1, 2. (a) Makattamiho gani angumanana anawedda masaka abano? (Koona foto eli omaromo.) (b) Mubutxedho gani ovahile murumiwi Paulo, vina mavuzo gani anasekeserhihu?

OKWARANYA vyaka 30 mundduni, Osei, wahali munamoona wa Yehova, wahimwala o Gana badhowa o Europa. ^[1] (Koona dhowenjedha.) Iyene ohiloga: “Ddihoona wi attu eena kaddoona ninga elobo. Mikalelo dha elaboya dhanddirutxela vaddiddi. Vakitele miyo mbalawuni ddahiwa oridha vaddiddi ohinaddifanyaga mwigumini mwaga.” Yannimurutxa osunza elogelo ya wenewale, wahigonela vaddiddi wi afanye ganyo. Vowi kuwali owaniwe, iyene wakala yeka vina weedda ninga kana anamudhi.

² Kowiliwa wali weyo bugagumanana makattamiho oligana ogaziveliwe wakeliwa dhavi. Mohaganyedha ogahiziveliwa wakeliwa mu Numbani ya Omwene muli attu anakweliwe ohianalaga ondanani vina ottiyana wa ttebe. Noona, Bibilia onowapanga Akristu ebaribari dhahi:  “Muhidduwale yeddelo ya wawakela aleddo.” (Ahebreu 13:2) Ndoweni nitanaalele mavuzo aba: Yehova onawoona dhavi anaweedda? Iyo ninofanyeela otxinja moonelo wehu na anaweedda? Ninakose eni wi nimukamihedhe muttu wa elabo yina odhile mmulogoni mwehu?

3, 4. Mowiwanana na Obudduwa 23:9 Yehova wafuna wi ana Izrayel aweddihege dhavi aleddo, nanda sabwaya jani?

³ Vamaleli Yehova ofurula nlogo naye mudharini mwa akadda Ejiptu, iyene wahavaha nlamulo na wazuzumela vina waweddiha pama anaweedda ali nawene. (Obudduwa 12:38, 49; 22:21) Sabwa yawi okala mwanaweedda jorutxa, Yehova na okwela waye onowazuzumela anaweedda. Motagiha awene annurula milima dhattiya anamasinanga mundduni.​—Onamakutha 19:9, 10.

⁴ Ottiya wakokela ana Izrayel wi azuzumelege anaweedda, iyene wafuna wi aziwelemo makattamiho a okala mwanaweedda. (Kengesa Obudduwa 23:9.) Vaali ana Izrayel adhari w’Ejiptu, Akadda Ejipituya kaziveliwana sabwani awene ali malogo ottiyana. (Wita 43:32; 46:34; Obudduwa 1:11-14) Akalaga w’Ejiptu, aIzrayel anlaba mabasa ovadda sabwa yokala anaweedda. Noona, vafuruliwani, Yahova wahawubutxela wi akosele oderetu anaweedda akala na awene.​—Onamakutha 19:33, 34.

5. Txini enanikamihedhe wawirela oderetu anaweedda ninga mukoseli Yehova?

⁵ Yehova kasadduwile. Akala anaweedda anofiya mmulogoni, kudduwale wila Yehova onomuzuzumela muttu wa nlogo nlogovi. (Olibiha 10:17-19; Malakiya 3:5, 6) Karoma wubuwela makattamiho angumanana anaweedda. Motagiha txino awene kanziwa elogelo ya anamurala vina anowandeliwa opujiwa. Nikosege guru ya wakamihedha vina wazuzumela noderetu.​—1 Pedro 3:8.

6, 7. Txini enlagiha wi Akristu oroma a Ayuda ahikwaranya emanya ya wawidda attu ahaziwani?

⁶ Akristu oroma ahiwodha okwaranya Yeddelo ya Ayuda yosilidhiwa na attu a nlogo niina. Va Pentekoste yaka ya 33 Akristu a Ayuda akala o Jeruzalemi ahitonyihedha oderetu na okwela wa wazuzumela aleddo a dhilabo dhiina. (Merelo 2:5, 44-47) Eji entapulela wi Akristu ali Ayuda annonelamo wi mweddelo wa ‘wawakela aleddo’ entapulela ‘wazuzumela anaweedda.’

⁷ Mwari mwa nsaka nttile, vahipadduwa elobo. Ayuda aloga Egrego ang’ung’una sabwa yawi amamukwela awa ampujiwa. (Merelo 6:1) Wi agwadde makani, arumiwi ahasakula alobwana atanu na eli wi adhowe aziwelemo makaniya  alagihaga wi kavo muttu wafanyeela opujiwa. Alobwana asakuliwe mazina awa ali a Egrego wi amamukwela abale akurumuwe.​—Merelo 6:2-6.

8, 9. (a) Mavuzo gani ananikamihedhe akala ninopujiwa elabo yoweddela? (b) Txini enfanyeela iyo orula? (1 Pedro 1:22)

⁸ Masiki nihifunaga, notene nihikaana emanya ya ofara mweddelo wa attu a nlogo nehu. (Roma 12:2) Ottiya ejuwene, txino ninowavuruwana anamwanddamani ehu, akwehu a oskola obe omabasani aalogaga attu a nlogo niina na moonelo wohikala. Nipakelo gani ninnivaha dhubuwelo esi dhawobana? Obe ninakulela dhavi akala ninonfanya muttu ombedda yeddelo obe elemeelelo yehu?

⁹ Nahikalawo nsaka nasugula murumiwi Pedro attu ahali Ayuda. Mbwenye mohigoneela iyene wahisunza mweddelo wa onyanyala dhilemelelo dhowobana. (Merelo 10:28, 34, 35; Galásia 2:11-14.) Moligana, akala ninozinddiyela wi niroma okaana nsakulano obe ovittukulela na elemelelo, ziza nehu, nirule kakamwe momaguva. (Kengesa 1 Pedro 1:22.) Txini enanikamihedhe okosa ejuwene? Nubuwele wi attu otene attegi, noona, masiki nikale a elabo-elabovi, kavo wa iyo oli mwinya wa ovuniwa. (Roma 3:9, 10, 21-24) Iyo kanina yehu ya ovittukulelana ninga wokaletxa opitta attu eena! (1 Korinto 4:7) Nitanaalelege ninga murumiwi Paulo. Iyene wahawaddela Akristu akwaye wi “nyuwo kamulí vina amalabo, nne aleddo” mbwenye “muli nlogo na Mulugu.” (Éfeso 2:19) Iyo notene nilabe wi nirule yeddelo ji yeddelo ya nsakulano nanda nabale mweddelo wa omuttu oswa.​—Kolosi 3:10, 11.

10, 11. Boaz olagihile dhavi monelo wa Yehova na anaweedda?

¹⁰ Mulobwana wororomeleya Boaz wahimutagiha Yehova mwa wazuzumela anaweedda. Wakosile dhavi? Vadhowiliye woona mundda waye nsaka na osinanga, iyene wahimoona Ruti wali mwanaweedda wadhana elabo ya Mowab. Muyanaya wanlaba na guru bagaddodda mbuga wamottela vati. Mowiwanana na Nlamulo na Mizé, Ruti wahikaana ofuru wa wurula. Mwiwele Boaz wi muyanaya wahikumbirha wi attiyiwe otola mmuddanimwa, iyene wahimweddela ttagaraga nanda wahimuttiya wi asinange mpule mwali magala manddimuwa, vina attukulege dhittara dhosinangiwa-nawale.​—Kengesa Ruti 2:5-7, 15, 16.

¹¹ Epadduwile musogorhomwa enlagiha wi Boaz wannimuzuzumela Ruti ttangwi ya okala mwanaweedda. Iyene wahimulogana wi avitaginyihe na anamwali eena wi anadhe apujiwe na anamalaba a alobwana. Wahikosa masasanyedho a omvaha oja wowakwana moligana na anamalaba aye. Boaz wahilagiha wi wannimuriha muyana wa mwanaweedda vina wannimpagarhaza.​—Ruti 2:8-10, 13, 14.

12. Wakanela oderetu anawedda ondhana yopurelamo gani?

 ¹² Boaz kamukwelela Ruti sabwa yokala oweddeyena na nyezele Nowemi bahi, mbwenye sabwa yawi Ruti wahisakula omukwela Yehova amoonaga ninga nvunedhi waye. Boaz wahilagiha oderetu, mwa otagiha okwela webaribari wa Yehova. (Ruti 2:12, 20; Gano 19:17) Na mukalelo woligana, masaka abano iyo nigakala attu aderetu, ninele wakamihedha ‘attu otene ofiyedha ofanya ebaribari’ vina oziwa wi Yehova onowakwela.​—1 Timóteo 2:3, 4.

13, 14. (a) Ekalelini yaderetu walejela anawedda etene andela woona matugumano ehu? (b) Txini enanilibihe nigalogaga na muttu wa yeddelo yottiyana?

¹³ Iyo podi wazuzumela anaweedda mwa walejela vina wamoyela agadha woona matugumano ehu. Anaweedda agafiyaga-wene elabo yoweddela anokaana efunelo yovisugula. Sabwa ya mweddelo na dhilemelelo dhawa txino anovyona ninga kana ttima moligana na anya a elaboya. Mowidhawo, nazuzumele vomaguva nilagihaga okwela. Ogakaana vakuvi JW Language yawo kamukamihedhe ngafuna aziwe olejela na elogeloya.​—Kengesa Filipi 2:3, 4.

¹⁴ Txino weyo podi orutxiwa oroma makani na muttu wa yeddelo yottiyana. Wi owodhe okwaranya dhubuwelo eso, orome makani ologaga elobo enziwiwe. Venevo txino onofiyedha oziwa wi dhilobo dhinji kadhinttiyana na monelo waye. Kudduwale wi yeddelo obe dhilemelelo dhikalawo dhawobaniha vina dholibiha.

15. Txini enanikamihedhe waweddiha pama abale anivilibihedha wi alemeele elabo yina?

¹⁵ Wi wakamihedhe attu eena woona wila anowakeliwa na mada meeli mmulogoni, kavivuze dhahi: miyo kokala mwaweedda ddigaziveliwe wakeliwa dhavi? (Mateu 7:12) Wavilele abale ali anawedda. Vamaromo iyo kaninawodhe wiwelelamo pama dhubuwelo dhawa. Ottiya ojeedha wi akosege dhilobo moligana na iyo, jaderetu warumeelana esile dhinubuwelani mowiwanana na yeddelo yawa.​—Kengesa Roma 15:7.

16, 17. (a) Nikose dhavi wi nandane na anawedda? (b) Ninavahe nikamihedho gani anaweedda anda mmulogoni mwehu?

¹⁶ Akala iyo ninotamela osunza yeddelo ya anaweedda, ninele waziwa pama. Nigakosaga webedhani wa ntakulu, nipepesege elabo endela anaweedda ali mmulogoni obe mmuruddani mwehu. Marhe meena owaziwa pama anaweedda ba wawobela waredha vani vehu. Yehova onofugula musuwo wi “nawirele dhapama athu etene makamaka amudhihu akristu”, noona ninofanyeela omutagiha mwa ‘wawakela anaweedda ali akristu akwehu.’​—Merelo 14:27; Galásia 6:10; Job 31:32.

 ¹⁷ Nigavilibihedhaga waredha na anaweedda ninele wakamihedha oziwa vina otagiha mweddelo wehu. Ninele woona wi anofuna osunza elogelo yehu. Iyo podi okosa guru ya wakamihedha awene wi awodhe ogumela ganyo, na numba yaderetu. Nikamihedho ninga nttene ninowodha osaddula moonelo wa arogora na abali ali anaweedda.​—Gano 3:27.

18. Yotagiha gani ya nriho vina ntamaalelo nintagiha anawedda masaka abano?

¹⁸ Anaweedda, anofuna oriha mweddelo wa elabo elani. Ruti ohivaha yotagiha yaderetu. Vamaromo iyene wanriha yeddelo ya elabo yaliye, wahikumbirha wi arumelihiwe wurula. (Ruti 2:7) Iyene kagayela ofuru okule wavahiwiye. Yanawili iyene wahawaddela attu wi wantamaalela oderetu walagihiwiye. (Ruti 2:13) Akala anaweedda onotonyihedha nriho nakakene, abali awa na aroga vina attu eena anele wakurumuwela.

19. Ekalelini yaderetu wattambirha anaweedda?

¹⁹ Iyo ninotamaalela vaddiddi sabwa ya Yehova onikosela oderetu waye, vina sabwa yowakosiha attu otene ovuruwana miselu dhapama. Attu eena masiki agali elabo yawa yobaliwa kanwodha omusunza Bibilia nne odhowa omatugumanoni. Ovano vafanyilani gari ya otugumana na iyo, japama wakamihedha wi akaane ofuru wa onifiyedha. Txino kanina muhaku wi nakamihedhe anaweedda, masiki dhawene, nigakosela oderetu, ninotagiha okwela wa Yehova. Noona, nittukule “mweddelo wa Mulugu” mwa wazuzumela anawedda, ali vari vehu!​—Éfeso 5:1, 2.