Skip to content

Skip to table of contents

KAPITULO 3

Wasakule Akwawo Mwa Abale Animukwela Mulugu

Wasakule Akwawo Mwa Abale Animukwela Mulugu

“Ogedda n’aziwetxi, onopura ononelamo wawa.”—GANO 13:20.

1-3. (a) Mowiwanana na nivuru na gano Gano 13:20 mazu aba ‘wedda na’ antapulela eni? (b) Ninfanyelela eni wasakula deretu akwehu?

WAHIROMAGA omoona mwana ang’anaga omentoni wa babe? Moligana na esponja, mwana onofofonya dhilobo dhetene dhinooniye na dhiniwa iyene. Agonuwa onoroma otagiha mikalelo dha babe ahifunaga. Ejo enonipadduwela iyo notene, mudhidhi mwinjene onkala iyo na attu ena, ninoroma otagiha mikalelo dhawa.

2 Nivuru na Gano 13:20 ninolaga wi: “Ogedda n’aziwetxi, onopura ononelamo wawa.” Ninsunzavo eni? Mazu aba ‘wedda na’ kahiyo ologavi bahi obe ogumana na muttu mudila. Entapulela okalaga mudhidhi mwinjene na muttu, sabwa yawi venevo vankala iyo mudhidhi mwinjene na muttu mwina ninoroma oziveliwana vina otagiha mikalelo dhaye.

3 Akwehu ahikaana ewodhelo ya onipakela merelo aderetu obe abure. Nivuru na Gano 13:20 ninowenjedhedha: “Ogavitaganyiha na avuti, onorava obure wawa.” Mazu aba “na,” na elogelo ya Ebraiko entapulela omaga mandano na muttu. (Gano 22:24; Anamathonga 14:20) Akala akwehu anomukwela Mulugu, awene enele onikamihedha okalavi ororomeleya na iyene. Wi niwodhe wasakula akwehu ana eziwelo, ninfuna nirome wona mukalelo anasakula Yehova akwaye.

AMARHO A MULUGU BANI?

4. Ekalele eni gari enddimuwa okala marho wa Mulugu? Yehova omwittanile eni Abramu ninga ‘mukwaye’?

4 Yehova Muttu wa ttima Welabo yotene, masiki agaalivi muttu wattima iyene ononiwoba wi nikale akwaye. Ntti nttittimiho nddimuwa. Mbwenye iyene onowasakula deretu akwaye. Yehova onasakula abale animukwela vina animuroromela. Abramu wannimuroromela venjene, wanivilibihedha okosa dhilobo dhamwagalaliha masiki ekalaga yorutxa. Nsaka dhahi wahifiyedha omperhekela mwaye Izaki ninga mukutto. Abramu wanroromela wi “Mulugu onowodha omvenyiha muthu okwile.” (Ahebreu 11:17-19; Wita 22:1, 2, 9-13) Eji ehimuttukulela Yehova ologa wi ddi ‘mukwaga.’—Izaiya 41:8; Tiago 2:21-23.

5. Yehova onawona dhavi abale aneddeyana na iyene?

5 Yehova onowavaha ttima akwaye. Elobo elitxi yamakamaka wa amarho a Mulugu ja okala attu aneddeyana na iyene. (Kengesa 2 Samuwel 22:26.) Ottiya okala attu aweddeyana awene vina anomwiwelela. Bibilia onloga wi Yehova marho wa attu ‘ororomeleya’ vina animwiwelela iyene. (Gano 3:32) Yehova onowakwela vaddiddi akwaye noona onowawoba wi avolowe “mba” mwaye, amwebedhegemo mudhidhi onfunani.—Masalmo 15:1-5.

6. Ninalagihe dhavi wi ninomukwela Yezu?

6 Yezu ohiloga wi: “Akala muthu onoddikwela, onovirihamo nzu naga, Babaga onomukwela.” (Joau 14:23) Wi nikale amarho a Yehova enofuneya vina omukwela mwanaye Yezu. Eji entapulela otagiha vina wiwelela malago a Yezu a olaleya miselu dhapama vina wakosa anamafwara. (Mateu 28:19, 20; Joau 14:15, 21) Sabwa yawi ninomukwela Yezu, ‘ninofwara ttarho dhaye.’ (1 Pedro 2:21) Yehova onohagalala venjene aganoonaga banigakosa esile dhinirumile Mwanaye.

7. Enfuneyela eni wi akwehu akale attu animukwela Mulugu?

7 Nihimala wona wi amarho a Yehova bororomeleya, anoweddeyana, anomwiwelela vina anomukwela Mwanaye. Akwehu ahikaana mikalelo dhinligana na esene? Enofuneya wi akwehu akale attu animutagiha Yezu vina anivilibihedha olaleya miselu dha Omwene wa Mulugu. Nigasakula akwehu ana mikalelo esi, anele onikamihedha okala attu aweddeyana na Yehova.

KASUNZA NA DHOTAGIHA DHA MBIBILIANI

8. Ninga munonela weyo omarho wa Ruti na Nowemi wali dhavi?

8 Bibilia onowaloga attu enjene akosile omarho waderetu ninga Ruti na nyezele Nowemi. Awene abaaliwe dhilabo dhottiyana na amambali ottiyana vina, ottiya ejo Nowemi wali munddimuwa vaddiddi ompitta Ruti. Awene ahandana vaddiddi sabwa yawi otene annimukwela Yehova. Nsaka navenyile Nowemi elabo ya Moabe eyelelaga owaniwe w’Izrayel, muwenyaye ‘Ruti wahimunlela wi adhowe vamodha.’ Ruti wahiloga wi: “Nlogo nenyu ninkala naga vina; Mulugu wenyu dwaga vina.” (Ruti 1:14, 16) Ruti wannimweddiha deretu mukwaye Nowemi. Mufiyelani w’Izrayel iyene wanlaba vaddiddi amukamihedhaga Nowemi. Nowemi wannimukwela vaddiddi Ruti noona waninvaha malago. Ruti wanvirihamo esile dhamwaddela nyezele, yopurelamoya jawi otene ahakela mareliho.—Ruti 3:6.

9. Elobo gani eddiginyile murima wawo na mandano a David na Jónata?

9 Jónata na David ahimaga omarho waweddeyana na Yehova. Jónata na David ahittiyana vyaka 30, munddimuwa wali Jónata. (1 Samuwel 17:33; 31:2; 2 Samuwel 5:4) Jónata agali muttaji wokala mwene wa Mwizrayel, mbwenye Yehova wamusakulile David wi iyene akale muttaji wolamulela. Muziwele Jónata kamukanele ntxiga. Ottiya ejo, wahikosa guru enddimuwa wi amukamihedhe David. Motagiha, nsaka nali egumi ya David vangovini, Jónata wahimukamihedha wi ‘amukuluvele Yehova.’ Iyene wahika egumi yaye vangovini wi amukamihedhe David. (1 Samuwel 23:16, 17) David vina wali marho waweddeyana, iyene wahigana omukamihedha Jónata nanda wahakwanihedha yolibela yaye masiki mukwayeya bamalile okwa.—1 Samuwel 18:1; 20:15-17, 30-34; 2 Samuwel 9:1-7.

10. Owodhile osunzavo eni na omarho wa azombwe araru a Ahebreu?

10 Koona yotagiha yina ya azombwe araru a elabo ya Ahebreu. Sídrak, Mizak na Abdenago ali amarho atxedheliwe o Babilónia ayimene. Wenewale wattiyiwani ahilapelana na amudhawa, mbwenye ahikamihedhana mwakalelani ofiyedha okala attu ororomeleya na Yehova. Munuwelani, nroromelo nawa nahehiwa, sabwani Mwene Nabukodonosor wahilamula wi awene eebedhe engamuttu ya nddarhama. Oraru ahiloga na mwene wi ‘iyo kaninawebedha amilugu osasanyiwa.’ Azombwe abale araru ahidhowavi amuroromelaga Yehova.—Daniyel 1:1-17; 3:12, 16-28.

11. Paulo na Timóteo awodhile dhavi omaga omarho?

11 Paulo mmuziweliye Timóteo, iyene wahoona wi Timóteo wannimukwela Yehova vina wanzuzumela okamihedha mmulogoni. Noona Paulo wahimushagiha wi akamihedhege abali a milogo dhinjene. (Merelo 16:1-8; 17:10-14) Timóteo wanivilibihedha venjene okamihedha mabasa a Yehova noona Paulo aloga wi: “Kaddinna mwina oniwanana na miyo ninga iyene.” Paulo wahikaana ebaribari wi Timóteo wanaweeddiha deretu abali. Mudhidhi walaani vamodha, awene ahimaga mandano ofiyedhana.—Filipi 2:20-22; 1 Korinto 4:17.

NASAKULE DHAVI AKWEHU ADERETU?

12, 13. (a) Enfuneyela eni okala txenjewa nigafunaga okosa omarho mmulogoni? (b) Murumiwi Paulo ologele eni malago a 1 Korinto 15:33?

12 Mmulogoni ahikalamo abali na arogora ottiyana-ttiyana anwodha onikamihedha olibiha nroromelo nehu, enagu aswa oku enagu aromile wale omulabela Yehova. (Kengesa Roma 1:11, 12.) Mbwenye enofuneya okala txenjewa nigafunaga wasakula akwehu masiki mmulogoni. Sabwaya? Notene ninoziwa wi misapo dha milima dhinottukula mudhidhi wi dhitwe. Eji enonisunziha wi enofuneya mudhidhi wi muttu awodhe omaga mandano oliba na Yehova. Noona, enofuneya ovilela vina wakwela attu ena. Enofuneya vina wasakula deretu akwehu.—Roma 14:1; 15:1; Ahebreu 5:12–6:3.

13 Dila dhina mmulogoni munokala makattamiho, akala ejo enopadduwa enofuneya okala txenjewa. Motagiha, txino mbali mmodha onokosa dhilobo dhinloga Bibilia wi sabure. Obe akala ahikalamo attu anloga-bure ahinziveliwa na masasanyedho a mmulogoni. Egapadduwa dhawene kanizuzume, nsaka na mundduni dhilobo ninga esi dhanpadduwa mmulogoni. Murumiwi Paulo wahifiyedha wakokomeza Akristu wi: “Kamurumele opeliwa malago: Wandana wabure onononga meddelo apama.” (1 Korinto 15:12, 33) Ottiya ejo, Paulo ohimulaga vina Timóteo wi asakule deretu amarho aye. Iyo vina masaka abano enofuneya wi nifare malago akaane.—Kengesa 2 Timóteo 2:20-22.

14. Yotagiha gani enoniha wi enofuneya wasakula deretu akwehu?

14 Enofuneya obarela mandano ehu na Yehova. Eji elobo yamakamaka enfwanyela iyo okosa. Ninorabela oroma okosa mandano na muttu agatotile ogwaddeya wa mandano ehu na Yehova. Iyo ninoziwa wi nigabwiniha esponja nvinagirini, ottiya mmanjeni ottorhora, esponjaya enfofonya vinagiri ottiya manje ottorhora, yakakene enopadduwa akala ninowasakula akwehu ana meddelo abure, awene anele oniraviha meddelo abure ottiya aderetu. Noona enofuneya wasakula deretu abale anfuna okala akwehu.—1 Korinto 5:6; 2 Tesalónika 3:6, 7, 14.

Jowodheya wafwanya akwawo aderetu animukwela Mulugu

15. Weyo onawodhe dhavi okosa mandano aderetu mmulogoni?

15 Mmulogoni, weyo onele wafwanyamo akwawo animukwela Yehova. (Masalmo 133:1) Ogaasakulaga, kuwatamelege bahi abale anligana na weyo obe anziveliwa na esile dhinziveliwa weyo. Kudduwale wi Jónata wali munddimuwa ompitta David vina Ruti wali muzombwe mowiwanana na yunuwelo ya Nowemi. Ninfuniwana wi ‘nakwelege abalihu ali elabo yotene.’ (2 Korinto 6:13; Kengesa 1 Pedro 2:17.) Akala weyo onomutagiha Yehova attu ena anele otikina mikalelo dhawo nanda anele wufiyedha wi okale marho wawa.

VAGAKALA OHIWANANA OBE MAKATTAMIHO

16, 17. Akala mbalihu ononinyimula, elobo gani ehinfwanyelihu ottiya?

16 Mulogo oli ninga murala, muhikala attu ana monelo vina mikalelo dhottiyana mwa esile dhinkosani. Ninosunzihana muttu na mukwaye. Ononamo dhavi kowiliwa dhubuwelo dha attu etene dhali dholigana? Okalawo kigali elobo yoziva. Mbwenye dila dhina ottiyana oku onotota maguddulano, dila dhina abali na arogora anofiyedhaohiwanana vina onyaguleya mukalelani. (Gano 12:18) Makattamiho ninga aba agapadduwa, ninele ottiya otugumana?

17 Masiki mbali mwina aninyimule kaninattiye otugumana. Sabwa yawi kahiye Yehova oninyimulile. Iyene ohinivaha egumi na dhilobo dhina dhinkamihedha okalawo wehu. Yehova onofwanyela otonyihedhiwa okwela webaribari. (Ovuhulela 4:11) Ottiya ejo, mulogo nvaho wa Mulugu onkamihedha owarala wa nroromelo nehu. (Ahebreu 13:17) Kaninfwanyela onyanyala odhowa omatugumanoni sabwa yawi muttu mwina onikosela dhohinizivela.—Kengesa Masalmo 119:165.

18. (a) Mukalelo gani onwodha oniwananiha na akwehu? (b) Ninfwanyelela eni walevelela akwehu?

18 Iyo ninowakwela abali otene noona ninfuna naweddihege na oderetu. Yehova kanatamela attu oligana iyo vina nihatamele attu oligana. (Gano 17:9; 1 Pedro 4:8) Iyo notene nili attegi ninovirigana dila dhinjene, okwela onele onikamihedha ‘ovilelana muttu na mukwaye.’ (Kolosi 3:13) Okwela onele onikamihedha wogolela makani ba makani ahinatti ottabwa. Ebaribari wi akala muttu ononiliga, ninosilidhiwa momaguva. Mbwenye okala wosilidhiwene kunkamihedha. Enofuneya olevelela, nigakosa dhawene ninofwanya okurumuwa, vina mmulogoni munokala wiwanana, wandana wehu na Yehova onoliba.—Mateu 6:14, 15; Luka 17:3, 4; Roma 14:19.

AKALA MUTTU ONOBURUTXIWA MMULOGONI

19. Elobo gani ennittukulela ogwadda mandano na muttu wa mmulogoni?

19 Muttu-muttu wa vamuralani onofwanyela okosa mpaddi waye ondana wagalala. Kobuwela akala muttu mmodha onokala vuru-vuru nanda anamudhi ena avilibihedhaga omukamihedha oku iyene ahifunaga. Yakakene jimpadduwa mmulogoni. Munokala attu ansakula okosa dhilobo dhinimusilidha Yehava, muttu ninga odduwene onowatabutxa abali. Iyene kanrumela nikamihedho vina merelo aye anowoniha wi kanfuna okosa epaddi ya mulogo. Txino iyene ohisakula onyanyala mulogo atamelaga oburutxiwa mmulogonimwa. Egapadduwa dhawene Bibilia onloga wi: ‘Mmwigare mmulogoni mwenyu.’ (Kengesa 1 Korinto 5:11-13; 2 Joau 9-11) Eji elobo yorutxa akala muttuya wali mukwehu obe mwanamudhi. Mbwenye enofuneya weddeyena na Yehova opitta weddeyana na attu.—Koona epaddi Ononelemo Deretu 8.

20, 21. (a) Oburutxiwa mmulogoni ekalele eni mukalelo wa otonyihedha okwela wa Mulugu? (b) Wasakula akwehu ofanyelela ekalele eni elobo yamakamaka?

20 Oburutxiwa wa muttu mmulogoni ezinddiyelo ya okwela wa Yehova. Onobarela mulogo mwa muttu onkodda weddihiwa na malago a Yehova. (1 Korinto 5:7; Ahebreu 12:15, 16) Enonikamihedha vina otonyihedha omuriha Yehova na nzina naye vina malago aye. (1 Pedro 1:15, 16) Ottiya ejo, enotonyihedha wi ninomukwela muttuya. Enoziweya wi oburutxiwa mmulogoni onopa. Mbwenye enomukamihedha muttuya wona wi dhikosiliye kadhikalile. Enomukamihedha okosa masadduwo. Attu enjene aburutxiwe mmulogoni wale, mwiyelelani ahakeliwa na oderetu.—Ahebreu 12:11.

21 Ninga mumaleli iyo wona, akwehu ahikaana ewodhelo ya oniraviha merelo apama obe abure. Noona, elobo yamakamaka wasakula deretu abale anfuna okala akwehu. Nigasakula akwehu mwa abale animukwela Yehova, ninele wafwanya amarho aderetu ananikamihedhe odhowagavi banigamulabela Yehova.