Skip to content

Skip to table of contents

KAPITULU 15

Kafanya wagalala Mabasa Awo Manddimuwa

Kafanya wagalala Mabasa Awo Manddimuwa

‘Kadda muthu onofanyeela ojavo dha mabasa manddimuwa a mada aye.’​—KOHELÉT 3:13.

1-3. (a) Athu enjene aniwamo dhavi mabasa awa? (b) Moonelo gani wa mabasa onlibiha Bibilia, nanda mavuzo gani anfunihu opepesa mu kapituluni eji?

MWA athu enjene a mwilaboni ya ovanene, mabasa kayo elobo enjanivo. Olabaga mawora menjene omabasani abene ahinjanivo, kanziveliwa odhowa olaba kadda siku. Ki abale ana ekalelo eji awodhe dhavi olibihiwa wila eeke ntanaalo mmabasani awa​—wila ajegevo mabasa awa?

2 Bibilia onowaraliha moonelo wofanyeela wa mabasa manddimuwa. Onloga wila olaba na dhodhavodha aba mareeliho. Salomau ohileba: “Vano [muthu] oja, omwa, ojavo dha mabasa a mada aye si mivaho dha Mulugu.” (Kohelét 3:13) Yehova, oddwene onnikwela vina onfuna onivaha eli yaderetu mudhidhi wotene, onfuna wila nihagalalege, mmabasani ehu vina wila nijevo dhodhavo dha mabasa ehu. Wila nikalevi mu okwelani mwaye, ninofanyeela okalagawo mowiwanana na moonelo waye vamodha na magano aye mowiwanana na mabasa.​—Kengesa Kohelét 2:24; 5:18.

3 Mu kapituluni eji, ninela osekeserha mavuzo manai: Niwodhe dhavi ojavo mabasa ehu manddimuwa? Mabasa gani ahinfanyeela olabiwa na Akristu a ebaribari? Niwodhe dhavi opimelela ganyo na mabasa a omuyani? Nanda mabasa gani a makamaka vaddiddi anfanyeelihu okosaga? Noona, voroma, ndoweni nipepese yotagiha ya anamalaba eeli anddimuwa a wirimu​—Yehova Mulugu na Yezu Kristu.

NAMALABA MUNDDIMUWA NA MESIRHI WA MABASA

4, 5. Bibilia onlagiha dhavi yawila Yehova namalaba wobaala misapo?

4 Yehova ddili Namalaba Munddimuwa. Wita 1:1 onologa: “Omaromelo Mulugu opaddutxa elabo yodhulu na ya vati.” Mulugu mupuliheliye mabasa aye a opaddutxa owiwanana na elabo ya vati, iyene wahiloga yodhavoya “bapama-wene.” (Wita 1:31) Na mazu mena, iyene wahiziveliwa vaddiddi na mabasa aye otene a velaboni ya vati. Yehova, ‘Mulugu wosanzaya’ mohaganyedha wahoonamo oziveliwa onddimuwa okala namalaba wobaala misapo.​—1 Timóteo 1:11NM.

5 Mulugu wehu wolaba txipo kanathiyaga olaba. Wale vaddiddi bamalile othandda elabo ya vati na dhotene dhilimo, Yezu ohiloga: “Babaga onothidda mabasa masiku otene.” (Joau 5:17) Baba onkosaga eni? Ovenya wumburoni wa wirimu, iyene onoweeddihavi vina onotanaalavi nlogo na athu. Iyene ohipaddutxa ‘yothanddiwa eswa,’ Akristu obaaliwa omuyani abene analamulele musogorho na Yezu odhulu. (2 Korinto 5:17) Iyene onolabagavi wila akwanihedhe efunelo yaye ya athu​—yawila abale animukwela agumele egumi ya mukalakala mwilaboni eswa. (Roma 6:23) Txino Yehova ohiziveliwa na dhodhavo dha mabasa aba. Athu matxikwi na matxikwi ahakulela muselu wa Omwene, akukusiwaga na Mulugu vina asasanyedhaga egumi yawa wila akalevi mu okwelani mwaye.​—Joau 6:44.

6, 7. Mabasa gani menjene manddimuwa anna Yezu?

6 Yezu ohimetxa mweeddelo waderetu wa olabaga vaddiddi. Ahinathi odha velaboni ya vati wila akalegewo ninga muthu, iyene wahilaba ninga ‘mesirhi wa mabasa’ mwa othandda dhilobo dhotene ‘odhulu vina velaboni ya vati.’ (Gano dh’olelana 8:22-31; Kolosi 1:15-17) Bali velaboni ya vati, Yezu wahidhowavi akalaga namalaba wa guru. Wale vaddiddi mwigumini, wahisunza mabasa a omaga, aziweyaga ninga “namasema.” * (Marko 6:3) Mabasa aba antaganyiheya na olaba vaddiddi vina na thotho dhothiyana-thiyana​—makamaka nihinathi nsaka na makina oosemana, dhipano dha muloja, vina dhipano dha letriku. Onowubuwela Yezu mwinyene adhowaga otamela pingirhizi​—txino afiyedhaga ogwiha miri atxetxeretxaga pingirhizi wila adhowena okule walabiye? Onomutanaalela amagaga numba​—asemaga vina atomeyaga parhu, asemaga misuwo, mpaka osema dhitagano dhiina dha miri? Mohaganyedha Yezu wanziwa mwinyene oziva onda mwa mabasa manddimuwa ankosiwa na thotho.

7 Yezu wali namalaba wa guru asorihaga mabasa aye a olaleya. Mwari mwa vyaka tharu na jiddiga, iyene wahidhaaleliwa mabasa vaddiddi na mabasa aba otene a makamaka. Afunaga wafiyedha athu enjene vaddiddi, kanonga mudhidhi, wanvenya membesene alabaga mpaka mathiyu. (Luka 21:37, 38; Joau 3:2) Wankosa oleddo adhowaga “muthethe-muthethe, murudda-murudda, alaleyagamo muthaka wapama wa omwene wa Mulugu.” (Luka 8:1) Txibarene Yezu wahifiyedha makilometuru mazana menjene, akosaga oleddo na myeddo mu dila dha mbwebwe athukulelaga athu muthaka wapama.

8, 9. Yezu wana dhavi wagalala na mabasa aye manddimuwa?

8 Ki Yezu wanjavo mabasa aye manddimuwa mmabasani a olaleya? Indde! Iyene wahipopa beu dha ebaribari ya Omwene, athiyaga mindda esene dhamalile withwa dhijeedhelaga osinangiwa. Okosa mabasa a Mulugu waninvaha Yezu guru na muthiddeeleyo obulene wafiyedhiye okooddana dhoja sabwa ya otamela opuliha mabasa a Mulugu. (Joau 4:31-38) Katanaalela txino oziveliwa wanniyena bali omagomo wa mabasa aye a olaleya wahikaana sabwa yaderetu ya ologa na Babi waye: “Miyo ddiuthithimihani vati apano, ddipulihaga mabasa addivahilenyu.”​—Joau 17:4.

9 Txibarene Yehova na Yezu bali dhotagiha dhawale vaddiddi dha athu anjavo mabasa awa manddimuwa. Omukwela wehu Yehova ononithukulela ‘otamela othukula mweeddelo wa Mulugu.’ (Éfeso 5:1) Omukwela wehu Yezu ononilibihedha ‘ofwara mvirileye.’ (1 Pedro 2:21) Dhaene ovanene ndoweni nipepese mukalelo onakanihu na mabasa ehu manddimuwa.

MUKALELO ONAKAANIHU WAGALALA NA MABASA EHU MANDDIMUWA

Olabihedhaga magano a Bibilia podi wukamiha ojavo mabasa awo manddimuwa

10, 11. Txini enwodha onikamiha okaana mubuwelo wofanyeela na ganyo?

10 Ganyo ehikaana mburoya mwigumini ya Akristu a ebaribari. Ninfuna nikaane muna ohagalala mmabasani ehu, mbwenye okaana ganyo ejene ehinizivela podi okala nikathamiho nddimuwa. Enwodheya dhavi ojavo mabasa ehu manddimuwa mutxiddo mwa mikalelo esi?

11 Modheela okaana ekalelo yofanyeela. Kaninwodha osaddula mudhidhi wotene mikalelo dhehu, mbwenye iyo podi osaddula mubuwelo wehu. Otanaalela moonelo wa Mulugu podi onikamiha okaana mweeddelo waderetu na mabasa. Motagiha, akala oli musorho wa murala, katanaalela yawila ganyo yawo, peno evevuwilevi, enowuwodhiha osapela dhofuna dha murala wawo. Dhaene wasapela amudhi awo kayo elobo eñgono vamentoni va Mulugu. Nzu naye ninloga wila oddule ohinsapela murala waye, “otakala murima opitha ole ohineddana magano a Mulugu.” (1 Timóteo 5:8) Oziwaga yawila ganyo yawo ji dila ya ogumelana ejile eli yofuneya​—yuwodhihaga osorihana nibasa nuvahile Mulugu​—podi wukamiha ofanya mmabasani mwawo muddidda wa osorihana vina txino efunelo ehina anamalaba akwawo.

12. Enthuva dhavi okala namalaba wa guru vina wa murima wororomeleya oganyoni?

12 Modheela olabaga na guru vina okaana murima wororomeleya. Olabaga na guru vina oziwa mukalelo wa okosa mabasa ehu deretu podi onireeliha. Anamalaba na guru a thotho wili-wili banvahiwetxa thima na apatarau awa. (Gano dh’olelana 12:24; 22:29) Ninga Akristu a ebaribari, ninofanyeela vina okala anamalaba a murima wororomeleya​—nikooddaga omwiyela patarau kobiri, dhitagano, obe mudhidhi. (Éfeso 4:28) Ninga mumalelihu woona mu kapituluni evirile, okaana murima wororomeleya onothuviwa. Namalaba onziweyana murima wororomeleya ddinroromeliwetxa. Nanda peno akala patarau wehu onowoona yotagiha yehu ninga namalaba wa guru obe kanoona, ninela ohagalala okaana ‘murima wohisumuleleya’ vina niziwaga yawila ninimuhagalaliha Mulugu onimukwelihu.​—Ahebreu 13:18; Kolosi 3:22-24.

13. Yotagiha yehu yaderetu oganyoni podi okaana dhodhavo gani?

13 Modheela oziwa wila mweeddelo wehu podi omuthithimiha Mulugu. Nigakaanavi mweeddelo wokaletxa wa Okristu omabasani wehu, txibarene athu ena anela ozinddiyela ejiya. Na yodhavo gani? Txibarene iyo podi ‘othithimiha masunziho a Mulugu Mvulumutxi wehu.’ (Tito 2:9, 10) Indde, mweeddelo wehu waderetu vaddiddi podi wakosiha athu ena woona okoddela wa mukalelo wehu wa webedha, wazivelaga vaddiddi. Kobuwela mukalelo ogewilewe kowiliwa namalaba mukwawo ohirumeela ebaribari ya Bibilia sabwa ya yotagiha yawo yaderetu oganyoni! Ya makamakaya vaddiddi koona eji: Txini egathuvile vaddiddi opitha oziwa wila yotagiha yawo yaderetu enomuthithimiha Yehova nanda enohagalaliha murima waye?​—Kengesa Gano dh’olelana 27:11; 1 Pedro 2:12.

NIKALE A ZELU NIGASAKULAGA GANYO

14-16. Nigagumana na mwaha wa osakula ganyo, mavuzo gani a makamaka anfanyeelihu osekeserha?

14 Bibilia kamperheka dhitagano dha ganyo gani enrumeeliwa vina ejile ehinrumeeliwa. Eji kintapulela wila ninrumeela ganyo ganyovi peno ganyoya entaganyiheya na elobo gani. Malebo podi onikamiha osakula mabasa ambaala misapo a murima wororomeleya abene animuhagalaliha Mulugu oku nikooddaga ganyo egaamusilidhile iyene. (Gano dh’olelana 2:6) Nigagumanaga na mwaha wa osakula ganyo, ohikala mavuzo meeli a makamaka wila nisekeserhe.

15 Okosaga mabasa aba onokoniwa Mbibiliani? Nzu na Mulugu ninokona wiya, othambi vina wasema amulugu. (Obudduwa 20:4; Merelo 15:29; Éfeso 4:28; Ovuhulela 21:8) Ninokoodda ganyo yotene ennifunana okosa dhilobo esi. Omukwela wehu Yehova txipo kuganithiyile orumeela ganyo ejene entaganyiheya na merelo anlupa malamulo a Mulugu.​—Kengesa 1 Joau 5:3.

16 Okosa mabasa aba ogahinivaha muladdu obe okokomeza merelo abure? Koona yotagiha modha. Olabaga ninga namakela aleddo eji kayo ganyo yabure. Ki kowiliwa Mukristu ohivahiwa ganyo eji mu sipitale munrayiliwa yari? Txibarene, mabasa athomeliwiye kaganfunilena okamihedha kakamwe orayiliha yari. Na dhaenevi, mabasa ankositxiye wenewale kagakamihile mabasa a sipitale ejene ekaleliwo okosa mabasa a orayila yari​—mweeddelo obwene onvaanya Nzu na Mulugu? (Obudduwa 21:22-24) Ninga aliba omukwela Yehova, kaninfuna wiwananihiwa kakamwe na merelo anvaanya malebo.

17. (a) Dhilobo gani dhinfanyeelihu opima nigasakulaga ganyo? (Koona kaxa “ Ddinofanyeela Orumeela Ganyo Eji??”) (b) Txino mubuwelo wehu onnikamiha dhavi okosa dhosakula esene dhinimuhagalaliha Mulugu?

17 Mavuzo menjene a ganyo podi osasanyedhiwa modheela opepesaga deretu dhowakula dha mavuzo aba meeli a makamaka akosiwe va ddimani 15 na 16. Vina, ohikala dhilobo dhiina dhinfanyeelihu opima nigasakulaga ganyo. * Kaninjeedhela wila gatha ya mudhari wamalago yimetxe magano abene anakwanihedhe dhilobo dhotene txino dhintatamuwa. Paveneva vanfuniwehuna zelu. Ninga musunzelihu va Kapituluni 2, ninofanyeela osunziha mubuwelo wehu modheela osunzaga mukalelo wa othiddihedha mabasa Nzu na Mulugu mwigumini yehu ya siku na siku. Na ‘mobuwelo wehu wononelamo’ omalile osunzihiwa ‘sabwa ya olabihedhaga,’ mubuwelo wehu podi onikamihana dhosakula dhinimuhagalaliha Mulugu vina dhinniwodhiha okalavi mu okwelani mwaye.​—Ahebreu 5:14NM.

KAKAANA MWEEDDELO WOPIMELELEYA NA MABASA

18. Ekaleli eni yorutxa ovipimelela mpaddi wa omuyani?

18 Ovipimelela mpaddi wa omuyani onorutxa ‘mmasakani aba oomariha’ na ‘dhowopihadha.’ (2 Timóteo 3:1) Ofanya ganyo vina okaanavi ganyoya podi orutxa vaddiddi. Ninga Akristu a ebaribari, ninoziwa ofuneya wa olabaga vaddiddi wila nisapele murala wehu. Mbwenye nigahikale pasope, odidela wa oganyoni obe mubuwelo wovirigana wa mazanga ogahiwodha ovolowela epaddi yehu ya omuyani. (1 Timóteo 6:9, 10) Ndoweni noone mukalelo onfanyeelihu ovipimelelaga, nikaga ebaribari ya esile dhili “dhofwanyelela.”​—Filipi 1:10.

19. Ninfanyeelela eni omukuluvela Yehova kakamwe, nanda nikuluvelo nthi ninnikamiha orabela eni?

19 Kamukuluvele Yehova kakamwe. (Kengesa Gano dh’olelana 3:5, 6.) Iyene kanfanyeela nikuluvelo nthi? Vadhulu va dhotene, iyene ononitanaala. (1 Pedro 5:7) Iyene onoziwa deretu ejile eyelegelihu opitha iyo nanya, nanda onowodha onisapela. (Masalmo 37:25) Dhaene ninokosa deretu ovuruwana Nzu naye niganubutxedhaga: “Kamujiwe murima na muhaku. Ziveliwanina dhinnenyu, vowi Mulugu wene okala waye óloga dhahi mbíbliani: ‘Miyo kaddinauthiye weka, kaddinaunyanyale.’” (Ahebreu 13:5) Adhari enjene a mudhidhi wotene anokosela onamoona ewodhelo ya Mulugu osapela dhofuna dha egumi. Nigakuluvela kakamwe yawila Yehova onela onitanaala, ninela orabela ozuzumeletxa osapela murala wehu. (Mateu 6:25-32) Kaninarumeele ganyo onitotela opwaza mabasa a omuyani ninga olaleya muthaka wapama vina odhowaga o matugumanoni.​—Mateu 24:14; Ahebreu 10:24, 25.

20. Ofwasiha ninto ontapulela eni, nanda okaanevi dhavi moonelo obu?

20 Kafwasiha ninto. (Kengesa Mateu 6:22, 23.) Okaana ninto nofwasa ontapulela okoodda orutxiha okalawo wehu. Ninto nofwasa na Mukristu ninnyaalela efunelo modha​—okosa efunelo ya Mulugu. Ninto nehu niganyaalihiwa deretu, kaninazuzumele otamela ganyo ya kobiri gwe vina okalawo na onyabi vaddiddi. Vina kaninathiddiwe na otameletxagavi dhilobo dhiswa vina dhaderetu vaddiddi esene dhigathukuleliwehu ororomela na aliba olaleya marhondda wila ninofuna esidha wila nikale oosanzaya. Owodhe dhavi ofwasiha ninto? Karabela ovilemeliha mangau oohifuneya. Kudhaalihe egumi yawo na mazanga abene anja mudhidhi vina antota mabasa menjene. Kavuruwana nlago na Bibilia na ohagalala na “yoja na yowabala.” (1 Timóteo 6:8) Katamela okoodda orutxiha okalawo wawo mpaka apale vanwodhiwe.

21. Dhilobo gani dhinfanyeelihu wika vamburoni voroma, nanda txini enfanyeela odha vamburoni voroma mwigumini mwehu?

21 Keeka dhilobo dha omuyani vamburoni voroma, nanda kawararela esidha. Vowila ninna mudhidhi muñgonovi mwigumini yehu ya kadda siku, ninofanyeela okaana dhilobo dhinikihu vamburoni voroma. Nigahikose ejene, dhilobo dhihinnetxa thima dhinela onijela mudhidhi wofuneya vaddiddi, dhikuneelaga dhilobo dha makamaka vaddiddi. Txini enfanyeela odha vamburoni voroma mwigumini mwehu? Athu enjene a mwilaboni aniketxa vamburoni voroma osunza vaddiddi wila akaane ganyo dhoranjuliha vaddiddi mwilaboni. Txibarene Yezu, wahalibiha anamafara aye ‘otamela voroma Omwene wa Mulugu.’ (Mateu 6:33) Indde, ninga Akristu a ebaribari, ninika vamburoni voroma Omwene wa Mulugu mwigumini mwehu. Mukalelo wehu wa okalawo​—osakula onkosihu, dhinfunehu ofanya, vina mabasa anwararelihu​—anofanyeela olagihagavi wila dhofuna dha Omwene vina efunelo ya Mulugu sa makamaka wa iyo opitha dhozuzumela dha mwilaboni.

KALABAGA VADDIDDI MMABASANI A OLALEYA

Iyo podi olagiha wila ninomukwela Yehova modheela wika mabasa a olaleyaga vamburoni voroma mwigumini mwehu

22, 23. (a) Bavi ali mabasa a makamaka a Akristu a ebaribari, nanda nilagihe dhavi yawila mabasa aba ba makamaka wa iyo? (Koona kaxa “ Osakula Waga Ohiddithukulela Okaana Egumi Yohagalala Vina Yoziveliwa.”) (b) Osakula wawo kuvi mowiwanana na ganyo?

22 Niziwaga wila ninkalawo kakamwe mu nsaka na omagomo, ninofwaseyelavi mabasa a makamaka a Akristu a ebaribari​—olaleyaga vina wakosaga anamasunza. (Mateu 24:14; 28:19, 20) Ninga Yotagiha yehu, Yezu, ninfuna nikaanetxe mabasa aba anfuna ovuna dhigumi. Niwodhe dhavi olagiha yawila mabasa aba bofuneya wa iyo? Enjiya mwa nlogo na Mulugu anoviperheka mmabasani a olaleya na murima wotene ninga anamalaleya a mmulogoni. Athu ena ahisasanyedha dhilobo dhawa wila alabege ninga apionero obe amisionario. Aziwaga ofuneya wa dhilobo dha omuyani, amambali enjene ahalibiha ana awa ovolowa mmabasani a mudhidhi wotene. Anamalaleya Omwene a guru anojavo mabasa awa manddimuwa mu olaleyani? Txibarene anojavo! Omulaba Yehova na murima wotene ji dila ya ebaribari ya egumi yohagalala, oziveliwa vina ya mareeliho oohengeseya.​—Kengesa Gano dh’olelana 10:22.

23 Enji mwa iyo ninolabihedha mawora menjene oganyoni wila nisapele murala wehu. Kobuwela wila Yehova onfuna wila nijevo mabasa ehu manddimuwa. Nigewananiha merelo na meeddelo ehu na moonelo waye vamodha na maganoya, ninela ohagalala na mabasa ehu. Noona, ndoweni nisakule txipo nihithiye ganyo onizuzumiha mmabasani ehu a makamaka​—mabasa a olaleya muthaka wapama wa Omwene wa Mulugu. Modheela wikaga vamburoni voroma mabasa ehu mwigumini, ninolagiha wila ninomukwela Yehova na dhaene banikalavi mu okwelani mwaye.

^ par. 6 Nzu na Egrego nitapuleliwe “namasema” ninologiwa okala nzu “ninfiyedha mabasa otene a olabana miri peno akala walaba na numba obe osema mipaddo, meza obe elobo elobovi ya dhitagano dha miri.”

^ par. 17 Wila osekeserhe dhitagano dhiina dha ebaribari ya ganyo koona A Sentinela, na 15 ya Abril 1999, makuku 28-30, vina 15 ya Janeiro 1983, nikuku 27.