1. Yutikinihile txini muromile weyo wapanga attu ena ebaribari?

WEYO onowubuwela mudhidhi ozinddiyeliwe wi ohifwanya ebaribari? Dhilobo dhasunziwe mBibiliani dhakala ninga kadharutxa ononelamowa! Txino weyo wahubuwela wi attu otene agahikana wagalala korumela masunziho akakane asunziliwe. Weyo wahikana ebaribari wi muselu wa Bibilia ogahakamiyedha okana egumi yowagalaliha ovanene vina njedhelo nottabiha musogorho. (Masal. 119:105) Na wagalala wahiroma walaleya amarho awo na amudhawo otene ebaribari esunziliwe. Mmalelani, txini edhile opadduwa? Weyo wahitikina mwaha wa awene ohirumela dhawaddeliwe.

2-3. Nsaka na Yezu, attu owinjiva obuwela dhavi sabwa yaye vina miselu dhalaleyiye?

² Attu agakodda wiwa miselu dhinalaleya iyo kaninfwanyela otikina. Nsaka na Yezu, attu enjene ahimunyanyala masiki vakosiye mattikiniho oniha wi warumiwe na Mulugu. Motagiha, mumalile Yezu onvenyiha Lazaro mukwani—abale ali matikiniho ahafwanyela opambihiwa na amwiddani aye. Mbwenye asogorholi a’Yuda kamurumelile Yezu ninga Mesiya. Ottiya ejo, awene ahilaganela ompa Yezu vamodha na Lazaro!—Jo. 11:47, 48, 53; 12:9-11.

³ Yezu wanziwa wi attu owinjiva agahikodda omurumela ninga Mesiya. (Jo. 5:39-44) Iyene wahawaddela dhahi anamafwara eli a Joau Baptista: ‘Wagari ddule ohinakwakwattuwe na mukalelo waga.’ (Mt. 11:2, 3, 6) Attu owinjiva amukoddele nni Yezu?

4. Txini enasekesere iyo mwari mwa nsunzo ntti?

⁴ Mwari mwa nsunzo ntti na nina ninfwarela, ninele osekesera  sabwa dhowinjiva dhattukuleli attu enjene a nsaka zana n’oroma omukodda Yezu. Ninele wona vina sabwaya enkwakwattuwela attu enjene masaka abano. Yamakamakaya jiji, ninele osunza enfwanyelelihu omuroromela Yezu wi ninakwakwattuwe.

5. Txini yattukulele ena wubuwela wila Yezu kali Mesiya?

⁵ Attu enjene ankwakwattuttuwa sabwa ya mburo wunuwile Yezu. Awene anrumela wi Yezu wali namasunziha wa ttotto vina wankosa matikiniho. Mbwenye amoona bahi ninga mwana wa namasema. Vina sabwa y’okala wa kwati yoniwa ninga eng’ono enkuweliwa Nazareti. Masiki Natanayel wadhile okala namafwara wa Yezu wahiloga: “O Nazareti onobudduwa elobo-ene yolibela?” (Jo. 1:46) Natanayel txino kaziveliwa kwatti yunuwile Yezu. Obe wakana muyubuweloni nivuhulo ninfwanyeya va Mikeya 5:2, naloga wi Mesiya agabaliwe o Belemi ottiya o Nazareti.

6. Txini egakamihedhile attu a nsaka na Yezu omuzinddiyela iyene ninga Mesiya?

⁶ Txini enloga Malebo? Namavuhulela Izaiya wahivuhulela wi amwiddani a Yezu ‘kagazuzumeli mavuhulo anloga sabwa ya nlogo na Mesiya.’ (Iza. 53:8) Dhopadduwa dhinji dhahimala ovuhuleliwa. Kowiliwa attu abale ela ofaseyela opepesa mapadduwo otene, agahinonelamo wi Yezu wabaliwe o Belemi vina iyene wali wa ziza na Mwene David. (Lk. 2:4-7) Mburo obaliwe Yezu onowiwanana na nivuhulo ninfwanyeya va Mikeya 5:2. Makaniya aali avi? Attu a nsaka nttile ammaguvela ottonga. Awene katamela oziwa ebaribari eli yotene. Sabwa ya ejuwene ankwakwattuwa.

7. Attu owinjiva ankoddela nni wavuruwana Anamoona a Yehova?

⁷ Ninowonaga makattamiyo akakene masaka abano? Ndde. Anamoona a Yehova enjene karelile vina anoniwa ninga kali amakamaka, sabwa ya ejuwene attu enjene anawona niga attu “ahisunzile elo.” (Mer. 4:13) Attu ena anubuwela wi nlogo na Mulugu kaninfwanyelela osunziha miselu dha mBibiliani sabwani kasunzile dhiskola dha marelijiau. Ena anologaga wi Anamoona a Yehova “relijiau yiteyile w’Amerika.” Ebaribari wi w’Amerika ohikala Anamoona enjene, mbwenye owinjivaya kankala elabwene ejile. Oku ena anowaddeliwaga wi Anamoona a Yehova kanimurumela Yezu. Mwa vyaka dhinjene awene anoniwa ninga ‘anamabeddegela obe anamareza o Amerika’ vina a ‘estremista.’ Sabwa ya ejuwene abale anaddeliwa esodha anokwakwattuwa vowi kampepesa ebaribariya.

8. Mowiwanana na Merelo 17:11, attu anfwanyela okosa nni wi aazinddiyele alabeli a Mulugu masaka abano?

⁸ Ninarabele dhavi okwakwattuwa? Ninofwanyela osekesera ebaribari yamakaniya agadhile onikwakwattutxa. Jijene yakosile Luka namaleba Muttaka. Iyene wahivilibihedha olaba na nttokoso wi ‘apepese n’otadeya mapadduwoya apimelelaga mvirelani.’ Iyene wafuna wi anamengesaya ‘aziwe ebaribari ya masunziho’ ewalani sabwa ya Yezu. (Lk. 1:1-4) Nlogo na Ayuda nakalaga o Bereya nankosa dhahene ninga Luka. Awene mwamalelani wiwa miselu dhaloga sabwa ya Yezu, ahipepesa Malebo a Ebraiko wi one akala esile dhaddeliwani dhali ebaribari. (Kengesa Merelo 17:11.) Na mukalelo wakakene, masaka abano iyo ninofwanyela opepesa wi niziwe ebaribariya. Ninofwanyela oladdaniha masunziho a nlogo na Mulugu na ejile enloga Malebo. Ninofwanyela vina osunza mapadduwo a nlogo na Yehova a masaka abano. Iyo nigatanalela ‘muddonddonddo wa mapadduwo’ a nlogo na Mulugu, kaninattiye nsakulano nne esile dhinloga attu onifuga mento.

9. Txini epadduwile mmaleli Yezu okodda woniha ezinddiyelo ya wirimu?

⁹ Masunziho a Yezu ali ottikiniha, mbwenye attu ena akalilewo nsaka nttile, masunziho aye kaattidda mpirha. Anfuna dhilobo dhina. Awene ahimuloba Yezu wi akala iyene Mesiya ‘onihe ezinddiyelo ya wirimu.’ (Mt. 16:1) Txino awene akosela ejuwene sabwa y’ohinonelamo pama mazu anfwanyeya va Daniyel 7:13, 14. Mbwenye wali ohinafiya mudhidhiya wi Yehova akwanihedhe nivuhulo ntti. Masunzihovi bahi a Yezu yahakwana wi attu abale anonelemo wila iyene wali Mesiya. Mukoddeli Yezu woniha ezinddiyelo yafunani, awene ahikwakwattuwa.—Mt. 16:4.

10. Yezu wakwanihedhi dhavi elogile Izaiya sabwa ya Mesiya?

¹⁰ Txini enloga Malebo? Namavuhulela Izaiya ohileba dhahi sabwa ya Mesiya: “Iyene kananyagule, kanathukule nzu, kanakuwe vathaddo.” (Iza. 42:1, 2) Yezu wahipuliha mabasa aye olaleya ahitamelaga osibiwa. Iyene kamagile miparha dhinddimuwa, kaabalile guwo dhovapeya vina karumela wi attu amwittanege na mazina anttittimiho. Masiki egumi yaye valani mmadani mwa Mwene Erodi, Yezu wahikodda woniha ezinddiyelo wi amwagalalihe. (Lk. 23:8-11) Ebaribari wi Yezu ohikosa mattikiniho, mbwenye mabasa amakamaka azuzumeletxa iyene, ali a olaleya miselu dhapama. Iyene wahawaddela anamafwara aye dhahi: “Jiji-wene edhelimi.”—Mk. 1:38.

11. Attu ena anna dhubuwelo gani dhonyegentta masaka abano?

¹¹ Ninowonaga makattamiyo akakene masaka abano? Ndde. Attu owinjiva masaka abano anzuzumeletxa makapela manddimuwa okoddela, asogorheliya anziveliwa okuweliwa na mazina a ettomo vina mittupo dhihinziwani mwiteyilani. Mbwenye attuya abo antugumana miparha muhinsunzihiwani sabwa ya Mulugu nne efunelo yaye. Mwa mpaddi mwina, abale anda otugumana na iyo anosunza ejile ennifunana Yehova wi nikosege. Numba  dhehu Dhomwene mimburo dhokoddela, dhovevuwa vina dhofwanyelela. Ansogorela masunzihoya kanabala guwo dhovapeya vina kankuweliwa na mazina a ettomo. Niparha na masunziho ehu vina esile dhinrumelihu Nzu na Mulugu. Masiki dhawene, attu enjene masaka abano anokwakwatuwa awene anubuwela wi mukalelo wehu wa omwebedha Mulugu bovevuwa vaddiddi. Vina sabwa yawi ejile ensunziha iyo kahiye ejuwene enjedhelani wiwa.

12. Ninga munlogela Ahebreu 11:1, 6, nipara na nroromelo nehu ttivi?

¹² Ninarabele dhavi okwakwattuwa? Murumiwi Paulo wahawaddela Akristu akala o Roma dhahi: “Ororomela ondha muvuruwanani dhinlaleyiwa; ovuruwana onwodheya, agakalawo onimulaleya Kristu.” (Rom. 10:17) Mittupo dha makapela masiki dhisibiwege oriya oku dhihina matibelo a mBibiliani, kadhinavaddihe nroromelo nehu. Ennikamihedha wunuwiha nroromelo neyu ku osunza Nzu na Mulugu, sabwani “muthu ohinna nroromelo kanwodha omuziveliha Mulugu.” (Kengesa Ahebreu 11:1, 6.) Wi nikane nikuluvelo yawila nihifwanya ebaribari ya mazu a Mulugu, kili yofuneya wona ezinddiyelo yotikiniha ya wirimu. Ofwaseyela masunziho a Bibilia enowakwana olibiha nroromelo nehu vina ononikamihedha okwaranya waganyedha.

13. Attu owinjiva amukoddelani Yezu?

¹³ Nsaka na Yezu, anamafwara a Joau Batista ahitikina sabwa ya anamafwara a Yezu ohikana elemelelo ya ottuga. Yezu wahatapulelamo wi kiyali yofuneya ottuga sabwani iyene wali na awene. (Mt. 9:14-17) Masiki dhawene, Afarizi na amwiddani ena a Yezu ahimunyanyala sabwa ya ohifwara magano na dhilemelelo dhawa. Attu abale ahisilidhiwa sabwa ya Yezu wavulumutxa aredda siku na Sabuddu. (Mk. 3:1-6; Jo. 9:16) Mpaddi mmodha anloga wi ankoya nlamulo na Sabuddu; oku labo na Sabuddu anzuzumela okosa marhondda awa mumparhani.  Awene ahisilidhiwa vaddiddi mwasumulelile Yezu. (Mt. 21:12, 13, 15) Mudhidhi wasunzihaga Yezu musinagoga o Nazareti, attu alimo ahitikina vamwiwalani alogaga nipadduwo na ana Izrayel noniha wi awene ali amukumbela vawa vina kaana nroromelo. (Lk. 4:16, 25-30) Mukalelo wa Yezu wanattukulela attu enjene okwakwattuwa.—Mt. 11:16-19.

14. Yezu okonelini dheddelo dhahewanana na Mazu a Mulugu?

¹⁴ Txini enloga Malebo? Modhela namavuhulela Izaiya Yehova wahiloga dhahi na nlogo naye: ‘Nlogo ntti ninddittittimiha na mazuvi bahi, vowi murimawaya olapelana na miyo vina oddebedha wawa kunna ttima, onda mwa ddhilemelelo dha attu.’ (Iza. 29:13) Yezu wahikona dheddelo dha attu sabwani kadhewanana na Mazu a Mulugu. Awene attittimihetxa dheddelo na magano ottiya Mazu a mBibiliani, onihaga wi kanimurumela Yehova na oddule omurumiliye ninga Mesiya.

15. Masaka abano sabwani attu enjene kanziveliwa na Anamoona a Yehova?

¹⁵ Ninowonaga makattamiyo akakene masaka abano? Ndde. Attu enjene anosilidhiwa na Anamoona a Yehova sabwani awene kantugumanela mittupo na dhilemelelo dhihiniwanana na Bibilia ninga, mattanga a natali na obaliwa. Ena anosilidhiwa sabwa ya Anamoona a Yehova ohakuttelaga mikutto azamani vina ohifwara dhilemelelo dhinkosiwa vamakwelo dhingudulana na masunziho a Bibilia. Awene anubuwela ninga animwebedha Mulugu na mukalelo onrumeliye. Mbwenye oddule onfwara dhilemelelo dha mwilaboni ottiya masunziho oligana vina ononeleyamo a Bibilia, kanimwagalaliha Yehova.—Mk. 7:7-9.

16. Mowiwanana na Masalmo 119:97, 113, 163-165, txini enfwanyelihu okosa vina txini enfwanyelihu onyanyala?

¹⁶ Ninarabele dhavi okwakwattuwa? Ninofwanyela wunuwiha okwela malamulo na magano a Yehova. (Kengesa Masalmo 119:97, 113, 163-165.) Nigamukwelaga Yehova ninele onyanyala dhilemelelo dhinidda iyene. Vina kaninattiye elobo-txilobo okala yamakamaka opitta omukwela wehu Yehova.

17. Nsaka na Yezu txini yattukuleli attu enjene okwakwattuwa?

¹⁷ Attu ena akaliliwo nsaka na Yezu anjedhela momaguva otxinjiwa wa mulamuleli. Awene antabutxiwa na olamulela wa akadda Roma nona anunlela odha wa Mesiya wi avune. Mbwenye mwatamelani omuttomela Yezu omwene, iyene karumelile. (Jo. 6:14, 15) Mwa mpaddimwina,—anamakutta na attu ena—annova wi Yezu anadhe otxinja olamulela, ottiya ejo akadda Roma agahisilidhiwa nanda agahawaka anamakutta owodha wattomeliwani. Mazuzumo aba a politika ahattukulela Ayuda enjene okwakwattuwa.

18. Mavuhulo gani apwazile attu owinjiva sabwa ya Mesiya?

¹⁸ Txini enloga Malebo? Mavuhulo menjene aloga wi Mesiya agali Mpemberi, oku mavuhulo mena oniha wi vamaromo agaromile okwela dhottega dhehu. (Iza. 53:9, 12) Sabwaya jani yattukulela Ayuda okana dhubuwelo dhovirigana sabwa ya Mesiya? Sabwani enji wa aweneya afuna wi makattamiho awa asasanyiwe momaguva nona ampwaza nivuhulo-nivuhulovi nahavaha njedhelo na ogomiha makattamiho awa.—Jo. 6:26, 27.

19. Dhubuwelo gani dhohifwanyela dhinakwakwattutxa attu enjene masaka abano?

¹⁹ Ninowonaga makattamiyo akakene masaka abano? Ndde. Attu enjene masaka abano anokwakwattuwa sabwa ya iyo ohikosa mpaddi wa politika. Awene anubuwela wi  mudhidhi wowasakula alamuleli a elabo iyo nikosege yakakene. Mbwenye iyo ninononelamo enubuwela Yehova sabwa ya makaniya, akala ninomusakula musogorheli womaningoni wi anilamulelege, kuloga nihimwika Yehova ekotti. (1 Sam. 8:4-7) Attu ena txino anowubuwela wi iyo nigahifwanyela omagaga dhiskola, mparha dha egumi vina ottidda mabasa mena a ttagaraga. Awene anokwakwattuwa aganonaga nizuzumelaga mabasa a olaleya, ottiya ovaha nikamihedho nigadhilena momaguva ogoma wa makattamiho a mwilaboni.

20. Ninga mulogeli Yezu va Mateu 7:21-23, txini enakale yamakamaka wa iyo?

²⁰ Ninarabele dhavi okwakwattuwa? (Kengesa Mateu 7:21-23.) Elitxi yamakamaka wa iyo ku okosa mabasa anittomeli Yezu. (Mt. 28:19, 20) Txipo kanittiye dhilobo dha politika na dha mmuruddani onizuzumiha. Iyo ninowakwela attu vina ninowakubadhedha agatabuwaga na makattamiho, mbwenye mukalelo wamakamaka wowakamihedha, kuwasunziha sabwa ya Omwene wa Mulugu vina wakamihedha okala amarho a Yehova.

21. Nigane okosa eni?

²¹ Mwari mwa nsunzo ntti, nihona mwaha minayi dhattukuleli attu enjene okwakwattuwa na omukodda Yezu vina dhinattukulelavi attu masaka abano wakodda anamafwara a Yezu. Ninofwanyela okala txenjewa na dhilobo esi bahi? Nne. Nsunzo ninfwarela ninele osekesera mwaha dhina minayi dhinattukulela attu akwakwattuwa. Kala ovikomene wi onakwakwattuwe vina olibihe nroromelo nawo!