisos, nge a filatá an epwe mut ngeni ewe mwichefelin Korint och fansoun le apwénúetá an we fén mwen an epwe wareitiir. Iwe, an chuuriir epwe eú minen apéchékkúl ngeniir. Lón néún Paulus we arúúachéén taropwe, a anúkúnúkú ngeniir wesewesen ewe popun esap mwo chuuriir, a makkeei: “Ngang üa köri Kot pwe nei chon pwärätä, i a silei letipei. Iwe, üsap mochen aweiresikemi, iei mine üsap chüen ekiekin feila Korint.” (2 Kor. 1:23) Amwo sisap usun chókkewe mi esiita Paulus. Nge, mi lamot sipwe menniniiti chókkewe mi wisen emmwenikich. Paulus a wesewesen apwénúetá minne a pwonei, iwe sipwe áppirú, usun an a pwal áppirú Kraist.—1 Kor. 11:1; Ipr. 13:7.
PWAL EKKÓCH LEENIEN ÁPPIRÚ
8. Met popun Repeka a eú leenien áppirú mi múrinné fán itach?
8 “Ewer, üpwe eti.” (Ken. 24:58) Ina alón Repeka ngeni inan me mwongean we lupwen ra eisini ika a mochen wiliti pwúlúwen Isaak, néún Apraham we. A lamot epwe ló seni leenian lón chék ena rán, me fiti emén mwán ese sissilei me sái 500 mwail. (Ken. 24:50-58) Án Repeka apasa “Ewer” a chék Ewer. A wiliti pwúlúwen Isaak mi múrinné, me a angang ngeni Kot fán tuppwél. A wewe ngeni pwe lón unusen manawan, epwe nónnóm lón tento usun emén chón ekis lón ewe Fénú mi Pwonetiw. Kot a efeiéchú pokiten a tuppwél le apwénúetá minne a apasa pwe epwe féri. Emén me lein mwirimwirin kewe, ina i Jesus Kraist, ewe Mwirimwir mi pwonetiw.—Ipr. 11:9, 13.
9. Ifa usun án Rut apasa “Aapw” mi chék aapw?
9 “Apwi, äm aipwe etuk le liwinla ren aramasom.” (Rut 1:10) Ina met Rut me Orpa, ekkewe fin Moap a má seniir pwúlúwer, ra ekkereni Naomi, inen pwúlúwer kewe. Naomi, emén fefin a má seni pwúlúwan, nge a sái seni Moap pwe epwe liwiniti Petleem. Naomi a kan ereniir pwe repwe liwiniti púkún fénúer, iwe Orpa a liwin. Nge án Rut apasa “Aapw” mi chék aapw. (Álleani Rut 1:16, 17.) A tuppwél ngeni Naomi me nónnóm ren, inaamwo ika a wewe ngeni an esap chúen kúnasefáli pwisin an we famili me likitaló ewe lamalam mi chofona lón Moap. Iwe, a fel ngeni Jiowa lón unusen manawan, me Jiowa a efeiéchú. Rut emén me lein ekkewe nimmén chék fefin Mateus a mak usur lón ewe tettelin samasamen Kraist.—Mat. 1:1, 3, 5, 6, 16.
10. Met popun Aisea a eú leenien áppirú mi múrinné fán itach?
10 “Ngang üa mochen, kopwe tiniei.” (Ais. 6:8) Mwen án Aisea apasa ena, a kúna eú lángipwi mi ling usun án Jiowa mót wóón an we leenien motun king wóón ewe imwen fel lón Israel. Lón ena lángipwi, Aisea a rongorong án Jiowa apasa: “Iö üpwe tini, nge iö epwe ach chon künö?” Jiowa a eis ika ié epwe feiló me atoura An we pwóróus ngeni Néún kewe aramas mi álleasolap. Lupwen Aisea a apasa “Ngang üa mochen, kopwe tiniei,” usun a erá pwe “Ewer, upwe feiló me féri ewe angang kopwe ewisa ngeniei.” Án Aisea “Ewer,” mi chék Ewer. A féri minne a apasa pwe epwe féri. Lón lap seni 46 ier, a wisen chón oesini mi atoura án Kot kapasen kapwúng ngeni chón Israel me an kewe pwon mi amwarar usun fissefállin ewe fel mi enlet.
11. (a) Pwata a lamot pwe ach “Ewer” epwe chék Ewer? (b) Ikkefa pwóróusen ekkóch mi apasa “Ewer” nge rese apwénúetá alór?
11 Met popun Jiowa a mochen ekkeei pwóróus repwe mak lón Paipel? Ifa lamoten ach apasa “Ewer” epwe chék Ewer? A fataffatéch án Paipel éúréúr pwe ika emén ‘esap apwönüetä an pwon,’ iwe, a fich ngeni an ‘epwe mäla.’ (Rom 1:31, 32) Farao seni Isip, King Setekia lón Juta, me Ananias me Safira, ra apasa “Ewer,” nge rese apwénúetá alór. Iwe ra kúna kapwúng me pwóróuseer a eú minen éúréúr ngenikich.—Eks. 9:27, 28, 34, 35; Is. 17:13-15, 19, 20; Föf. 5:1-10.
12. Met epwe álisikich le apwénúetá minne sia apasa ach sipwe féri?
12 Pokiten sia nónnóm lón “ekewe ränin lesopolan,” ekkewe sókkun aramas rese tuppwél, me ra chék “pomweni pomwen souläng” ra pwellifeilikich. (2 Tim. 3:1-5) Ren úkúkún ach tufich, sisap chiechi ngeni ekkena esin aramas. Nge iteitan, sipwe chiechi ngeni chókkewe mi achocho le apwénúetá minne ra apasa repwe féri.—Ipr. 10:24, 25.
EWE PWON KA EÁNI MI LAMOT SENI MEINISIN
13. Ifa ewe pwon mi lamot seni meinisin, emén chón áppirú Jesus Kraist epwe apasawu?
13 Ewe pwon emén a eáni mi fókkun lamot seni meinisin, ina an we fangóló manawan ngeni Kot. Ren chókkewe mi mochen pwe repwe néún Jesus chón káé, ekkewe elter repwe kapas eis ngeniir fán úlúngát ika ra wesewesen mochen féri met Kot a kútta seniir. (Mat. 16:24) Lupwen rúúemén elter ra chuuri emén mi mochen wiliti chón afalafal esaamwo papatais, repwe eisini: “Ka wesewesen mochen wiliti emén Chón Pwáraatá Jiowa?” Mwirin, lupwen eménna a pwal feffeitá me a mochen epwe papatais, ekkewe elter repwe pwal chuuri me eisini: “Ka fen fangóló manawom ngeni Jiowa lón iótek?” Iwe, sáingolóón, lón an we ránin papatais, ewe chón afalafal epwe eisini me chienan kewe repwe papatais,“Ren án Jesus Kraist asorun méén kepich, ka fen aier seni óm kewe tipis me fangóló manawom ngeni Jiowa pwe kopwe féri letipan?” Iwe, mwen mesen meinisin mi fiti ewe mwich, chókkana repwe apasa “Ewer,” are pwon pwe repwe angang ngeni Kot tori feilfeiló.
14. Ikkefa ekkewe kapas eis sipwe pwisin eisinikich ren ach sipwe etittinakich?
14 Ese lifilifil ika ka kerán papatais are ka fen akkangang ngeni Kot ren fite fite ier, nge mi lamot kopwe pwisin etittinok ren óm eisinuk ekkeei kapas eis: ‘Ua áppirú Jesus ren ai akkapwénúetá ai pwon nge Jiowa, iwe ai “Ewer,” mi chék Ewer? Ua kan akakkomwa lón manawei ewe angangen afalafal me féraaló chón káé, usun met Jesus a fen allúkú ngenikich ach sipwe féri?’—Álleani 2 Korint 13:5.
15. Ineet atun a lamot ach “Ewer” epwe chék Ewer?
15 Ren ach sipwe apwénúetá ach we pwon ngeni Kot atun sia fangóló manawach, a lamot sipwe wenechar lón pwal ekkóch mettóch mi lamot. Áwewe chék: Ika ka fen pwúpwúlú, mi lamot kopwe apwénúetá óm we pwon mi kkóló aúchean pwe kopwe tongei me aúcheani pwúlúwom we. Ika ka fen féri och etipeeú ren óm sainei och contract, are amasoua taropween tingor óm kopwe angang lón ewe mwichefel are ewe mwicheich, iwe mi lamot kopwe apwénúetá minne ka fen pwonei. Eli emén, ese kon lien wéúéch a etiwok pwe kopwe mwéngé ren nge ka etiwa. Kopwe chék ló, inaamwo ika mwirin, emén a pwal etiwok nge ka meefi pwe epwe kon múrinné seni. Ika ka pwonei pwe kopwe chursefálli emén ka chuuri lupwen ka afalafal, mi lamot óm “Ewer,” epwe chék Ewer. Ren óm féri ena, Jiowa epwe efeiéchú óm angang.—Álleani Lukas 16:10.
FEIÉCH SENI ACH WE SOUASOR MI LAP ME KING
16. Met sipwe féri ika sise apwénúetá minne sia pwonei?
16 Ewe Paipel a affata pwe pokiten kich sise unuséch “kich meinisin sia mwälila fän chomong,” ákkáeúin lón ach kapas. (Jas. 3:2) Met sipwe féri ika sia mirititi pwe sise féri minne sia pwonei? Me ren án Kot we Allúk lón Israel, mi tufich án emén mi “chiekai le akapel, nge esap ekieki usun,” epwe kúna omusomusen an tipis. (Lif. 5:4-7, 11) A pwal tufich an epwe musoló tipisin Chón Kraist rese féri minne ra fen apasa. Ika sia pwár ngeni Jiowa pwe sise apwénúetá minne sia pwonei, iwe, epwe úméúméch ngenikich me omusaaló ach tipis. Mi nóm rech ewe Souasor mi Lap, Jesus Kraist, i epwe álisikich le chásefál ngeni Kot. (1 Joh. 2:1, 2) Nge ren ach sipwe nónnóm lón án Kot chen, mi lamot sipwe pwáraatá pwe sia enletin aier. Áwewe chék, mi lamot sisap eérenaaló le atai ach kewe pwon. Sipwe achocho le pwákini ekkewe osukosuk mi fisitá ren ach atai ach pwon. (SalF. 6:2, 3) Nge a fen éch ika me mwen sipwe eáni eú pwon, sipwe akkomw ekiekiéchú pwe sisap eáni pwon epwe weires ngenikich le apwénúetá.—Álleani Än Salomon Afalafal 5:2.
17, 18. Ifa ewe ápilúkúlúk mi amwarar a nóm mwen meinisin mi achocho le apwénúetá minne ra apasa?
17 Ren ekkewe chón fel ngeni Jiowa, iir kewe mi achocho le apwénúetá minne ra apasa, a nóm mwer eú ápilúkúlúk mi amwarar lón mwachkkan. Ekkewe 144,000 mi kepit repwe eáni ewe manaw esap taló me kitetteriló lón láng, ikewe ie repwe eti Jesus lón an we mwú le nemenem lón ewe wis king úkúkún engeréú ier. (Pwär. 20:6) Epwe pwal wor fite million aramas repwe manaw lón paratis wóón fénúfan me kúna feiéch fán án Kraist nemenem. Repwe kúna álillis pwe epwe unuséchúló inisiir me ekiekiir.—Pwär. 21:3-5.
18 Lesópwólóón án Jesus nemenem, epwe fis eú sáingoon sóssót. Ekkewe chék mi akkamwéchú ar tuppwél atun ena sóssót, repwe chúen nónnóm lón Paratis, ikewe ia epwe wor ar lúkúlúkfengen ie fansoun meinisin. (Pwär. 20:7-10) Lón ena atun, meinisin mi apasa “Ewer,” epwe chék Ewer me ar “Aapw” epwe chék Aapw. Repwe unusen áppirúfichi Semach we mi tong, Jiowa, “ewe Kot mi allükülük.”—Kölf. 31:5.
[Sasing lon pekin taropwe 29]
Seni án Jesus papatais tori an máló, a unusen apwénúetá minne a pwonei ngeni Seman we
[Sasing lon pekin taropwe 31]
Ka akkamwéchú óm we pwon mi lamot seni meinisin?
