NSUNZO 21
JIBO 107 Nitagihe Okwela wa Mulugu
Onawodhe Dhavi Onfwanya Muttu Wofwanyelela Womutela obe Woteliwana
“Muyana wamurima kanfwanyiwa na athu etene. Iyene ddwathima opitha myarha dha muthengo munddimuwene.”—GANO 31:10.
DHINASUNZE IYO
Ninele wona magano a mBibiliani aniwanana na mukalelo onawodhe Mukristu onfwanya muttu wofwanyelela womutela obe woteliwana vina ninele wona mukalelo onawodhe attu ena mmulogoni wakamihedha aziye agaziveliwe otela obe oteliwa.
1-2. (a) Txini enfwanyelela otanalela Akristu ali aziye ahinatti omutamela mweddi? (b) Nzu ntti “weddelelana” nintapulela nni? (Koona “Mazu Mena Atapuleliwe.”)
OGAHIZIVELIWA otela obe oteliwa? Masiki ehifuneyaga muttu otela obe oteliwa wi akane wagalala, Akristu enjene ali aziye, masiki azombwe obe anddimuwa, anomutamela muttu womutela obe woteliwana. Ebaribari wi ohinatti otela onofwanyela ovisasanyedha mpaddi womuyani, wamuyubuweloni vina okana mwana muhaku. a (1 Kor. 7:36) Ogakosa ejuwene, onele owodha okana matelo owagalala.
2 Mbwenyi masaka mena enorutxa onfwanya muttu wofwanyelela. (Gano 31:10) Masiki onganfwanya muttu ogaziveliwiwe omuziwa pama, enodhaga okala yorutxa oroma omweddelela obe weddeleliwana. b Mwari mwa nsunzo ntti, ninele wona enakamihedhe Akristu ali aziye onfwanya muttu onfwanyelani omweddelela obe weddeleliwana. Vina ninele osunza marhe andaga wakamihedha abali a mmulogoni wi awodhe wakamihedha aziye anfuna otela obe oteliwa.
ONFWANYA MUTTU WOFWANYELELA
3. Dhilobo gani dhinfwanyela otanalela Mukristu oli muziye agamutamelaga muttu womutela obe woteliwana?
3 Akala weyo onotamela omaga matelo, japama oziwa ejile enjedheliwe mwa muttuya onfuniwe omweddelela. c Ogahikose ejuwene onodhaga omuyelela muttu wofwanyelela obe omweddelela muttu wohifwanyelela. Kudduwale wi muttu onfuniwe omweddelela, onofwanyela okala Mukristu wobatiziwa. (1 Kor. 7:39) Mbwenyi kahiye muttu-muttuvi obatiziwe onfwanyeliwe omagana matelo. Nona kavivuze: ‘Dhogana dhaga sivi? Mikalelo gani dhinonimi wi samakamaka mwa muttu onfunemi omagana matelo? Dhinjedhelimi sofwanyelela?’
4. Dhilobo gani dhinkumbirhaga ena mmalobeloni mwawa?
4 Akala weyo onofuna otela obe oteliwa kavali waganyedha wi ohilobela sabwa ya efunelo yawo. (Fil. 4:6) Ebaribari wi Yehova kampikirhela onivaha muttu onfwanyelihu omutela. Mbwenyi iyene onozuzumela dhofuna dhawo vina mukalelo oniviwamo weyo. Ottiya ejo iyene onele wukamihedha mudhidhi obu onimutameliwe muttu womutela obe woteliwana. Nona kadhowagavi omwaddelaga Yehova dhifunelo dhawo vina mukalelo oniviwamo weyo. (Masal. 62:8) Olobele okumbirhaga ovilela vina zelu. (Tia. 1:5) Joau, d mbali wa muziye w’o Estados Unidos onotapulelamo ejile enlogiye mmalobeloni mwaye: “Ddinomwaddela Yehova mikalelo dhintamelimi mwa muttu onfunemi omutela. Ddinolobela wi ddiwodhe onfwanya muttu wofwanyelela. Vina ddinomukumbirha Yehova wi addikamihedhe wunuwiha mikalelo dhinaddittukulele okala mamuni wapama.” Tanya, murogora onkala o Sri Lanka, ohiloga: “Ddimutamelaga muttu wofwanyelela, ddinomukumbirha Yehova wi addikamihedhe okalavi muttu wororomeleya, wowagalala vina na monelo wofwanyelela.” Masiki akala kunanfwanye muttu wofwanyelela wotelana, Yehova ohipikirhela odhowagavi azuzumelaga dhojombeliwa dhawo dhomaningoni vina dha muyubuweloni.—Masal. 55:22.
5. Gari gani ena Akristu ali aziye ya onfwanya muttu onimukwela Yehova? (1 Korinto 15:58) (Koona vina foto.)
5 Bibilia onologa wi “muthangarhamele mabasa a Nabuya.” (Kengesa 1 Korinto 15:58.) Ogazuzumela mabasa a Yehova vina ogatamelaga mudhidhi wokala na abali ottiyana-ttiyana onele okana gari ya waziwa aziye ena anzuzumela omulabela Yehova dhahene ninga weyo. Ogavilibihedha omwagalaliha Yehova, onele okana wagalala webaribari.
Akala onozuzumela mabasa a Yehova vina onovira mudhidhi na Akristu ottiyana-ttiyana, onele waziwa attu ena antamela otela obe oteliwa (Kang’ana ddima 5)
6. Txini enfwanyela wubuwela Akristu ali aziye oku amutamelaga muttu womutela obe woteliwana?
6 Okale txenjewa: Kuttiye efunelo yawo ya onfwanya muttu womutela obe woteliwana okala elobo yamakamakaya mwigumini mwawo. (Fil. 1:10) Wagalala webaribari kunda sabwa ya weyo otela obe oteliwa, mbwenyi sabwa ya okana mandano na Yehova. (Mt. 5:3) Oku buli muziye ohikana ofuru wa wunuwiha mabasa awo a olaleya. (1 Kor. 7:32, 33) Kalabihedha pama mudhidhi obu. Jessica, murogora w’o Estados Unidos oteliwe bana vyaka dhowaddamela 40, ohiloga, “Miyo ddanzuzumela mabasa a olaleya, ejo ehiddikamihedha wagalala masiki ddifunaga oteliwa.”
OTAMELE MUDHIDHI WA OMUZIWA MUTTUYA
7. Ekalele nni yapama omuziwa muttuya mwari mwa mudhidhene ohinatti omwaddela wi ononfuna? (Gano 13:16)
7 Kito akala ohinfwanya muttu onubuweliwe wi onofwanyela omagana matelo? Onofwanyela omwaddela momaguva-mwene wi ononfuna? Malebo anologa wi muttu wa zelu onotamela ononelamo makaniya ahinatti okosa yogana. (Kengesa Gano 13:16.) Nona egahikala yamalago omwang’ana muttuya moviteya mwari mwa mudhidhene ohinatti omwaddela wi ononfuna. Murogora onkuweliwa Aschwin w’o Holanda, ohiloga: “Onfuna muttu onowunuwa momaguva, mbwenyi vina onodhaga ogoma momaguva. Nona ogatamela mudhidhi wa omuziwa muttuya, kunarome weddelela se otanalela.” Vandowiwe otamelaga omuziwa onodhaga wona wi muttuya kanufwanyelela.
8. Muziye onawodhe dhavi omuziwa muttu onfuniye omutela obe oteliwana? (Koona vina foto.)
8 Weyo onawodhe dhavi omuziwa muttuya moviteya-mwene? Mmatugumanoni obe mudhidhi onaredha abali, enowodheya oziwa mikalelo dha muttuya, mweddelo vina mandano aye na Yehova. Akwaye bani, vina txini enziveliwetxiye ologa? (Lk. 6:45) Dhogana dhaye dhinowiwana na dhaga? Kaloga na anddimuwa a mmulogoni vina Akristu oliba mpaddi womuyani animuziwa pama. (Gano 20:18) Txino ovuze mweddelo waye vina mikalelo dhaye. (Ruti 2:11) Ogatamelaga omuziwa pama muttuya orabele omutota manyazo, ottiya ejo orabele okala mudhidhi wetene na iyene otamelaga oziwa elobo-txilobo mwaha waye.
Ohinatti omwaddela muttuya wi ononfuna, otamele omuziwa moviteya mwari mwa mudhidhene (Kang’ana ddima 7-8)
9. Ohinatti onfiyedha muttuya, txini enfwanyeliwe oziwa?
9 Onfwanyela ojedha mudhidhi mungasi otamelaga omuziwa muttuya ohinatti omwaddela wi ononfuna? Ogamwaddela muttuya momaguva, onodhaga wubuwela wi weyo onokosa dhogana ohinaroma otanalela deretu. (Gano 29:20) Mwa mpaddi mwina, ogagoneletxa venjene, onodhaga olagiha wi kunziwa enfuniwe makamaka akala iyene ohizinddiyela wi weyo ononfuna. (Koh. 11:4) Kudduwale, ohinatti onfiyedha muttuya kili yofuneya wubuwela wi onele otelana na iyene. Mbwenyi onofwanyela okana ebaribari wi oli womala-nawale wi omage matelo vina akala muttuya onele okala mamuni obe muteliwi wapama.
10. Txini enfwanyeliwe okosa ogazinddiyela wila muttu onowufuna mbwenyi weyo kuninfuna?
10 Kito ogazinddiyela wi okalawo muttu onufuna? Akala kuninfuna, kalagiha ejuwene na merelo awo. Egahikala otowa nriho omuttukulela muttuya wubuwela wi munele weddelelana oku ehili ebaribari.—1 Kor. 10:24; Ef. 4:25.
11. Dhilabo muntameleliwa muttu womweddelela obe womutela, dhilobo gani dhinfwanyela otanaleliwa?
11 Mu dhilabo dhina, enojedheliwana anamudhi obe amambali watamelela aniwa muttu womutela obe woteliwana. Oku dhilabo dhina, ba anamudhi obe amarho animutamelela muttu onfwanyelela munammudhi wawa omagana matelo, musogorhomwa anokosa masasanyedho wi attuya agumane wi one akala anele oroma weddelelana. Akala onokumbirhiwa osasanyedha weddelelana obe matelo, ofwaseyele wona dhifunelo vina dhojombeliwa dha muttuya. Akala ohinfwanya muttu onfwanyelela mukwawo omutela obe oteliwana, ovilibihedhe oziwa mowakwana-mwene mikalelo dhaye, yamakamakaya, mpaddi waye womuyani. Mandano ofiyedheya na Yehova jilobo yamakamakaya opitta kobiri, masunzo obe ettomo mwilaboni. Kudduwale, mbali obe murogora oli muziye, ddunfwanyela ogana akala onele otela obe oteliwa.—Gal. 6:5.
OROMA WEDDELELANA
12. Akala onotamela omweddelela muttu obe weddeleliwa, onawodhe dhavi ologa na iyene?
12 Akala onofuna oroma omweddelela muttu obe weddeleliwa, onawodhe dhavi omwaddela wi ononfuna? e Enowodheya ologa na iyene mburho-mburhovi obe olabihedhaga telefoni. Omwaddele wi ononfuna vina wi ogahiziveliwa omuziwa pama. (1 Kor. 14:9) Egafuneya, onvahe mudhidhi wi obuwele mukalelo onawuwakuliye. (Gano 15:28) Akala muttuya onologa wi kanufuna, orihe yogana yaye.
13. Txini enfwanyeliwe okosa akala muttu onologa wi onowufuna? (Kolosi 4:6)
13 Kito akala muttu onologa wi onowufuna? Txino ehifuneya iyene oliba murima wi awufiyedhe, nona olagihe opama vina nriho. (Kengesa Kolosi 4:6.) Kavali yabure okumbirha mudhidhi wi wubuwele akala onele omurumela. Mbwenyi okose ejoya momaguva. (Gano 13:12) Akala kuninfuna, omwaddele n’opama vina se onvitela. Koona mukalelo wakulile Hans, mbali w’o Austria, mudhidhi ofiyedhiwiye na murogora: “Miyo ddihimwaddela yogana yaga n’opama vina se onvitela elobo. Ddihikosa ejuwene momaguva-mwene vowi kaddafuna omuttukulela iyene wubuwela wi ddaninfuna. Sabwa ya ejuwene, miyo ddanang’anela dhokosa dhaga vina dhologa dhaga wi ddinamuttukulele iyene wubuwela wila ddihitxinja monelo waga.” Omwaddele mukalelo onviwamo weyo vina enjedheliwe mwari mwa weddelelanawa. Dhinjedheliwe mwari mwa weddelelana enodhaga ottiyana na enjedhela muttu mwina mowiwanana na mweddelo wa elaboya vina dhilobo dhina.
ATTU ENA ANAKAMIHEDHE DHAVI AKRISTU ALI AZIYE?
14. Ninawodhe dhavi wakamihedha Akristu ali aziye na dhologa dhehu?
14 Ninawodhe dhavi wakamihedha Akristu ali aziye anfuna otela obe oteliwa? Mukalelo mmodha bwa wang’anela esile dhinlogihu. (Ef. 4:29) Egahikala yapama ovivuza: ‘Ddinowaliga abale antamela otela obe oteliwa? Ddigamona mbali na murogora ali aziye alogaga makani, ddinowubuwela wi awene anofunana?’ (1 Tim. 5:13) Ottiya ejo, txipo kanattukulele Akristu ali aziye wubuwela wi kana ttima sabwa ya ohitela obe yohiteliwa. Hans, ologiwe mundduni, ohiloga: “Abali ena anologaga, ‘Onkoddela nni otela? Weyo onowuluvala.’ Dhologa ninga esi dhinowattukulela aziye ohivyonana ttima, anovyona ninga anodideliwa otela obe oteliwa.” Elitxi yamakamaka ja otamela marhe a watamalela Akristu ali aziye!—1 Tes. 5:11.
15. (a) Mowiwanana na gano nili va Roma 15:2, txini enfwanyelihu otanalela nihinamukamihedha muziye onfwanya muttu womutela obe woteliwana? (Koona vina foto.) (b) Dhilobo gani dhamakamaka dhisunziliwe mvidiyuni?
15 Ki akala ninowubuwela wi mbali ngana na murogora ngana anofwanyelelana? Bibilia onologa wi ninofwanyela otanalela mukalelo oniviwamo attu ena. (Kengesa Roma 15:2.) Aziye enji kanfuna otameleliwa muttu womutela obe woteliwana, ninofwanyela oriha dhifunelo dhawa. (2 Tes. 3:11) Ena anodhaga ofuna nikamihedho, mbwenyi kaninfwanyela okosa ejuwene se okumbirhiwa. f (Gano 3:27) Mwa ena enowakalela ologa makaniya se omutonya muttuya. Lydia murogora wa muziye onkala o Alemanhã, ohiloga: “Enowodheya omwika mbali na murogora mwari mwa nikuru na attu enjene. Enfuneya ja otamela marhe wi mbali na murogora akale vamodha, musogorhomwa awene anoziwa enfwanyelani okosa.”
Nikuru na attu ninokosa masasanyedho wi Akristu ali aziye aziwane (Kang’ana ddima 15)
16. Txini enfwanyela wubuwela Akristu ali aziye?
16 Iyo notene—aziye obe atelani—enowodheya okana egumi yapama vina yowagalala! (Masal. 128:1) Nona, akala onofuna otela obe oteliwa mbwenyi kunanfwanya muttuya, odhowegevi ozuzumelaga mabasa a Yehova. Murogora w’o Macao onkuweliwa Sin Yi, ohiloga: “Nigaladdaniha mudhidhi onakaliwe na mamuno obe na mwadhiyo mParaizu, mudhidhi woziye ohiyeva vaddiddi. Kavaha ttima mudhidhi obu vina olabihedhe pama.” Kito akala ohinfwanya muttu wofwanyelela vina ohiroma weddelela obe weddeleliwa? Nsunzo ninfwarela, ninele osekeserha enokamihedheni okana weddelelana wa deretu.
JIBO 137 Ayana vina Arogora Ororomeleya
a Wi oziwe akala oli womala-nawale wi omage matelo, koona mu jw.org artigu “Namorar – Parte 1: Estou preparado para namorar?”
b MAZU MENA ATAPULELIWE: Mu nsunzoni ntti vina ninfwarela, nzu ntti “weddelelana” onaddiwana mudhidhi onttukula mulobwana na muyana wi aziwena vina one akala anele wiwanana agatelana. Dhilabo dhina weddelelana onodhaga otapulela, omuziwa pama muttu. Weddelelana onroma mulobwana na muyana agalagiha wi anofunana. Onodhowavi mpaka awene ogana akala anele otelana obe nne.
c Wi nivevutxe makaniya, nsunzo ntti ninlogetxa mwaha wa abali, mbwenyi malagoya aba anowapatta vina arogora.
d Mazina mena ahitxinjiwa.
e Dhilabo dhina, mbali ddinroma onfiyedha murogora wi arome omweddelela. Mbwenyi enowodheya murogora vina osakula onfiyedha mbali. (Ruti 3:1-13) Wi oziwe miselu dhina, koona artigu “Os Jovens Perguntam . . . Como contar-lhe tudo o que sinto por ele?” mu Despertai! 22 de Outubro de 2004.
f Koona mu jw.org vidiyu Abale Aleliwe na Amambali Ogaweya Mpaddi Womuyani—Akristu Ali Aziye.
