1, 2. (a) Abali na arogora owinjiva aniwamo dhavi wunuwa wehu womuyani? (b) Mmutomani obu ninakule mavuzo gani?

MUROGORA w’o Kanada ohiloga wi okala muttu ona monelo womuyani, obe ona mubuwelo womuyani, ehimukosiha okala wohagalala vina ehimukamihedha mmakattamihoni a mwigumini mwaye. Mbali dhahi w’o Brazil wakwanihile vyaka 23 bali muteli ohiloga wi okana mubuwelo womuyani emukamihedha iyene na mwadhiye okana matelo osanzaya. Mbali mwina w’o Filipina ohiloga wi okala muttu ona mubuwelo womuyani enonvaha murenddele muyubuweloni vina enomukamihedha wiwanana na abali vamodha na arogoraya a mahimo ottiyana-ttiyana.

² Ebaribari wi ninokaana mareliho ottiyana nigakaana mubuwelo womuyani. Iyo ninawodhe dhavi okana etanaalelo nanda ninajevo dhopurelamo gani? Voroma, ndowe nirome ononelamo enloga Bibilia mwaha wa muttu ona monelo womuyani, abale aneeddihiwa na muya wotxena wa Mulugu vina anubuwela ninga munubuwela Yehova. Mutoma obu ninele orumela  mavuzo mararu: (1) Okala muttu woliba omuyani obe okana etanaalelo yomuyani entapulela eni? (2) Dhotagiha gani dhinanikamihedhe okala attu oliba omuyani? (3) Ovilibihedha wehu wi nikaane “zelu dha Kristu” enanikamihedhe dhavi okala attu oliba omuyani?

3. Bibilia onimuttiyaniha dhavi muttu ona monelo womuyani na ona monelo womaningoni?

³ Murumiwi Paulo ohinikamihedha wona ottiyana oliwo wa ‘muttu ona monelo womuyani’ na ‘muttu ona monelo womaningoni.’ (Kengesa 1 Korinto 2:14-16.) Muttu ohakelile muya “kanwodha ononelamo dhebaribari dhinziwa muya wa Mulugu.” Mottiyana na muttu ovahiwe muya “Onowodha othonga dhetedhene” oneddihiwa na “zelu ya Mulugu,” atonyihedhaga wi onovilibihedha wubuwela ninga munkosela Kristu. Paulo ohinilibiha wi nikale attu ana monelo womuyani. Mukalelo mwina onattiyaniha attu ana moonelo womuyani nabale ana monelo womaningoni buvi?

4, 5. Iyo ninazinddiyela dhavi attu ana monelo womaningoni?

⁴ Muttu ona monelo womaningoni onubuwela dhavi? Muttu ona monelo womaningoni onorava dhokosa dhamwilaboni, dhintaganyiheya na omukumbela vaye. Paulo onotapulela mukalelo obu ninga “muya wabure onalabiha athu animusadduwela Mulugu napanovi.” (Éfeso 2:2) Mukalelo obu onowattukulela attu enji wasaza abale anarija. Awene ankosa dhinubuwelani okala dhaderetu, kantanalela magano a Mulugu. Muttu womaningoni obe muttu ona monelo omaningoni onubuwela dhilobo dhomaningonivi, masaka menji onubuwela wi ettomo ena iyene, kobiri yaye, dhilobo dhamakamaka opitta dhilobo dhina.

⁵ Muttu ohina moonelo womuyani onokosa esile dhinloga Bibilia wi “dhinthopa maningo.” (Galásia 5:19-21) Karta yoroma ya murumiwi Paulo yalebeliye abali o Korinto ohilebamo dhilobo dhinkosa muttu ona monelo womaningoni. Awene anokosa nsakulano na makuru-makuru, anowaraviha attu bakala asadduweli, anorumeela ottonga makani mmuttegoni, kana nriho na onddimuwa, vina asogorheli awa anowika oja na omwa vamburoni woroma. Muttu ona mubuwelo womaningoni kanwodha oliba agafwanyiwa yoweha wi akose eli yabure. (Gano 7:21, 22) Juda wahileba wi attu ana elemelelo ya wunlela dha maningo anoyelela muya wa Yehova.​—Juda 18, 19.

6. Ninawodhe dhavi omuziwa muttu ona yubuwelo yomuyani?

⁶ Mottiyana na muttu ona monelo womaningoni, muttu ona monelo omuyani onozuzumumela mandano aye na Mulugu. Iyene onottiya weddihiwa na muya wa Mulugu, vina onotamela ottukula meddelo a Yehova. (Éfeso 5:1) Onovilibihedha osunza mukalelo onubuwela Yehova vina onowona dhilobo ninga munoonela Yehova. Iyene onoziwa-wene wi Mulugu ohikalawo. Mottiyana na muttu wa monelo womaningoni, muttu ona yubuwelo yomuyani onowiwelela malamulo a Yehova vina onottiya wi eddihe egumi yaye. (Masalmo 119:33; 143:10) Onorabela “dhinthopa maningo” onovilibihedha okana “dhinbala muya.” (Galásia 5:22, 23) Wi ononelemo mowakwana-mwene sabwa ya muttu  wa yubuwelo yomuyani, koona nladdaniho ntti: Muttu onziwa okosa marhondda, onkuweliwa munyamarhondda, n’ekalelo yakakene muttu onzuzumela omulabela Mulugu enologiwa wi muttu ona yubuwelo yomuyani.

7. Txini enloga Bibilia sabwa ya muttu ona etanaalelo yomuyani?

⁷ Yezu ohiloga wi muttu ona yubuwelo yomuyani ddowagalala. Iyo ninowegesa va Mateu 5:3: “Agari babale an’yelega mmurimani vowi omwene wa wirimu bwawa.” Roma 8:6 onotapulela wi okalawo wehu onedda deretu nigobuwelaga ninga munubuwela Mulugu ‘Onfwara dhinfuna mwili, ongomela mukwani, oku onfwara enfuna muya onotamela dhinfuna muyaya onfanyihaga egumi, murenddele.’ Akala ninokana yubuwelo yomuyani, mohaganyedha ninele okana murenddele wa Mulugu, murenddele na iyo nanya, nanda ninele okana njedhelo negumi yamukalakala.

8. Ekalelini yorutxa okala muttu wa monelo womuyani?

⁸ Iyo ninkalawo mwilaboni yowopiha. Nihirijiwa na attu ahinubuwela ninga munubuwela Mulugu, nona enofuneya ovilibiha wi nibarele yubuwelo yehu. Akala kanindhaliya yubuwelo yehu na dhilobo dha Yehova, elabo enele odhaliha Yubuwelo yehu na dhowira dhomaningoni. Txini enakose iyo wi nittawe esene? Ninawodhe dhavi wunuwa omuyani?

9. (a) Txini enanisunzihe okala attu ana monelo womuyani? (b) Dhotagiha gani dhaderetu dhinasunze iyo?

⁹ Moligana na mwana onfanyela osunza na amambali eye otagiha merelo awa apama, iyo vina ninofanyela osunza vina watagiha attu ali amarho a Yehova. Eji enonisunziha okala attu a monelo womuyani. Mwa epaddi yina ninosunza dhilobo dhinji nigawonaga attu ana mubuwelo womaningoni. (1 Korinto  3:1-4) Mbibiliani muhikala dhotagiha dhaderetu na dhabure. Ninele osunza dhotagiha dhaderetu ninga dha Jakob, Maria na Yezu.

10. Jakob olagihile dhavi wi wali muttu wa monelo womuyani?

¹⁰ Moligana na iyo, Jakob wanrutxiwa ottugareya mwigumi mwaye. Mbalaye afuna ampe. Moye wandowavi amunyegettaga. Nroromelo na Jakob nali nolibene, yamulibiha yali ya oziwa nipikirhelo nakosele Yehova amukoselaga Abramu. Jakob wanziwa wi ziza naye nigakosa epaddi ya wakwanihedheya wa yopikirela ya Yehova, noona iyene kavegana nipikirelo ntti. (Wita 28:10-15) Jakob kattiyile wi dhokosa dhabure dha attu dhimudduwalihe yopikirela ya Yehova. Motagiha, Jakob mwakaneliye yubuwelo ya wova opiwa na mbale, omulobelela Yehova wi anvune. Iyene ohiloga: “Nyuwo Mulugu wa babaga Izaki, nyuwo mwaddaddele wi: ‘munela oddeddela ttagaraga, munela wawinjiviha adhulaga akale ninga mutxesa wa mbara.’” (Wita 32:6-12) Yeddelo ya Jakob yanlagiha-wene wi iyene wanroromela dholibela dha Yehova.

11. Ninziwa dhavi wila Maria wali muyana woliba omuyani?

¹¹ Ovano ndoweni nimubuweleni Maria. Yehova wahimusakula Maria wi akele mambali wa Yezu sabwani iyene wali muttu wa yubuwelo yomuyani. Kengesa elogile Maria vadhowiliye wawona anamudhi aye Zakariya na Elizabete. (Kengesa Luka 1:46-55.) Iyo ninoziwa wi Maria wankwela malamulo a Mulugu vina wanziwa malebo. (Wita 30:13; 1 Samuwel 2:1-10; Malakiya 3:12) Masiki Maria na José vatelanani, awene ahiroma ojeedha Yezu babaliwa, mmalelani padhilani ogona vamodha. Yattomeliwe awene na Mulugu yali yamakamaka opitta efunelo yawa y’ogona vamodha. (Mateu 1:25) Maria wanfwaseyela wang’ana dhotedhene dhakwanihedheya mwigumini mwa Yezu  vina wanvuruwana dhotedhene dhobuweliye opadduwa. Iyene “wankoya dhetene eso mmirimani mwaye.” (Luka 2:51) Wanzuzumela dhopikirela dha Yehova dhaloga mwaha wa odha wa Mesiya. Enowodheya omutagiha Maria nivilibihedhaga okosa enfuna Mulugu wi nikose?

12. (a) Yezu omutagihile dhavi Babe? (b) Ninamutagihe dhavi Yezu? (Koona foto eli omaromo.)

¹² Mwa attu otene akalilewo, Yezu yotagiha yamakamaka ya muttu wana ekalelo ya weddihiwa na muya. Mwigumini mwaye, vina akosaga mabasa aye velaboni ya vati, iyene wahilagiha-wene wi wahikaana efunelo ya omutagiha babe. Merelo otene a Yezu anligana na a babe, merelo aba ewanana na wubuwela, winanela vamodha na mweddeloya. Iyene ohikosa efunelo ya Yehova vina wanriha malamulo aye. (Joau 8:29; 14:9; 15:10) Ninga motagiha, karoma wona mukalelo olebile Izaiya mwaha wa supaje ya Yehova na mukalelo otapuleli Marko ttagaraga ya Yezu. (Kengesa Izaiya 63:9; Marko 6:34.) Iyo ninomutagiha Yezu, vina ninowaweddela ttagaraga attu anfuna nikamihedho? Moligana na Yezu, ninozuzumela olaleya na osunziha miselu dhapama? (Luka 4:43) Attu ana monelo womuyani ahikaana supaje vina anowakamihedha ena.

13, 14. (a) Txini ensunzavo iyo na yimelelo ya muttu ona monelo womuyani masaka abano? (b) Kavaha yotagiha?

¹³ Ovanene ahikalawo abali na arogora enjeene aneddihiwa na muya vina ankosa guru ya omutagiha Kristu. Weyo onowona wi awene anovilibihedha mmabasani olaleya, anowattambirha aleddo, vina ba supaje. Awene attu ohiligana mbwenye anovilibihedha okana mikalelo dhaderetu vina okosa enfuna Yehova. Rakeli murogora dhahi w’o Brazil ohiloga: “Miyo ddanziveliwa ofwara dhowabala dha mwilaboni. Noona, mwabalelo waga wansumuleliwa. Mbwenye osunza ebaribari oddittukulela ovilibihedha orula omuttu wawale baddikala muttu oneddihiwa na muya. Orula omuttu wawale yahirutxa, mbwenye ddabuno ddinowagalala, egumi yaga ehikaana ttima.”

¹⁴ Raylene murogora w’o Filipina, wahikana makattamiho ottiyana-ttiyana. Masiki valiye mwibaribarini, iyene wahika vamburoni voroma masunzo a vadhulu vina wanfuna mabasa avaha kobiri gwé. Movira wa mudhidhi, wahiroma okaanela owara dhogana dhaye dh’omuyani. Iyene ohiloga “Ddahiroma wona wi enojomba elobo mwigumini mwaga, eli yattima opitta mabasa aga.” Raylene wahitxinja yubuwelo yaye, baroma wika ttima mabasa a Yehova mwigumini mwaye. Ddabuno iyene onokuluvela nipikirelo na Yehova nili va Mateu 6:33, 34, vina ohiloga, “Miyo ddinoziwa wi Yehova onela oddikamihedha!” Mohaganyedha enkala ninga mmulogoni mwawo muhikala abali na arogora ankosa yakakene. Nigawoonaga awene eddaga na yeddelo ya Kristu enofanyeela iyo ofwara yotagiha yawa ya nroromelo.​—1 Korinto 11:1; 2 Tesalónika 3:7.

15, 16. (a) Txini enfwanyelihu okosa wi nikale ninga Kristu? (b) Ninarumele dhavi wedda na “zelu ya Kristu”?

¹⁵ Niwodhe dhavi omutagiha Kristu? 1 Korinto 2:16 ononitapulela wi ninofanyela okaana “zelu ya Kristu.” Roma 15:5 ononubutxa wi jofwanyela ‘weddana murima mmodhene nifwaraga yirile Kristu.’ Wila nikale ninga Kristu enofuneya osunza dhikosiliye. Yezu wanzuzumela wandana waye na  Yehova opitta elobo yina. Omusaza Yezu ononikamihedha okala ninga Yehova. Noona jamakamaka osunza wubuwela ninga mobuwelela Yezu.

¹⁶ Iyo ninarave dhavi ekalelo ya wubuwela ninga mobuwelela Yezu? Anamafwara aye animoona akosaga matikiniho, animwiwa asunzihaga attu owinjiva vina anoona mukalelo wapangarhaziye attu ottiyana-ttiyana, ahifiyedha wona wi iyene waheddihiwa na muya wotxena wa Mulugu. Awene ahiloga, “Iyo nili anamona a dhetene dherileye.” (Merelo 10:39) Ddabuno iyo kannimona Yezu. Mbwenye nihikaana dhotapulela dhili mmuttakani dhinnikamiha omuziwa deretu. Nigengesaga vina nigatanaalelaga mazu anfwanyeya mu nivuruni na Mateu, Marko, Luka na Joau ninowoonamo dhilobo dhinji, vina mukalelo wobuwela Yezu. Eji enonikamiha ‘ofwara mviriliye’ wila ‘neddena ekalelo yakakene’ yaniye.​—1 Pedro 2:21; 4:1.

17. Okana mubuwelo wa Kristu enanikamihedhe dhavi?

¹⁷ Ninapurelemo nni nigobuwela ninga munubuwela Kristu? Ninga motagiha, oja dhoja dhinvaha egumi dhinolibiha maningo, n’ekalelo yakakene nigadhaliha yubuwelo yehu na dhubuwelo dha Kristu ninela okala attu oliba omuyani. Vang’ono-vang’ono ninofiyedha oziwa egakosiliye kofanyiwa yoweha. Mwadhahene ninele owodha okosa dhosakula dhaderetu wi nimwagalalihe Mulugu nanda ninele okana yubuwelo yotxena. Weyo kunona wi esi mwaha dhaderetu dha iyo onvaha ‘ttima Nabuyehu Yezu Kristu’?​—Roma 13:14.

18. Txini esunzilevo weyo eniwanana na muttu ona monelo womuyani?

¹⁸ Nsunzo ntti nihinikamihedha ononelamo entapulela okala muttu ona monelo womuyani. Ninosunza na dhotagiha dhaderetu dha attu eddihiwa na muya wotxena. Iyo nihisunza wi okana “zelu ya Kristu” enonikamihedha wubuwela ninga munubuwela Yehova vina okana wandana waderetu na iyene. Mbwenye dhihikalawo dhinji dhosunza. Motagiha: Ninaziwe dhavi akala nili attu oliba omuyani? Txini enakosihu wi nikale attu ovadda omuyani? Oliba omuyani empatta dhavi egumi yehu? Dhowakuladha ninele wona munsunzoni nindawo.