1. Mmaleli ottega Adamu na Eva, Yehova ovahile mavitulo gani sabwa ya mwiddani wehu?

ADAMU wanziwa wi nowa kinloga. Mbwenye mwaziwiliye wi nowa yahiloga na Eva, txino Adamu wobuwela wi waloga wali muya. (Wita 3:1-6) Adamu na Eva kaziwa ebaribari ya muyaya obule. Mbwenye Adamu wahisakula ovitaganyiha na muya wabure ofiyedha omusadduwela Babe wokwela onkala wirimu. (1 Timóteo 2:14) Mohigonela, Yehova ohiroma onvitula mwiddani oddu nanda vina ohigana wi onele omutolotxa. Mbwenye Yehova wahivaha malago awi muya obule walogiha nowa ogahikala mwiddani wa abale animukwela Mulugu.​—Wita 3:15.

2, 3. Sabwaya jani Mesiya ahinadha nzina na Satana kanalogiwetxa mBibiliani?

² Yehova wali ahinaloga-wene nzina na mungelo oddule wamusadduwele. * (Koona yowenjedhedha.) Munvanyile  Adamu na Eva Yehova mmundddani mwa Edeni vahivira vyaka 2.500, padhile Yehova onvitula mwiddani oddu. (Job 1:6) Mpaka ovano iyene onziwiwa na nzina na “Satana,” entapulela “mwiddani.” Ali manivuru mararu bahi a Malebo a Ebraiko anloga nzina naye Satana, 1 Mapadduwo, Job na Zakariya. Mesiya ahinadha nzina na mwiddani oddu nakoddeleni ovuwa?

³ Mmaleboni a Ebraiko Yehova kekilemo dhologa dhinjene sabwa ya Satana. Efunelo ya malebo a Ebraiko yali ya wakamihedha Ayuda onfwara Mesiya. (Luka 24:44; Galásia 3:24) Mufiyedhe Mesiya, Yehova ohimulabihedha vamodha na anamafwara aye wi anivahe eziwelo ya Satana vamodha na abale avitaganyihile na iyene. * (Koona yowenjedhedha.) Ejo elobo yofuneya sabwani Yehova onamulabihedhe Yezu na angelo aye wi amutolotxe Satana vamodha na anamafwara aye.​—Roma 16:20; Ovuhulela 17:14; 20:10.

4. Sabwaya jani iyo kaningurumela na Ddiabo?

⁴ Murumiwi Paulo onomuloga Satana Ddiabo wi “poddogoma ongóroma,” Joau onimwila “nowa.” (1 Pedro 5:8; Ovuhulela 12:9) Mbwenye iyo kanigurumele na Ddiabo. Guru dhaye dhihikaana vangomelani. (Kengesa Tiago 4:7.) Iyo nihikaana nibarelo na Yehova, Yezu na angelo ororomeleya. Nikamihedho nawa ninonikamihedha owana na mwiddani wehu. Vamaromo, ninfuna nirome wakula mavuzo mararu: Satana ona nipakelo gani? Iyene onwodha dhavi wakwekwetta attu? Dhilobo gani dhihinwodhiye okosa? Ndoweni noone ejile enanikamihedhe na dhowakula dha mavuzo aba.

5, 6. Alamuleli a attu ankoddelani owodha wavaha attu esile dhinfunani?

⁵ Angelo enjene ahivitaganyiha nanda ahimusadduwela Mulugu. Mpulo ohinatti, Satana wahanyengetta angelo ena na efunelo ya wasirira ayana wi akosena mararuwo. Bibilia onomuloga na ekalelo ya nladdaniho wi munyengetti oddu ogwile odhulu oburula epaddi ya neneri ohigwana vamodha. (Wita 6:1-4; Juda 6; Ovuhulela 12:3, 4) Angelo abale anyanyalile anamudhi a Mulugu, awene ahirumeela weddihiwa na Satana. Kanubuwele wi angelo abale a asadduweli nikuru nihiniwanana. Elabo eji ya eddima, na efunelo ya otagiha Omwene wa Mulugu, iyene vina ohimetxa olamulela waye. Iyene mwinyene ohikala mwene, onowakosela masasanyedho adomonyo vina ohavaha ewodhelo yokala anya a elabo.​—Éfeso 6:12.

 ⁶ Satana onolabihedha nikuru naye nanda onowodha wawang’anela alamuleli otene a elabo ejino. Iyo kaninaganyedha sabwani wahimutonyihedha Yezu ‘omwene wotene’ wahiloga wi: “Ddinowirani mwinya wa dhetedhene esi na nthithimihonámo, vowi esidhá saga; miyo ddinomvaha onimfunemina.” (Luka 4:5, 6) Alamuleli enjene anofuna wawirela dhilobo dhaderetu abale analamulelani. Ena anofuna wakamihedha attu, mbwenye kawo mulamuleli wakwanihile dhetene dhinfuna attu.​—Masalmo 146:3, 4; Ovuhulela 12:12.

7. Ottiya walabihedha alamuleli, Satana onlabihedha dhavi relijiau yonyengetta na marhondda a mwilaboni? (Koona foto eli omaromo.)

⁷ Satana na adomonyo aye anolabihedha mareligiau ottambi, marhondda a mwilaboni anyengettaga ‘attu etene a elabo yavati.’ (Ovuhulela 12:9) Satana onolabihedha relegiau yonyengetta modheela omudhivalela Mulugu vina otamela ovita nzina na Mulugu. (Jeremiya 23:26, 27) Attu ena ana mirima dhaderetu anubuwela wi animulabela Mulugu oku awebedhaga adomonyo. (1 Korinto 10:20; 2 Korinto 11:13-15) Satana vina onolabihedha marhondda a mwilaboni wi awazena ottambi, alogaga wagalala wa attu niparana kobiri. (Gano 18:11) Abale anrumela esiwene anononga mudhidhi wawa atamelaga ‘dhorela’ ottiya omulaba Mulugu. (Mateu 6:24) Masiki vanani efunelo ya omukwela Mulugu, ojiwa murima na kobiri onorimeliha efunelo yawa yomukwela Mulugu.​—Mateu 13:22; 1 Joau 2:15, 16.

8, 9. (a) Ninsunzavo eni na yosakula ya Adamu na Eva vina angelo a asadduweli? (b) Ekaleleni yaderetu oziwa wi Satana ddi mulamuleli welabo?

⁸ Mwari mwa nipadduwo na Adamu na Eva vina osadduwela wa angelo nisunzavo dhilobo bili. Yoroma, nihinona wi dhikalawo dhipaddi bili mwa esuwene iyo ninsakulavo modha. Ninele osakula okala mpaddi wa Yehova obe mpaddi wa Satana. (Mateu 7:13) Yanawili, nihisunza wi anivitaganyiha na Satana dhopurelamo dhawa dhinogoma. Adamu na Eva ahikaana ofuru wosakula anyene eli yapama na eli yabure. Adomonyo ahikaana ewodhelo eng’onovi ya wattonga attu. (Wita 3:22) Mbwenyi sabwa ya osakula mpaddi wa Satana ahakela dhopurelamo dhabure. Kawodhile okaana dhopurelamo dhapama!​—Job 21:7-17; Galásia 6:7, 8.

⁹ Ekalele eni yaderetu iyo oziwa wi Satana onolamulela elabo? Enonikamihedha okaana moonelo wawakwana wa namattongaya vina enonittukulela olaleya miselu dhapama. Iyo ninoziwa wi Yehova onfuna wi narihege alamuleli a elabo. (1 Pedro 2:17) Iyene onfuna wi niwelelege malamulo awa akala malamuloya kangudulana na malamulo a Mulugu. (Roma 13: 1-4) Mbwenye iyo nanya niziwa wi kaninkosa epaddi ya Politika obe ya olamulela wa attu. (Joau 17:15, 16; 18:36) Iyo ninoziwa wi Satana onotamela ovita nzina na Yehova vina opigidha nttittimiho naye, ninokosa guru wi nasunzihe attu ebaribari ya Mulugu wehu. Iyo vina ninovittittimiha sabwa yokuweliwa na nzina naye vina ninolabihedha. Okwela wa Mulugu elobo ya ttima vaddiddi wa iyo opitta okwela kobiri obe dhilobo.​—Izaiya 43:10; 1 Timóteo 6:6-10.

10-12. (a) Satana olabihedhe ng’ambo gani wi amezena angelo? (b) Ninsunzavo eni na ejile ekosile angelo?

¹⁰ Satana onolabihedha marhe oswaga wi apupurutxe attu ena. Wi akwekwettele okosa esile dhinziveliwa iyene, dila dhina onlabidha emezo, dila dhina onowatxutxa.

¹¹ Satana ohilabihedha murega nanda ohapupuretxa angelo emjene. Txino voromavene iyene onoroma wattiya fwasee atamelaga ng’ambo ya wamezana. Angelo ena ahimageya na emezo nanda ahikosa mararuwo na ayana. Aima abalilani ali mikango vina awali vaddiddi, anatabutxa attu. (Wita 6:1-4) Mohaganyedha Satana walabihedha emezo ya mararuwo, txino Satana wahawaddela wi agahavaha ekuluvelo ya wattonga attu. Na mukalelo obu, wantamela wobaniha wakwanihedheya wa mavuhulo aloga wi ‘ziza na muyana.’ (Wita 3:15) Mbwenye Yehova kamuttiyile wi adhowe vasogoro. Wahidha mpulo budadabwedha matadelo a Satana vina adomonyo aye.

¹² Nisunzavo nni na nipadduwo ntti? Mararuwo na ovittukulela emezo yomaguva vaddiddi. Angelo abale avitaganyihile na Satana aromile okala na Mulugu wirimu vyaka dhinjene vaddiddi! Masiki egali dhawene dhubuwelo dhabure dhihinyomela mmirimani mwawa nanda kawodhile wurudhamo. Nihidduwale wi masiki nimulabele Yehova masiku menjene,  dhubuwelo dhabure dhinodha onyomela mmirimani mwehu. (1 Korinto 10:12) Noona nitamelege wombeza murima wehu mudhidhi wotene, nirayilemo dhubuwelo dhonyakuwa na ovittukulela!​—Galásia 5:26; kengesa Kolosi 3:5.

13. Emezo yina enlabihedha Satana txini, nanda iyo ninawodhe dhavi ottawa?

¹³ Emezo yina enlabana Satana ja wova dhilemelelo obe dhopandda dhihili dhebaribari. Masaka abano, iyene onowaweka adomonyo osogorho wa marelijiau ottambi, alabihedhaga dhilemelelo, bagatxutxana attu. Mavidiyu na mavego meena anooniwa anotxutxa. Ninarabele dhavi dilobo ninga esuwene? Kanijedhele wi nikuru na Mulugu ninele onivaha lista na dhilobo dhabure dhinfwanyelihu orabela. Niswagihe yubuwelo yehu wi niwodhege woona dhilobo dhaderetu mowiwanana na magano a Yehova. (Ahebreu 5:14) Akala okwela wehu wa Mulugu ‘kwebaribari’ dhosakula dhehu dhinakale dha mirugu. (Roma 12:9) Mugwalagwambi kanvirihamo dhinlogiye. Ovano nigatamelaga mavego, niromege ovivuza: ‘Ddinofwara magano a dhilobo dhinawaddelemi attu ena wi akose? Anamasunza a bibilia na attu eena analaleya miyo agoona mavego aba anobuwelege eni?’ Nigafwara magano a esile dhinawaddela iyo attu, ninele owodha owere-wera emezo.​—1 Joau 3:18.

14. Elobo gani enkosa Satana wi anitxutxe, nanda ninawodhe dhavi okala wowimelene?

¹⁴ Satana onotamela marhe meena a onitxutxa wi nittiye omulabela Mulugu. Motagiha, iyene onowasogoriha alamuleli a elabo wi anikoddihe mabasa a olaleya. Iyene vina onowalabihedha azugu a omabasani, akwehu a oskola wi anibedde nittiye ofwara magano a Bibilia. (1 Pedro 4:4) Satana dila dhina onowalabihedha anamudhi ehu wi anifwara-fware nittiye odhowa omatugumanoni. (Mateu 10:36) Nikose eni wi niwodhe wimela pwi na ofwarafwariwa ninga oku? Iyo kaninzuzuma wi esi mirega dha Satana, ninoziwa wi iyene onotamela oraba koddo na iyo.  (Ovuhulela 2:10; 12:17) Ottiya ejo, nubuwele makani amakamaka avenyihile Satana awi: Ninimwebedha Mulugu nigakala deretu, mbwenye nigagweliwa masoso ninele omunyanyala. (Job 1:9-11; 2:4, 5) Nihidduwale omukumbirha Yehova wi anivahe guru. Nubuwelege wi Yehova Txipo kananinyanyale.​—Ahebreu 13:5.

15. Satana ontamela dhavi onikokela okosa elobo ehinfunihu wi nikose? Katapulela.

¹⁵ Satana kanwodha wamagelela attu okosa ejile enkoddani. (Tiago 1:14) Attu enjene a mwilaboni kanziwa wi ali epaddi ya Satana. Mbwenye muttu agasunza ebaribari, onoziwa nanda onosakula okala epaddi ya Satana obe ya Yehova. (Merelo 3:17; 17:30) Akala iyo nihigana omulabela Yehova, Satana kanawodhe onittiyiha ororomela wehu.​—Job 2:3; 27:5.

16, 17. (a) Elobo gani enkoodda owodha Satana na adomonyo? (b) Sabwaya jani enkoddela iyo wova olobela na lizu nowiweya?

¹⁶ Dhihikalawo dhilobo dhina esuwene dhihinwodha Satana na adomonyo aye. Motagiha, Bibilia txipo kanloga wi iyene oziwa dhili mmirimani mwehu. Mbwenye Yehova na Yezu anoziwa. (1 Samuwel 16:7; Marko 2:8) Kito jofuneya wi nilobelege mutxiddo-mutxiddo nimovaga Ddiabo anadhe ewe, aziwe makani ehu agamala anisadduwele? Nne! Sabwaya? Kavuruwana yotagiha eji: Iyo kaninova okosa dhilobo dhaderetu obe omulabela Yehova sabwa yawi Ddiabo ananoone. Na mukalelo wakakene, iyo kaninova okosa nlobelo nowiweya, vina kaninattiye wengesa novaga wi Ddiabo ananiwe. Bibilia ononaddela dila dhinjene wi adhari ororomeleya a Mulugu ankosa nlobelo na lizu nowiweya, vina kaninengesaga wi awene anova wila Ddiabo anewe. (1 Amwene 8:22, 23; Joau 11:41, 42; Merelo 4:23, 24) Nigavilibihedha okosa esile dhinwodhihu, ninokaana nikuluvelo nawi Yehova kananittiye okwekwettiwa na Ddiabo.​—Kengesa Masalmo 34:7.

¹⁷ Jofuneya omuziwa mwiddani wehu, mbwenye kahiyo yofwanyeela omova. Masiki nikale attu ohiligana, na nikamihedho na Yehova iyo ninowodha ompemberha Satana! (1 Joau 2:14) Nigamukoodda Satana, iyene onele onittawa. (Tiago 4:7; 1 Pedro 5:9) Masaka abano, iyene onatameletxa azombwe wi agwihe. Awene anawodhe dhavi owanana Ddiabo? Nivuzo ntti ninele wakuliwa mutoma obo ondawo.