Skip to content

Skip to table of contents

“Ddiziwa wi Iyene Onere Ovenya”

“Ddiziwa wi Iyene Onere Ovenya”

“Mukwehu Lázaro onogona, miyo ddindhowa ddamvenyihe.”—JOAU 11:11.

JIBO: 54, 154

1. Txini yakuluvela Marta wila egahimpadduwela murogoraye? (Koona foto eli omaromo.)

MARTA, marho wofiyedheya vina namafara wa Yezu, wela wunla. Lázaro, murogori wa Marta wahikwa. Koddi egahikalawo elobo egawodhile ompangarhaza Martayá? Ndde. Yezu wahipikirela dhahi: “Murogorinyu onere ovenya mukwani.” Txibarene, mazu aba kagomihile okubaya waye. Masiki dhawene, Marta wahiroromelavi yopikirhela ya Yezu, eraga: “Nabuya, ddiziwa wi iyene onere oveya mukwani siku nomariha, avenyaga etene.” (Joau 11:20-24) Iyene wahikana ebaribari yawi onele okalawo ovenyihiwa mukwani musogarho. Mbwenye, mudhidhene obule, Yezu wahikosa matikiniho. Iyene wahinvenyiha Lázaro mukwani labonene nttile.

2. Koddi ekalelini yaderetu okaana ekuluvelo ninga yana Marta?

2 Iyo kaninjedhela wila Yezu na Babe anele wavenyiha amudhehu momaguva-mwene. Koddi weyo onororomela ninga yaroromela Marta wi anamudhi awo akwile anele ovenyihiwa mukwani musogorho? Txino ohikweliwa mamunawo, mwadhiyo, mamayawo, babo, bibo obe mwanawo. Weyo kunjedhela omukubatta, ologana, oteya na mmudhawoya. Nowagalala, weyo onele okana mwaha waderetu wologa ninga Marta: ‘Miyo ddinoziwa wila muttu onimukwelimi okwile onele ovenyihiwa.’ Masiki dhahene, mukristu oli wotene onofuniwana wubuwela sabwaya enkaneliye nikuluvelo ninga nttene.

3, 4. Txini yakosile Yezu, nanda ejoya elibihile dhavi nroromelo na Marta?

3 Marta wakala waddamela o Jeruzalemi, nona kamonile Yezu anvenyihaga mukwani mwana wa mamukwela wakala muttette w’o Naim o Galileya. Masiki dhawene, iyene wahiwa makaniya abo alogiwaga. Nanda enkala ninga wahimala waddeliwa yawi Yezu wahinvenyiha mwana wa Jairo wakwile. Sabwani, attu otene aali vamakwelova, “anziwa pama wi mwana okwa-wene.” Novenya, Yezu ottidda mada a marafulaya, baloga: “Mwana-muyana wé kavenya!” Mohigonela iyene ovenya. (Luka 7:11-17; 8:41, 42, 49-55) Marta na Maria, anziwa-wene wila Yezu onowodha wavulumutxa aredda. Nona awene anroromela wila Yezu kokala venevale, Lázaro kagakwile. Vowi murogoraye wahikwa, Marta wanna njedhelo gani? Njedhelo ntto tti nttuwene namuttukuleli ologa wila Lázaro onele ovenya mu okwani musogorho, “masaka omariha.” Iyene wana dhavi nikuluvelo? Weyo onakaane dhavi ebaribari yawi musogorho attu otene anele ovenyihiwa mukwani otaganyiheya na amudhawo?

4 Nikaana sabwa yaderetu ya okuluvela vina okaana nroromelo nawi onele okalawo-wene ovenya mukwani. Ovanene ninfuna niloge dhing’onovi. Txibarene, onele ofwanya mitoma Mmazuni a Mulugu, txino dhahubuweliwe, mbwenye dhinwodha olibiha nroromelo nawo nawi onele wawona wili anamudhi awo akwile.

DHOPADDUWA DHINVAHA NJEDHELO!

5. Marta wana dhavi ebaribari yawi Lázaro agavenyihiwa mukwani?

5 Kobuwela wila Marta kalogile wi: ‘Ddinojedhela wi mbalaga onela ovenyihiwa mukwani.’ Iyene walogile: “Ddiziwa wi iyene onele ovenya mukwani.” Marta okaanelini nikuluvelo? Sabwa yawi iyene wanziwa mapadduwo menjene a attu avenyihiwe mukwani masaka a mundduni. Txino iyene wasunzile esodha vatakulu obe wengesile o sinagoga bali mima. Ovano ndowe noone mapadduwo mararu a ovenyihiwa mukwani alogiwe Mmaleboni.

6. Nipadduwo gani na ovenyihiwa mukwani nisunzile Marta?

6 Ovenyihiwa mukwani woroma opadduwile nsaka navahiwe namavuhulela Eliya guru ya okosana matikiniho. Omaddowelo wa nzuwa wa elabo ya Izrayel, muttette w’o Fenicia, murudda w’o Zarefa, wahikalawo mamukwela woyelega wamwakelile vani-vaye namavuhulela. Voroma-vene, Yehova wahikosa matikiniho. Iyene oruriha ottu na makura a mamukwela oddule, kadhidhile omala wila amukamihedhe ovisapela iyene na mwanaye. (1 Amwene 17:8-16) Musogorhomwa, mwana wa mamukwelaya wahikala muredda bakwa. Eliya omukamihedha. Iyene omuttukula mwanaya, omuloba Yehova: “Eh, Nabuya Mulugu waga, eraní wi muya wa mwana oddu wiyelele mmaningoni mwaye.” Ejo edha opadduwa! Yehova ovuruwana nlobelo na Eliya, nanda mwana odha okalawo wili. Ntti nipadduwo noroma na ovenyihiwa mukwani nilogiwe Mbibiliani. (Kengesa 1 Amwene 17:17-24.) Txibarene, Marta wanziwa yopadduwa eji yotikiniha.

7, 8. (a) Eliseu ompangarhazile dhavi mambali onnla? (b) Ntikiniho nakosile Eliseu nintonyihedha nni sabwa ya Yehova?

7 Nipadduwo nanawili na ovenyihiwa mu okwani nilogiwe Mbibiliani nipadduwile mmasakani a namavuhulela Eliseu. Muttette w’o Suném wahikalawo mamukwela wa mw’Izrayel wahana mwana. Sabwa ya onvaha namavuhulela Eliseu vovuma, Yehova wahimureliha na mamunayene wa kalaba baavaha mwana. Muvirele vyaka dhing’onovi mpaliya ohikwa. Mohaganyedha maye wahikubanya vaddiddi. Okubanya oko omuttukulela weedda makilometru 30 adhowaga omutamela Eliseu o Mwago Karmelo. Novenya, Eliseu omuruma mwimeleli waye Jezi wi amaguvele o Suném wi anvenyihe mpaliya. Mbwenye Jezi kaziwa marhe okosa wi anvenyihe mwanaya. Musogorhomwa, maye wokubanyene ofiya vatakulu na Eliseu.—2 Amwene 4:8-31.

Mulugu ohitonyihedha wi iyene ohikana ewodhelo yowavenyiha attu mu okwani

8 Mufiyeliye, Eliseu wahivolowa mba mwali mwanaya vina, wahilobela. Yehova ovuruwana nlobelo na Eliseu, motikiniha mwene onvenyiha mpali wakwile. Maye wahagalala vaddiddi mmoneliye mwanaye wokalawoya dila yanawili! (Kengesa 2 Amwene 4:32-37.) Txino iyene wanubuwela mazu a nlobelo nakosile Ana. Ana kawodha okana mwana mbwenye Yehova wahimururiha bakana mwana, wakuweliwa Samuwel. Ana omutamalela Yehova sabwani wanziwa wi “okwa n’okalawo mwinya ddi Nabuya [Yehova].” (1 Samuwel 2:6) Sabwa ya onvenyiha mukwani mpali w’o Suném, Mulugu ohitonyihedha wila ohikana guru ya wavenyiha attu akwile.

9. Kataliha ovenyihiwa mukwani wa neraru olebiwe mBibiliani?

9 Ntikiniho ninagu na wumiha milomo, nipadduwile vakwile Eliseu. Iyene ohilaba ninga namavuhulela mwa vyaka 50, musogorhomwa “ogweliwa eredda yogoneliwana,” okwa. Mudhidhi ovira waderetu-wene, nanda Eliseu ovudda bahala magogoddovi. Labo nimodha, ana Izrayel avenya wila amutibele mulobwana wakwile. Morurumutxa-mwene ahawoona anyakoddo a amwiddani bagadha. Ana Izrayel afunaga wila attawe momaguva, attukula muruttu wa mulobwana oddule, arahilela vekuttani ya masiye a Eliseu. Bibilia onloga wi: “Muthu ole wokwa mugweleyevo, addiginya vekiwe Eliseu, ovenya mukwani ohimela na myeddo dhaye.” (2 Amwene 13:14, 20, 21) Yopadduwa eji ehimutonyihedha Marta wila Mulugu ohikana guru ya ogomihana okwa. Dhopadduwa esi dhinowooniha wi guru dha Yehova kadhimpimeya.

MAPADDUWO A NSAKA NA ARUMIWI A YEZU

10. Pedro wamukamihedhile dhavi murogora wakwile?

10 Mmaleboni a Egrego muhikala mapadduwo anloga dha ovenyihiwa mukwani wakosile emeleli ororomeleya a Mulugu. Nihiwa ovenyihiwa mukwani wakosile Yezu mmuruddani mwa Naim, vina mwana wa Jairo. Malabo mang’onovi musogorhomwa, murumiwi Pedro wahinvenyiha mukwani Dorka, walemeliwe na nzina na Tabita. Pedro oveleliwa okambirinya wali marafulaya, olobela, nomala bakuwa: “Tabita we, kavenya!” Mohigonela iyene okunula mento, ovenya, ogilati, Pedro “oaperhekela Tabita wamento” Akristu ena ali venevo. Nipadduwo ntti nali na wumiha milomo vaddiddi, n’eji attu a kwatti ejile “enjene amurumela Nabuya.” Anamafara aba aswa agahiwodha wawaddela attu eena miselu dhapama dha Yezu, obe ologa sabwa ya matikiniho vina guru dhina Yehova dha wavenyiha attu mukwani.—Merelo 9:36-42.

11. Txini elebile Luka sabwa ya muzombwe wagwile, nanda ejiya yapattile dhavi attu aalivo?

11 Ahikalawo anamona enjene oonile na mento awa matikiniho a ovenyihiwa mukwani. Nsaka dhahi murumiwi Paulo wakosa matugumano numba dhahi ya vadhulu o Tróade, murudda oli omadhelo wa nzuwa elabo y’o Turkiya. Paulo ohiloga mpaka mattiyu. Muzombwe wakuweliwa Éutiko wagilatile vajanelani bagavuruwana. Venevo iyene ottiddiwa tturhu nanda ogonelavo rutu, omottela vatti. Enkala ninga waromile ottamagela vali Éutiko wali Luka. Ninga ng’anga, iyene wahoona wila muzombwe oddule ottiya oporeyavi kavuma. Iyena wahikwa-wene! Paulo vina watita. Mutitiliye omuworamela Éutiko baloga: “Kamudhugudheye, okalawo!” Ntikiniho ntti nahapatta attu otene oonile dhapadduwilevo. Awene ahiziwa wila muzombwe ole wahikwa, vavenyihiwiye “etene apangarhazeya vaddiddi.”—Merelo 20:7-12.

NJEDHELO NOKULUVELEYA

12, 13. Mowiwanana na ovenya mukwani ologile iyo, mavuzo gani anavikose muttu ddi muttu?

12 Ovenyihiwa mukwani osunzile iyo ononivaha nikuluvelo nakakene ninga nana Marta. Nikaane ebaribari wila Mulugu wehu onivahile egumi, onowodha onvenyiha muttu okwile. Japama oziwa wi emeleli aba a Mulugo ororomela ninga Eliseu, Yezu na Pedro ali venevo attu avenyaga mu okwani. Esidha dhipadduwile nsaka nakosa Yehova matikiniho menjene. Koddi, ninaloge nni mwa abale akwile nsaka na mundduni obe mudhidhi wahaliwo matikiniho ninga abene? Niloge wila attu abo ororomela, anojedhela wila Yehova onele wavenyiha mukwani musogorho? Awene anofanyeela ororomela ninga yaroromelile Marta wafiyedhile ologa dhahi sabwa ya mbalaye: “ddiziwa wi iyene onere ovenya mukwani siku nomariha”? Dhahene ninga mwakuluvela Marta wila onele okalawo ovenya mukwani, iyo vina nikuluvelege dhawene?

13 Mapadduwo menjene alebiwe mu Nzuni na Mulugu anotonyihedha wi emeleli ororomeleya, akaana ekuluvelo yawi akwile enele ovenyihiwa musogorho. Ovanene ninfuna noone mang’onovi.

14. Makani a Yehova na Abramu annisunziha nni sabwa ya ovenya mukwani?

14 Kobuwela elobo yamukumbirile Yehova Abramu wi amukosena Izaki, mwanaye wamujedhiye mwa vyaka dhinjene. Yehova ohiloga: “Kamuthukule mwanawo, nammodha wawo Izaki, onimukweletxa weyo, odhowena elabo y’o Morya; wenewo oddikuthele vamwangoni mmodhawo onautonyihedhe miyo.” (Wita 22:2) Weyo onubuwela wi Abramu woonilemo dhavi mwaddeliwiye esidha? Yehova wahipikirhela wila modhela ziza naye, malogo otene a attu agarurihiwa. (Wita 13:14-16; 18:18; Roma 4:17, 18) Yehova wahenjedhedha wila marurihoya egadhile “mwa Izaki.” (Wita 21:12) Kito, ejiya egapaduwile dhavi Abramu komperheka mwanaya ninga mukutto? Paulo ovudheleliwa otaliha yawi Abramu wanroromela wila Mulugu agahinvenyiha Izaki mukwani. (Kengesa Ahebreu 11:17-19.) Masiki dhawene, Bibilia kanloga wila Abramu obuwela yawi Izaki agavenyihiwa mohigonela, okalaga ninga egavirile wora modha, labo obe sumana. Abramu kaziwa mudhidhi ogavenyihiwe mwanaye mukwani. Mbwenye wannimukuluvela Yehova wila agahimwiyihedha Izaki okalawo wili.

15. Njedhelo gani nana muroromeli Job?

15 Mulobwana wororomeleya Job, wanziwa wila musogorho amarafula anele ovenyihiwa mu okwani. Iyene wanziwa wila muri ogwaddiwe onojedhela okalawo, oromagana opweta ogamala osorha. Mbwenye kimpadduwa dhawene na muttu. (Job 14:7-12; 19:25-27) Muttu agakwa kanvenya yeka wila akalewo wili. (2 Samuwel 12:23; Masalmo 89:48) Eji kintapulela wila Yehova kanwodha onvenyiha muttu okwile. Mohaganyedha, Job wanrumeela wila Yehova agadha omubuwela. (Kengesa Job 14:13-15.) Job kaziwa nsaka gani na musogorho nigapadduwile esidha. Masiki dhahene, wanroromela wila muttanddi wa egumi agahimubuwela vina agahinvenyiha mu okwani.

16. Mungelo wamulibihile dhavi Daniyel?

16 Kamubuwele mulobwana mwina wa nroromelo, Daniyel. Iyene wali muttu wororomeleya mwigumini mwaye mwetene, nona Yehova wanimukamihedha. Nsaka dhahi, mungelo wa Yehova wahimukuwela Daniyel eraga “weyo okweliwa na Mulugu” ohiloga vina “kuwove” vina “kudhugudheye.”—Daniyel 9:22, 23; 10:11, 18, 19.

17, 18. Yolibela gani yavahiwe Daniyel na Yehova?

17 Daniyel vaniye vyaka 100, nanda bali neena n’okwa, wanubuwela dhetene dhampadduweli. Daniyel wanjedhela okalawo wili? Ndde! Epaddi yomariha ya nivuro na Daniyel ninowengesa epikirhele Mulugu: “Weyo dhowá wavume. Onere ovenyela othuviwa.” (Daniyel 12:13) Daniyel wanziwa wila aliba okwa anovuma, kuloga omasiye olani “kuntadiwa dhawira, kuli oziva, kuli ononelamo.” (Kohelét 9:10) Mazu aba kanloga wila oku wali otolowa mutolowelo wa Daniyel. Yehova wahinvaha njedhelo naderetu vaddiddi na musogorho.

18 Mungelo wa Yehova ompanga: “Onere ovenyela othuviwa omagomelo wa masaka.” Daniyel txipo kaziwa mudhidhiya-mudhidhiya ogapadduwilani esidha. Nbwenye yaziwiye yali yawi agakwa agadhowa ovuma. Elobo yina jawi Daniyel mwiweliye yolibela eji yawi, “onere ovenyela othuviwa,” iyene wanonelamo wila dhaddiwana dhilobo dha musogorho. Eji egapadduwile “omagomelo wa masaka” kuloga ogavira mudhidhi mwinjene bakwile. Mowiwanana na Bíblia de Jerusalém, mazu aba atapulela ovenyela othuviwa, obe wakela mperhe.

Ninga Marta, onofanyela okana ebaribari yawi ovenyihiwa mukwani onele opadduwa-wene (Koona ddima 19, 20)

19, 20. (a) Mapadduwo ovenyihiwa mukwani alogile iyo aniwanana dhavi na mazu a Marta na Yezu? (b) Mutoma ondawo ninakuliwe nivuzo gani?

19 Txibarene, Marta wahikaana sabwa yaderetu ya okuluvela wila murogoriye Lázaro, “onere ovenya mukwani siku nomariha.” Yolibela ekosile Yehova na Daniyel, vamodha na nroromelo nana Marta wila onele okalawo ovenyihiwa mu okwani musogorho, dhinilibihe iyo vina masaka abano. Sabwani ovenyihiwa mu okwani onele opadduwa-wene.

20 Nihisunza sabwa dha matikiniho a ovenyihiwa mu okwani apadduwile masaka a mundduni. Matikiniho aba antonyihedha yawi attu akwile anele wiyelela okalawo wili. Vina nihona wi emeleli ororomeleya a Mulugu, alobwana na ayana, anojedhela n’oliba murima ovenyihiwa mu okwani musogorho. Ehikalawo elobo entonyihedha wila ovenyihiwa oko onapadduwe musogorho ninga mwapikirheliwani? Akala eli dhawene, ejo enonivaha sabwa yaderetu ya ojedhelavi ovenyihiwa mukwani onapadduwe musogorho. Akwini-to esidha dhinapadduwe mudhidhi gani? Ninele wakuliwa mmutomani onfarela.