NSUNZO 15
Txini Ensunzihu na Matikiniho Akosile Yezu?
“Oawirela athu dhapama, oavulumutxa etene.” —MER. 10:38.
JIBO 13 Nimutagihe Yezu
DHINASUNZE IYO a
1. Kalogamo mukalelo okosile Yezu ntikiniho naye noroma.
KATANALELA epadduwile omaromo wa mabasa olaleya a Yezu yaka ya 29 EC. Yezu na maye Maria na anamafwara ena, ahiwobeliwa vamattangani a matelo o Kana, o norte wa Nazare muttette obaliwiye. Maria wali marho wa anamudhiya vina wahittomeliwa wawakela attu awobeliwevo. Mbwenyi vamattanganiva vahidha opadduwa makattamiho agadhile watotela anamudhi vina atelaniya manyazo—vinyu yahimala. b Txino attuya awobeliwevo ahinjiva. Momaguva Maria wahidhowa vali Yezu ohiloga: Vinyu ehimala. (Jo. 2:1-3) Txini ekosile Yezu? Ohikosa elobo yotikiniha vaddiddi—iyene ohisaddula manje bikala “vinyu yozivayá.”—Jo. 2:9, 10.
2-3. (a) Yezu olabihedhile dhavi guru dhaye dhokosa matikiniho? (b) Ninapurelemo dhavi mwaha wa osunza matikiniho akosile Yezu?
2 Yezu wahidhowavi akosaga matikiniho mwari mwa mabasa aye olaleya. c Iyene ohilabihedha ewodhelo yaye yokosa matikiniho wi akamihedhe attu matxikwi na matxikwi. Motagiha, matikiniho meli akosiliye—ohajiha alobwana 5.000 vina vasogorhova alobwana owakwana 4.000—mwa attu aba otene ahakwana 27.000 otaganyiha na ayana vina aima aalivo. (Mt. 14:15-21; 15:32-38) Va matikiniho aba omeli Yezu wahavulumutxa aredda enjene. (Mt. 14:14; 15:30, 31) Kobuwela mukalelo watikinile muttitti obule sabwa ya wona matikiniho akosile Yezu wajiha attu vina wavulumutxa aredda!
3 Iyo ninosunza dhilobo dhinjene masaka abano na matikiniho akosile Yezu. Mwari mwa nsunzo ntti ninele osunza mukalelo onwodha matikiniho akosile Yezu olibiha nroromelo nehu. Ninele wona vina mukalelo onawodhe iyo otagiha oviyeviha vina ttagaraga dhitonyihedhiliye akosaga matikiniho.
DHILOBO DHINSUNZIHU MWAHA WA YEHOVA VINA YEZU
4. Matikiniho akosile Yezu annilibiha odhowagavi nimuroromelaga ani?
4 Matikiniho akosile Yezu anolibiha omuroromela iyene vina Yehova. Sabwani Niparha na matikiniho otene ddi Yehova. Merelo 10:38 onologa: “Muziwa dha Yezu w’o Nazareti, omuthikithele Mulugu na muya wokoddela, na guru dhaye. Yezu mwetemwene mwaviriye, oawirela athu dhapama, oavulumutxa etene àli adhari a Satana, vowi Mulugu wali na iyene.” Kudduwale dhotedhene dhakosa Yezu vina dhaloga iyene—otaganyiha na matikiniho erileye—iyene ohitagiha mowakwana mwene dhubuwelo vina dhokosa dha Babe. (Jo. 14:9) Ndowe none dhilobo ttaru dhinsunzihu na matikiniho akosile Yezu.
5. Txini yamuttukulela Yezu okosa matikiniho? (Mateu 20:30-34)
5 Yoroma, Yezu na Babe anonikwela vaddiddi. Bali velaboni ya vati, Yezu ohakwela attu modhela olabihedha ewodhelo yaye ya okosa matikiniho wi akamihedhe attu atabuwa. Nsaka dhahi alobwana eli ohona, ankuwa wi Yezu akamihedhe. (Kengesa Mateu 20:30-34.) Yezu “ohaweddela thagaraga” vina ohavulumutxa. Mazu aba “ohaweddela thagaraga,” na elogelo ya Egeregu entonya wi iyene wahikana supaje. Supaje eji enowoniha wi Yezu wannakwela attuya afiyedhaga wajiha attu ana dala vina wavulumutxa aliba maranya. (Mt. 15:32; Mk. 1:41) Nikane ebaribari wi Yehova, Mulugu “wanthebwa,” na Mwanaye anonikwela vaddiddi vina anokubanya aganonaga nitabuwaga. (Lk. 1:78; 1 Ped. 5:7) Nona awene anofuna vaddiddi ogomiha makattamiho annipatta!
6. Owodha gani onvahile Yehova Yezu?
6 Yanawili, Mulugu ohinvaha Yezu owodha wogomiha makattamiho otene anapatta attu. Matikiniho akosile Yezu, anowoniha wi iyene ohikana owodha wogomiha makattamiho ahinwodha iyo ogomiha nanya. Motagiha, iyene ohikana owodha wonifurula mwa yottega—entatamula maredda vina okwa. (Mt. 9:1-6; Rom. 5:12, 18, 19) Matikiniho aye anowoniha wi iyene okana owodha wogomiha ‘dhiredda dhottiyana-ttiyana’ vina wavenyiha amarafula. (Mt. 4:23; Jo. 11:43, 44) Iyene vina ohikana ewodhelo yowang’anela otagala wa manebe vina wafurula attu mwa muya dhabure. (Mk. 4:37-39; Lk. 8:2) Jopangarhaza oziwa wi Yehova ohinvaha owodha oku wotene Mwanaye Yezu!
7-8. (a) Matikiniho akosile Yezu annivaha nikuluvelo gani? (b) Ntikiniho gani ninjedhela weyo wona mwilaboni eswa?
7 Yanoraru, mareliho apikirheliwihu wakela Mumweneni wa Mulugu anele wakwanihedheya. Matikiniho akosile Yezu agali velaboni ya vati anonisunziha dhinakosiye agaroma olamulela velaboni ya vate ninga Mwene wa Omwene wa Mulugu. Mohigonela iyo ninela wona matikiniho aba Yezu agaroma olamulela. Ninele okana egumi yowakwana, sabwani Yezu onele ogomiha maredda otene anatabutxa attu. (Iza. 33:24; 35:5, 6; Ovuh. 21:3, 4) Kaninakane vina dala, nne kaninatabuwege na pevo ya mutokora. (Iza. 25:6; Mk. 4:41) Ninele wagalala venjene sabwa ya wattambirha attu anakwelihu “ali mmasiye.” (Jo. 5:28, 29) Ntikiniho gani ninfuna weyo wona mwilaboni eswa?
8 Yezu akosaga matikiniho aba, iyene ohilagiha kakamwe—mikalelo dhamakamaka vaddiddi, ovyeviha vina ttagaraga, mikalelo esuwene dhinwodhihu otagiha. Ninele wona dhotagiha bili, niromaga na epadduwile vamattagani o Kanaá.
YOTAGIHA YA OVYEVIHA
9. Txini ekosile Yezu vamattangani a matelo? (Joau 2:6-10)
9 Kengesa Joau 2:6-10. Mudhidhi ogomile vinyu ya vamattangani a vamateloni, Yezu wahidideliwa okosavo elobo-txilobo? Nne. Kaniwo nivuhulo naloga wi Mesiya agahisaddula manje bakala vinyu. Kobuwela, weyo ogewilemo dhavi kuwiliwa attuya awobeliwe vamattangani ahibalaleyavo mattangaya ahinagoma! Yezu wahaweddela ttagaraga anamudhiya, ttabwa-ttabwa atelaniya vina iyene kafuna wi awene akane manyazo. Ninga esunzilihu mundduni, iyene wahikosa ntikiniho. Wahisaddula manje okwaranya—malitru 390—bakala vinyu. Txino mwari mwa ntikiniho nttile Yezu wahejendhedha vinyuya wi ehalewo vang’onovi, egawodheya atelaniya agulihe wi kobiriya yakamihedhe. Kavali waganyedha wi atelani aba ahimutamalela venjene Yezu!
Omutagihe Yezu modhela ohivittukulela na dhilobo dhinwodhiwe okosa (Kang’ana ddima 10-11) e
10. Dhilobo gani dhattima dhinsunza iyo dhinlogiwa va Joau kapitulu 2? (Koona vina foto.)
10 Katanaalelani dhilobo dhing’onovi dhinfwanyeya munipadduwoni nili va Joau kapitulu 2. Veneva ninowonavo wi kahiyo Yezu odhalihile mikatte na manje. Iyene wakuwelile anamalaba wi adhalihe. (Versu 6, 7) Vina mmaleli Yezu osaddula manje bikala vinyu, iyene kattukulile vinyuya badhowa onvaha musogoreli wa mattangaya. Ottiya ejo, iyene wattomele anamalaba wi akose ejuwene. (Versu 8) Yezu txipo kattukulile vinyuya beka mukoponi bemela osogorho wa attu avittittimiha alogaga dhahi: ‘Karawurani vinyu eji ekosilimi!’
11. Ntikiniho nikosile Yezu ninnisunziha eni?
11 Txini ensunzihu na ntikiniho nikosile Yezu na osaddula manje ekala vinyu? Ninosunza ovyeviha waye. Yezu kavittittimihile sabwa ya okosa ntikiniho ntti; mwebaribari, iyene txipo kavittittimihile mwaha wa elobo-elobovi ekosiliye. Ottiya ejo, dila dhotene na ovyeviha iyene wanvaha nttittimiho notene Babe. (Jo. 5:19, 30; 8:28) Iyo nigamutagiha Yezu modhela okala attu ovyeviha, kaninavittittimihege mwaha wa elobo-elobovi enwodhihu okosa. Kintanala mabasa animukoselihu Yehova, efunelo yehu ja onvaha nttittimiho notene Iyene vina otamalela gari eji ya omulabela. (Jer. 9:23, 24) Nona efunelo yehu ja onvaha nttittimiho notene. Txini egawodhilihu okosa se nikamihedho na Yehova?—1 Kor. 1:26-31.
12. Mukalelo gani mwina onfwanyelihu otagiha ovyeviha wa Yezu? Kavaha yotagiha.
12 Katanalela mukalelo mmodha onwodhihu otagiha ovyeviha wa Yezu. Katanalela nipadduwo ntti: Munddimuwa wa mulogo onolabihedha mudhidhi waye wi amukamihedhe mudhari wokamihedha wa muzombwe osasanyedha diskursu yaye. Vasogorhova sabwa ya nikamihedho ntti, mbali oddu wa muzombwe onokosa diskursu yolibiha mmulogoni. Matugumano agamala, muttu mmodha omususela munddimuwa oddu wa mulogo ologa: ‘Mbali Ngana ohikosa diskursu yolibiha vaddiddi, kahiye mwenemo?’ Kito munddimuwaya wa mulogo agalogile: ‘Ndde, mbwenyi owodhile sabwa ya nikamihedho naga.’ Obe n’ovyeviha agahiloga: ‘Txibarene ohikosa. Ddiziveliwa ovilibihedha waye.’ Iyo nigakala ovyeviha kaninafune ottittimihiwa na dhilobo dhapama dhinakoselihu attu ena. Iyo ninowagalala sabwa ya oziwa wi Yehova onowona vina onottittimiha enkosihu. (Kaladdaniha na Mateu 6:2-4; Aheb. 13:16) Nigatagiha ovyeviha wa Yezu iyo ninomwagalaliha Yehova.—1 Ped. 5:6.
ENSUNZIHU NA YOTAGIHA YA TTAGARAGA
13. Txini yonile Yezu vakuvi va sidadi yo Nain, vina txini ekosiliye? (Luka 7:11-15)
13 Kengesa Luka 7:11-15. Kobuwela epadduwile mmabasani olaleya a Yezu. Iyene wahidhowa o Nain, o Galileya sidadi yaddamele o Sunem wenewo wanvenyihige Eliseu mwana mulobwana wa muyana wo sunem, vyaka 900 mundduni. (2 Amwe. 4:32-37) Yezu addamelaga vamusuwo, ohimona muttu wokwa aburutxeliwaga otakulu wa sidadiya. Nipadduwo ntti ttokubanyiha—mamukwelaya wahimuyelela mwanaye mmodha wana iyene. Mbwenyi mamukwela ole kali yeka, vamodha na iyene vahikala muttitti munddimuwa wa attu. Yezu wahawimetxa, wahimukosela elobo mamukwela oddule—iyene ohinvenyiha mwanaya! Ntti tti nipadduwo noroma mwa mapadduwo mararu a ovenyihiwa mukwani akosile Yezu alebiwe Mmittakani.
Omutagihe Yezu modhela waweddela ttagaraga attu akweliwe (Kang’ana ddima 14-16)
14. Dhilobo gani dhinfwanyeya munipadduwoni nili va Luka kapitulu 7? (Koona foto.)
14 Katanaalela dhilobo dhing’onovi dhinfwanyeya mu munipadduwoni na Luka kapitulu 7. Mmonile Yezu mamukwelaya onlaga “oheddiwa thagaraga.” Sabwa ya omona mamukwela oddule onlaga vina afwaraga muruttu wa mwanaye “iyene ohimweddela thagaraga.” (Versu 13) Ottiya omweddelavi ttagaraga iyene wahikosa elobo, na lizu n’opangarhaza ohimwaddela dhahi: “Muhunle” Vasogorhova iyene ohittukuleleya okosa elobo—wahinvenyiha mwanaya mukwani vina “wahimperekela maye.”—Versu 14, 15.
15. Txini ensunzihu na ntikiniho nikosile Yezu?
15 Txini ensunzihu na ntikiniho nikosile Yezu na onvenyiha mwana wa mamukwela? Iyo ninosunza wi ninofwanyela wakanela ttagaraga abale ankweliwa. Iyo kaninwodha wavenyiha attu akwile dhahene ninga ekosile Yezu. Mbwenyi ninga Yezu, iyo ninowodha olagiha ttagaraga mwa abale akweliwe modhela wazuzumela. Enowodheya iyo okala omala-na-wale wi nilagihe ttagaraga modhela ologa vina okosa elobo enakamihedhe vina enapangarhaze. d (Gano 17:17; 2 Kor. 1:3, 4; 1 Ped. 3:8) Ologa mazu mang’onovi vina okosa elobo-txilobo enowodha wakamihedha.
16. Ninga munlagiha foto, txini ensunziliwe na murogora wakweliwe mwanaye wa muyana?
16 Koona nipadduwo ntti. Vyaka dhing’onovi mundduni attu bali mmatugumanoni ebaga jibo, murogora mmodha ohimona mambali vakuvi vaye onlaga. Jiboya yaloga mwaha wa njedhelo novenya mukwani, mambali oddu malabo mang’onovi wahikweliwa mwanaye wa muyana. Aziwaga ejuwene, murogora oddu wahimwaddamela bamukubatta vina beba jiboya vamodha. Vasogorhova mambali oddu ohiloga dhahi: “Miyo ddihona wi abali na arogora anoddikwela.” Iyene wahitamalela venjene yakosile murogora oddule mmatugumanoni. Iyene ohenjedhedha, “Onyumbani ya Omwene ninokamihedhiwa vaddiddi.” Iyo nikana nikuluvelo nawi Yehova onowona vina onovaha ttima dhilobo dhing’onovi dhinkosihu wi napangarhaze “ansuveya murima.”—Masal. 34:18.
KASUNZA MATIKINIHO A YEZU WI OLIBIHE NROROMELO NAWO
17. Txini esunzilihu mwari mwa nsunzo ntti?
17 Ninolibiheya nigasunzaga mwaha wa mapadduwo ali mBibiliani anloga mwaha wa matikiniho akosile Yezu. Mapadduwo aba anonisunziha wi Yehova vina Yezu anonikwela venjene, vina wi Yezu ohikana ewodhelo ya ogomiha makattamiho otene anapatta attu vina okuluvela mareliho anadhena Omwene wa Mulugu, mohigonela. Nigasunzaga mwaha wa mapadduwo aba, ninofwanyela otanalela marhe anowodhe onikamihedha otagiha mikalelo dha Yezu. Onkoddelani okosa matadelo a osunza mwaha wa matikiniho akosile Yezu va nsunzoni nawo nomwinya obe vawebedhani wantakulu? Koona dhilobo gani dhinfwanyeliwe osunza vina omamalelowa kawaddele ena esunziliwe. Ogakosa ejuwene onele owodha okana makani owalibihana ena!—Rom. 1:11, 12.
18. Mavuzo gani anakuliwe nsunzo ninfwarela?
18 Omagomo wa mabasa a Yezu velaboni ya vati, iyene ohikosa ntikiniho nanoraru vina nomariha nonvenyiha muttu mukwani. Mbwenyi dila eji jottiyana—iyene wahinvenyiha mukwaye wokweleya, vina okosile ejuwene mwa mikalelo dhohijedheleya. Txini ensunzihu na ntikiniho ntti? Vina ntikiniho ntti ninlibiha dhavi nroromelo nehu na njedhelo na ovenyihiwa mukwani? Nsunzo ninfwarela ninele wakula mavuzo aba.
JIBO 20 Munivaha Nammodha Wenyu
a Elobo yowagalaliha wengesa matikiniho akosile Yezu. Motagiha, iyene wahimaliha otagala onddimuwa wa manebe, wahavulumutxa aredda vina wahavenyiha attu mukwani! Dhilobo esi dhilebiwe mBibiliani wi dhinisunzihe. Osunza mwaha wa matikiniho aba enele onikamihedha olibiha omuroromela wehu Yehova vina Yezu, ottiya ejo enele onikamihedha wunuwiha mikalelo dhapama.
b Namasunza dhahi wa Bibilia ohiloga: “Attu akalilewo nsaka na Bibilia anziwa wi wawakela aleddo wali muttorho munddimuwa. Nona awene anfwanyela wavaha attu awobilani esile dhajombela. Namakela aleddo ttabwa-ttabwa wa vamateloni wanfwanyelela wavaha attu awobiliye dhoja vina dhomwa dhafunani.”
c Mittaka dhinfwanyeya mBibiliani dhinologa matikiniho owakwana 30 akosile Yezu. Yezu wahikosa matikiniho menjene mbwenyi Bibilia kanloga nimodha nimodha. Labo dhahi varibile vati, “mmaleli nzuwa oddowela” yahattukulela vali Yezu aredda otene “Yezu ohavulumutxavo enjene àna viredda dhothiyana-thiyana.”—Mk. 1:32-34.
d Wi oziwe yologa vina yokosa wi wapangarhaze abale akweliwe kadhowa mu A Sentinela 1 de Novembro de 2010, koona mutoma “Console os enlutados, assim como Jesus fez.”
e FOTO NIKUKU: Yezu bali mpaddi waye, oku noivo na noiva na attu ena amwaga vinyu.
