1. Txini enafunana amambali aniwa?

 AMAMBALI, iyo kanina waganyedha wi nyuwo munfuna wi aninyu amuziwe vina amukwele Yehova. Mbwenyi, Yehova kanoneya. Ki munawodhe dhavi wakamihedha aninyu ononelamo wi Yehova ohikalawo vina enowodheya onfiyedha?—Tia. 4:8.

2. Amambali anawodhe dhavi wasunziha aniwa sabwa ya mikalelo dha Yehova?

² Mukalelo mmodha wa amambali wakamihedha aniwa ku omusunza Bibilia na awene. (2 Tim. 3:14-17) Mbwenyi, Bibilia vina onologa mukalelo mwina onwodha wakamihedha azombwe osunza mwaha wa Yehova. Mu nivuruni na Gano, babi onomubutxedha mwanaye wi txipo kadduwale mikalelo dha Yehova dhinoneya mwari mwa dhilobo dhittanddiliye. (Gano 3:19-21) Ninele woona mukalelo onalabihedhe amambali dhottanddiwa wi akamihedhe aniwa osunza venjene mwaha wa Yehova.

3. Amambali anakamihedhe dhavi aniwa oziwa ekalelo ya Yehova?

³ Bibilia onologa wi attu na zelu yawa anowodha wona makalelo aye ohoneya mvitaganoni dhittanddiliye. (Rom. 1:20) Amambali, midhidhi dhina nyuwo munoziveliwa okala na aninyu otakulu. Midhidhi ninga eso kapurani gari ya oladdaniha mikalelo dhapama dha Yehova na dhilobo dhittanddiliye. Ninfuna niwone mukalelo onakose amambali ejuwene amutagihaga Yezu.

4. Yezu olabihedhi dhavi dhopaddutxiwa wi asunzihe arumiwi aye? (Luka 12:24, 27-30)

 ⁴ Koona mukalelo olabihedhe Yezu dhottanddiwa wi asunzihena. Labo nimodha, Yezu wahiloga na arumiwi aye wi awang’ane anyakungu vina marhuwa a mutakwani. (Kengesa Luka 12:24, 27-30.) Yezu agahiloga enama-enamavi obe mwiri mwina, mbwenyi iyene osakulile omuloga nyakungu vina marhuwa sabwani attuya anziwa esuwene. Enoneya ninga mudhidhi obuwene mburho walani anwodha wawona anyakungu avavaga odhulu vina marhuwa ali vakukuvi na awene. Kamubuwele Yezu atonyaga dhilobo esi mudhidhi walogiye na awene. Txini ekosile Yezu vasogorhova mulogeliye dhotagiha esi? Iyene ohasunziha elobo ehidduwalile awene; ovaha na oderetu wa Babi wehu Yehova. Yehova onowodha wavaha dhoja vina wakamihedha na dhowabala emeleli aye ororomeleya dhahene ninga enkosiye na marhuwa a mutakwani vina anyakungu.

5. Dhottanddiwa gani dhinfwanyeya mwilaboni dhinalabihedhe amambali wi asunzihena aniwa?

⁵ Amambali, mugafunaga wasunziha aninyu munawodhe dhavi omutagiha Yezu? Ologe yottanddiwa enuzivela venjene ninga muri obe enama. Ogakosaga ejuwene wawonihe mukalelo ononiha dhilobo esi mikalelo dha Yehova. Ogamala onvuze mwanawo enama gani obe muri gani onimuzivela. Ogalabihedha elobo yottanddiwa enziveliwa mwanawo enele okala yovevuwa iyene ononelamo ogaladdaniha na mikalelo dha Yehova.

6. Txini ensunzihu na yotagiha ya mayi wa Cristofer?

⁶ Koddi jofuneya wi amambali okala mudhidhi mwinjene apepesaga mwaha wa enama obe muri ahinatti ologa na aniwa mwaha wa ejile ensunzihani mwaha wa Yehova? Kili yofuneya. Yezu kanongile mudhidhi, alogaga dhetene sabwa ya munuwelo wa marhuwa a mutakwani vina anyakungu. Ebaribari wi dila dhina anawo anele ofuna osunza mowakwana-mwene sabwa ya elobo ettanddile Yehova, dila dhinjene wakosa nivuzo obe wanonihedhamo vang’onovi enowakwana wi anawo anonelemo enfuniwe wasunziha. Mbali onkuweliwa Cristofer onowubuwela mudhidhi waliye mwana: “Mmani wanloga elobo yovevuwa wi miyo na abalaga nivahe ttima dhottanddiwa. Motagiha, nigaviraga vakuvi va myango iyene wanloga: ‘Kang’anani munuwelo wa myango esi! Txibarene Yehova ddotikiniha’ Obe nigakala vakuvi na nyaza iyene wanloga: ‘Koonani guru ya manebe aba! Ewodhelo ya Yehova jotikiniha’” Cristofer ohiloga: “Dhilobo dhalogiye dhali dhovevuwa mbwenyi dhannittukulela otanalela.”

7. Onaswagihe dhavi anawo otanalela dhottanddiwa?

⁷ Mudhidhi onunuwa anawo waswagihe wi awodhege wang’ana dhottanddiwa wi awenene awodhe osunza elobo mwaha wa Yehova. Motagiha, osakule elobo-txilobo yopaddutxiwa, ogamala wavuze anawo, “Eji enusunziha eni mwaha wa Yehova?” Weyo onodhaga otikina vina wagalala na yowakula yaye.—Mt. 21:16.

8. Elobo gani yakosa amambali a ana Izrayeli agakosaga oleddo?

⁸ Ana Izrayeli ali amambali anfwanyela wasunziha aniwa sabwa ya malamulo a Yehova ageddaga na awene mudila. (Olib. 11:19) Mwilaboni mwa ana Izrayeli mwahikala dila dhinjidhene. Vina mwenemo kiyarutxa wafwanya anenama ottiyana-ttiyana vina marhuwa. Ana Izrayeli agakosaga oleddo na aniwa ampura mudhidhi wowasunziha mwaha wa dhopaddutxiwa dha Yehova. Nyuwo vina  amambali, kapurani mudhidhi ninga esi wi mwasunzihe aninyu mwaha wa dhopaddutxiwa. Koona mukalelo owodhile amambali ena okosa ejuwene.

9. Txini esunziliwe na Punita vina Katia?

⁹ Mambali onkuweliwa Punita, onkala sidadi enddimuwa o India, ohiloga dhahi: “Amudhihu ena ankala mirudda dha muttemba, nigakosaga oleddo wa odhowa wawona ninopura gari eji wi nasunzihe anihu dhilobo dhokoddela dhipaddutxile Yehova. “Miyo ddinononelamo wi anaga anovaha ttima dhottandda dha Yehova agabudduwa mu sidadi muli dhilobo dhowinjiva vina dhozuzumiha.” Dila dhinjene enorutxa aima odduwala midhidhi dhikalilani na amambali awa onaga dhilobo dhokoddela dhili mwilaboni. Katia, murogora w’o Moldavia, ohiloga: “Dhilobo dhamakamaka dhinubuwelimi baddili mwana si midhidhi dhakalile miyo na amambali aga olapela na sidadi. Miyo ddinowatamalela venjene amambali aga oddisunziha oromana wuhimani wang’ana dhilobo dhipaddutxile Yehova vina osunza venjene mwaha waye modhela dhilobo dhipaddutxiliye.”

10. Txini enfwanyela okosa amambali akala enorutxa okosa oleddo a obudduwa musidadi? (Koona kasha “ Nikamihedho na Amambali.”)

¹⁰ Ki akala enorutxa weyo na amudhawo okosa oleddo wa obudduwa mu sidadi? Amol, mbali onkala o India ohiloga dhahi: “Onkala miyo enofuneya olaba mawora menjene vina okosa oleddo wa obudduwa mu sidadi ononyongeliwa kobiri yinjene, masiki dhawene enowodheya iyo wona dhopaddutxiwa dha Yehova vina ologa mikalelo dhaye.” Ogakala mparki obe o terasuni wa perédiyu, omutonyihedhe mwanawo dhottanddiwa dha Yehova. (Masal. 104:24) Txino omutonyihedhe balame, nyenyele, anabwa, makuruta na dhina. Karina, w’o Alemanha ohiloga dhahi: “Mmani onoziveliwa marhuwa, nigakosaga oleddo  iyene wandditonyihedha marhuwa amuzivela.” Nyuwo vina amambali, kalabihedhani mavidiyu, mapublikasau a nikuru na Yehova anloga sabwa ya dhottanddiwa wi mwasunzihe aninyu, kintanala wego onkaliwe enowodheya omukamihedha mwanawo osunza na dhottanddiwa. Ovano ninfuna none mikalelo dhina dha Yehova dhinwodhiwe omusunziha mwanawo oku mwang’anaga dhopaddutxiwa.

11. Amambali anakamihedhe dhavi aniwa woona onikwela wa Yehova?

¹¹ Wila wakamihedhe anawo woona okwela wa Yehova, walagihe mukalelo onazuzumela anenama aniwa. (Mt. 23:37) Enowodheya vina omutonyihedha dhilobo dhottiyana-ttiyana dhittanddile Yehova wi dhinagalalihe. Karina, ologiwe omaromo ohiloga dhahi: “Ddigeddaga mudila na mmani, iyene wanloga wi nirome wimela nang’ane mukalelo wattiyana okoddela wa marhuwa, vina okoddela oku mukalelo ononihani onikwela wa Yehova. Ofiyedha masaka abano, ddinoromaga wimela baddigang’ana ottiyana wa marhuwa—a kori dhottiyana-ttiyana. Ejo enoddubutxedha onikwela onddimuwa wa Yehova.”

12. Amambali anawodhe dhavi wakamihedha aniwa ononelamo eziwelo enddimuwa wa Yehova? (Masalmo 139:14) (Koona vina foto.)

¹² Wakamihedhe anawo ononelamo wi Yehova Mulugu wa eziwelo. Yehova dda eziwelo vaddiddi opitta muttu-muttuvi. (Rom. 11:33) Motagiha, enowodheya weyo ologa mukalelo onuma manje badhowa odhulu badhiteya mirabo vina mukalelo ommwalela mirabo esi dhipaddi dhina n’ofwasa. (Job 38:36, 37) Txino kaloga mukalelo wotikiniha ottanddile Yehova maningo ehu. (Kengesa Masalmo 139:14.) Koona elogile babi onkuweliwa Vladimir: “Akala labo namottile mwanihu na biskeleta bavivoreya vang’onovi. Labo nina feridaya yahivola. Miyo na mwadhaga omunonihedhamo wi Yehova onittanddile na célula dhinkamihedha maningo ehu ovisasanyedha woka. Iyo nihimwaddela wi eji elobo ehimpadduwa na dhilobo dhinsasanyiwa na attu. Motagiha, karo kinwodha ovisasanyedha woka egagujuwa, eji ehimukamihedha mwanihu ononelamo wi Yehova dda eziwelo vaddiddi. Eji vina ehimukamihedha oziwa wi Yehova attanddaga egumi ohilabihedha eziwelo.”

13. Amambali anakamihedhe dhavi aniwa ononelamo wi Yehova dda ewodhelo? (Izaiya 40:26)

 ¹³ Yehova ononiwoba wi nittukulele mento odhulu, none ewodhelo yaye yotikiniha eneddiha vitagano dhetene dhili wirimu. (Kengesa Izaiya 40:26.) Kakamihedhe anawo wang’ana odhulu vina otanalela esile dhinonani. Murogora w’o Taiwan onkuweliwa Tingting, onowubuwela mudhidhi waliye mwana, koona elogiliye: “Labo nimodha mmani wahiddittukulela otakulu wa sidadi, vowi nali wolapela na maluju a musidadi na mattiyu nanwodha woona vineneri odhulu. Eji epadduwile nsaka natabuwemi venjene oskola vina kaddaziwa akala ddigahiwodha odhowavi ddimulabelaga Yehova na ororomeleya. Mmani wahipura mudhidhi obule wi addilibihe otanalela ewodhelo yotene elabihedhile Yehova wi attandde dhineneri dha wirimu, vina wahiddubutxedha wi Yehova agahilabihedha ewodhelo yakene wi addikamihedhe opemberha makattamiho-makattamihovi agumanimina. Sabwa ya woona dhottanddiwa, vadhowilihu vatakulu ddahigana wunuwiha mandano aga na Yehova vina omulabela egumi yaga yotene.”

14. Amambali analabihedhe dhavi dhottanddiwa wi asunzihe aniwa oziwa wi Yehova Mulugu wohagalala?

¹⁴ Dhottanddiwa dha Yehova dhinowoniha wi iyene Mulugu wohagalala onziveliwa na mavego. Asientista ahinonelamo wi dhinama dhinjene dhinoziveliwa ovega otaganyiha na balame vina oba. (Job 40:20) Weyo wahiromaga omona mwanawo ateyaga sabwa ya omona mwana enama avegaga? Txino iyene wahiromaga omona paka avegaga na bola obe mwanabwa alumaga niyaru na mukwaye. Labo nina ninamoniwe mwanawo ateyaga sabwa ya wawona anenama avegaga kapura mudhidhi obo omwaddele wi Yehova Mulugu wohagalala?—1 Tim. 1:11.

15. Txini enakamihedhe amambali ozinddiyela dhinubuwela aniwa? (Gano 20:5) (Koona vina foto.)

¹⁵ Masaka mena enokalaga yorutxa aima wawaddela amambali makattamiho angumanana awene. Txino enele okala yofuneya  otamela mudhidhi wi awene aloge esile dhinubuwelani. (Kengesa Gano 20:5.) Amambali ena ahinonelamo wi wattukulela aniwa wego onwodhani woona dhilobo dhopaddutxiwa enowakamihedha. Sabwaya jani? Sabwani obu mudhidhi onkala amambali na aniwa ofwaseyene s’e okalawo elo enazuzumiha. Babi onkuweliwa Masahiko w’o Taiwan ohiloga dhahi: “Miyo na mwadhaga na anaga—nigadhowa wedda nikome na bara vina na myango—ninkala ofwaseyene. Dhahene enokala yovevuwa ologa na awene vina ozinddiyela dhili mmurimani mwawa.” Katia, ologiwe vamaromo, ohiloga dhahi: “Dila dhinjene ddigaworuwa oskola mmani wanddittukulela o parki yali vakuvi. Wali mburho wohagalala sabwa ya ejuwene kayaddirutxa omwaddela mmani epadduwile oskola vina elobo yaddizuzumiha.”

16. Anamudhi anawodhe dhavi ojavo dhopaddutxiwa dhili mwilaboni wi avegena vina dhawagalalihe?

¹⁶ Anamudhi agatamelaga mudhidhi wowang’ana dhopaddutxiwa dha Yehova anovega vina anoteya vamodha, eji enolibiha wiwanana wa anamudhi. Dhahene ninga munlogela Bibilia ohikalawo “mudhidhi w’oteya” vina “nsaka na mathanga.” (Koh. 3:1, 4) Yehova ohisasanyedha mimburho dhokoddela mwilaboni wi attu awodhege ottamagamo, ohabelela, ovega vina okosa dhilobo dhinnizivela. Anamudhi ena anoziveliwa okala mudhidhi mwinjene vamodha mmiruddani dha muttemba, wedda nikome na mwango vina na bara. Aima ena anoziveliwa ovega vina ottamaga mparki, wawang’ana anenama, ohabelela mwiko, vattaddani obe o paraya. Ahikalawo marhe mena a ojavo dhili mwilaboni vina esile dhittanddile Yehova!

17. Enfuneyelani amambali wakamihedha aniwa wagalala na esile dhittanddile Mulugu?

¹⁷ Mwilaboni eswa amambali na aniwa anele wagalala venjene na dhilobo dhipaddutxile Yehova mwilaboni opitta nsaka-nsakavi. Mwenemo iyo kaninovege dhinama vina dhinama kadhinanovege. (Iza. 11:6-9) Ninele odhowavi nijagavo dhittanddile Mulugu okala nokalawene. (Masal. 22:26) Mbwenyi jofuneya amambali wakamihedha aniwa otanalela dhottanddiwa oromana ovanene. Mugalabihedha dhottanddiwa wi mwasunzihena aninyu mwaha wa Yehova, awene anele orumela eji elogile Mwene Davidi: “Nabuya; mabasa enyu kanliganihiwana.”—Masal. 86:8.