Skip to content

Skip to table of contents

Nsunzo 2

Kakala ‘Nipara na Nipangarhazo’

Kakala ‘Nipara na Nipangarhazo’

“Babene bahi alabele na miyo omwene wa Mulugu, addipangarhazile.”KOL. 4:11.

JIBO 53 Nimulabe Mulugu Mumodhani

DHINASUNZE IYO *

1. Makattamiho gani osegedha angumanana emeleli ororomeleya a Yehova?

MWILABONI mwetemwene, emeleli enjene a Yehova anogumanana makattamiho osegedha obe a wopiha. Onowoonaga makattamiho ninga aba mmulogoni mwawo? Akristu ena anowana na eredda yawopiha obe okweliwa munammudhi wokweleya. Ena anovilela okubanya sabwa ya omoona munammudhi obe marho ofiyedheya attiyaga ebaribari. Oku ena anotabuwa na goi entoteya na dhifoyo dhimpadduwa mwilaboni ninga ottekenyeya wa mattaka. Abali na arogora aba otene anofuna nipangarhazo. Ninawodhe wapangarhaza dhavi?

2. Murumiwi Paulo wafunelani opangarhaziwa?

2 Murumiwi Paulo ogumanana makattamiho ottiyana-ttiyana mwigumini mwaye. (2 Kor. 11:23-28) Iyene wahivilela yososa yali ninga ‘mwinga mmaningoni mwaye,’ yososa eji txino ali makattamiho a eredda. (2 Kor. 12:7) Vina iyene wahikubanya sabwa yottawiwa na mukwaye Demas, ‘vowi Demas wahisakula dh’elabo.’ (2 Tim. 4:10) Paulo wali muttikitteliwi woliba murima wakamihedha attu ena na nttebwa, masiki dhawene mudhidhi mwina wankumuwa.—Rom. 9:1, 2.

3. Bani anvahile Paulo nipangarhazo vina nikamihedho?

3 Paulo wahakela nipangarhazo vina nikamihedho nafuniye. Dhavi? Yehova wahilabihedha muya Waye wokoddela wila omulibihe. (2 Kor. 4:7; Fil. 4:13) Vina Yehova wahalabihedha Akristu ena wi anvahe nipangarhazo. Paulo ologa wi akwaye ena alabile na iyene ali ninga ‘nipara ninddimuwa na nipangarhazo.’ (Kol. 4:11) Iyene waharomola mazina awa, ninga Aristarko, Tíkiko, na Marko. Awene aahimulibiha Paulo vina ahimukamihedha ovilela. Mikalelo gani dhakamihedhile Akristu aba okala anamapangarhaza? Ninawodhe dhavi osanza dhotagiha dhawa nigadhowa wapangarhaza vina walibiha attu ena?

OKALE OWEDDEYANA NINGA ARISTARKO

Ninga Aristarko, ninofwanyela okala amarho oweddeyana a abali vina arogora mwari mwa “nsaka n’osegedheya” (Koona ddima 4-5) *

4. Aristarko wonihile dhavi wi wali marho waweddeyana wa Paulo?

4 Aristarko wali Mukristu w’o Tesalónika sidadi ya Masedónia, iyene wali marho oweddeyana wa Paulo. Aristarko onromoliwa dila yoroma mBibiliani muleddoni waneraru mwa Paulo ninga misionario o Éfeso. Anvelelaga Paulo, Aristarko wahittiddiwa na muttitti wa attu. (Mer. 19:29) Muttiyeliwiye, Aristarko kobuweli ovibarela mwinyene bahi mbwenyi walivi oweddeyana na Paulo. Myeri dhina osogorhowa, bali o Grésia, Aristarko walivi na Paulo, masiki vatxutxiwa Paulo na amwiddani atamela ompa. (Mer. 20:2-4) Yaka ya 58  E.C. vaperengeziwe Paulo ninga mfugeliwi, Aristarko wahinvelela muleddoni mpule, otene ahivilela vamodha vabwinilani na paporo mbara. (Mer. 27:1, 2, 41) Mufiyelani o Roma, enkala ninga iyene wahifugeliwa mudhidhi mung’onovi mukambura na Paulo. (Kol. 4:10) Paulo wahilibiheya vina wahipangarhazeya sabwa yokana marho oweddeyana ninga Aristarko!

5. Mowiwanana na Gano 17:17, ninawodhe dhavi okala amarho oweddeyana?

5 Ninga Aristarko, ninofwanyela okala amarho oweddeyana a abali vina arogora midhidhi dhetene ottiya masaka apama bahi mbwenye vina “nsaka n’osegedheya.” (Kengesa Gano 17:17.) Abali na arogora anofuna opangarhaziwa, masiki nsaka n’osegedheya nigavira. Koona yotagiha ya Frances, * okweliwe amambali aye na eredda ya câncer na mukalelo wofwarelana mwari mwa myeri miraru, iyene ohiloga: “Ddinoziwa wi makattamiho orutxa anonipatta mwari mwa mudhidhi mwinjene. Ddinotamaalela sabwa yokana akwaga oweddeyana anddikamihedhavi mpaka ovanene, masiki amambali aga bakwile wale.”

6. Txini enkosa amarho aweddeyana?

6 Amarho aweddeyana anokosa guru ya wakamihedha abali na arogora. Motagiha, mbali onkuweliwa Peter wahaddeliwa na dotoro wi ohikana eredda yawopiya egamuttukelele okwa. Mwadhiye, Kathryn, ohiloga: “Atelani dhahi a mmulogoni mwehu ahinivelela odhowa wombeziwa na adotoro ena wi niziwe eredda yanna Peter. Mudhidhene obule, awene ahiloga wi kaganittiyile nooka mmakattamihoni mpule, vina ahinaddela wi mugafuna nikamihedho, iyo nili womala nawale.” Txibarene, ninopangarhazeya oziwa wi nikana amarho ebaribari annikamihedha ovilela makattamiho!

OKALE OKULUVELEYA NINGA TÍKIKO

Ninga Tíkiko, ninofwanyela okala amarho okuluveleya attu ena agagumanana makattamiho (Koona ddima 7-9) *

7-8. Mowiwanana na Kolosi 4:7-9, Tíkiko olagihile dhavi wila wali marho wokuluveleya?

7 Tíkiko, wali Mukristu w’o Roma kwatti ya Ásia, iyene wali marho wokuluveleya wa Paulo. (Mer. 20:4) Yaka ya 55 E.C., Paulo wahisasanyedha sokela ya mivaho wila dhikamihedhiwena dhojombeliwa dha Akristu o Judeya, enkala ninga iyene wamuttomeli Tíkiko okamihedha mabasa abale amakamaka. (2 Kor. 8:18-20) Osogorhowa, vafugeliwe Paulo o Roma dila yoroma, Tíkiko wali mwanakatti waye. Iyene wannavahedha Akristu o Ásia makarta na miselu dholibiha dha Paulo.—Kol. 4:7-9.

8 Tíkiko walivi marho wokuluveleya wa Paulo. (Tito 3:12) Nsaka nthile Akristu ena kiyali okuluveleya ninga Tíkiko. Yaka ya 65 E.C., Paulo bafugeliwe dila yanawili, iyene wahileba wi Akristu enjene a muthethe wo Ásia ahimala omutxatxama, txino sabwa ya wova y’ofwara-fwariwa. (2 Tim. 1:15) Mothiyana, Paulo wannimukuluvela Tíkiko nona wahimuttomela mabasa mena. (2 Tim. 4:12) Mohaganyedha Paulo wahagalala sabwa ya okana marho wokuluveleya ninga Tíkiko.

9. Ninawodhe dhavi omutagiha Tíkiko?

9 Ninofwanyela omutagiha Tíkiko modhela okala amarho okuluveleya. Motagiha, iyo kaninakalele opikirhelavi wakamihedha abali na arogora anpattiwa makattamiho mbwenye ninele wakamihedha-wene. (Mt. 5:37; Lk. 16:10) Abale anfuna nikamihedho anele opangarhazeya agaziwa wi nili womala nawale wila nakamihedhe. Murogora dhahi ononihedhamo mwahaya. Iyene Ohiloga, “Weyo onofwasa ogaziwa wi muttu ovilevele wila okamihedhe, onele wakwanihedha epikireliye.”

10. Mowiwanana na Gano 18:24, bani onfwanyela wapangarhaza abale anwana na makattamiho obe ankubanya?

10 Abale anwana na makattamiho obe ankubanya anopangarhazeya agawaddelaga akwawa okuluveleya dhinubuwelani. (Kengesa Gano 18:24.) Bijay wakubanyile sabwa ya mwanaye oburutxiwa mmulogoni, ohiloga: “Miyo ddanfuna okana muttu wokuluveleya wi ddimwaddele dhinddikubanyiha.” Carlos wahittiyiwa ettomo yaniyena mmulogoni sabwa ya wira yoddawa. Iyene ohiloga: “Ddannifuna muttu waziwa ‘okoya nlumi’ wi ddimwaddele dhubuwelo dhaga ddihovaga ottongiwa.” Carlos wahatamela anddimuwa a mulogo anziwa okoya nlumi, awene ahimukamihedha na makattamiho aye. Elobo yina empangarhazile ja oziwa wi anddimuwaya a mulogo attu amalago.

11. Ninawodhe dhavi okala marho wokuluveleya?

11 Wi nikale amarho okuluveleya, ninofwanyela wunuwiha mukalelo wovilela. Empangarhazile Zhanna vamwaliwiye na mamunaye yali ya, wawaddela akwaye ofiyedheya dhobuweliye. Iyene ohiloga: “Awene ahiddivuruwana nofwaseya masiki valogimi mazu akakene dila dhinjene.” Ogakala namewa wapama, onele okala marho wapama.

WAKAMIHEDHE ATTU ENNA NINGA MARKO

Merelo apama a Marko ahimukamihedha Paulo ovilela, iyo vina ninofwanyela wakamihedha abalihu vagapadduwa ngovi (Koona ddima 12-14) *

12. Marko wali ani, nanda otonyihedhi dhavi wi wali womala nawale wila akamihedhe attu ena?

12 Marko wali Muyuda Mukristu w’o Jeruzalemi. Navili waye wali misionario woziweya wettaniwa Barnabe. (Kol. 4:10) Enkala ninga anamudhi a Marko ali areeli, mbwenye mwigumini mwaye kazuzumela dhilobo dhorela. Marko wahitonyihedha wi wali muttu wovilevela. Iyene wannakamihedha attu ena nowagalala. Motagiha, iyene olaba dila dhinjene na murumiwi Paulo vina murumiwi Pedro, bagakamihedha wakwaniha mabasa na dhojombeliwa dhawa. (Mer. 13:2-5; 1 Ped. 5:13) Paulo wahiloga wi Marko wali mmodhaya wa abale alabiliyena “omwene wa Mulugu,” vina ‘wamukamihedhile.’—Kol. 4:10, 11.

13. 2 Timóteo 4:11 ontonyihedha dhavi wi Paulo wanvaha ttima mabasa ororomeleya akosile Marko?

13 Marko wahikala marho wofiyedheya wa Paulo. Motagiha, yaka ya 65 E.C., vafugeliwe Paulo dila yomariha o Roma, palebiliye karta yanawili ya Timóteo. Mukartanimwa, Paulo wahimukumbirha Timóteo wi agadhaga o Roma adhe vamodha na Marko. (2 Tim. 4:11) Kavali waganyedha wi Paulo wanvaha ttima mabasa ororomeleya a Marko, nona wahikumbirha wi Marko akale vamodha na iyene mudhidhi obule worutxa. Marko wahimukamihedha Paulo na mikalelo dhottiyana-ttiyana, ninga onvaha dhoja obe vitagano dhalebiyena. Nikamihedho na nipangarhazo navahiwa Paulo nahimukamihedha ovilela masiku abale omariha ahinatti opiwa.

14-15. Txini ennisunziha Mateu 7:12 owodha wazuzumela attu ena na mikalelo dhottiyana-ttiyana?

14 Kengesa Mateu 7:12. Nigagumanana makattamiho, japama okana akwehu annikamihedha na mikalelo dhottiyana-ttiyana! Rayn okweliwe babe na ngovi, ohiloga: “Ogatabuwaga, onorutxiwa okosa dhilobo dha siku-siku. Nona ovahiwa nikamihedho—masiki ekale elobo eng’onovi—enotamaleleya.”

15 Nigakala attu anfwaseyela wang’ana, ninele owodha wakamihedha attu ena na mikalelo dhottiyana-ttiyana. Motagiha, murogora mmodha wahiroma wakamihedha Peter na Kathryn, alogiwe mundduni, wi asorihe mirobwe dhotene dhavahiwani na adotoro. Vowi Peter na Kathryn kafwanyela weddiha karo, murogoraya wahikosa masasanyedho, nona abali enjene a mmulogoni ahivilevela wi attukulege atelani aba na mikukutta dhawa. Masasanyedho aba akamihedhile dhavi? Kathryn wahitamalela vaddiddi, iyene ohiloga: “Yakala ninga abali abale attukulile mithorho dhehu.” Kudduwale wi merelo mang’ono a nikamihedho, anowukosiha okala nipara na nipangarhazo.

16. Yotagiha ya Marko ennisunziha eni mwaha wa ovaha nipangarhazo?

16 Mwebaribari murumiwi Marko wali Mukristu kana mudhidhi sabwa ya mabasa akosiye. Iyene wahittomeliwa okosa mabasa na Yehova ataganyiheya na oleba Muttaka onttukula nzina naye. Masiki dhawene, wahikaana mudhidhi wa ompangarhaza Paulo, nona Paulo wahifiyedha omukumbirha nikamihedho. Angela, murogora dhahi wana mmudhaye opiwe na atimbwini, onotamalela sabwa ya okana amarho ali omala nawale wila ampangarhaze. Iyene ohiloga: “Amarho anfuna okamihedha ankala attu ofiyedheya. Awene anowoniha wila anfuna awukamihedhe vina kankana manyazo.” Ninofwanyela ovivuza, ‘Ddinoziwiwa ninga muttu oli womala nawale wila ddapangarhaze Akristu ena na mikalelo dhottiyana-ttiyana?’

KAGANA WAPANGARHAZA ATTU ENA

17. Otanalela nlebo na 2 Korinto 1:3, 4 onittukulela dhavi wavaha nipangarhazo attu ena?

17 Kinrutxa wafwanya abali na arogora anfuna nipangarhazo. Enowodheya wapangarhaza attu ena na nipangarhazo nakene nakelilehu wale. Nina, murogora dhahi okweliwe bibe, ohiloga: “Yehova onowodha onilabihedha wila napangarhaze attu ena, mbwenye eji empadduwa nigavittiya olabihedhiwa na iyene.” (Kengesa 2 Korinto 1:3, 4.) Frances, ologiwe mundduni ohiloga: “Ejile elogiwe va 2 Korinto 1:4 ebaribari. Enowodheya wapangarhaza attu ena na nipangarhazo nakakene ninakelihu.”

18. (a) Attu ena anovela eni wavaha nipangarhazo akwawa? (b) Txini enanikamihedhe owodha wapangarhaza attu ena? Kavaha yotagiha.

18 Jamakamaka wakamihedha attu ena masiki akala ninowova. Motagiha, txino sabwa ya wova, kaninziwa txini enalogihu obe enamukoselihu muttu onkubanya. Munddimuwa dhahi wa mulogo oniliwa Paul, onowubuwela mudhidhi okwile babe. Iyene ohiloga: “Miyo ddanziwa wi kiyali elobo yovevuwa abali oddifiyedha vina ologa na miyo. Vowi awene kaziwa txini yafwanyelani oddaddela. Mbwenye miyo ddinowatamalela vaddiddi sabwa ya efunelo yoddipangarhaza vina oddikamihedha.” Yakakene jimpadduweli mbali oniliwa Tajon wafwanyiwe efoyo yottekenyeya wa mattaka, iyene ohiloga: “Ologa ebaribari, kaddinubuwela miselu dhotene dha abali dhakelilemi masiku abale a ottekenyeya wa mattaka, mbwenye ddinowubuwela wi awene ahidditanala atamelaga oziwa akala ddali mugumi.” Ninakale anamapangarhaza apama nigatonyihedha ntanaalo.

19. Sabwaya jani enfuneliwe ogana okala ‘nipara na nipangarhazo’?

19 Velani ninowaddamela omagomo wa elabo eji yabure, mikalelo dha mwilaboni dhinelege ottabwavi vina egumi enelege okalavi yorutxa. (2 Tim. 3:13) Sabwa ya makattamiho antotihu nanya na ohiligana vina ottega ninelege odhowavi nitamelaga nipangarhazo. Murumiwi Paulo wahiwodha okalavi ororomeleyene mpaka okwa waye, sabwa ya nipangarhazo nakeliliye na Akristu ena. Nona ninofwanyela okala oweddeyana ninga Aristarko, okuluveleya ninga Tíkiko, vina okala womala nawale ninga Marko. Dhawene ninele wakamihedha abali na arogora ehu odhowa amulabelaga Yehova nororomeleya.—1 Tes. 3:2, 3.

^ par. 5 Murumiwi Paulo ogumanana makattamiho menjene mwigumini mwaye. Mbwenye mwari mwa mudhidhi obule worutxa, iyene wannakela nipangarhazo na abali enjene. Ninele osekeserha mikalelo miraru dhamakamaka dhitonyihedhile abali aba dhakosihile okala anamapangarhaza apama. Vina ninele wona mukalelo wolabihedha dhotagiha dha abali aba.

^ par. 5 Mazina mena mwari mwa mutoma obu ahitxinjiwa.

JIBO 28 Eswa

^ par. 56 FOTO YA NIKUKU: Aristarko na Paulo ahivilela vamodha obwina mbara na paporo.

^ par. 58 FOTO YA NIKUKU: Tíkiko mwanamukatti wokuluveleya, onottambirha makarta a Paulo wi avahedhe milogo.

^ par. 60 FOTO YA NIKUKU: Marko ohimukamihedha Paulo na mikalelo dhottiyana-ttiyana.