Skip to content

Skip to table of contents

NSUNZO 3

Txini Ensunzihu na Olila wa Yezu

Txini Ensunzihu na Olila wa Yezu

“Yezu otomola kutho.”JO. 11:35.

JIBO 17 ‘Miyo Vina Ddinofuna’

DHINASUNZE IYO *

1-3. Makattamiho gani anattukulela alabeli a Yehova olila?

 ONOWUBUWELA mudhidhi womariha olilile weyo? Dila dhina iyo ninolila nigagalala. Mbwenye ohikalawo mudhidhi onlila iyo sabwa ya wiwopa. Motagiha, iyo ninolila nigamuyelela muttu wamukwelihu. Murogora Lorilei, onkala elabo ya Estados Unidos, ohileba: “Wiwopa wa omuyelela mwanaga wa muyana, onokalaga onddimuwa vaddiddi ofiyedha ohona elobo yoddipamgarhaza. Mudhidhene obo ddinowubuwela, ddinawodhe dhavi okwaranya makattamiho ninga aba.” *

2 Iyo ninolilaga sabwa ya makattamiho mena. Motagiha, Hiromi, pionero onkala o Japão, ohiloga: “Miyo ddinokala wokumuwene vowi attu ankala mmuruddani onlaleya iyo kanfuna wiwa miselu dhapama. Masaka mena na mintori mmentoni, ddinomulobaga Yehova wi addikamidhe onfwanya muttu ona efunelo ya osunza ebaribari.”

3 Weyo onogumanagana makattamiyo oligana na aba alogiwe omaromo? Enjene mwa iyo anogumanana. (1 Ped. 5:9) Iyo ninofuna “omulabela Nabuya [Yehova] na oziveliwa,” mbwenye ninomulabela vina na olila, sabwa ya wojeya, okubanya vina makattamiho mena aneha weddeyana wehu na Mulugu. (Masal. 6:6; 100:2) Ninawodhe dhavi owanana makattamiho aba?

4. Ninasekeserhihu eni mwari mwa nsunzo ntti?

4 Iyo ninele osunza na yotagiha ya Yezu. Masaka mena, Yezu wahigumanana makattamiho amuttukuleli ‘otomola kutto.’ (Jo. 11:35; Lk. 19:41; 22:44; Aheb. 5:7) Ndoweni none mapadduwo mang’onovi. Ninele wona ensunza iyo na Yezu vina Babe Yehova. Omamalelowa ninele wona dhilobo dhinfwanyelihu okosa nigagumanana makattamiho annittukulela olila.

YEZU WAHAWUNLELA AKWAYE

Wakamihedhe abali ali mukubanyani, dhahene ninga ekosile Yezu (Kang’ana ddima 5-9) *

5. Nipadduwo ninfwanyeya va Joau 11:32-36 ninnisuziha eni sabwa ya Yezu?

5 Nali nsaka na oridha yaka ya 32 N.K., Lázaro marho wapama wa Yezu wahikala muredda ofiyedha okwa. (Jo. 11:3, 14) Mulobwana oddu wahikana arogoriye eli, Marta na Maria, nanda Yezu wanakwela venjene anamudhi aba. Marta na Maria, ali mukubanyani sabwa ya omuyelela mbaliwa. Mukwile Lázaro Yezu wahidhowa Obetania, wenewo wakala Maria na Marta. Marta mwiwaliye wi Yezu wali mudila wahidhowa ogumana na iyene, onowodha otanalela okubanya wa Marta mulogiliye mazu aba: “Eh Nabuya, nyuwo kokala ápano, murogoraga kagakwile.” (Jo. 11:21) Mvirile mudhidhi mung’onovi, Yezu omona Maria na attu ena onlaga, venevo iyene “otomola kutho.”—Kengesa Joau 11:32-36.

6. Txini emuttukuleli Yezu olila mudhidhi okwile Lázaro?

6 Txini emuttukuleli Yezu olila mudhidhi obule? Nivuru Estudo Perspicaz das Escrituras ninowakula: “Okwa wa marho waye Lázaro vina wona okubanya wa arogoriye bumuttukuleli Yezu ‘otomola kutho.’” * Yezu wannonelamo pama otabuwa wa Lázaro bali muredda vina wanziwa wi oredda waye ogahimuttukulela okwa. Elobo yina yamuttukuleli Yezu olila yali sabwa ya wona wi okwa wa Lázaro wahapatta venjene arogoriye. Akala weyo ohimuyelela marho obe mwana-mmudhi mukwani, onononelamo pama mukubanyelo wakubanya Yezu, Marta vina Maria. Ndoweni none dhilobo ttaru dhinasunzehu na nipadduwo ntti.

7. Ejile emuttukuleli Yezu olila ennisunziha eni sabwa ya Yehova?

7 Yehova onononelamo ejile enukubanyiha. Yezu ddi “nladdaniho nawakwana ninniziwiha” eli Babe. (Aheb. 1:3) Mudhidhi olilile Yezu wela woniha mukubanyelo onkubanya Yehova aganona nimuyelelaga mwanammudhi mukwani. (Jo. 14:9) Akala weyo ohikweliwa, kakana ebaribari wi Yehova ottiya wonavi makattamiho abo, iyene onowukubanyedha. Yehova ohikana efunelo ya ovoliha murima wawo osuveyile.—Masal. 34:18; 147:3.

8. Ninkuluvelelani wi Yezu onele wavenyiha amudhehu akwile?

8 Yezu onofuna wavenyiha amudhawo akwile. Mudhidhi mung’onovi Yezu ahinatomola kutto, iyene wahipamgarhaza Marta na mazu aba: “Murogorinyu onele ovenya mukwani.” Marta wahiroromela yalogile Yezu. (Jo. 11:23-27) Vowi Marta wali mulabeli wa Yehova wororomeleya, wanziwa wi anamavuhulela a Yehova Eliseu na Eliya ahavenyiha attu mukwani masaka a wale. (1 Amwe. 17:17-24; 2 Amwe. 4:32-37) Vina Marta wahiwa wi Yezu wahavenyiha attu mukwani. (Lk. 7:11-15; 8:41, 42, 49-56) Kakana ebaribari wi onele wawona wili amudhawo akwile. Sabwa ya Yezu otomola kutto vina wapamgarhaza akwaye ali mukubanyani ela woniha wi iyene ohikana mmurimani efunelo yawavenyiha abale akwile!

9. Dhahene ninga Yezu, ninawodhe dhavi wakamihedha abale ali mukubanyani? Kavaha yotagiha.

9 Wakamihedhe abale ali mukubanyani. Yezu ottiya olilavi na Marta vina Maria, iyene wahavuruwana vina wahiloga mazu opangarhaza. Iyo ninofwanyela okosa yakene na abale ali mukubanyani. Munddimuwa wa mulogo onkuweliwa Dan, onkala elabo ya Austrália, ohiloga: “Mukwile mwadhaga miyo ddanfuna nikamihedho. Atelani enjene ahivivelela, andha mattiyu na mutana wi addipangarhaze. Ali omala-nawale wi addikamihedhe na mabasa a vatakulu ninga, osuwa karo yaga, oddidhowela omusika vina oddipiyela dhoja mudhidhi wahawodhemi okosa mabasa aba. Omamalelowa anlobela na miyo. Awene ahoniha okala amarho ebaribari vina abali ‘nsaka nosegedheya.’”—Gano 17:17.

YEZU WAHAWUNLELA ATTU ALALEYIYE

10. Katapulelamo makattamiho anfwanyeya va Luka 19:36-40.

10 Yezu adhowaga o Jeruzalemi labo 9 na Nisani, na yaka ya 33  N.K. Addamelaga kwattiya attu antadela mikumi dhawa murampani anonelagamo wi iyene wahittomiwa ninga Mwene wawa. Obu wali mudhidhi wowagalala. (Kengesa Luka 19:36-40.) Mbwenye anamafwara aye kanonelamo egapadduwile vasogorhova. “Mfiyedhe Yezu vakuvi va Jeruzalemi, añgana muthetheyá, ohunlela.” Na mintori mmentoni, Yezu wahivuhulela wi ogahifiya mudhidhi worutxa ogagweliwe attu akala mu Jeruzalemi makattamiho.—Lk. 19:41-44.

11. Txini emuttukuleli Yezu wawunlela attu akala mu Jeruzalemi?

11 Yezu wahikubanya venjene sabwani wahiziwa wi Ayuda enjene akala mu Jeruzalemi, kagarumelile miselu dhalaleyiye. Yodhelavoya, Jeruzalemi agahitolotxiwa, muttu ddi muttu agaviluwile agahitxedheliwa elabo yina. (Lk. 21:20-24) Mokubanyiha-mwene jijuwene epadduwile, ninga mwalogile Yezu attu enjene ahimunyanyala. Murudda onkala weyo attu anonamo dhavi miselu dha Omwene? Akala guru enkosiwe ya walaleya ebaribari attuya aniwelela ali ang’onovi weyo onononelamo pama ejili emuttukuleli Yezu olila. Ninele osekeserha dhilobo dhina ttaru.

12. Sabwa ya Yezu walilela attu alaleyiye ennisunziha eni mwaha wa Yehova?

12 Yehova onowatanala attu. Kutto ya Yezu enonubutxedha wi Yehova onowatanala venjene attu. Iyene “kanfuna orimela wa muthu nne mmodha; onfuna wi etene afwanye mudhidhi worugunutxa murima.” (2 Ped. 3:9) Masaka abano iyo ninowoniha wi ninowakwela attu modhela okosa guru eli yotene wi niddiginye murima wawa na miselu dha Omwene wa Mulugu.—Mt. 22:39.

Kakosa matxinjo mmabasani a olaleya dhahene ninga mukoseli Yezu (Kang’ana ddima 13-14) *

13-14. Yezu wonihile dhavi wi wanaweddela ttagaraga attu, nanda iyo ninawodhe dhavi otagiha mukalelo obu?

13 Yezu ohilaba venjene mmabasani a olaleya. Iyene ohoniha wi wanakwela attu modhela olabihedha mudhidhi-mudhidhivi wakaniye wi asunzihe ebaribari. (Lk. 19:47, 48) Txini yamuttukulela okosa ejuwene? Yali sabwa ya waweddela ttagaraga attu. Attu enjene anfuna wiwa mazu a Yezu, ofiyedha iyene na anamasunziha aye ‘ohikana mudhidhi woja elobo txilobo.’ (Mk. 3:20) Mudhidhi wafunile mulobwana dhahi ologa na Yezu na mattiyu—iyene wahivilevela wi aloge na mulobwana oddo. (Jo. 3:1, 2) Attu enjene ewale miselu dha Yezu vamaromo kadhile okala anamafwara aye. Mbwenye attu otene anvuruwana ampurelamo masunziho aye. Masaka abano iyo nikana efunelo ya wavaha attu etene gari ya ovuruwana miselu dhapama. (Mer. 10:42) Wi niwodhe wakwanihedha yogana eji, enofuneya okosa masasanyedho vina osaddulela makalelo ehu olaleya.

14 Okale womala-nawale wi okose matxinjo. Iyo nigakana elemelelo yolaleyaga mudhidhi mmodhavi malabo otene ninodhaga ohafwanya attu ana efunelo ya wiwa miselu dhapama. Pionera dhahi onkuweliwa Matilda ohiloga: “Miyo na mamunaga ninotamela waligarela attu midhidhi dhottiyana-ttiyana. Na membesi nindowa olaleya mimburo munkosiwa marhondda. Na mutana mudhidhi onkala attuya mmarampani ninlaleya na karinya. Na txiguwo nindowa olaleya numba na numba.” Nona kanidhowege mmabasani a olaleya mudhidhi onfunihu, sabwa ya ejuwene, enofuneya okosa masasanyedho a mudhidhi ondowihu mmabasani a olaleya wi niwodhege wafwanya attu enjene. Nigakosa dhahene ninele okana nikuluvelo wi Yehova onele oruriha guru dhehu.

YEZU OHILILELA OTXENIHIWA WA NZINA NA BABE

Omunlele Yehova na nlobelo ogakala mmakattamihoni orutxa, dhahene ninga yakosile Yezu (Kang’ana ddima 15-17) *

15. Mowiwana na Luka 22:39-44, elobo gani epadduwile omattiyu womariya wa Yezu velaboni ya vati?

15 Vasogorhova omattiyu wa labo 14 na Nisani, yaka ya 33 N.K., Yezu wahidhowa mmunddani mwakuweliwa Jetsemani. Mwenemo wahinfugulela murima waye, Yehova. (Kengesa Luka 22:39-44.) Bu mudhidhene obo wamulobile Yezu Babe ‘amunlelaga na nzu noliba ahabaga muntori.’ (Aheb. 5:7) Elobo gani yalobelela Yezu omattiyu obule womariha velaboni ya vati? Iyene waloba guru wi awodhe okalavi wororomeleya vamentoni va Yehova vina akose efunelo Yaye. Yehova wahivuruwana nlobelo nakosile Mwanaye na murimaye wetene vina wahimuruma anju wi amulibihe.

16. Txini emuttukuleli Yezu otomola kutto oku akosaga nlobelo mmunddani mwa Jetsemani?

16 Yezu wahitomola kutto oku akosaga malobelo bali mmuddani mwakuweliwa Jetsemani sabwa ya okubanya agobuwela wi attu amona ninga muttu ohinriha nzina na Mulugu. Iyene vina wahikana muttoro wa okalavi wororomeleyene—na Yehova wi atxenihe nzina naye. Akala weyo onogumanana makattamiho aneha weddeyana wawo na Yehova onasunze eni na olila wa Yezu? Ndoweni nisekeserheni vina dhilobo ttaru.

17. Txini ensunzihu sabwa ya Yehova wakula malobelo akosile Yezu na murima waye wotene?

17 Yehova onele wuvuruwana ogamuloba omunlelaga. Yehova wahivuruwana malobelo akosile Yezu na murima waye wetene. Sabwaya? Sabwani Yezu wahikalavi wororomeleyene vina wahitxeniha nzina na Babe. Iyo nigavilibihedha okalavi wororomeleya na Yehova vina nitxeniha nzina naye, iyene onele onakula nigaloba nikamihedho oku nimunlelaga.—Masal. 145:18, 19.

18. Na mukalelo gani oli Yezu ninga marho onnonelamo esile dhinnikubanyiha?

18 Yezu onononelamo esile dhinnikubanyiha. Iyo nigakala okubanyene, ninowagalala okana marho onnonelamo makattamiho ehu, makamaka akala marhoya oddo ohigumanana makattamiho akakene anipattile. Marhoya oddo ddi Yezu, iyene onoziwa esile dhinnikubanyiha vina nikamihedho ninfunihu. Iyene onononelamo dhowobana dhehu vina onele onikamihedha ‘mudhidhi wofwanyelela.’ (Aheb. 4:15, 16) Dhahene ninga Yezu wakelile nikamihedho na anju bali mmuddani mwakuweliwa Jetsemani, Iyo nikale omala-nawale wi nakele nikamihedho ninnivaha Yehova, kintanala akala nikamihedhona ninfwanya mmapubilikasauni, mmaviddiyuni, mmadiskursuni obe nipangarhazo ninnivaha munddimuwa wa mulogo obe marho woliba mpaddi womuyani.

19. Onawodhe dhavi olibiheya ogafwanyiwa makattamiho aneha weddeyana wawo na Yehova? Kavaha yotagiha.

19 Yehova onele wuvaha ‘murenddele waye.’ Yehova onnipangarhaza dhavi? Iyo nigalobela, ninele wakela ‘murenddele wa Mulugu ompitta ttontto’ ya muttu. (Fil. 4:6, 7) Murenddele onnivaha Yehova onokoya murima wehu vina onofwanseyiha dhubuwelo dhehu. Epadduwile na murogora onkuweliwa Luz, enowoniha ebaribari eji. Iyene ohiloga: “Miyo ddinowanana dhubuwelo dha ovyonaga meka. Mudhidhi mwina, dhubuwelo esi dhinoddittukulelaga wubuwela wi Yehova kanddikwela. Mbwenye eji egapadduwa momaguva-mwene ddinomwaddela Yehova na nlobelo mukalelo oniwamo miyo. Olobela onowodha ofwaseyiha dhubuwelo dhaga.” Yotagiha yaye enowoniha wi nigakosa nlobelo, murenddele wa Mulugu onowodha ofwaseyiha dhubuwelo dhehu.

20. Osunzile eni na olila wa Yezu?

20 Nihipangarhazeya vina nihisunza dhilobo dhinjene na olila wa Yezu! Nihubutxedhiwa wapangarhaza abalihu anfwanyiwa makattamiho vina okuluvela wi Yehova na Mwanaye Yezu anele onikamihedha nigamuyelela muttu mukwani. Ninottukuleleya olaleya vina osunziha na ttagaraga sabwani Yehova Mulugu vina Yezu Kristu ahitonyihedha mukalelo obu. Nihipangarhazeya sabwa ya oziwa wi Yehova na Mwanaye wokweleya Yezu anononelamo dhowobana dhehu, anonikubanyedha vina anofuna onikamihedha wi niwodhe ovilela. Nivilibihedhe odhowavi nivirihagamo malago aba asunzilihu nijedhaga labo ninakwanihedhe Yehova yopikirela yaye ‘yokuputta muntori wotene mmentoni mwehu’!—Ovuh. 21:4.

JIBO 120 Katagihani Oviyeviha wa Yezu

^ par. 5 Mbibiliani ninowengesamo wi masaka mena, Yezu wahigumanana makattamiho amuttukuleli olila. Mwari mwa nsunzo ntti, ninele osekeserha makattamiho mararu amuttukuleli Yezu olila vina esile dhinasunze iyo na olila waye.

^ par. 1 Mazina meena ahitxinjiwa.

^ par. 57 MAFOTO NIKUKU: Yezu wahimpangarhaza Maria na Marta. Iyo nikose yakakene napangarhazege abale akweliwe amudhawa.

^ par. 59 MAFOTO NIKUKU: Yezu wali womala-nawale wi amusunzihe Nikodemu na mattiyu. Iyo vina ninofwanyela omusunziha muttu Bibilia mowiwanana na mudhidhi onfuniye.

^ par. 61 MAFOTO NIKUKU: Yezu wahilobela wi akane guru wi awodhe okalavi oweddeyana na Yehova. Iyo  vina ninofwanyela okosa yakakene nigafwanyiwa makattamiho orutxa.