1-3. (a) Makattamiho gani angumanana azombwe nanda makattamihoya anladdanihiwa na eni? (Koona foto eli omaromo.) (b) Elobo gani enakamihedhe azombwe mwari mwa makattamiho ninga abuwene?

KOBUWELA wi weyo onfuna omage oleddo wodhowa elabo yina. Odhowa okule onweliwa karera otamelaga karera enfuniwe owela. Voroma-vene weyo onozuzuma sabwani vahikala attu gwé vina vahikala karera dhinjene. Mbwenye onele wagalala sabwa yoziwa onfuna weyo odhowa vina karera enfuniwe owela. Mbwenye kunawele karera-kareravi endowa wego ohimfuniwe sabwa yawi attu awinjiva ali mwenemo.

² Egumi eli ninga oleddo, nanda nyuwo azombwe muli ninga attu ali mburho onweliwa karera. Txino dhihikalawo dhilobo gwé dhosakula dhigauzuzumihileni. Mbwenye akala munoziwa pama ondowa nyuwo, kinaurutxeni okosa yosakula yaderetu. Onasakule odhowa epaddi gani?

³ Mutoma obu onele wakula mavuzo anaukamihedhe osakula omulabela Yehova. Eji entapulela ofwara malago a  Yehova mwa dhosakula dhawa modhela masunzo, mabasa, omutamela muttu woteliwana obe womutela, okaana ahima. Mbwenye ogamutamela olaba wi wakwanihedhe dhogana dhomuyani, onele owodha okaana mandano ofiyedhana na Yehova. Weyo ogaroma otamela omulabela Yehova, kavali waganyedha wi iyene enele oukamihedha.​—Kengesa Gano 16:3.

4. Mwari mwa mutoma obu nina sunzemo eni?

⁴ Ogana otamela dhomuyani elobo yofuneya. Sabwaya? Ndoweni nitanaalele mwa mpaddi miraru. Woroma na wanawili onele wukamihedha woona vina olaba mabasa omuyani mikalelodhenesi dhinele oukamihedha omaga omarho na Yehova. Mukalelo wanoraru onele wooniha enfuneyela nni okosa ejuwene muzombweni.

5. Ekalelini yamakamaka otamela dhogana dhomuyani?

⁵ Jamakamaka osakula dhogana dhomuyani, kamutamaalele Yehova sabwa ya okwela waye onnikoseliye. Munasalmo ohileba: ‘Ehikala outamaalelani nyuwo Yehova . . . Nabuya nyuwo muddittabiha, ddinotxettiha murima waga ddivuwihaga masabasa a mada enyu.’ (Masalmo 92:1, 4) Katanaalela dhilobo dhotene dhuvahile Yehova: Iyene ohuvaha egumi, nroromelo, Bibilia, mulogo, njedhelo n’okalawo na mukalakala mparaizu, weyo ogasakula dhogana dhomuyani. Ogagana osakula dhilobo dhomuyani onotonyihedha ntamaalelo mwa dhilobo esi dhotene dhuvahiliye vina onokala wofiyedhana na iyene.

6. (a) Osakula dhogana dhomuyani dhinaukamihedhe dhavi omaga mandano na Yehova? (b) Dhogana gani dhinwodhiwe osakula ogali muzombwe?

⁶ Mpaddi wanawili wotamela dhogana dhomuyani kuloga wi ogamukosela Yehova mabasa, weyo onelege okosa elobo animuzivela Yehova nanda onokala marho waye. Murumiwi Paulo wahilibela wi “Mulugu ddoligana, kandduwala mabasinyu, okwela onimukwelinyuna.” (Ahebreu 6:10) Nyuwo kamuli aima ahinwodha okosa yosakula. Motagiha, Christine wana vyaka 10, wahisakula wengesa mudhidhdi wotene dhologa dha anamoona a Yehova ororomeleya. Toby wana vyaka 12 wahigana omwengesa Bibilia wotene ahinatti obatiziwa. Maxim wana vyaka 11 murogoraye Noemi wana vyaka 10 mudhidhi obatiwani. Mbwenye awene ahigana olaba o Betel. Awene ahizuzumela dhogana dhawa, Ahikosa ezinddiyelo ya Betel bapamela veruguni ya numba yawa. Weyo? Weyo onele owodha osakula dhogana dhinfuniwe wira nanda buroma?​—Kengesa Filipi 1:10, 11.

7, 8. (a) Otadela dhogana onnikamihedha dhavi okosa dhosakula dhaderetu? (b) Muzombwe dhahi wakoddeleni odhowa okosa mansunzo manddimuwa?

⁷ Tharho yaneraru entapulela nni, nanda enfuneyela eni okosa ogaali muzombwe? Nyuwo vowi muli azombwe, muhikaana dhosakula gwé. munofanyeela osakula ovanene masunziho enyu, mabasa na dhilobo dhina. Dhosakula eso dha mwigumini dhinoligana na oleddo onfuna nyuwo okosa. Ejo enoligana na egumi yenyu. Akala munoziwa dhogana dhenyu, kinaurutxeni osakulawa. Gano 21:5 onloga wi “Onfuna okosa elobo, agaroma otanalela pama enosogorha.” Venevo vanroma nyuwo ogana  okosa elobo, munelege woona yopurelamoya. Jijuwene ekosile Damaris vatameliye okosa yosakula yarederetu bali muzombwe.

⁸ Damaris wali munaskola wosibiwa vaddiddi, vagomihiliye masunzo, k’ofuna agahikosa masunzo manddiwa a mpaddi wa malamulo a elaba ahipitxilaga kobiri masunzoya. Mbwenye wasakulile olaba mbanko. Sabwaya? Sabwani valiye muzombwe mung’ono, wahigana okala pionera. Wahiloga wi “ejo entapulela olabaga mudhdidhi wogawelana. Miyo kakosa masunzo manddimuwa ddigakaana deploma vina ddiganttambirha korowa yaderetwene mbwenye kaddigawodhile okana mudhidhi wogawelana, ganyo na dhogana dhaga.” Damaris wahidhowavi bagalaba ninga pionera ofiyedha vyaka 20. Koddi iyene ohinonelamo wi ohikosa yosakula yaderetu? Ndde. Mbanko mumlabeyi, onowodha okosa mabasa oligana n’abele akosile masunzo manddimuwa. Ohenjedhedha vina wi attu enjene anoziveliwa na mabasa aye. Damaris ohifiyedha ononelamo wi vyaka dhilabiliye ninga pionera dhimukamihedha okaana ohagalala vina ohakamihedha attu enjene ofwanya wagalala mwigumini mwawa.

9. Ninlogela nni wi nihikaana nttittimiho na azombwe ana iyo?

⁹ Azombwe matxikwi menjene orugunuwa elabo yotene anotamaleliwa vaddiddi na meddelo awa. Mmirimani mwawa anowikamo dhifunelo dhomuyani dha Yehova. Azombwe aba anofwanya ohagalala webaribari mwigumini mwawa, enaya anosunza ofarihedha dhinfuna Yehova mwa mpaddi wotene, ninga okosa mabasa, masumzo, egumi ya vamuralani. Salomau ohileba: “Omuroromele Nabuya na murima wawo wotene.” Ohenjedhedha: “Vego pa vego vanedda weyo, omonegevo Nabuya; iyene onoutonyihedha dilayá-dilayá.” (Gano 3:5, 6) Nyuwo azombwe, Yehova onowukwelani venjene! Muhikaana ttima vamentoni vaye, iyene onoubarelani, onoweddihani vina onourhurihani.

10. (a) Olaleya ekalele eni elobo yamakamaka wa iyo? (b) Ninawodhe dhavi otapulela dhifunelo dhehu?

¹⁰ Ogatadela dhogana dhawo wi omuhagalalihe Yehova, onele okaana efunelo ya wawaddela akwawo sabwa ya Yehova. Yezu Kristu ohiloga “Enofuneya wi athu a malogo otene afiyedhiwena muthaka wapama.” (Marko 13:10) Olaleya mabasa a namaguve, nanda ejo elobo yamakamaka mwigumini mwehu. Kahiyo yofwanyelela okosa ninga yogana yawo dila dhinjene? Kahiyo yofwanyela osakula olaba ninga pionero? Kito akala kunziveliwa olaleya? Onawodhe dhavi ovisasanyedha wi owodhe otapulela esile dhinrumeliwe? Dhilobo bili dhinela oukamihedha, ovisasanyedha wawakwana, vina kuttiye wawaddela attu esile dhinziwiwe sabwa ya Yehova. Onele otikina na  mukalelo onaziveliwege weyo mabasa a olaleya.

11, 12. (a) Enfuneyela nni ovisasanyedha wi owodhe ologa na attu ena miselu dha Yehova? (b) Muzombwe oddule owodhile dhavi opura gari ya walaleya akwaye oskola?

¹¹ Voroma osasanyedhe dhowakula dha mavuzo agakosile akwawo a oskola, ninga motagiha: “Elobo gani enurumeliha okalawo wa Mulugu?” Mu jw.org obe mu website mwehu muhikala mutoma anaukamihedhe wakulawa. Koona mutxiddo ENSINOS BÍBLICOS > ADOLESCENTES, weyo onele ofwanya mpaddi ona anamisorho “Porque Acreditar em Deus?” Onele ofwanya vina anamisorho anawukamihedhe wakulawa. Onele ofwanya versikulu ttaru ogafuna olabihedhe: Ahebreu 3:4, Roma 1:20, na Masalmo 139:14. Aba anamisorho anawukamihedhe osasanyedha mavuzo anfuniwe wakula.​—Kengesa 1 Pedro 3:15.

¹² Kawaddele akwawo a oskola wi awodhe woona dhili mu jw.org. Mwa ejuwene Luca ohiloga. Akwaye a oskola anloga makani a dhigreja dhottiyana-ttiyana. Luca wahakela mwana-nivuru naloga miselu dhohifanyela mwaha wa Anamoona a Yehova. Masiki valiye wonyaguleyene wahinvuza namasunziha waye woskola sabwa ya miselu dhoniliye dhohifwanyelela. Namasunziha waye wahimwaddela wi aloge esile dhinrumeeliye, iyene wahiwodha watonyihedha site akwaye otene ansuza na iyene. Mwavenevo namasunziha wahava mabasa a mmudhi one vidiyu enloga Como Enfrentar o Bullying sem Partir Para a Briga. Onowodha wona ohagalala wana Luca sabwa ya ologa miselu dha Mulugu oskola?

13. Ekaleleni yofuneya okodda wiyelela mundduni nigagumanana makattamiho?

 ¹³ Ogagumanana makattamiho, kumaguvele wobana, mbwenye ozuzumele dhogana dhawo. (2 Timóteo 4:2) Mwa ejiwene Katharina ohiloga. Vana iyene vyaka 17 wahikosa yogana modhela ogwadda mudhidhi wi akosege mabasa a olaleya. Yopurelamoya jawi wahiwodha olaba nsaka nddimuwa-nene. Iyene ohiloga wi kaddindduwala yogana yaga. Mweddelo waye woleleya wahivaha nipakelo na akwaye o’mabasani, mmodhaya wali Hans. Iyene wahiroma wengesa manivuru ehu, omusunza Bibilia vina wahibatiziwa. Katharina ohiloga wi kanziwa yamuwaraliha okosa dhahilene. Mvirele vyaka 13 ohidha otikina vaddiddi, omatugumanoni wadhowiliye na anaye araru, namakosa diskursuya wali Hans! Iyene wahagalala vaddiddi sabwa ya osakula ogana walaleya akwaye omabasani.

14, 15. (a) Elobo gani enfwanyeliwe wubuwela akwawo agawukwekwettela dhilo dhabure? (b) Elobo gani enfwanyeliwe okosa wi yulibihe akwawo agawudidelaga?

¹⁴ Mutoma obu ohulibiha wi okose masasanyedho a dhosakula dhomuyani mwigumini mwawo omuhagalalihaga Yehova. Mbwenye azombwe ena a saizi yawo antamela ovega bahi. Txino anelege owoba wi okosege esile dhinkosani. Mohigonela, akwawo anele ofiyedha ononelamo dhogana dhawo vina oziwa wi dhikaana ttima. Kuttiye wi akwawo awupupurutxe na dhogana dhawo, weyo kodhowa okule onweliwa karera ninga monelihu vamaromo, ogahiwela karera-kareravi sabwa yawi muhikala attu anvegamo? Nne kugakosile ejuwene.

¹⁵ Onakose nni wi okalevi wolibene akwawo agawudidela okosa dhinkosa awene? Orabele dhilobo dhinoniwe wi dhinele oukwekwetta. (Gano 22:3) Kobuwelaga wopiha olivo wa okosa dhilobo dhabure obe yopurela endana merelo onyakuwa. (Galásia 6:7) Na oviyeviha wubuwelege wi onofuna malago. Ovuruwanege esile dhinuwaddela amambali awo, abali na arogora omuyani.—Kengesa 1 Pedro 5:5, 6.

16. Yotagiha ya Christoph enoniha dhavi wi jamakamaka oviyeviha?

¹⁶ Oviyeviha wahimukamihedha Christoph orumela malago. Muhigonela wahibatiziwa, wahiroma odhowa mburho wottamurha maningo mudhidhi-na-mudhidhi. Wenewale, azombwe ena ahimobela okosa epaddi ya nikuru nawa. Iyene wahimwaddela munddimuwa wa mulogo makaniya, nanda munddimuwaya wa mulogo wahimukosa wi obuwele ngovi engunana abale ankosa mavurhano awopiha. Christoph wahisakula okosa epaddi ya nikuru-nikuruvi. Mbwenye musogorhomwa wahona wi dhakoseyamo dhali dhilobo dha ngovi. Wahiyelela vina ologa na anddimuwa wa mulogo, awene ahimukamihedha amulabiyedhaga Bibilia. Christoph ohiloga, “Yehova ohiddivaha malago aderetu, miyo ddivuruwana masiki mogonela wa mudhdidhi.” Weyo onoviyeviha ofiyedha ovuruwana malago?

17, 18. (a) Elobo gani enafunana Yehova azombwe a masaka abano wi akose? (b) Orabele dhavi otxinuwa na yogana yawo ogakala muddimuwa? Kavaha yotagiha.

¹⁷ Bibilia onloga wi: “Nona muzombwe  wé, Kosá dhetene dhinuzivela, fwará enunlela murima wawo.” (Kohelét 11:9) Yehova onfuna wi muhagalale muzombweni mwenyu. Mwari mwa mutoma obu, nyuwo musumzamo mikalelo dha ohagalala sabwa ya ogana okosa dhilobo dhomuyani, ofwara malago a Yehova mwa dhotadela dhenyu dhetene. Elobo yoroma wubuwela okosa mwigumini mwenyu, murome weha malago a Yehova, nibarelo na mareliho aye. Katanalela malago otene aderetu a Nzu naye, vina olabihedhe: “Omubuwele mpaddutxi wawo malabo ozombwe wawo.”—Kohelét 12:1.

¹⁸ Azombwe enagu anowunuwa momaguva vaddiddi. Mbwenye mokubanyihani-mwene, owinjivaya ahitxinuwa sabwa ya dhogana dhohifwanyelela obe otuwa yopurelamo muzombweni mwawa. Mbwenye weyo ogazuzumela dhogana dhomuyani onele ohagalala na yosakula yawo mudhidhi ononuwe weyo. Jijuwene yobuwela Mirjana. Valiye muzombwe, iyene wansibiwa vaddiddi na makurunta. Mudhidhi wobiwe iyene wi akose makurunta manddiwa, iyene wasakulele omulabela Yehova mudhidhi wotene. Okwaranya vyaka 30 musogoromwa, onolabavi mabasa a mudhidhi wotene vamodha na mamune. Iyene ohiloga wi attu abale antamela ovuwa, nttittimiho, guru, orela, txipo kanfwanya ohagalala. Iyene vina ohenjedhedha wi yogana yaderetu ja omulabela mulugu vina wakamihedha attu omuziwa.

19. Ekaleleni yaderetu ozuzumela dhogana dhomuyani mugali azombwe?

¹⁹ Nyuwo azombwe munofanyeela otamaaleliwa sabwani enoziweya wi munogumanana dhorutxa, mbwenye munozuzumela omulabela Yehova mwigumini mwenyu. Nyuwo muhikosa dhogana dhaderetu, muhisakula mabasa a olaleya ninga a makamaka mwigumini mwenyu. Vina kamurumele wi elabo ewudduwaliheni na dhogana dhenyu. Munoziwa wi mabasa enyu ahikaana dhopurelamo Muhikaana abali na arogora anukwelani vina anulibihani. ‘Kattiyani mmadani mwa Nabuya mabasa enyu; dhahene dhigobuwelenyu dhinowireya.’