1. Gari gani vina wagalala gani ona iyo?

MWA IYO gari enddimuwa vina jowagalaliha okala Munamoona wa Yehova! Iyo ninottukula nzina na Mulugu vina ninotonyihedha wi nili Anamoona aye mwaha wa obudduwa mmabasani a olaleya vina wakosa anamafwara. Iyo ninowagalala venjene nigawodha omukamihedha muttu ‘ottomeliwe egumi yamukala’ okala Munamoona wa Yehova. (Mer. 13:48) Iyo niniwamo ninga Yezu ‘ottabile na dhinira muya wokoddela’ venevo vawoniliye anamafwara aye beyelile mmabasani olaleya aweddele deretu.—Lk. 10:1, 17, 21.

2. Ninatonyihedhe dhavi wi ninovaha ttima mabasa ehu olaleya?

² Iyo ninovaha ttima mabasa ehu olalelya. Murumiwi Paulo ohimukokomesa muzombwe Timótio eraga: “Vyañgane wamwinya, vina dhinsunzihewe.” Paulo owenjedhedha: “Dhahene onovivuna weyo, vina abale anuvuruwana.” (1 Tim. 4:16) Dhigumi dhinji dhili vangovini. Vowila ninfuna nilamuleliwe na Omwene wa Mulugu, iyo ninofwanyelela ovihang’anela. Iyo ninokosa dhawene mwaha wokosa dhilobo dhinimuttittimiha Yehova vina dhiniwanana na miselu dhapama dhinlaleya iyo. (Fil. 1:27) Ninotonyihedha wi ‘ninovihang’anela mmabasani mwehu’ mwaha wa ovisasanyedha nihinatti odhowa mmabasani olaleya vina omukumbirha Yehova oniruriha nihinatti odhowa wasunziha attu ena.

3. Attu ena anona dhavi miselu dha Omwene? Kavaha yotagiha.

³ Masiki nigavilibihedha mmabasani olaleya attu ena anodhaga otonyihedha efunelo eng’onovi obe anodhaga ahifune wene ovuruwana miselu dha omwene. Kona yotagiha ya mbali Georg Lindal, olaleyile yeka mimburo dhotihana dha elabo ya Iceland yaka ya 1929 mpaka 1947. Iyene ohipaka mapublikasau matxikwi na matxikwi mbwenye nne muttu mmodha karumelile ebaribari. Iyene ohileba: “Ang’onovi ahivuruwana mbwenye enjiya ahidhowavi akoddaga ovuruwana.” Amisionario akosile Eskola ya Gileade ahirumiwa wenewale masiki dhawene attuya ahidhowavi akoddaga ovuruwana. Mbwenye muvirile vyaka  tanu na nai attu ena a elabo ya Iceland ahiviperheka wa Yehova vina ahibatiziwa. *

4. Niniwamo dhavi akala muttu kanrumela miselu dhapama?

⁴ Iyo ninodhugudheya akala attu kanrumela miselu dhehu dha Omwene. Iyo ninofiyedha okala ninga Paulo ‘wakubanyile venjene vina wewile opa’ mudhidhi wakoddile Ayuda orumela wi Yezu Mesiya. (Rom. 9:1-3) Txino weyo onovilibihedha venjene vina onolobela mwaha wa namasunza wa Bibilia mbwenye iyene kandowa vasogorho venevo weyo onofwanyela otximiha nsunzona? Obe weyo kunamukamihedhaga muttu wunuwa mpaddi womuwani mpaka obatiziwa. Ejo egapadduwa onofwanyelela ovipatteliha muladdu wobuwelaga wila Yehova kanruriha mabasa awo a olaleya? Mwari mwa nsunzo ntti, ninele wona dhowakula dha mavuzo aba: (1) Txini endhowiha vasogorho mabasa a olaleya? (2) Txini enfwanyelela iyo ojeedha mmabasani ankosihu?

5. Sabwaya jani kaninwodhaga okana dhopurelamo dhinfunihu mmabasani ehu olaleya?

⁵ Bibilia onloga dhahi sabwa ya oddule onkosa efunelo ya Mulugu: “Dhotene dhiniriye dhinosogorha.” (Masal. 1:3) Mbwenye eji kintapulela wi dhotene dhinimukoselihu Yehova dhenele onidhelana dhopurelamo dhinfunihu. Okalawo wa attu ‘ohinjiveliwa makattamiho’ na dhozuzumiha sabwa ya dhovonya dhintoteya na ohiligana wehu—vina ohiligana wa attu ena. (Job 14:1) Ottiya ejo amwiddani ehu anowodhaga otximiha mabasa ehu a olaleya. (1 Kor. 16:9; 1 Tes. 2:18) Txini enanikamihedhe okana dhopurelamo dhapama mmabasani olaleya? Ninele wona magano mang’onovi a mBibiliani ananikamihedhe wakula nivuzo ntti.

6. Yehova onona dhavi odhowa vasogorho wa mabasa ehu olaleya?

⁶ Yehova onofwaseyela wona guru dhehu vina ovilibihedha wehu. Yehova onona wi mabasa ehu olaleya anodhowa vasogorho, iyo nigalaba na ovivelela vina okwela nihitanalaga masiki akala attuya kanfuna wiwa. Paulo ohileba dhahi: “Mulugu ddoligana kandduwala mabasinyu okwela onimukwelinyuna thagarhaga dhawirelinyu akadda mutugumano dhinawirelinyuna na apanovi.” (Aheb. 6:10) Yehova kandduwala guru enkosihu na okwela wehu, masiki akala kaninkana dhopurelamo dhinjene. Nona mazu a Paulo alebeliye Akristu o Korinto, anonikamihedha masaka abano iyene ohileba dhahi: “Muthangaramele mabasa a Nabuya omulabela wenyu Nabuya kamunthiddana vati” mazu aba onodhowavi akwanihedheyaga mwigumini mwehu masaka abano masiki akala guru yotene enkosihu kaninkana dhopurelamo dhajedhihu.—1 Kor. 15:58.

7. Txini ensunzihu na mazu a murumiwi Paulo sabwa ya mabasa a olaleya?

⁷ Murumiwi Paulo wali misionario waderetu vaddiddi, iyene ohikamihedha witeya wa milogo kwatti dhottiyana-ttiyana. Mbwenye attu  ena ahifiyedha omuloga bure, alogaga wi iyene kali namasunziha wapama. Wi avibarele Paulo kalogile muttengo wa attu akamihedhiliye okala Akristu. Ottiya ejo iyene ohileba: ‘Miyo ddihilaba venjene.’ (2 Kor. 11:23) Dhahene ninga Paulo, enfwanyelihu wubuwela jowi vamentoni va Yehova eli yamakamaka kuvilibihedha vina ohiyelela mundduni.

8. Txini enfwanyelihu wubuwela sabwa ya mabasa olaleya?

⁸ Mabasa ehu olaleya anomwagalaliha Yehova. Yezu waharuma anamafwara aye 70 mmabasani a olaleya, mmalelani olaleya awene ‘ahiyela owagalalene.’ Txini yakosihile anamafwara aba okana wagalala? Awene ahiloga dhahi: ‘Nabuya na nzina nenyu adomonyo vina anfiyedha onikurumuwela.’ Mbwenye Yezu wahisisigula mubuwelo obu wanani, awaddelaga dhahi: ‘Ottaba wenyu kukale okurumuweliwa na muya dhabure okale wa olebiwa mazina enyu wirimu.’ (Lk. 10:17-20) Yezu wanziwa wi anamafwara aye midhidhi dhina kavuruwaniwege na attu enjene. Mwa ebaribari kaninziwa attu angasi mwa abale alaleyiwe mudhidhi obule adhile okala Akristu. Elobo yamakamaka egattukuleli anamafwara abale okana wagalala kigali dhopurelamo dhakanani mmabasani olaleya wagalala wawa onddimuwa ku oziwa wi guru vina ovivelela wawa dhanimwagalaliha Yehova.

9. Mowiwanana na Galásia 6:7-9, ninakane yopurelamo gani nigahitxelele okosa mabasa apama?

⁹ Nigahitxelele okosa mabasa ehu olaleya, ninele ottambirha egumi yamukalakala. Ole onlaleya na murima wotene vina onsunziha miselu dha Omwene mwa ebaribari “onala dhinziveliwa muya” eji entapulela wi muya wa Mulugu onolaba mwigumini mwaye. Iyo ‘nigahiyelele mundduni’ vina ‘nigahitxelele’ Yehova ohilibela wi ninele osinanga egumi yamukalakala masiki akala kaninwodha omukamihedha muttu ofiyedha obatiziwa.—Kengesa Galásia 6:7-9.

10. Monelo wa attu sabwa ya mabasa olaleya oniwanana na eni?

¹⁰ Monelo wa attu sabwa ya miselu dhinalaleyihu oniwanana na ejile eli mmurimani mwawa. Yezu ohiloga ejuwene va nladdanihoni na mulobwana onala beu vamattakani ottiyana-ttiyana mwa mattaka otene mwamottelile behudha mpaddi mmodha wa mattaka bwali waderetu vina bwawodhile obala milima. (Lk. 8:5-8) Yezu ohiloga wi mattaka aba ottiyana ttiyana anatonya attu ana mirima dhottiyana anakela “nzu na Mulugu” na mukalelo wottiyana-ttiyana. (Lk. 8:11-15) Dhahene ninga namala oddule iyo kaninwodha okosiya wi ttaga ya nzu na Mulugu yunuwe mmirimani mwa attu. Eji eniwanana makamaka na ejile eli mmirimani mwawa. Mabasa ehu ba odhowavi nalaga ttaga ya muselu wa Omwene. Eji eli ninga ejile elogile murumiwi Paulo wi, “muthu muthu onere wakela muthengo onfwanyelela mabasa athiddileye,” ottiya wakela mowiwanana na dhopurelamo dha mabasa attiddileye.—1 Kor. 3:8.

11. Sabwaya jani Nowé wanlaleya makalelo wa ‘muttu womyala murima’? (Koona foto ya kapa.)

¹¹ Mwa ovira wa vyaka alabeli enjene a Yehova ahalaleya attu ahafuna wiwa. Motagiha, Nowé wali muttu ‘walaleya makalelo a muttu wa omyala murima.’ (2 Ped. 2:5) Enoneya ninga iyene ohilaleya mwari mwa vyaka 40 obe 50. Kavali waganyedha wi Nowé wanfuna wi attu abale amwiwe. Mbwenye Yehova kalogile wila attuya kaganvuruwanile ottiya ejo iyene wahimuttomela mabasa ommaga pangaya. Mulugu wahimwaddela dhahi: “Onere ovolowa mpangayanimwá, na anawo, na mwadhiyo, na awenyawo.” (Wita 6:18) Mudhidhi wamwaddela Mulugu Nowé munuwelo wa pangayaya Nowé wahidha ononelamo wi attu abale kaganvuruwanile  sabani munuwelo wa panganyaya attuya kagakwanilemo. (Wita 6:15) Ninga munziwelihu attu abale otene akala mwilaboni ejile yotakala kavo wanvuruwanile Nowé. (Wita 7:7) Koddi Yehova wonile wi mabasa olaleya akosa Nowé kadhilena dhopurelamo? Kahiyo mwenemo! Nowé wali muttu wororomeleya vina wahikosa dhotene dhamurumile Yehova, vamentoni va Mulugu iyene wali namalaleya wakanile dhopurelamo dhaderetu.—Wita 6:22.

12. Namavuhulela Jeremiya owodhile dhavi okana wagalala mmabasani olaleya masiki attuya ahinvuruwanaga?

¹² Namavuhulela Jeremiya wagumanana makattamiho oligana, attu akalilewo nsaka naye kafuna ovuruwana vina ahimuzugunuwela masiki dhawene Jeremiya wandowavi alaleyaga mwari mwa vyaka 40. Sabwa ya ‘oruwaniwa vina oteyiwa’ iyene wahubuwela ottiya mabasa abale attomeliwiye. (Jer. 20:8, 9) Mbwenye Jeremiya keyeleli mundduni! Txini emukamihedhile okwaranya dhubuwelo dhohifwanyelela, vina odhowanavi mabasa aye olaleya? Iyene wantanalela dhilobo bili dhalitxi dhamakamaka. Yoroma, muselu walaleyiye wanavaha attu ‘njedhelo.’ (Jer. 29:11) Yanawili, walaleya na nzina na Yehova. (Jer. 15:16) Iyo vina ninowalaleya attu miselu dhinavaha njedhelo vina ninlaleya na nzina na Yehova nttuwene ninkuweliwihuna. Nigatanalela sabwa ya dhilobo esi bili dhamakamaka, ninele odhowavi nikanaga wagalala mmabasani olaleya nihitanalaga akala attuya kannivuruwana.

13. Txini ensunzihu na musibo wa Yezu onfwanyeya va Marko 4:26-29?

¹³ Wunuwa mpaddi womuyani onkala vang’ono vang’ono. Yezu ohisunziha ejuwene valogiliye musibo wa mulobwana walile behudhaye badhowa ogona. (Kengesa Marko 4:26-29.) Beu dhalile mulobwana oddule dhonuwa vang’ono vang’ono iyene kana ewodhelo yomaguviha wunuwawa. Weyo vina onofwanyela ojedha mudhidhi mung’onovi wi wone dhopurelamo dha mabasa awo olaleya. Sabwani, wunuwa wa muttu mpaddi womuyani onkala vang’ono vang’ono. Namalima kana ewodhelo yomaguviha wunuwa wa milima ninga munfuneliye. Na mukalelo wakakene iyo kaninwodha wamaguviha anamasunza ehu wunuwa mpaddi womuyani ninga munfunelihu. Ogona wi namasunza wawo onogonela wunuwa mpaddi womuyani kunyimuwe, kuwiyelele mundduni. Dhahene ninga namalima mabasa awakosa anamafwara anofuna venjene okala muttu wovilela.—Tia. 5:7, 8. 

14. Yotagiha gani enoniha wi enottukula mudhidhi wi attu arome ovuruwana miselu dhapama?

¹⁴ Mirudda dhina, enottukula mudhidhi mwinjene omukamihedha muttu ofiyedha obatiziwa. Koona yapadduwele arogora eli a ntakulu nimodhanene ankuweliwa Gladys na Ruby Allen, yaka ya 1959 awene ahittomiwa ninga apionera a mudhidhi wotene kwatti eng’ono enkuweliwa Quebec o Canada. * Attu a wenewale ankodda ovuruwana miselu dha Omwene, sabwa ya wawova anamwanddamani vina asogorheli amakapela. Gladys onowubuwela: “Iyo nandhowa olaleya numba na numba mwari mwa mawora matanu na mararu valaboni, nihikosa dhawene mwari mwa vyaka bili nihiwodhaga omugumela nne muttu mmodha! Attuya elodha vamusuwo onang’ana ngamala ofuga musuwoya. Mbwenye iyo kaneyeleli mundduni.” Vang’ono vang’ono merelo a attuya ahiroma otxinja attu ena ahifiyedha okala amarho vina ahiroma ovuruwana miselu dha Omwene. Ovano kwatti ejile onofwanyeya milogo miraru.—Iza. 60:22.

15. 1 Korinto 3:6, 7 onisunziha nni sabwa ya wakosa anamafwara?

¹⁵ Wakosa anamafwara mabasa origanela.  Abali otene a mmulogoni anowodha omukamihedha muttu ofiyedha ttaro yobatiziwa. (Kengesa 1 Korinto 3:6, 7.) Motagiha, mbali ononvaha folhetu muttu ona efunelo yomusunza Bibilia obe muttu muttuvi. Vasogorhova iyene ononelamo wi kanawodhe omwiyelela wili muttuya oddule, venevo iyene omukumbirha namalaleya mwina wi adhowe amwiyelele. Namalaleya oddo omwiyelela vina wita nsunzo na Bibilia. Mwa ovira wa mudhidhi, iyene oroma wawoba abali ottiyana-ttiyana wi anvelele agadhowaga weddiha nsunzona. Abali aba anawobiye agadhowa onsunzoniwa anowodha omukamihedha namasunzaya na makalelo ottiyana-ttiyana, mbali obe murogora anowodha ohelela manje beu yebaribari yaliwe. Sabwa ya ejuwene, anowodha omukamihedha muttuya ofiyedha obatiziwa, otene ariganele mabasa abale osinanga mpaddi yomuyani anowodha wagalala mumodhani.—Jo. 4:35-38.

16. Masiki akala kunwodhaga okosa venjene mmabasani olaleya, onawodhe dhavi okana wagalala?

¹⁶ Txino weyo kuna egumi yaderetu obe kuna guru enukamihedha odhowa omabasani olaleya, enowodheya okana wagalala na ejile enwodhiwe okosa. Kona yotagiha ya Mwene David iyene na alobwana aye anfwanyela owana na amwiddani akadda amalekita wi awobolele amudhawa na dhilobo dhawa dhamalilani wiyeliwa. Mbwenye alobwana 200 a nikuru na mwene David ahilema venjene kagawodhile owana, nona ahala vasanjarani ang’anelaga dhilobo dhina. David na alobwana aye, ahipemberha koddoya vina ahattapatta amwiddani awa dhilobo dhinjene dhamakamaka, venevo David olamula wi dhilobo esile dhimalilani ottapatta anfwanyela ogawana vari-vari na abale ahalile ahadhowile okoddoni. (1 Sam. 30:21-25) Yakakene jimpadduwa na mabasa awakosa anamafwara. Wagalala onkanihu ya okosa mabasa aba, ninofwanyela ogana, kuloga ninofwanyelela okana wagalala wakakene wa mabasa akosilihu bari apale vawodhilihu.

17. Ninfwanyelela nni omutamalela Yehova?

¹⁷ Ninomutamalela venjene Yehova sabwa ya mukalelo oneddihiye na okwela mmabasani animukoselihu. Iyene onoziwa wi kanawodhe wamagelela attu miselu dhinalaleyihu wi akale alabeli aye. Masiki dhawene iyene onofwasehela guru enkosihu, okwela wehu nona ononittuva sabwa ya ejuwene. Iyene ononisunziha okana wagalala mmabasani olaleya. (Jo. 14:12) Ninofwanyelela okuluvela wi nigahiyelele mundduni Mulugu onele oziveliwa venjene na mabasa animukoselihu!