Attu a dhilabo dhottiyana-ttiyana anotanyana, kahiye sabwa ya ottiyana wa malogo bahi; otanyana oku, onopadduwa vina mwaha wa ottiyana wa mahimo, maziza obe dhilogelo. Mbwenye kadhingoma veneva, akalawo abale antanyana sabwa yokala a marelijiau ottiyana, vyano dhottiyana, obe sabwa ya dhorela dhottiyana. Ena antanyelana sabwa ya ottiyana wa vyaka, masunzo, ewodhelo obe ekalelo ya maningo. Masiki dhawenevi awene anonyengetteya na dhubuwelo dhawi, kaana nsakulano.

Enowodheya-wene weyo oravihiwa ekalelo eji ya otanya? Iyo kanirutxiwa ozinddiyela onitanya wa attu akwihu. Mbwenye ennirutxa ja woona mmirimani mwehu wi muhikala ekalelo ya watanyana attu akwihu. Notene nihikana ekalelo ya otanyana. Namasunziha dhahi onkuweliwa David Williams ohiloga, “nikuru na attu nigakana dhubuwelo dhopipiriheya na nikuru nina, nanda attuyamo adha ogumana anoweddihana n’ekalelo yottiyana oku anya ahinonelagamo wi anotanyana.”

Ninga motagiha, o Europa elabo enkala Jovica, ohikala nikuru dhahi ning’ono ninna yeddelo yottiyana na ya attu a elaboya. Jovica ohiloga: “Miyo ddobuwela wi attu a nikuru nttile kali a pama nne ngafuna muttu mmodha. Mbwenye kaddaziwa wila yali otanya. ‘Ottiya ejo’ miyo ddanubuwela dhahi, ‘eji ji ekalelo yawa.’”

Alamuleli anovuwihaga malamulo ankoddiha nsakulano, na mereloya otene a otanyana. Masiki dhawene attu anotanyanavi. Sabwaya jani? Makaniya bawi malamuloya antonya esile dhinira attu. Awene kanwodha ozinddiyela dhubuwelo na dha ­mmirimani mwa attuya. Dhahene anela owodha ogomiha otanyana? Otanyana oniteya muyubuweloni na mmirimani mwa muttu. Ohikalawo-wene mukalelo wogomihana otanyana?