Skip to content

Skip to table of contents

KAPITULU 1

‘Omukwela Mulugu ontapulela eji’

‘Omukwela Mulugu ontapulela eji’

“Omukwela Mulugu, kuloga ovirihamo malamulo aye. Malamuloyá kanlémela.”​—1 JOAU 5:3.

1, 2. Txini enuthukulela omukwela Yehova Mulugu?

WEYO onomukwela Mulugu? Akala ohimala operheka egumi yawo vamentoni va Yehova Mulugu, txibarene wakula wawo kuloga indde na owarala, nanda eji enofanyeela! Omukwela Yehova eji elobo yobaaliwana. Omukwela wehu Mulugu txibarene oku wakulela onikwela waye. Bibilia onloga dhahi: “Iyo ninomukwela Mulugu, vowi ddi iyene oromile onikwela.”​—1 Joau 4:19.

2 Yehova ohimala othukula tharho yoroma ya onikwela. Iyene ohinivaha murala wokoddela velaboni ya vati. Iyene onosasanyedha dhoyelegela dhehu dha omaningoni. (Mateu 5:43-48) Yamakamakaya vaddiddi, iyene onosasanyedha dhoyelegela dhehu dha omuyani. Ohinivaha Nzu naye Bibilia. Wenjedhedhavo ejene, iyene ononiwobelela olobela vamentoni vaye nanda ononiroromeliha wila onela onivuruwana nanda onela onivaha muya wokoddela wila onikamihege. (Masalmo 65:2; Luka 11:13) Vadhulu va dhotene, iyene wahimuruma Mwanaye wa makamakaya wila akale Moboli wehu wila nifuruliwe mu othegani vina mu okwani. Oku okwela onddimuwa onikoseli Yehova!​—Kengesa Joau 3:16; Roma 5:8.

3. (a) Wila nikalevi mu okwelani mwa Mulugu, ninfuniwana eni? (b) Nivuzo gani na makamaka ninfanyeelihu osekeserha, nanda yowakulaya enfanyeya wuvi?

3 Yehova onfuna wila iyo nipuremo okwela waye na mukalakala. Peno akala ninela opuramo obe akala kaninapuremo eli na kadda muthu wa iyo. Nzu na Mulugu ninonilaga: “Kalaniví mukwelani mwa Mulugu, mujyedhaga . . . egumi yohimala.” (Juda 21) Nzu nawila “kalaniví” ninlagiha wila okalavi mu okwelani mwa Mulugu, enofanyeela okosavo elobo. Ninofanyeela wakulela okwela waye na merelo. Nigamala, nivuzo na makamaka ninfanyeelihu osekeserha, thi nthi: ‘Ddilagihe dhavi wila ddinomukwela Mulugu?’ Yowakulaya enfanyeya mmazuni obuwelihiwe a murumiwi Joau: “Omukwela Mulugu, kuloga ovirihamo malamulo aye. Malamuloyá kanlémela.” (1 Joau 5:3) Ninokosa deretu opepesa deretu ejile entapulela mazu aba, sabwani ninfuna nimulagihe Mulugu wehu yawila ninomukwela vaddiddi.

‘OMUKWELA MULUGU ONTAPULELA EJI’

4, 5. (a) Mazu aba “omukwela Mulugu” anaddana eni? (b) Kalogamo mukalelo oromile omukwela Mulugu mmirimani mwawo.

4 “Omukwela Mulugu”​—txini yobuwela murumiwi Joau mwalebeliye mazu aba? Nzu nthi kaninaddana okwela onnikaanela Mulugu, mbwenye omukwela wehu iyene. Onowodha wubuwela mudhidhi oromile wunuwa omukwela Mulugu mmirimani mwawo?

Oviperheka na obatizo aba maromo a egumi ya omwiwelela Yehova na omukwela

5 Ovanene katanaalela, bugaroma-wene osunza ebaribari mwaha wa Yehova na dhifunelo dhaye nanda buroma ororomela. Ohifiyedha ononelamo yawila masiki vabaaliwiwe wothegene busuguleyile wa Mulugu, Yehova modheela Kristu ohufugulela dila wila okale wowakwana, wakwana okule oyeleeli Adamu vina wila ofanye egumi yohimala. (Mateu 20:28; Roma 5:12, 18) Weyo wahiroma ononelamo onddimuwa wa mukutho okosile Yehova amurumaga Mwanaye wa thima wila aukwele. Murima wawo wahithukuleya, nanda buroma omukwela Mulugu oddwene wulagihedhi okwela oku onddimuwa.​—Kengesa 1 Joau 4:9, 10.

6. Okwela webaribari onlagihiwa dhavi, nanda omukwela Mulugu onuthukulela okosa eni?

6 Yiwelo eji ya omukwela Mulugu txibarene yali oroma omukwela Yehova webaribari. Okwela kayo yiwelo bahi; vina kayo ologa na mulomovi. Omukwela Mulugu kayo ologavi wila “ddinomukwela Yehova.” Ninga nroromelo, okwela wa ebaribari onlagihiwa vina onkosiwa na merelo anlibihani. (Tiago 2:26) Na mukalelo wohipothowa, okwela onlagiheya na merelo abene animuhagalaliha oddule onimukwelihuya. Vina, omukwela Mulugu vasapwilani mmirimani mwawo, wahithukuleleya ofuna okalagawo na mukalelo onimuhagalaliha Babi wawo wa wirimu. Weyo oli Namoona obatiziwe? Akala ohibatiziwa, nzivelo nthi nddimuwa vina oviperheka ohukosiha yosakula ya makamaka vaddiddi mwigumini mwawo. Weyo ohiviperheka vamentoni va Yehova wila okosege efunelo yaye, nanda ohilagiha oviperheka wawo modheela obatizo. (Kengesa Roma 14:7, 8.) Osorihaga olibela oku wehu wohithiyedhedha vamentoni va Yehova onotaganyiheya na ejile enloga murumiwi Joau vasogorhova.

‘NINOVIRIHAMO MALAMULO AYE’

7. Malamulo mena a Mulugu bavi, nanda osoriha malamuloya ontaganyiheya na eni?

7 Joau onotapulelamo ejile entapulela omukwela Mulugu: ‘Ninovirihamo malamulo aye.’ Malamulo a Mulugu txini? Yehova ononivaha muthengo wa malamulo oohipothowa mu Nzu naye, Bibilia. Motagiha, onokooddiha olezela, ojeberuwa, wawebedha amilugu oosemiwa, wiya vina ologa othambi. (1 Korinto 5:11; 6:18; 10:14; Éfeso 4:28; Kolosi 3:9) Osoriha malamulo a Mulugu onotaganyiheya na okalagawo mowiwanana na magano a mweeddelo oohipothowa a Bibilia.

8, 9. Niwodhe dhavi oziwa ejile enimuhagalaliha Yehova masiki na apale vahili malamulo a Bibilia oohipothowa? Kavaha yotagiha.

8 Wila nimuhagalalihe Yehova, txibarene ninofanyeela okosa dhilobo dhiina othiya wiwelelavi malamulo aye oohipothowa. Yehova kannilemeliha malamulo aneeddiha dhilobo dhotene dha egumi yehu. Vina, mmereloni a kadda siku, txino podi ogumanana na mikalelo dhothiyana-thiyana esene dhihinna magano oonyaalela a Bibilia. Mwa esene, niwodhe dhavi oziwa ejile enimuhagalaliha Yehova? Bibilia ohikaana malago owiweya deretu a mukalelo onubuwela Mulugu. Venevo vanimusunzehu Bibilia, ninosunza ejile enkwela Yehova vina ejile eniddiye. (Kengesa Masalmo 97:10; Gano dh’olelana 6:16-19) Nihifiyedha ozinddiyela meeddelo vamodha na merelo anikiye thima. Venevo vansunzehu omuthu wa Yehova vamodha na mikalelodha, panathiyihu mobuwelo waye weeddiha dhogana dhehu vina opakela merelo ehu. Txibarene, masiki akala kavali malamulo a Bibilia oohipothowa, wili-wili iyo podi ozinddiyela ‘ennifunana Mulugu.’​—Éfeso 5:17.

9 Motagiha, Bibilia kanna malamulo annipanga okoodda wañgana mafilme obe programa dha Televizau esene dhinlagiha otimbwini obe ogonihana wonyakuwa. Ngani, iyo ninofuna malamulo oohipothowa oosadduwela woonaga dhilobo esi? Ninoziwa mukalelo onoona Yehova dhilobo esi. Mowiweya deretu Nzu naye ninonipanga: “[Yehova] onoapwaza anziveliwa owali.” (Masalmo 11:5) Vina Bibilia onologa: “Mulugu onowakona anira dhoraruwa na dhotakala dhina dha mba.” (Ahebreu 13:4) Modheela otanaalelaga mazu aba owubuwelihiwa, txibarene iyo podi ononelamo ejile eli efunelo ya Yehova. Dhaene ninosakula okoodda ovegaga na wañgana foto dha merelo abene anidda Mulugu wehu. Ninoziwa wila nigarabela mweeddelo wovudda eji enomuhagalaliha Yehova, mweeddelo ontamela elabo onivaha okalaga ninga ovega ohimputhula. *

10, 11. Ninsakulela eni omwiwelela Yehova, nanda nininvaha wiwelela wa mukalelo gani?

10 Buvi oli mwaha woroma wa osorihana malamulo a Mulugu? Ninfunela eni okalagawo kadda siku mowiwanana na ejile enziwehu okala mukalelo wa wubuwela wa Mulugu? Kaninsakula dila eji wila nirabele osothothiwa bahi obe wila nirabele dhoputhula dhinafanya abale ampwaza efunelo ya Mulugu. (Galásia 6:7) Othiya eji, ninoona omwiwelela Yehova ninga gari yoñganimela wila nilagihe yawi ninomukwela. Ninga mwana onfuna ogumela emwerumweru ya nrumeelelo na babi waye, dhaene ninofuna ogumela nrumeelo na Yehova. (Masalmo 5:12) Ddi iyene oli Babi wehu, nanda iyo ninomukwela. Kuli elobo ennithabiha vaddiddi obe onihagalaliha vaddiddi opitha oziwa wila ninkalawo na mukalelo ‘onsiba Yehova.’​—Gano dh’olelana 12:2.

11 Wiwelela wehu txibarene, kunvahiwa na mukalelo wohifuna; vina kayo wosakula obe ogayela elobo yina. * Kaninsakula nlamulo gani ninfanyeelihu wiwelela vina nlamulo gani ninapwazihu, wiwelelaga egafanyeela vina akala wiwelelawa kunrutxa. Mothiyana na eji, iyo ‘ninorumeela na murima wetene.’ (Roma 6:17) Niniwa ninga mwakoseli munasalmo wa Bibilia oddwene olebile dhahi: “Ddiziveliwa na malamulo enyu, ankwela miyo vaddiddi.” (Masalmo 119:47) Indde, ninokwela omwiwelela Yehova. Ninononelamo yawila iyene onofanyeela, vina onofuna wiwelela wehu wotene, vina wohithiyedhedha. (Olibiha 12:32) Ninfuna Yehova aloge na iyo ninga munlogela Nzu naye mwaha wa Nowé. Mwaha wa bibi oddule wororomeleya, oddwene walagihile omukwela Mulugu modheela wiwelela mwari mwa vyaka makumi menjene, Bibilia onologa: “Nowé oroma olaba; ovirihamo dhetedhene dhimurumile Mulugu.”​—Wita 6:22.

12. Wiwelela wehu on’hagalaliha dhavi murima wa Yehova?

12 Yehova oniwamo dhavi wiwelela wehu wofuna? Nzu naye ninloga wila na mukalelo obu ‘ninohagalaliha murima waye.’ (Gano dh’olelana 27:11) Txibarene wiwelela wehu onohagalaliha murima wa Nabuya Mulamuleli Munddimuwa wa elabo yotene? Txibarene, onohagalaliha, nanda Yehova ohikaana sabwa yaderetu ya ohagalala! Yehova onithanddile ninga athu ana ofuru. Eji entapulela wila nihikaana ofuru wa osakula; iyo podi osakula omwiwelela Mulugu, obe iyo podi osakula onvaanya. (Olibiha 30:15, 16, 19, 20) Nigasakula na ofuna omwiwelela Yehova nanda osakulawa ogakala wa murima onimukwela Mulugu, ninomuhagalaliha vina ninomuthabiha Babi wehu wa odhulu. (Gano dh’olelana 11:20) Vina ninsakula mukalelo waderetu wa okalawo.

‘MALAMULO AYE KANLEMELA’

13, 14. Enwodheyela eni ologiwa wila ‘malamulo a Mulugu kanlemela,’ nanda eji enladdanihiwa dhavi?

13 Murumiwi Joau ononipanga elobo yolibiha vaddiddi mwaha wa esile dhinfuna Yehova: “Malamuloyá kanlémela.” Nzu na Egrego nitapuleliwe ‘olemela’ va 1 Joau 5:3 nintapulela “olemela-wene.” * Bibilia mwina, apa vanengesiwa dhahi: “Malamulo aye kannilemela.” (New English Translation) Malamulo a Yehova kanrutxa obe kankonyola. Malamulo aye kankoodda ofiyedha wiweleliwa na athu oohakwana a omaningoni.

14 Eji niladdanihe dhahi. Mukwawo vaddiddi ohukumbirha wila omukamihe omwalela numba yina. Iyene ohikaana kaxa gwe dhinfuna othukuliwa. Kaxa dhiina soluluva dhinwodha othukula muthu mmodha, mbwenye dhiinadha solemela vaddiddi nanda dhinfanyeela opizurhiwa na athu eeli. Mukwawoya onosakula kaxa dhinfuniye wila weyo omwalihe. Agahukumbirha othukula kaxa dhiziwileye wila kunwodha? Nne. Iyene kagafunile wila weyo ovivoreye sabwa ya otamela othukula kaxa esi weka. Mwakakene, Mulugu wehu wokwela vina wa thagaraga kannilogosa osoriha malamulo abene anrutxa vaddiddi osorihawa. (Olibiha 30:11-14) Iyene kagaanikumbirhile opwathela muthorho wolemela ninga obwene. Yehova onononelamo ogomeliwa wehu, sabwani “iyene onoziwa yubiwehuna, kandduwala wi nili mathaka.”​—Masalmo 103:14.

15. Sabwa yani enfanyeelihu okaana nikuluvelo nawila malamulo a Yehova ba oderetu wehu?

15 Malamulo a Yehova txibarene kanlemela; aba ba oderetu wehu. (Kengesa Izaiya 48:17.) Dhaene Mizé wahapanga Aizraeli a wale: “Apa Nabuya onithongela weddagana malamulo aba otene; enofuneya omuthithimiha iyene, Nabuya Mulugu wehu. Dhahene panedda iyo musanzayani vamukala-kala, pankoya iyene egumi yehu, ninga munireliye mpaka ddabuno.” (Olibiha 6:24) Iyo vina podi okaana nikuluvelo nawila sabwa ya onivaha malamulo aye, mmirimani mwaye Yehova onfuna oderetu wehu, obe oderetu wehu wa mukalakala. Txibarene, eji egakalile dhavi na mukalelo mwina? Yehova ddi Mulugu wa zelu yohigoma. (Roma 11: 33) Vina iyene onoziwa ejile eli yaderetu wa iyo. Vina ddi Yehova oli mulagiho wa okwela. (1 Joau 4:8) Okwela, oku omuthu waye ompakela dhilobo dhotene dhinlogiye vina dhinfuniye. Aba bali matibeelo a malamulo otene anawimetxedhiye adhari aye.

16. Masiki na nipakelo na elabo eji yonyakuwa, vina efunelo ya maningo oohakwana ninfanyeelela eni owaralela ekalelo ya wiwelela?

16 Eji kayo ologa wila omwiwelela Mulugu dila yohirutxa ofarawa. Ninofanyeela oraba koddo mosadduwela nipakelo na elabo eji yonyakuwa, ejene “eli mmadani mwa satana.” (1 Joau 5:19) Vina ninofanyeela owana na maningo ohakwana, abene annithukulela olupa malamulo a Mulugu. (Roma 7:21-25) Mbwenye omukwela wehu Mulugu podi opemberha. Yehova onareeliha abale anlagiha okwela wawa vamentoni vaye modheela wiwelela. Iyene onowavaha muya waye wokoddela athu ‘animukurumuwela ninga mulamuleli.’ (Merelo 5:32) Muya obu onobaala misapo dhaderetu vaddiddi, mikalelo dhaderetu dhinwodha onikamiha owararela mweeddelo wowiwelela.​—Galásia 5:22, 23.

17, 18. (a) Txini enfunihu opepesa mu nivuruni mpu, nanda txini enfanyeelihu wika mmusorhoni oku nipepesaga? (b) Txini enasekeserhiwe mu kapituluni endawo?

17 Mu nivuruni mpu, ninela opepesamo magano a Yehova vina magano a mweeddelo vamodha na malagiho mena menjene a efunelo yaye. Venevo vampepesihu magano a Yehova, ninofanyeela okoya mmusorhoni muthengo mwinjene wa dhilobo dha makamaka. Ndoweni nubuwele wila Yehova kannimagelela wiwelela malamulo aye vamodha na maganoya; iyene onfuna wiwelela wofuna okwene onvenya mmirimani mwehu. Ndoweni nihidduwale yawila Yehova onfuna wila nikalegewo na mukalelo ondana mareeliho menji ovanene vina abene ansogorhela wigumini yohimala musogorho. Ndoweni noone wiwelela wehu wa murima wotene okala gari yaderetu ya omutonyihedha Yehova yawila ninomukwela vaddiddi.

18 Wila anikamihe ozinddiyela yaderetu na yabure, na okwela Yehova ohinivaha ewodhelo ya mubuwelo. Na dhaenevi wila mubuwelo wehu okale mweeddiho wofanyeela onofanyeela osunzihiwa, ninga munfunela osekeserha kapitulu endawo.

^ par. 9 Koona Kapitulu 6 ya nivuru nthi veneva vansekeserhiwa mukalelo wa osakula ovega waderetu.

^ par. 11 Masiki adomonyo podi omageleliwa wiwelela. Yezu vaalamuliye adomonyo obudduwa mwa athu aaparilani, adomonyoya aahimageleliwa ozinddiyela onddimuwa waye nanda aahiwelela, masiki na mukalelo wohifuna.​—Marko 1:27; 5:7-13.

^ par. 13 Va Mateu 23:4, nzu nthi ninlabihedhiwa olagiha “mithorho dholemela,” malamulo a vitagano dhinji vina meeddelo apanddiwe abene apwathelihiwa athu a mmawani na Afarizi vamodha na alebi. Nzu nakakene nintapuleliwa ninga ‘owali’ va Merelo 20:29, 30 nanda anawaddana anamasadduwa orutxa vaddiddi abene aloga ‘dhilobo dhovirigana’ vina atamela wapupurutxa athu ena.