KAPITULU MODHA
Mulugu Bani?
1, 2. Mavuzo gani ankosetxa attu?
AIMA anokosaga mavuzo menjene. Masiki weyo wakule, iyene onokosavi nivuzo nina, ‘Sabwa yani?’ Txino weyo onokosa guru wi omwakule deretu, iyene onowuvuzavi, ‘Sabwaya jani?’
2 Masiki azombwe obe anddimuwa anokosa mavuzo. Ninokosa mavuzo sabwa ya elobo enfunihu oja, wabala obe ogula. Nihikaana mavuzo a makamaka a mwigumini mwehu vina dhilobo dha musogorho. Masiki nigonelaga ofanya dhowakula dha mavuzo aba, kanittiye otamela.
3. Attu enjene anubuwelela eni wi jorutxa ofanya dhowakula dha mavuzo amakamaka?
3 Koddi Bibilia ohikaana dhowakula dha mavuzo a makamaka ankosa iyo? Attu eena anoziwa wi Bibilia ohikaana, mbwenye anubuwela yawila dhowakuladha dhinorutxa ononelamowa. Awene anubuwela wi anamasunziha vamodha na asogorheli a relijiau banwodha wakulawa. Eena anokaana manyazo ologa wila kanziwa dhowakuladha. Kito weyo onoonamo dhavi?
4, 5. Mavuzo gani a makamaka ana weyo? Onfanyelela eni oveda dhowakuladha?
4 Txino weyo onofuna wakula mavuzo ninga aba: Ddikalele eni veneva? Txini enaddipadduwele ddigakwa? Mulugu oli dhavi? Namasunziha munddimuwa Yezu wahiloga: “Lobaní, munovahiwa; tamelaní, munofwanya; kopelaní, munowakeliwa.” (Mateu 7:7, 8) Kamutxelele otamela mpaka ofanya maakulo okuluveleya.
Gano 2:1-5) Maakuloya kanrutxa ononelamowa. Dhinsunziwe dhinele wuhagalaliha ovanene vina dhinele wuvaha njeedhelo naderetu musogorho. Ndoweni noone nivuzo ninakattamiha attu enjene.
5 Txibarene, akala weyo ‘onokalela ntidi otamela’, onele ofanya maakuloya mBibiliani. (MULUGU ONONITANAALA OBE ONONIDDA?
6. Attu enji anubuwelela eni wi Mulugu kantanaala goi yawa?
6 Attu enjene anoona ninga Mulugu kannitanaala. Awene anubuwela wi Mulugu konitanaalaga, elabo ejino egahisadduwa. Ninowoona koddo, ntxiga vina oyelega. Attu enjene anotabuwa, anobulela vina anokwa. Eena anubuwela, ‘akala Mulugu ononitanaala sabwaya jani kangomiha makattamiho otene?’
7. (a) Asogorheli a relijiau anattukulela dhavi attu wubuwela wila Mulugu ddwabure? (b) Ninrumelelani wila Mulugu kantota dhilobo dhabure?
7 Asogorheli a relijiau mudhidhi mwina anowattukulela attu wubuwela wila Mulugu ononidda. Egapadduwa ngovi, awene anloga wi efunelo ya Mulugu. Awene anologa vina wi Mulugu ddifunile wi dhipadduwe dhahene. Noona, animpwatteliha muladduya Mulugu. Mbwenye Bibilia onsunziha wila Mulugu txipo kankosa dhilobo dhabure. Tiago 1:13 ononaddela wila Mulugu kanimukosela muttu dhilobo dhabure. Apa vanloga: ‘Akala muttu onowehiwa, kaloge: ‘ddinowehiwa na Mulugu.’ Mwa dhilobo dhabure Mulugu kanimweha muttu, nne muttu kamwehe Mulugu.’ Ejo entapulela wi masiki Mulugu ahigomihaga dhilobo dhabure dhimpadduwa, iyene vina txipo kahiyo totela. (Kengesa Job 34:10-12.) Ndowe niladdanihe.
8, 9. Egakaleli eni yabure ompwatteliha Mulugu muladdu sabwa ya makattamiho ehu? Kaladdaniha.
Luka 15:11-13) Ninga babi oddu, Mulugu kaakoddihile attu osakula dila yabure. Mwadhahene, akala enopadduwa elobo yabure, ninofanyela wubuwela wi Mulugu kahiyo totela. Jabure ompwatteliha Mulugu muladduya.
8 Kamubuwele muzombwe onkala vatakulu na amambali aye. Babe onomukwela vaddiddi vina onomusunziha mukalelo wokosa masakulo aderetu. Agamala, muzombweya onompambiha babe vina ovenyavo vatakulu. Venevo oroma okosa dhilobo dhabure nanda okana makattamiho. Weyo ogahimpwatteliha babe muladdu sabwa ya omuttiya mwanaye ovenyavo vatakuluva? Nne-wene! (9 Mulugu ohikaana sabwa yaderetu ya ottiya dhilobo dhabure opadduwa. Kapitulu 11, weyo onele osunza enloga Bibilia mwaha wa esene. Mbwenye kakaana ebaribari yawila Mulugu ononikwela vina kahiyo totela ya makattamiho ehu. Txibarene, ddi iyene Bahi onwodha ogomiha makattamiho otene.—Izaiya 33:2.
10. Ninfanyelela eni ororomela wila Mulugu onela ogomiha obure wotene ontotiwa na attu?
10 Mulugu ddokoddela. (Izaiya 6:3) Dhetene dhinkosiye s’otxena, s’oyesa, vina saderetu. Noona ninofanyela omukuluvela. Attu kankuluveleya. Mudhidhi mwina awene anovirigana. Masiki attu anlamulela anetxa murima waderetu midhidhi dhinji kana guru ya ogomiha obure ontota attu. Kawo muttu ona ewodhelo ninga Mulugu. Iyene onowodha vina onele ogomiha obure wotene onkosa attu. Iyene onele ogomiha obure namukalakala.—Kengesa Masalmo 37:9-11.
ATTU AGATABUWAGA MULUGU ONIWAMO DHAVI?
11. Mulugu oniwamo dhavi nigatabuwaga?
11 Mulugu onoonamo dhavi mwaha wa esile dhimpadduwa mwilaboni vina ninamukuluvele dhavi? Bibilia onsunziha wila Mulugu ‘onokwela oligana.’ (Masalmo 37:28) Noona iyene onotanaala vaddiddi ejile eli yaderetu vina eli yabure. Iyene kanziveliwa wawoona attu atabuwaga. Bibilia onloga wila Mulugu ‘wahiwa opa mmirimani mwaye’ mudhidhi wadhaalile obure velaboni ya vati nsaka na mundduni. (Wita 6:5, 6) Mulugu kasadduwile. (Malakiya 3:6) Bibilia onloga wi Mulugu txibarene ononitanaala.—Kengesa 1 Pedro 5:7.
12, 13. (a) Ninkaanelani okwela na attu eena, kito niniwamo dhavi mwaha wa attu antabuwa mwilaboni? (b) Ninrumelelani wi Mulugu onela ogomiha makattamiho otene vamodha na ohiligana?
12 Bibilia onsunziha wila muttu okosiwe mu nladdanihoni na Mulugu. (Wita 1:26) Ejo entapulela wi iyene onnivaha mikalelo dhaderetu dholigana na dhaye. Akala weyo onokubanya attu aderetu agatabuwaga, ziwá wi Mulugu kanziveliwa wawoona attu atabuwaga! Ninziwa dhavi esidha?
13 Bibilia onnisunziha wi “Mulugu ddi okwela.” (1 Joau 4:8) Dhetedhene dhinkosa Mulugu onkosela okwela. Iyo ninokwela sabwani Mulugu onokwela. Kobuwela dhahi: Weyo kokana guru, ogahigomiha makattamiho na ohiligana mwilaboni? Txibarene weyo ogahikosa vowi onowakwela attu. Kito Mulugu? Iyene ohikana guru, vina vowi ononikwela, onele ogomiha makattamiho na ohiligana wotene. Okuluvele wi dhororomelihiwa dhotene dhilogiwe omaromo wa nivuru ntti dhinele okala ebaribari! Wila okuluvele dhororomelihiwa esi, weyo onofanyela oziwa dhilobo dhinji mwaha wa Mulugu.
MULUGU ONFUNA WI WEYO OMUZIWE
14. Nzina na Mulugu ttivi, nanda ninziwa dhavi wila ninofanyela olabihedha?
14 Akala weyo onfuna okale marho na muttu, txini egaromile weyo omwaddela? Nzina nawo. Nzina na Mulugu ttivi? Marelijiau menji anloga wi nzina naye ddi Nabuya obe Mulugu, mbwenye abo kahiyo mazina aye a txibarene. Aba mazina a nriho ninga “mwene” vina “prezidenti.” Mulugu ononaddela wi nzina naye ddi Yehova. Masalmo 83:18 onloga dhahi: “Aziwe wi nzina nenyu muli Nabuya [Yehova] ddi nyuwo bahi muli Namadhulu-dhulu mwilaboni mwetemwene.” Anamaleba Bibilia alabihedha nzina na Mulugu dila dhinjene. Yehova onfuna wi weyo oziwe nzina naye vina olabihedhe. Iyene ohuwaddela nzina naye, wi okale marho waye.
15. Nzina ntti Yehova, nintapulela eni?
15 Nzina ntti na Mulugu, Yehova, ninotapulela elobo yamakamaka vaddiddi. Nzina naye nintapulela wila Mulugu onowodha osorhiha *
nlibelo-nlibelovi ninkosa iyene vina onowodha wakwaniha yogana yaye. Kayiwo elobo enimbarela. Ddi iyene bahi ona nzina ntti Yehova.16, 17. Txini entapulela mazina aba a nriho (a) ”Wowodha-wodha”? (b) ‘Mwene wa mukalakala’? (c) ”Mpaddutxi”?
16 Ninga mwengeselihu Masalmo 83:18 enloga: “Nyuwo bahi muli Namadhulu-dhulu.” Ovuhulela 15:3 onloga dhahi: ‘Dhawira dhenyu dhinddimuwa, dhowumiha milomo, Yehova Mulugu wowodha-wodha. Dila dhenyu s’oligana vina s’ebaribari, Mwene wa mukalakala.’ Nzina ntti na nriho “Wowodha-wodha” nintapulela eni? Nintapulela wi kawo muttu wa guru ninga Yehova. Vina nzina ntti na nriho ‘Mwene wa mukalakala’ nintapulela wi ddi iyene bahi okalilewo. Masalmo 90:2 onloga dhahi: ‘Nyuwo muli Mulugu okala nʼokala-wene.’ Eji yotikiniha vaddiddi!
17 Ddi Yehova bahi oli Muttanddi. Ovuhulela 4:11 onloga dhahi: ‘Nyuwo Yehova Mulugu wehu muli mwinya, munofanyela ottittimihiwa, orihiwa, vowi mupaddutxa dhetedhene. Dhotene dhinokalawo n’ofuna wenyu.’ Ndde, oromana angelo odhulu, neneri, milima dhinunuwa mmirini na oba dhili mbara—dhotedhene esi muttanddiya ddi Yehova!
ENOWODHEYA OKALA MARHO WA YEHOVA?
18. Attu eena anubuwelela eni wi kinwodheya okala marho wa Mulugu? Kito Bibilia onloga eni mwaha wa ejuwene?
18 Attu eena agengesa mikalelo dhotikiniha dha Yehova, awene anowova vina anowubuwela: ‘Mulugu ddwa guru, ddwa makamaka vina oli wolapela na miyo, kito enowodheya oddibarela?’ Koddi jijuwene enfuna Mulugu wi nubuwelege? Nne. Yehova onofuna wi nimwaddamele. Bibilia onloga wi Mulugu ‘kali wolapelana wa muttu-muttu wa iyo.’ (Merelo 17:27) Mulugu onfuna wi weyo onfiyedhe sabwani iyene ohigana ‘wufiyedha.’—Tiago 4:8.
19. (a) Onawodhe dhavi okala marho wa Mulugu? (b) Mikalelo gani dha Yehova dhinuzivela?
19 Onawodhe dhavi okala marho wa Mulugu? Yezu wahiloga: “Egumiyá yamukala-kala jiji: ouziwani nyuwo Mulugu mmodha, webaribari; omuziwa vina Yezu Kristu omurumilenyu.” (Joau 17:3) Ogasunzagavi, onele omuziwa Yehova vina Yezu. Venevo weyo onofanya egumi yohimala. Ninga moladdaniha, nihisunza wi ‘Mulugu ddi okwela.’ (1 Joau 4:16) Iyene vina ohikaana mikalelo dhiina dhokoddela. Bibilia ononaddela wi Yehova, Mulugu ‘wa nttebwa, wa ttagaraga, ohimmaguvela oludduwa, vina wa ebaribari.’ (Obudduwa 34:6) Yehova ddwa deretu nanda oli ‘womala na wale wila alevelele.’ (Masalmo 86:5) Mulugu ddororomeleya, ddovilela. (2 Pedro 3:9; Ovuhulela 15:4) Ogamusunzagavi Bibilia, onele oziwa mikalelo dhokoddela dha Yehova.
20-22. (a) Ninawodhe dhavi onfiyedha Mulugu masiki nihimonaga? (b) Weyo onakose eni akala attu eena anowukoddiha omusunza Bibilia?
20 Onawodhe dhavi onfiyedha Mulugu masiki Joau 1:18; 4:24; 1 Timóteo 1:17) Ogengesaga sabwa ya Yehova mBibiliani, weyo onele omuziwa ninga muttu webaribari. (Masalmo 27:4; Roma 1:20) Ogasunzagavi mwaha wa Yehova, omukwela wawo onele winjiva vina onele okala wofiyedheya na iyene.
ohimonaga? (21 Weyo onele ononelamo wi Yehova ddi Babihu. (Mateu 6:9) Iyene ohinivaha egumi, vina onfuna wi nikaane egumi yaderetu. Jijene enkosa babi wokwela na mwanaye. (Masalmo 36:9) Mwebaribari, Bibilia onnisunziha mukalelo onawodhihu okala marho wa Mulugu. (Tiago 2:23) Kobuwela. Okala marho wa Muttanddi wa elabo yotene!
22 Attu eena anele ofuna wuttiyiha omusunza Bibilia. Awene anova wi onadhe osaddula relijiau yawo. Onarumeele ottiyihiwa omarho wawo na Yehova. Iyene marho wa deretu onfanyeliwe okaana.
23, 24. (a) Weyo onfanyelani okosaga mavuzo? (b) Txini enalogiwe kapitulu ejo endawo?
23 Ogamusunzaga Bibilia, podi okalawo dhilobo dhihinnonelamo weyo. Kukaane manyazo ovuza obe okumbirha nikamihedho. Yezu wahiloga wi ninofanyela oviyeviha ninga mwana. (Mateu 18:2-4) Ninoziwa wi aima anokosa mavuzo menji. Mulugu onfuna wila weyo ofanye dhowakuladha. Mwa omusunza Bibilia na mukalelo waderetu onele wukamihedha woona wi ejile ensunziwe ebaribari.—Kengesa Merelo 17:11.
24 Mukalelo wa deretu wa osunza modhela Yehova bwa omusunza Bibilia. Kapitulu ejo endawo ninele ologa ottiyana wa Bibilia na manivuru meena.
^ par. 15 Akala Bibilia wawo kana nzina na Yehova obe akala onofuna osunzavi entapulela nzina ntti, mukalelo onlogiwani, koona yowenjedha 1.