Skip to content

Skip to table of contents

NSUNZO 51

Mudhowegevi Muvuruwanaga ‘Lizu na Yezu’

Mudhowegevi Muvuruwanaga ‘Lizu na Yezu’

“Oddu ddi Mwanaga wokweleya, onimurumelimi. Mumvuruwanege.”MT. 17:5.

JIBO 54 ‘Dila ya Egumi’

DHINASUNZE IYO *

1-2. (a) Arumiwi araru a Yezu addeliwe okosa elobo gani, nanda ahiwelela? (b) Txini enasekeserhihu mwari mwa nsunzo ntti?

 MUVIRILE paskwa wa yaka ya 32 Kristu babaliwe murumiwi Pedro, Tiago na Joau ahonihiwa dhotikiniha dha wirimu. Awene ali vadhulu va mwango, enoneya ninga wali Mwango Hermon, venevo Yezu osadduwa vamentoni vawa. “Okoveni waye wang’animela ninga nzuwa, dhabalo dhaye dhali ninga txeza.” (Mt. 17:1-4) Omamalelowa arumiwi abale ahimwiwa Mulugu alogaga: “Oddu ddi Mwanaga wokweleya, onimurumelimi. Mumvuruwanege.” (Mt. 17:5) Arumiwi aba ahoniha wi aninvuruwana Yezu na mukalelo weddihilani egumi yawa mmaleli Yezu okwa. Iyo vina ninofwanyela okosa yakene.

2 Nsunzo nivirile nihona wi ovuruwana lizu na Yezu entapulela ottiya okosa dhilobo dhina. Mwari mwa nsunzo ntti, ninele osekeserha dhilobo bili dhinfwanyelihu okosa.

“KAVOLOWANI MUSUWO MUNG’ONO”

3. Mowiwanana na Mateu 7:13, 14, txini enfwanyelihu okosa?

3 Kengesa Mateu 7:13, 14. Kona wi Yezu ologile misuwo minli dhottiyana dhinttukulela dila bili dhottiyana, dila “eng’ono” vina dila “enddimuwa.” Apa kavalogiwe dila ttaru. Iyo ninofwanyela osakula nanyene, dila gani enfwanyelihu wedda. Eji yosakula enfwanyelihu okosa sabwani okana egumi yamukalakala—endhela mwa okosa ejene.

4. Txini entapulela dila “enddimuwa”?

4 Iyo ninofwanyela oziwa ottiyaniha dila esi bili. Dila “enddimuwa” jovuwa vina kinrutxa ovirawamo. Mokubanyiha-mwene enjene ansakula ovira mwenemo, afwaraga muttitti wa attu. Awene kannonelamo wi dila eji onsogorhela ddi Satana Diabo vina omamalelowa enowattukulela wutolowani.—1 Kor. 6:9, 10; 1 Jo. 5:19.

5. Guru gani enkosa attu ena wi afwanye dila “eng’ono” vina eddege mwenemo?

5 Mottiyana na dila “enddimuwa” dila yina “eng’ono” vina Yezu ologile wi attu ang’onovi banfwanya. Sabwaya? Jowagalaliha oziwa wi versu dhinfwarela, Yezu wahaswagiha anamafwara aye wi anfwanyela okala txenjewa na anamavuhulela awota. (Mt. 7:15) Iyo ninowona wi ahikalawo marelijiau matxikwi na matxikwi, dhinadha dhinologa wi dhinsunzihani ebaribari. Oku attu matxikwi na matxikwi ahinyimuwa sabwa ya relijiau yawa ehinsunziha ebaribari. Ena ahipibiwa omentoni na asogorheli amarelijiau, mbwenye enowodheya ofwanya ebaribari. Yezu ohiloga dhahi: ‘Mugavirihamo mazu aga, munokala-wene anamasunza aga, munonona ebaribari; ebaribariyá jinaufuruleni.’ (Jo. 8:31, 32) Nona kunfwanyela ofwara muttitti wa attu, ottiya ejo otamele ebaribari. Orome okosa ejuwene modhela omusunza Bibilia wi oziwe ejile ennifunana Mulugu vina ovuruwana masunziho a Yezu. Mwa dhilobo dhina dhinfwayeliwe okosa, onyanyala masunziho amarelijiau ottambi vina ottiya oja mattanga a obaliwa na mereloya, sabwani jijuwene ennifunana Yehova. (Mt. 10:34-36) Enofuneya okosa matxinjo wi nimwagalalihe Yehova. Nanda okosa matxinjo aba onodhaga wona ninga elobo yorutxa. Kahiyo yovevuwa okosa matxinjo aba, mbwenye sabwa ya omukwela Babi wawo wa wirimu onele okosa wi omwagalalihe vina iyene onele wagalala venjene na weyo!—Gano 27:11.

NINAWODHE DHAVI OKALAVI MUDILA ENG’ONO

Magano na malago a Yehova anonikamihedha okalavi mudila “eng’ono” (Kang’ana ddima 6-8) *

6. Mowiwanana na Masalmo 119:9, 10, 45, 133, txini enanikamihedhe weddavi dila eng’ono?

6 Vowi iyo niroma wedda dila eng’ono, txini enanikamihedhe odhowavi neddaga mudilanimwa? Kona yotagiha eji. Dila eli sere-sere yamwangoni, enokana ngome wi yabarele attu vamodha na karo. Kohikalawo ngome nameddiha karo—agahibudduwa murampanimwa, batota ngovi. Nona kavo onloga wila ngome ejile ettiyiwe apale wi ezuzumihe! Na mukalelo wakakene magano a Yehova anfwanyeya mBibiliani ankala ninga ngome, anonibarela vina anonikamihedha odhowavi neddaga dila eng’ono.—Kengesa Masalmo 119:9, 10, 45, 133.

7. Sabwaya jani azombwe kanfwanyela wubuwela wi dila eng’ono kinavaha ofuru?

7 Akala wamuzombwe, dila dhina onowubuwela wi magano a Yehova bottabwa vina kanuttiya okosa elo-wene? Jijuwene enfuna Satana wi weyo wubuwele. Enfuniye ja wi weyo wubuwele wi egahikala yaderetu wedda dila enddimuwa, mwenemo munedda attu enjene vina munkosani dhotedhene dhinfunani. Iyene onowalabihedha akwawo oskola obe interneti wi ahubuwelihe wila kunjavo egumi. Satana onfuna weyo wubuwele wi omulabela Yehova enozuzumiha egumi yawo. * Mbwenye kudduwale Satana kanfuna wi weyo oziwe enawupadduwele mudila mpo. Yehova ddottiyana, iyene onfuna wi weyo oziwe egumi ya ttima enafwanye weyo ogadhowavi weddaga dila ya egumi.—Masal. 37:29; Iza. 35:5, 6; 65:21-23.

8. Txini ensunza azombwe na ejile empadduweli Olaf?

8 Koona epadduwile na mbali onkuweliwa Olaf. * Akwaye oskola annimukwekwettela wi akose mararuwo na anayana oskola. Mulogile Olaf wi wali Munamoona wa Yehova vina wanniwelela malamulo oligana a Bibilia, anayanaya onile ejuwene ninga mavurahno. Venevo awene oroma okosa mwili mwetemwene wi akose mararuwo na iyene. Olaf ohenjedhedha: “Anamasunziha aga adda­ddela akala onfuna orihiwege na attu ena, onofwanyela okosa masunziho manddimuwa.” Txini emukamihedhile Olaf okwaranya makattamiho aba etene? Iyene ohiloga: “Miyo ddahimaga mandano na abali a mmulogoni, awene addikalela ninga amudhaga vina ddahiroma omusunza Bibilia venjene. Venevo vadhowimi ddimusunzagavi Bibilia, ddankana nikuluvelo noliba nawi ddihifwanya ebaribari, nona ddandhowavi ddilibihaga omulabela waga Yehova.”

9. Txini enfwanyelihu okosa akala ninofuna okalavi mudila eng’ono?

9 Satana onfuna wi weyo obudduwe mudila enttukulela wigumini. Iyene onfuna wi wede mudila munedda attu enjene, dila enddimuwa enattukulela attu mukwani. Mbwenye iyo nihigana odhowavi nivuruwanaga lizu na Yezu vina neddaga ‘dila eng’ono ennikalela ninga nibarelo.’ (Mt. 7:13) Ovano ndowe noneni dhilobo dhina dhilogile Yezu dhinfwanyelihu okosa.

OTEYIHANE NA MBALAWO

10. Mowiwanana na Mateu 5:23, 24, txini elogile Yezu wi nikose?

10 Kengesa Mateu 5:23, 24. Vanleboni ntti Yezu ohilogavo elobo yamakamaka vaddiddi, yafwanyela okosa Ayuda, onvuruwana iyene. Karoma omutanalela muttu bali mumparani vakuvi va ebuwa wi anvahe namakutta mwana-enama yaye wi amukuttena ‘mukutto. Iyene wubuwela wi mbalaye ohisilidhiwa na iyene venevo onottiya mukutto waye oroma odhowa onvenda.’ Txini egali yamakamaka vaddiddi opitta omukuttela Yehova mukutto? Yezu wahitapulelamo, mulogeliye dhahi: ‘Orome otehiyana na mbalawo.’

Jakobi wahivyeviha vina wahiteyihana na mbalaye, weyo onele okosa yakakene? (Kang’ana ddima 11-12) *

11. Txini ekosile Jakobi wi awodhe oteyihana na mbalaye?

11 Epadduwile mwigumini mwa Jakobi enonisunziha elobo yamakamaka vaddiddi sabwa ya oteyihana. Muvirile vyaka 20, Jakobi bali olapelana vaddiddi na elabo yobaliwa anju wa Yehova wahimwaddela murowani wi eyelele elabo yaye. (Wita 31:11, 13, 38) Mbwenye vahikala makattamiho, mbalaye munddimuwaya Ezaú wannimutamela wi ampe. (Wita 27:41) Sabwa ya ejuwene Jakobi ‘wahova vaddiddi’ obuwelaga wi mbalaye wannimwiddavi. (Wita 32:7) Jakobi owodhile dhavi oteyihana na mbalaye? Voroma, iyene wahilobela na murima wotene amwaddelaga Yehova makaniya. Vasogorhova iyene wahimurumela Ezaú sagwati. (Wita 32:9-15) Omamalelowa, vanfwanyiliye Ezaú, wahimuttittimiha venjene. Iyene wahikokora vamentoni vaye—ottiya dila modha, nne dila bili mbwenye dila tanu na bili! Jakobi wahiwodha oteyihana na mbalaye sabwani wali muttu woviyeviha vina wahimutonyihedha nriho.—Wita 33:3, 4.

12. Txini ensunziwe na yotagiha ya Jakobi?

12 Iyo ninosunza elobo yamakamaka na ejile ekosile Jakobi wila ateyihane na mbalaye, Jakobi wahivyeviha vina wahiloba nikamihedho na Yehova. Vasogorhova iyene wahikosa muli mwetemwene wi awodhe oteyihana pama na mbalaye. Munfwanyeliye Ezaú, Jakobi katamelile woniha bani wavonyile vina wahavonyile. Efunelo yana Jakobi yali ya oteyihana na mbalaye vina jijuwene yakosiliye. Iyo ninawodhe dhavi ofwarha yotagiha yaye?

ONAWODHE DHAVI OTEYIHANA NA MBALAWO

13-14. Txini enfwanyelihu okosa nigamunyimula mbalihu?

13 Akala ninofunavi odhowa neddaga mudilani ya egumi ninofwanyela oteyihana na abali ehu. (Rom. 12:18) Nigamunyimuwa mbali txini enfwanyelihu okosa? Nifware yotagiha ya Jakobi, nimulobelele Yehova. Nimukumbirhaga wi anikamihedhe owodha oteyihana na mbalihu.

14 Ninofwanyela otamela mudhidhi wi nivikose mavuzo aba: ‘Ddili womala-nawale wi ddittiye ovittukulela wi ddikale ovyeviha, ddikumbire nlevelelo vina dditeyihane na mbalaga? Yehova na Yezu anonemo dhavi agaddona ddittukulaga ttarho wi dditeyihane na mbali vina murogora?’ Ovikosa mavuzo aba anele olibiha efunelo yehu yowiwa lizu na Yezu okala ovyeviha vina omutamela mbalihu wi niteyihane. Nigakosa dhahene panawodhihu ofwara yotagiha ya Jakobi.

15. Ovirihamo nlago ninfwanyeya va Éfeso 4:2, 3 enanikamihedhe dhavi oteyihana na mbalihu?

15 Onowodha wubuwela txini egapadduwile Jakobi kotonyihedha ovittukulela mudhidhi onfwanyiliye Ezaú! Dhilobodha dhigahittiyana vaddiddi. Nona nigatamelaga oteyihana na abalihu ninofwanyela okala attu ovyeviha. (Kengesa Éfeso 4:2, 3.) Gano 18:19 enloga dhahi: “Mbali osilidhiwe, onovadda opitha muthethe olibihiwe na ngome. Kani dhinofuga mirima dha anamudhi, ninga enfugiwa misuwo dha numba ya mwene na mipanga.” Okumbirha nlevelelo na ovyeviha enele onikamihedha ofugula misuwo dha “ngome.”

16. Txini enfwanyelihu wubuwela nigadhowaga oteyihana na abalihu, nanda sabwaya jani?

16 Ninofwanyela okala txenjewa na ejile enalogihu na mbalihu vina mukalelo wologa. Venevo nigona wi nivisasanyedha, nimutamele mabaliya onyimuwile na iyo vina nikose muli mwetemwene wi iyene eyelele wili wandana na iyo. Enodhaga opadduwa iyene vamaromo ologa dhilobo dhihinaziveliwe iyo. Mudhidhene obo, iyo ninodhaga osilidhiwa nanda otamelaga ologa elobo wi nivibarelena. Mbwenye okosa ejene kinapure elo. Kudduwale otamela oteyihana na mbalawo jamakamaka vaddiddi opitta otamela woniha ovonyile na ohivonyile.—1 Kor. 6:7.

17. Txini esunziliwe na yotagiha ya Gilbert?

17 Mbali onkuweliwa Gilbert wahikosa guru enddimuwa vaddiddi wi awodhe oteyihana na amudhaye. Iyene ohiloga: “Miyo kaddewanana na mwanaga wa muyana. Dhihivira vyaka bili dditamelaga wiwanana na iyene na ofwasa wi niwodhe oteyihana.” Elobo gani yina ekosiliye? Iyene owenjedhedha: “Mudhidhi wotene wadhowimi ologa na mwanaga, vamaromo ddanlobela venevo ddantamela ovisasanyedha wi akala enopadduwa iyene oddilogela mazu ovadda miyo ddikurumuwe. Miyo ddanziwa wi ddanfwanyela okala omala-nawale wi ddimulevelele. Vina ddahinonelamo wi otamela woniha wavonyile vina wahavonyile, kigapurile elo. Venevo miyo wona wi yafuneya yali miyo oteyihana na iyene.” Gilbert onologa yopurelamo ekaniliye: “Ddabuno miyo ddihikana murenddele, sabwani miyo ddinowodha wiwanana pama na amudhaga otene.”

18-19. Nigazinddiyela wi nihimunyimula muttu, txini enfwanyelihu okosa nanda sabwaya jani?

18 Nigazinddiyela wi nihimunyimuwa mbalihu, txini enfwanyelihu okosa? Nivirihemo nlago na Yezu nateyihane na iyene. Ologe na Yehova sabwa ya makaniya, okuluvele nikamihedho na muya wokoddela wi owodhe oteyihana na iyene. Ogakosa dhawene, onele wagalala, vina onele otonyihedha wi txibarene onovuruwana lizu na Yezu.—Mt. 5:9.

19 Japama oziwa wi Yehova na okwela ohimuttoma Yezu oli “musorho wa mutugumano” wi anivahege malago a weddihana egumi yehu. (Ef. 5:23) Dhahene ninga murumiwi Pedro, Tiago na Joau ninofwanyela okala omala-nawale wi nivuruwane ‘lizu na Kristu.’ (Mt. 17:5) Munsunzoni ntti iyo nihona mukalelo wa oteyihana na mbalihu. Nigakosa dhahene vina nigakalavi mudila eng’ono enttukulela wigumini, ninele okana wagalala masaka abano vina musogorho mpo ninele okana wagalala ohinagome.

JIBO 130 Nilevelelanege

^ par. 5 Yezu ohinikokomeza ovolowa musuwo mung’ono eli dila enttukulela wigumini. Iyene vina ohinivaha malago a okana murenddele na Akristu ena. Ningumanana makattamiho gani nigatamela ovirihamo nlago ntti? Nanda ninawodhe dhavi opemberha?

^ par. 7 Koona nivuzo 6 na brochura 10 Perguntas Que os Jovens se Fazem, “Como Enfrentar a Pressão para Fazer o que é Errado? vina dhinlebiwa oku dhisunzihaga Kakodda Ogakokomezeliwaga Okosa Yabure na Akwawo! kadhowa mu site jw.org. (BIBILIYOTEKA, MAVIDIYU > AZOMBWE.)

^ par. 8 Mazina meena ahitxinjiwa.

^ par. 56 MAFOTO NIKUKU: Nigeddagavi mudila “eng’ono” ebareliwe na ngome, kuloga nigeddaga na malago a Yehova, ninele owodha orabela dhowopiya ninga wawona attu bali yovi, mandano onyakuwa vina okwekwetteliwa okosa masunzo manddimuwa.

^ par. 58 MAFOTO NIKUKU: Wi Jakobi awodhe oteyihana na mbalaye Ezaú ohikokora vamentoni vaye dila tanu na bili.