NSUNZO 19
Okwela vina Oligana Onofuneya Nigagumanana Dhilobo Dhabure
“Nyuwo kamulí muthu onziveliwana dhabure; valinyu, athu otakala murima kankalavo.”—MASAL. 5:5.
JIBO 54 Nilibihe Nroromelo Nehu
DHINASUNZE IYO *
1-3. (a) Mowiwanana na Masalmo 5:4-6, Yehova ononamo dhavi obure wotene? (b) Sabwaya jani ngovi ya orarutxiwa wa aima enogudulana na “magano a Kristu”?
YEHOVA MULUGU onowidda obure wotene. (Kengesa Masalmo 5:4-6.) Iyene onowidda ngovi ya orarutxiwa wa aima, aba—merelo onyakuwa vaddiddi! Vowi nili Anamoona a Yehova ninimutagiha Yehova, ninowidda obure wotene ninga ngovi ya orarutxiwa wa aima, obure obu kuna mburo mmulogoni mwa Akristu sabwa yawi muladdu munddimuwa.—Rom. 12:9; Aheb. 12:15, 16.
2 Merelo ali otene a ngovi ya orarutxiwa wa aima kaniwanana na “magano a Kristu”! (Gal. 6:2) Sabwaya jani? Iyo nisunza mwari mwa mutoma ovirile, wi magano a Kristu—entapulela esile dhetene dhisunzihile Yezu na mazu vina merelo—maganoya anolibiha okwelana vina wira dholigana. Afaraga malamulo a Alamuleli a mwilaboni, Akristu ebaribari anokosa muli mwetemwene wi aima akale obareleya vina aziwe wi anokweliwa. Mbwenye ngovi ya orarutxiwa wa aima, elemelelo yabure enaputtula aima wubuwela wi kana nibarelo vina kankweliwa.
3 Mokubanya, ngovi ya orarutxiwa wa aima ezini eli elabo yotene, Akristu ebaribari anofwanyiwa vina ngovi eji. Sabwaya? Elabo ehidhaala “athu a bure na anamanyengetha” mwa abaya ena anofanyeya mmulogoni. (2 Tim. 3:13) Attu ena anrumeela okala Akristu, anowira dhilobo dhabure vina anokosa ngovi ya wararutxa aima. Mwari mwa nsunzo ntti ninele osekeserha sabwa ya ngovi ya orarutxiwa wa aima ekaleleni yottega yowopiha. Ninele osunza vina txini enakose anddimuwa a mmulogoni akala mukristu mmodha onokosa yoddawa enddimuwa ninga ngovi ya orarutxiwa wa aima vina amambali anakose eni wi a’barele anawa. *
YOTTEGA ENDDIMUWA
4-5. Ngovi ya orarutxiwa wa aima ekaleleni muladdu wa omuttegela mpujiwi?
4 Aima anfwanyiwa ngovi y’orarutxiwa anodhugudheya mwari mwa mudhidhi mwinjene. Ottiya wadhugudha aima apujiwe, enowapatta vina abale ankala na awene—amudhawa vina abali a mmulogoni. Wararutxa aima yottega enddimuwa.
5 Omuttegela namapujiwa. * Omutabutxa vina omutotela goi muttu muladdu munddimuwa. Ninga munlogela mutoma onfwarela, oddule onimpuja mwana na ngovi ya omurarutxa—iyene onomusegedha mwanaya na goi enddimuwa mwigumini mwaye. Namapujaya onomuttukulela mwana orimeliwa nikuluvelo vina mwanaya anobuwelege wi kana nibarelo. Aima anofwanyela obareliwa modhela merelo abure, nona wakamihedhe vina wapangarhaze abale apujiwe.—1 Tes. 5:14.
6-7. Enlogeliwa eni wi ngovi ya orarutxiwa wa aima ottegela mulogo vina wattegela anamattonga a mwilaboni?
6 Ottegela mulogo. Mukristu onimurarutxa mwana kanrumeeliwa mmulogoni vowi ononyakutxa oderetu wa mulogoya. (Mt. 5:16; 1 Ped. 2:12) Ejo elobo yokubanyiha vaddiddi wa abali enjene ‘anwanana olibiha nroromelo nawa’! (Juda 3) Iyo kaninafunavo vari vehu attu ahintxinuwa na merelo awa abure vina anpigidha nzina na mulogo.
7 Wattegela anamattonga a mwilaboni. Akristu ‘anowawiwelela anamattonga a elabo.’ (Rom. 13:1) Iyo ninofara malamulo nilagihaga wawiwelela alamuleli. Akala mukristu onolupa malamulo ofiyedha otota muladdu ninga wa ngovi y’orarutxiwa wa aima, iyene wattegeli anamattonga. (Kaladdaniha na Merelo 25:8.) Anddimuwa a mulogo kanrumeeliwa omuttonga mbali alabihedhaga malamulo a anamattonga, mbwenye awene vina kanimbarela muttu witile ngovi y’wararutxa aima. (Rom. 13:4) Muttuya osinanga yaliliye.—Gal. 6:7.
8. Yehova ononamo dhavi agamona muttu onimuttegela muttu mwina?
8 Omuttegela Mulugu. (Masal. 51:5) Muttu agamuttegela muttu mwina, wili-wili omuttegela Yehova. Koona yotagiha ya Nlamulo na Mulugu nivahiliye ana Izrayel. Nlamulo ntti naloga wi akala muttu owiya obe omunyengetta mwanddamani waye iyene weela ‘omusadduwela Yehova.’ (Onam. 6:2-4) Nona, akala mukristu onowita ngovi ya omurarutxa mwana—onowiya obareleya wa mwanaya—vina onomusadduwela Mulugu. Namapuja ononyakutxa oderetu wa nzina na Yehova. Dhawene ngovi y‘orarutxiwa wa aima muladdu—vina yottega enddimuwa enimusilidha Mulugu.
9. Miselu gani dhinvaha nikuru na Yehova movira wa mudhidhi, nanda sabwaya jani?
9 Movira wa mudhidhi, nikuru na Yehova ninovaha miselu dhinjene dhindela mBibiliani dhina mitoma dhinloga sabwa ya ngovi ya orarutxiwa wa aima. Motagiha, mitoma dha Mwang’aneli na Despertai! dhinolagiha marhe dha abale afwanyiwe ngovi y’orarutxiwa wa aima wi awodhe owanana odhugudheya onapatta mmirimani sabwa ya ngovi ekoseliwani, dhinovaha vina mikalelo dha wakamihedha na wapangarhaza abale apujiwe, na ovaha nikamihedho wa amambali wi awodhe wabarela aniwa. Anddimuwa a mmulogoni anottambirha maswagiho andela mBibiliani anakamihedha owodha ozuzumela makani a ngovi ya orarutxiwa wa aima. Nikuru na Yehova ninodhowavi nivahaga maswagiho anloga mwaha wa ngovi y’orarutxiwa wa aima. Sabwaya? Ja ononelamo wi mikalelo dhehu dha wona makaniya dhinowiwanana na magano a Kristu.
ANDDIMUWA A MMULOGONI ANTTONGA DHAVI YOTTEGA ENDDIMUWA
10-12. (a) Egapadduwa yottega, anddimuwa a mulogo anfwanyela wubuwela eni vina anzuzumela nni? (b) Mowiwanana na Tiago 5:14, 15, anddimuwa a mulogo anivilibihedha okosa eni?
10 Anddimuwa a mmulogoni agattongaga yottega enddimuwa anofwanyela wubuwela magano a Kristu, enofuneya awene weddiha n’okwela nikuru na mabila vina aziwaga oligana wa Mulugu. Nona, awene anozuzuma venjene agewa mwaha wa yoddawa. Anddimuwa a mulogo anozuzumela otxeniha nzina na Yehova. (Onam. 22:31, 32; Mt. 6:9) Awene wili-wili anozuzumela walibiha abali na arogora mmulogoni mpaddi womuyani, anowakamihedha vina anowapangarhaza abale apujiwe.
11 Ottiya ejo, akala Mukristu ovirigana, anddimuwa a mulogo anotamela onona akala muttuya otxinuwa wila amukamihedhe wiyelela mandano aye na Yehova. (Kengesa Tiago 5:14, 15.) Mukristu onira dhabure ofiyedha ottega iyene muredda epaddi y’omuyani. Eji entapulela wi iyene kana egumi yapama nne mandano ofiyedheya na Yehova. * Nona, anddimuwa a mulogo anomukamihedha epaddi y’omuyani. Awene anovilibihedha wi “amukamihedhe mureddaya obe muttegi okala deretu.” Alabihedhaga malebo a mBibiliani, awene anonvaha malago anamukamihedhe wiyelela mandano aye na Mulugu mbwenye iyeneya agatonyihedha otxinuwa kakamwe.—Mer. 3:19; 2 Kor. 2:5-10.
12 Anddimuwa a mulogo akana mabasa manddimuwa vaddiddi. Awene anozuzumela-wene mabila a Mulugu. (1 Ped. 5:1-3) Awene anfuna wi abali na arogora mmulogoni akaane nibarelo. Nona anozuzuma momaguva agewa wi okalawo muttu wirile yottega, ninga ngovi ya orarutxiwa wa aima. Ndoweni none mavuzo anfwarela ali vaddimani esi 13, 15, vina 17.
13-14. Anddimuwa a mmulogoni anofwanyela ofiyiha wa anamattonga muladdu wa muttu ototile ngovi ya orarutxiwa wa aima? Katapulela.
13 Anddimuwa a mulogo anofwanyela oziwiha wa anamattonga a mwilaboni muladdu wa muttu witile ngovi y’orarutxiwa wa aima? Ndde. Dhilabo dhina dhihikana malamulo a ngovi y’orarutxiwa wa aima, nona anddimuwa a mulogo anofwara dhinloga malamulo aba. (Rom. 13:1) Malamuloyá kangudulana na malamulo a Mulugu. (Mer. 5:28, 29) Anddimuwa a mulogo agaziwa mwaha wa ngovi y’orarutxiwa wa aima, awene anotamela momaguva wona mukalelo wa ovirihamo malamulo abo amwilaboni.
14 Anddimuwa a mulogo anowapanga abale apujiwe vina amambali awa obe amudhawa ena sabwaya ngovi y’orarutxiwa wa aima, wi awene akaana ofuru wa omusumela wa anamattonga muttu opaddutxile ngoviya. Koddi akala muttuya onsumeliwa mbali wa mmulogoni, mbwenye makaniya anoziwiwa mmuruddani? Muttuya osumile onofwanyela wubuwela wila ononyakutxa nzina na Mulugu? Nne. Ompigidha nzina na Mulugu dduddule ototile muladdu.
15-16. (a) Mowiwanana na 1 Timóteo 5:19, enfuneyela nni wi akalevo anamoona eli anddimuwa a mulogo ahinatti weeddiha muladdu? (b) Txini enkosa anddimuwa a mulogo agaziwa wi okalawo mukristu omagedhiwe muladdu wa ngovi ya orarutxiwa wa aima?
15 Anddimuwa a mulogo ahinatti ottonga muladdu wa namaddawa, enfuneyela nni attu eli anziwa makaniya wi avahe onamoona? Sabwani ntti nikokomezo na Bibilia wi muladdu ottongiwe noligana. Akala muttuya onomagedhiwa muladdu wa yottega enddimuwa, oku ahina muladdu, anddimuwa a mulogo anawodhe osekeserha muladduya vagakala attu eli ninga anamoona anziwa muladduya. (Olib. 19:15; Mt. 18:16; kengesa 1 Timóteo 5:19.) Eji entapulela wi akala muladdu wa ngovi ya orarutxiwa aima onfuna waperhekiwe mmadani mwa anamattonga a mwilaboni, enofuneya vina okalavo anamoona eli? Nne. Ofuneya wa anamoona eli onlabihedhiwa mmulogoni bahi, mbwenye kahiyo yofuneya akala anddimuwa a mulogo na attu ena anfuna aperheke muladdu wa anamattonga a mwilaboni.
16 Akala Mukristu onokaana muladdu wa ngovi ya orarutxiwa aima, anddimuwa a mulogo anofwanyela ofwara enloga malamulo amwilaboni vina awene anoroma opepesa makaniya alabihedhaga dhinloga Bibilia. Namapujaya agakoodda muladduya, anddimuwa a mulogo anolabihedha dhinloga anamoona abale eli anziwa makaniya. Vagakala anamoona eli—mmodha ddule osumile, muttu mwina onkala oddule onrumeela ebaribari ya muladduya obe ya muladdu mwina watotilege namapujaya—anddimuwa a mulogo onogumana wi asekeserhe muladduya. * Vagahikale muttu mwina kahiyo wila oddule operhekile makaniya onozivala. Masiki akala muttuya kafanyiwena muladdu wa yottega vowi kavali attu eli avahile onamoona, anddimuwa a mulogo anoziwa wi muttuya oddawa na yottega enddimuwa yaputtulilele attu ena. Anddimuwa a mulogo anofwanyela omukamihedha oddule opujiwe, mbwenyi vina anokala txenjewa amwang’anaga namapujaya wi awodhe obarela mulogo na dhottega.—Mer. 20:28.
17-18. Katapulela mabasa ankosa anddimuwa a mulogo aneeddiha muladdu.
17 Ologeliwa wa muladdu na anddimuwa a mmulogoni ondana yopurelamo gani? Mazu aba ‘ottonga’ kantapulela wi anddimuwa a mulogo anorumeela akala muttuya onofwanyela opwattelihiwa muladdu obe nne na anamattonga sabwa ya ngovi yitile iyene. Anddimuwa a mulogo kaninbarela namapuja, akala anamattonga a mwilaboni anfuna amuttongela mowinana na malamulo awa. (Rom. 13:2-4; Tito 3:1) Anddimuwa a mmulogoni mabasa awa ba ogwadda makani a anamaddawa akala aburutxiwe mmulogoni obe akalevi mwenemo.
18 Mabasa a anddimuwa a mmulogoni ba weeddiha muladdu mmulogoni obe muladdu wa mpaddi womuyani. Awene anomulabihedha Bibilia wi azinddiyele akala namapujaya ohitxinuwa obe nne. Akala muttuya katxinuwile onottamagihiwa mmulogoni, nomala anddimuwa a mmulogoni anovuwiha museluya. (1 Kor. 5:11-13) Akala namapujaya otxinuwa-wene onokalavi mmulogoni. Mbwenye anddimuwa a mmulogoni anele omwaddela wi kanavahiwe epaddi momaguva mmulogoni, txino onele ottukula mudhidhi mwinjene obe mpaka okwa. Wi abarele aima mmulogoni, anddimuwa a mulogo anele ologa moviteyani na amambali ana aima sabwa ya ngovi ya orarutxiwa wa aima wi akalele txenjewa na mandano a aniwa na namapujaya. Mbwenye anddimuwaya kanawaddela amambali abale mazina a attu apujiwe na muttuya ole otxinuwile.
WABARELE DHAVI ANAWO
Amambali anowaswagiha anawa sabwa ya ngovi dha orarutxiwa wa aima engesaga manivuru a nikuru nehu, anloga mwaha wa ngovi dha orarutxiwa. amambaliya anolabihedha marhe anvaha nikuru na Mulugu. (Koona nsunzo 19-22)
19-22. Txini enfanyela okosa amambali wi abarele anawo? (Koona foto ya kapa.)
19 Bani ona muttorho wa wabarela aima mwa dhowopiya? Amambali awa. * Kamudduwale wi anenyu nvaho wa ttima wakelile nyuwo ondela wa Mulugu, oli ‘nruriho na Yehova.’ (Masal. 127:3) Ddi nyuwo ona muttorho wa obarela nvaho obu. Koddi munawodhe dhavi wabarela aninyu na ngovi ya orarutxiwa?
20 Voroma, katamela miselu dhinloga mwaha wa ngovi ya orarutxiwa wa aima. Otamele osunza mwaha wa attu abale ananyengetta aima wi atote ngovi ya wararutxa. Okalele mento opuja oku wa wopiha. (Gano 22:3; 24:3) Kudduwale wi dila dhinjene, namapujaya onkalaga muttu onziwiwa vina onkuluveliwa na mwanaya.
21 Yanawili, otamele okana mandano ofiyedheya na anawo. (Olib. 6:6, 7) Eji enotaganyiheya na oziwa wavuruwana awene agalogaga. (Tia. 1:19) Kudduwale wi aima anowova ologa na amambali awa ngovi yorarutxiwa yapadduweli. Awene txino anubuwela wi kavo muttu onfuna wavuruwana agaloga wi ahirarutxiwa obe namapujaya onowatxutxa. Akala nyuwo munowoona wi elobo kili deretu, munvuze n’ofwaseya wila munvahe nikamihedho awodhe ologa dhili mmirimani mwaye, agavahaga yowakula munvuruwane n’ofwaseya.
22 Yaneraru, wasunzihe anawo. Wang’anaga vyaka dha anawo akala anovuruwana deretu wasunzihe miselu dha ngovi y’orarutxiwa wa aima. Wasunzihe txini enfwanyela awene ologa obe okosa akala muttu onofuna omuttidda na mukalelo wohikala. Olabihedhe miselu dhinvaha nikuru na Mulugu wi wabarele anawo.—Koona kasha “ Orome Oviswagiha Wamwinya Ngamala Wasunzihe Anawo.”
23. Anamoona a Yehova anoonamo dhavi mwaha wa ngovi ya orarutxiwa wa aima vina nivuzo gani ninakule iyo mwari mwa mutoma onfwarela?
23 Anamoona a Yehova anona ngovi ya orarutxiwa wa aima ninga yottega enddimuwa. Ovano valihu mutxiddo mwa magano a Kristu, muttu ontota ngovi ya wararutxa aima kanvahiwa nibarelo mmulogoni mwa Okristu. Ninakose eni wi nakamihedhe abale apujiwe na ngovi ya orarutxiwa? Nivuzo ntti ninele wakula mwari mwa mutoma onfwarela.
JIBO 42 Mwakamihe—Akumuwile
^ par. 5 Mutoma obu onele otonyihedha nibarelo na aima mwari mwa ngovi ya orarutxiwa. Mwari mwa mutoma obu ninele osunza ejile enfwanyelela okosa anddimuwa a mulogo wi abarele mulogo vina ejile enfwanyelela okosa amambali wi aabarele aniwa.
^ par. 3 MAZU MENA ATAPULELIWE: Ngovi ya orarutxiwa wa aima empadduwa akala muttu munddimuwa onomugoniha mwana wi apena ekarho yamuguwoni. Merelo mena a ngovi ya wararutxa aima baba; ologa makani animuttukulela mwanaya okana efunelo ya okosa mararuwo; omurarutxa, ovadda marawo, ottidda mabele; na omuttidda dhipaddi dhina. Aimaya enjene ampujiwa ankala anayana, dila dhina analobwana vina anopujiwa. Dila dhinjene anamapujaya ankalaga alobwana mbwenye ayana vina anokosa merelo aba onyakuwa.
^ par. 5 MAZU MENA ATAPULELIWE: Mwari mwa mutoma obu na onfwarela mazu aba “apujiwi” anaddiwana attu afanyiwe ngovi ya orarutxiwa bali aima. Iyo ninlabihedha mazu aba wila ninonihedhemo wi mwanaya watabutxiwa kana muladdu.
^ par. 11 Obulela mpaddi womuyani kikale totela ya muttuya wira yottega. Dhawene, muttorho onkala wa muttegi na merelo aye onyakuwa, ddi iyene ona muladdu na Yehova.—Rom. 14:12.
^ par. 16 Anddimuwa a mulogo kanimuttiya mwana okala vamakanini a muttu omagedhiwe ngovi ya orarutxiwa. Mambali wa mwana obe muttu mwina wokuluveleya onowobiwa wi amusogorhele, dhawene onovugula odhugudheya wa mwanaya mwa esile dhimpadduweli.
^ par. 19 Muselu obu vina onolabihedhiwa na abale ana muttorho wa walela aima ahili awa.
