1. Lón ach angangen afalafal, ifa usun sia tongeni áeá án Jesus we iótek mi mak lón Mateus 6:9-13?

 CHÓMMÓNG aramas ra silei kapasen ewe iótek mi mak lón Mateus 6:9-13. Lón ach afalafal, sia áeá ekkewe itiitin kapas lón ei iótek ach sipwe áiti ngeni aramas pwe ena Mwú, ina wesewesen eú mwú seni Kot, ewe epwe ewilaaló ei fénúfan ngeni eú paratis. Sia pwal néúnéú ewe itiitin kapas “itom epwe pin” ren ach sipwe áiti ngeniir pwe Kot mi wor itan me mi lamot sipwe epinaaló itan na.​—Mat. 6:9.

2. Ifa usun sia silei pwe Jesus ese mochen ach sipwe epiepini ekkewe chék kapas sia néúnéú iteiten fansoun sia iótek?

² Itá Jesus a mochen ach sipwe epini ekkewe kapas a néúnéú iteiten fansoun sia iótek, usun chék met chómmóng aramas ra féri? Aapw. Jesus a erá: “Fansoun ami iotek, ousap  apiapini.” (Mat. 6:7, Testament Mi Fö) Lón pwal eú atun, lupwen Jesus a áiti ngeni néún kewe chón káé ifa usun repwe iótek, a apasa sefál ewe iótek nge ese chék pwal epini ekkewe kapas a áeá me mwan. (Luk. 11:1-4) Ina minne, Jesus a chék awora eú iótek pwe epwe eú minen káit pwe sipwe silei ekkewe mettóch mi lamot sipwe iótek usun.

3. Ikkefa ekkewe kapas eis ka tongeni pwisin eisinuk atun óm káé usun ei iótekin ach Samol?

³ Lón ei lesen me ewe mwirin ei, sipwe káéfichi ei iótekin ach Samol. Atun ach káé, kopwe pwisin eisinuk, ‘Ifa usun ei iótek epwe álisiei le ámúrinnééló ai kewe iótek?’ Nge ewe mi lamot seni ena, ‘Ua manaweni ewe sókkun manaw mi tipeeú ngeni masouen ei iótek?’

4. Met ewe kapas “Semem” a áchema ngenikich, me ifa usun sia tongeni erá pwe Jiowa i Semach?

⁴ Jesus a poputááni ewe iótek ren an apasa: “Semem.” Ei mettóch a áchema ngenikich pwe Jiowa, i Semen pwiich kewe meinisin Chón Kraist wóón unusen fénúfan. (1 Pet. 2:17, TF) Ren chókkewe mi filitá pwe repwe nónnóm láng, Jiowa a fen mwuutiir usun néún, ina popun i Semer lón eú itiitin mi kkóló aúchean. (Rom 8:15-17) Chókkewe repwe eáni ewe manaw esemuch wóón fénúfan ra pwal tongeni apasa pwe Jiowa i ‘Semer.’ Jiowa a fang ngeniir manawer, me ren an tong a awora ngeniir met ra osupwangan. Repwe iteni “nöün Kot kewe” mwirin ar unuséchúló me ánnetatá ar tuppwél ngeni Jiowa atun ewe sáingolóón sóssót.​—Rom 8:21; Pwär. 20:7, 8.

5, 6. Ifa ewe liffang mi fókkun aúchea ekkewe sam me in ra tongeni ngeni néúr kewe, me met a lamot emén me emén nau epwe féri ngeni ei liffang? (Ppii ewe sasing lepoputáán ei lesen.)

⁵ Ekkewe sam me in repwe fang ngeni néúr kewe eú liffang mi aúchea ika ra álisiir le weweiti pwe Jiowa i Semer we lón láng, me áiti ngeniir ar repwe iótek ngeni. Emén chónemmwen mi wisen sáifetál lón South Africa a apasa: “Seni leuputiwen néúm kewe nengngin, ua kan wisen emmwenikem lón iótek iteiten pwin chilóón chék ika ua ló ekis. Fán chómmóng néúm kewe ra apasa pwe rese chechchemeni tichikin ekkewe kapas lón ekkena iótek aua eáni iteiten pwin. Iwe nge, ra chechchemeni pinin ar repwe fós ngeni Semach we Jiowa, me ar meefi kinamwe me núkúnúkéch. Lupwen a tori ewe fansoun ra tufichin iótek, ua peseer ar repwe iótek pwe upwe rongorong. Iwe ua tongeni rongorong ar uwawu meefier me ekiekiir ngeni Jiowa. A mmen éch ei pún ua mwaren tongeni silei masouen letiper. Iwe, ekis me ekis ua tongeni áiti ngeniir ar repwe apachaalong pwal ekkóch mettóch seni ewe iótekin ach Samol pwe ar iótek epwe échúló.”

⁶ Néún kewe nengngin ra sópweló le chiechi ngeni Jiowa tori ar ra watteeló. Iei ra pwúpwúlú me angang ngeni Jiowa full-time fengen me pwúlúwer kewe. Ewe liffang mi aúchea seni meinisin ekkewe sam me in ra tongeni ngeni néúr kewe, ina ar áiti ngeniir pwe Jiowa i wesewesen Emén ra tongeni chiechi ngeni. Nge mi lamot emén me emén nau epwe akkamwéchú an chiechiéch ngeni Jiowa.​—Kölf. 5:11, 12; 91:14.

7. Met sókkun feiéch mi nóm rech, nge met mi lamot sipwe féri?

⁷ Sia fókkun feiéch pwe sia silei iten Kot we me pwal kich eú mwichen “aramas fan asengesin itan” we. (Föf. 15:14, TF; Ais. 43:10) Sia apasa lón ach iótek, “Itom epwe pin.” Sia pwal tingor án Jiowa álillis pwe sisap eáni ewe sókkun féffér are kapas epwe eitengawa i. Mi lamot sisap usun ekkewe aramas lón fansoun Paulus we, iir kewe rese apwénúetá minne ra afalafala ngeni aramas. Iei alon Paulus usur: “Pokiten ämi chon Juta, ekewe chon lükün Israel ra aitengaua iten Kot.”​—Rom 2:21-24.

8, 9. Apwóróusa eú pwóróus ren ifa usun Jiowa a álisi chókkewe mi mochen epinaaló itan we.

⁸ Sia féri úkúkún ach tufich pwe sipwe tongeni asamolu iten Jiowa we. Iei alon emén pwiich fefin seni Norway lupwen pwúlúwan we a má seniir me néúr we át ruu ierin: “Ina ewe fansoun mi fókkun áweires lón manawei. Ua tingor lón iótek iteiten rán, arapakkan iteiten awa, pwe epwe wor ai péchékkúl le ákkeáni ekiek pwúng pwe usap ngeni Satan och popun an epwe eitengawa Jiowa ren ai kefilingaw are atai an allúk. Ua mochen epinaaló iten Jiowa we, me ua mochen nei we át epwe kúnasefáli seman na lón Paratis.”​—SalF. 27:11.

⁹ Jiowa a pélúweni án neminna kana iótek? Ewer. A kúna péchékkúl seni an chiechi ngeni ekkewe Chón Kraist iteitan. Nimu ier mwirin, ra pwúpwúlú me emén mwán mi ásimaw. Néún we át a 20 ierin iei, me a papatais. Neminna a erá: “Ua fókkun pwapwa pwe pwúlúwei we a álisiei le túmúnú nei na.”

10. Ifa usun Kot epwe unusen epinaaló itan we?

¹⁰ Jiowa epwe unusen epinaaló itan we lupwen epwe amóeló meinisin chókkewe mi asúfélúngawa me ú ngeni an nemenem. (Álleani Isikiel 38:22, 23.) Lón ena atun, aramas repwe unuséchúló, me meinisin chókkewe lón láng me wóón fénúfan repwe fel ngeni Jiowa me elingaaló itan we mi pin. Ewer, Semach we mi tong epwe “unusen nemeni mettoch meinisin.”​—1 Kor. 15:28.

11, 12. Lón ewe ier 1876, met Jiowa a álisi néún kewe aramas le mirititi?

¹¹ Me mwen án Jesus liwinsefálitá láng, néún kewe chón káé ra eisini: “Äm Samol, ifa usun, kopwe aliwinisefäli ngeni Israel Mwün we lon ei fansoun?” Jesus a pélúweniir pwe esaamwo tori ewe fansoun ar repwe silei ineet ewe Mwúún Kot epwe poputá le nemenem. A ereniir ar repwe nefotofot wóón ewe angang mi lamot, ewe angangen afalafal. (Álleani Föför 1:6-8.) Nge a pwal áiti ngeniir ar repwe iótek fán iten warotoon ewe Mwúún Kot me repwe ápilúkúlúkú ena fansoun. Ina ewe popun sia chúen iótek pwe ewe Mwú epwe waroto.

¹² Lupwen a tori ewe fansoun pwe Jesus epwele poputá le nemenem lón láng, Jiowa a álisi néún kewe aramas ar repwe mirititi menni ier epwe fis ena. Lón 1876, Charles Taze Russell a makkeei eú pwóróus itelapan: “Ekkewe Fansoun Jentail: Ineet Repwe Muchúló?” A áweweei pwe ewe “fisu ier” lón án Taniel we oesini a léllé ngeni “fansoun än chon lükün Israel nemenem,” ewe Jesus a oesini usun. Ena pwóróus a áweweei pwe ekkena fansoun  repwe muchúló lón ewe ier 1914. *​—Tan. 4:16; Luk. 21:24.

13. Met a fis lón 1914, me met ekkewe mettóch ra fis seni ena ier ra ánnetatá?

¹³ Lón 1914, ewe maun lón Iurop a poputá, me ekiseló chék mwirin a pwal kkúú unusen fénúfan. Pokiten ena maun, a fis ekkewe lengita mi kon efeiengaw. Me lemuchúlóón ewe maun lón 1918, eú semmwen mi eniweniw a tori unusen fénúfan me nieló chómmóng aramas lap seni ekkewe ra máló ren ewe maun. Meinisin ekkeei mettóch iir kinikinin ewe ‘asisil’ Jesus a fós usun. Ena esissil a ánnetatá pwe Jesus a fen wiliti King lón láng lón 1914. (Mat. 24:3-8; Luk. 21:10, 11) Lón ena ier, Jesus “a feila, a pwora o win.” (Pwär. 6:2) A oturatiw Satan me néún kewe chónláng mi ngaw wóón fénúfan. Mwirin ena, a poputá pwénúetá ewe oesini, a apasa: “Feiengau ngeni fanüfan me matau, pun Satan a feitiu remi o a fokun lingeringer pokiten an silei pwe a mochomoch chök an fansoun.”​—Pwär. 12:7-12.

14. (a) Pwata sia chúen iótek pwe Mwúún Kot epwe feito? (b) Ifa ewe angang mi lamot sipwe féri iei?

¹⁴ Ena oesini lón Pwärätä sópwun 12 a álisikich le weweiti pwata ekkewe mettóch mi eriáfféú ra poputá le fis órun án Jesus a wiliti Kingen án Kot we Mwú. Inaamwo ika Jesus a nemenem lón láng, nge Satan a  chúen nennemeni fénúfan. Nge ekiseló chék Jesus epwe “win” ren an amóeló mettóch meinisin mi ngaw wóón fénúfan. Nge ren mwo iei, sipwe sópweló le ikkiótek fán iten warotoon ewe Mwúún Kot, me sipwe akkachocho le féri ewe angangen afalafal usun ewe Mwú. Án Jesus ei oesini a pwénútá ren ach na angang: “Aramas repwe afalafalafeili ewe Pworausen Manau usun ewe Mwün Kot won unusen fanüfan, pwe epwe eu minen pwärätä ngeni aramas meinisin. Mürin epwapw tori fansoun sopolan.”​—Mat. 24:14.

15, 16. Mi naf ach sipwe chék iótek pwe letipen Kot epwe fis wóón fénúfan? Áweweei.

¹⁵ Órun 6,000 ier ra ló, a kan pwéppwénútá letipen Kot wóón fénúfan. Ina popun Jiowa a apasa pwe meinisin minne a féri a “fokun öch.” (Ken. 1:31) Mwirin, Satan a ú ngeni, me seni ena atun, lap ngeni aramas rese féri letipen Kot. Nge lón ei fansoun mi wor walu million aramas ra angang ngeni Jiowa. Ra iótek pwe letipen Kot epwe fis wóón fénúfan, me ra pwal féri letipan. Ra manaweni ewe manaw mi apwapwaai Kot me ra tinikken le áiti ngeni aramas usun an we Mwú.

¹⁶ Áwewe chék, iei alon emén misineri seni Afrika, a walik ierin me a papatais lón 1948: “Ua kan ikkiótek pwe meinisin ekkewe mi letip wenechar epwe toriir ewe kapas allim me repwe kúna álillisin ar repwe silei Jiowa iei chék atun mi chúen wor fansoun. Pwal och, lupwen upwele poputá le afalafal ngeni emén, ua tingor tipachem seni Kot pwe upwe tongeni achchúngú letipan. Nge ren chókkewe aua fen kúner, ua iótek pwe Jiowa epwe efeiéchú ám achocho le túmúnúúr.” Pwiich ei chinnap fefin a fen álisi chómmóng aramas le káé usun Jiowa. En mi chechchemeni pwal ekkóch pwiich chinnap ra tinikken le angang ngeni Jiowa seni pwisin letiper?​—Álleani Kölfel 110:3.

17. Met meefiom usun minne Jiowa epwe féri lón mwachkkan fán iten aramas me ei fénúfan?

¹⁷ Sipwe ikkiótek pwe letipen Jiowa epwe fis tori ewe fansoun i epwe amóeló chón koputan seni fénúfan. Iwe, ewe fénúfan epwe wililó ngeni eú paratis, me fite billion aramas repwe manawsefál. Jesus a erá pwe “epwe war ewe fansoun lupwen ekewe sotup meinisin repwe rong mwelian o towu seni peiaser.” (Joh. 5:28, 29) Anchangei watteen pwapwaach le etiwasefáli attongeach kewe mi fen máló! Kot “epwe talüpwasei chönün mas” seni wóón mesach meinisin. (Pwär. 21:4) Lap ngeni chókkewe repwe manawsefál, iir “aramas mi ngau,” rese mwo silei ewe enlet usun Jiowa me Jesus. Sipwe pwapwaiti ach asukuler usun letipen Kot pwe repwe tongeni kúna “manau esemüch.”​—Föf. 24:15; Joh. 17:3.

18. Met a kon lamot ngeni aramas?

¹⁸ Lupwen a war án Kot we Mwú, epwe epinaaló iten Kot we, me meinisin chón nóm láng me fénúfan repwe fel ngeni Jiowa fán tipeeú. Ewer, Kot epwe awora ngeni aramas ekkewe mettóch mi kon lamot ngeniir seni meinisin lupwen epwe pélúweni ekkewe úlúngát tingor lón án Jesus we iótek. Lón ewe lesen mwirin ei, sipwe pwóróus wóón pwal ekkewe mettóch mi lamot Jesus a áiti ngenikich ach sipwe iótek usun.