1. Dila dhina enkalelani yorutxa wiwelela?

 WEYO dila dhina onorutxiwa wiwelela? Mwene Davidi obuwela dhawene, nona iyene alobela dhahi: Ekani mmurimani mwaga efunelo ya ovirihamo magano enyu. (Masal. 51:12) Davidi wannimukwela Yehova. Masiki dhawene, masaka mena yali yorutxa wiwelela, yakakene enopadduwa na iyo. Sabwaya? Yoroma, iyo nili attu ohiligana vina nibaliwe na ekalelo eji ya okodda wiwelela. Yanawili, Satana onotamela mudhidhi wotene wi iyo nimusadduwele Yehova dhahene ninga ekosiliye. (2 Kor. 11:3) Yaneeraru, sabwani nihirugunuwiwa na mukalelo wabure wohiwelela wa elabo eji, “oli muya wabure onalabiha athu animusadduwela Mulugu.” (Ef. 2:2) Vowi Satana vamodha na elabo yaye anokosa muli mwetemwene wi iyo nikale attu ahiniwelela ninofwanyela okosa muli mwetemwene wi niwane na mukalelo obu ogadhile onittukulela ottega. Ninokosa ejuwene modhela omwiwelela Yehova vina attu attomiliye.

2. Txini entapulela okala muttu womala-nawale wi wiwelele? (Tia. 3:17)

² Kengesa Tiago 3:17. Modhela ovudhelihiwa Tiago ohiloga wi muttu weziwelo oli womala-nawale wi ewelele. Eji entapulela nni? Entapulela wi iyo ninofwanyela okala womala-nawale wi nawiwelele abale attomiwe na Yehova. Ebaribari wi Yehova kanjedhela wi niwelele akala muttu ononikumbirha okosa dhilobo dhihiniwanana na efunelo Yaye.—Mer. 4:18-20.

3. Ekaleleni yamakamaka mwa Yehova iyo wawiwelela abale avahiwe ettomo?

³ Ebaribari wi kinrutxa omwiwelela Yehova opitta omwiwelela muttu mukwehu. Sabwani ddi Yehova bahi onvaha malago owakwana. (Masal. 19:7) Vowi attu avahiwe ettomo na Yehova attu ohiligana dila dhina kanvaha malago aderetu. Masiki  dhawene Yehova ohavaha ettomo amambali, anddimuwa a mmulogoni, attu animulabela guverno obe alamuleli. (Gano 6:20; 1 Tes. 5:12; 1 Ped. 2:13, 14) Nigawiwelela attu aba, ninomwiwelela Yehova. Ndowe none mukalelo onawodhihu wawiwelela attu attomiwe na Yehova masiki dila dhina ekalaga yorutxa wiwelela malago awa.

4. Txini enattukulela aima enjene ohawiwelela amambali awa?

⁴ Azombwe anorugunuwiwa na akwiwa a oskola abuwene “[anasadduwela] amambalawa.” (2 Tim. 3:1, 2) Azombwe anasadduwelelani amambali awa? Azombwe ena anubuwela wi amambali awa anowakumbirha okosa dhilobo dhihinwodhani okosa. Oku azombwe ena anubuwela wi dha mwilaboni dhihitxinja vaddiddi oku amambali awa ahimala ovireliwa nsaka, malago awa kanlabihedhiwa masaka abano vina bovadda vaddiddi. Weyo vina onubuwela dahene? Attu enjene anubuwela wi jorutxa wiwelela nlago na Yehova ninfwanyeya va Éfeso 6:1 “mwarumelege amambalinyu mmukwelaga Nabuya; eji jinfuneya.” Txini enawukamihedhe ovirihamo nlago ntti?

5. Sabwaya jani Yezu yotagiha yapama ya mwana onawiwelela amambali aye? (Lk. 2:46-52)

⁵ Enowodheya osunza okala muttu oniwelela modhela ofwara yotagiha yapama vaddiddi ya—Yezu. (1 Ped. 2:21-24) Iyene wali muttu woligana oku amambali aye ali ohiligana. Masiki dhahene Yezu wanariha amambali aye masiki vakosani dhovonya vina vahamunonelamo awene. (Obud. 20:12) Koona epadduwile Yezu bana vyaka 12. (Kengesa Luka 2:46-52.) Anamudhi aye ali o Jeruzalemi. Mbwenyi mudhidhi weyelela amambali aye vatakulu awene kazinddiyeli wi Yezu kali na awene. José na Maria ahinveda Yezu, omamalelowa ahinfwanya, Maria ohimpwatteliha muladdu Yezu alogaga mukalelo waribiwani murima amutamelaga! Txino Yezu agahiloga wi ejile kiyali ebaribari sabwani wali muttorho wa amambali ozinddiyela akala anawa otene ali na awene ahinatti okosa oleddo. Ottiya okosa ejuwene, Yezu ohawakula na mukalelo wovevuwa vina na nriho. Mbwenyi José na Maria, “[kanonelamo] mazu aba alogiye.” Masiki dhawene Yezu “[orumela] dhetene dhalogani.”

6-7. Txini enakamihedhe aima wawiwelela amambali awa?

⁶ Ki weyo onubuwela wi jorutxa wiwelela dhinloga amambali awo, awene agakosa yovonya obe agahinonelemo dhinfuniwe? Txini enawukamihedhe? Yoroma, kobuwela mukalelo oniviwamo Yehova. Bibilia onologa wi ogawiwelelaga amambali awo, “eji jinimuzivela Nabuya.” (Kol. 3:20) Yehova onoziwa wi masaka mena amambali awo kananonelemo mowakwana enfuniwe vina anodhaga wita malamulo anoneya ninga kali aderetu. Masiki dhawene ogewelela dhinloga awene onele omwagalaliha Yehova.

⁷ Yanawili, kobuwela mukalelo oniviwamo amambali awo. Ogawiwelela amambali awo awene anele wagalala vina anele wukuluvela. (Gano 23:22-25) Ottiya ejo weyo onele okala wofiyedheya na awene. Muzombwe dhahi onkala o Bélgica onkuweliwa Alexandre ohiloga “Muromilemi okosa dhaddikumbirha amambali aga mandano ehu ahiliba iyo nahidha okala ofiyedheya vaddiddi vina nankana wagalala.” b Yaneraru, kobuwela wi wiwelela ovanene enodhaga wukamihedha wiwelela musogorho. Paulo, onkala o Brasil, ohiloga,  “Osunza wawiwelela amambali aga ehiddikamihedha omwiwelela Yehova vina ena ana ettomo.” Mazu a Mulugu anologa wi weyo ohikana mwaha wapama wa wawiwelela amambali awo. Éfeso 6:2, 3 onloga “wi weddegena murenddele, ogonele mwilaboni.”

8. Txini yattukuleli azombwe ena ogana wawiwelela amambali awa?

⁸ Azombwe ena ahidha ononelamo wi wawiwelela amambali awa elobo yaderetu yafwanyelani okosa. Luiza, onkala vina o Brasil, vamaromo obuwela wi jorutxa ononelamo sabwaya yakoddela iyene okana telefoni, iyene wannawaddela amambali aye wi enjene anna yimo yaye akana telefoni venevo ohona wi amambali aye afuna ambarele. Ovano iyene onoziwa wi agewelela dhinloga amambali aye kanfwanyela oviwamo ninga onodideliwa okosa ehinfuniye sabwani malago awa babuwene wene anfuniye. Elizabeth, muzombwe onkala o Estados Unidos, dila dhina onona ninga jorutxa wawiwelela amambali aye. Iyene ohiloga, “Ddigahinonelemo deretu yattukuleli amambali aga wita nlamulo, ddinofwanyela wubuwela midhidhi dhiddikamihedhile vina dhiddibarelile malamulo aba.” Monica, onkala o Armenia, wahidha ononelamo wi dhilobodha dhanimweddela pama mudhidhi wotene wawiweleliye amambali aye.

9. Txini enubuwela attu enjene mwaha wa wiwelela malamulo a guverno?

⁹ Attu enjene anoziwa wi anofuna nikamihedho na guverno vina ja deretu wiwelela malamulo mena anitiwa na “abale athomeliwe othonga elabo.” (Rom. 13:1) Mbwenyi attu ene abo anokodda wiwelela malamulo agahiziveliwena vina agobuwela wi malamuloya kaliganile. Koona motagiha opitxa misoko. Elabo dhahi ya Europa mwa attu anayi mmodhavo onubuwela wi “jaderetu ohipitxa misoko akala musokoya ononeya ninga kuliganile.” Sabwa ya ejuwene attuya ankala elabo ejo kampitxa misoko dhotedhene dhinkumbiriwani na guverno.

10. Txini ennittukulela wiwelela malamulo ahinziveliwihu?

¹⁰ Bibilia onologa wi aguverno anotota makattamiho, ansogorheliwa na Satana vina wi mohigonela anele otolotxiwa. (Masal. 110:5, 6; Koh. 8:9; Lk. 4:5, 6) Bibilia vina onologa wi “ole onavanya, onovanya nlamulo nigwihile Mulugu.” Yehova onowattiya alamuleli alamulelaga wi attiye dhilobodha mofwanyelela-mwene vina onjedhela wi iyo nawiwelelege. Nona ninofwanyela wavaha dhetene dhinafwanyelela, otaganyiha na misoko, nriho vina wawiwelela. (Rom. 13:1-7) Masaka mena ninodhaga wona nlamulo nimodha ninga kanikalile, kaniliganile obe enele onirutxa wiwelela. Mbwenyi iyo ninimwiwelela Yehova vina iyene ononaddela wi ninofwanyela wawiwelela  alamuleli. Iyo ninottiya wawiwelela aganikumbirha okosa elobo engudulana na magano a Yehova.—Mer. 5:29.

11-12. Ninga munloga Luka 2:1-6, José na Maria akosile nni wi ewelele malamulo vina mareliho gani akelilani? (Koona vina mafoto.)

¹¹ Enowodheya iyo osunza na yotagiha ya José na Maria, abuwene ali omala-nawale wi ewelele dhaloga abale attomeliwe ottonga elabo masiki vahalani yovevuwa. (Kengesa Luka 2:1-6.) Katanalela mukalelo wehiwe wiwelela wawa Maria bana yari. Mwene wo Roma Augusto wahigwiha nlamulo naloga wi otene eyelele sidadi dhibaliwani wi alebeliwe. José na Maria ahikosa oleddo wa makilometru 150 mpaka o Belemi aviraga mmimburoni mwadhalile myango. Oleddo obule kugali wovevuwa makamaka mwa Maria odduwene wanna yari ya myeri mitanu na minai. Kito mudhidhi waye wobala kufiya oku awene akosaga oleddo? Txino awene ahizuzuma vaddiddi obuwelaga egumi ya Maria vina ya mwana odduwene agadhile okala Mesiya. Awene kofuna obu kugali mwaha agattukuleli ohiwelela malamulo a guverno?

¹² José na Maria kattiyile makattamiho awa wattiyiha wiwelela malamulo, awene ahiwelela dhilogile alamuleli. Nanda Yehova ohiruriha wiwelela wawa. Maria ohifiya mpaka o Belemi obareleyene, ohimbala mwana na egumi vina ohikamihedha wakwanihedheya wa nivuhulo na mBibiliani!—Mik. 5:2.

13. Wiwelela wehu onakamihedha dhavi abalihu?

¹³ Wawiwelela abale attomeliwe ottonga elabo enonipuriha vina enowapuriha attu ena. Dhavi? Yoroma, iyo kaninsottottiwa dhahene ninga attu ahiniwelela malamulo. (Rom. 13:4) Vina wiwelela wehu enodhaga okamihedha mukalelo onawona alamuleli Anamoona a Yehova. Motagiha, vyaka dhing’onovi mundduni o Nigeria, asupayi ahivolowa Nyumba ya Omwene mudhidhi wa matugumano bagaveda attu akosa protestu sabwa ya opitxa misoko. Mbwenyi musogorheli wa asupaiya ohikumbirha wi asupaiya abudduwe  vina ohiloga: “Anamoona a Yehova anopitxa misoko dila dhotedhene.” Mudhidhi wotene oniwelela weyo malamulo mweddelo wa nikuru na Yehova onotxenihiwavi—txino musogorho mweddelo obu wapama onodhaga wabarela abalihu.—Mt. 5:16.

14. Txini emukamihedhile murogora dhahi wawiwelela alamuleli?

¹⁴ Enodhaga okala yorutxa wawiwelela abale attomeliwe ottonga elabo. Joana murogora dhahi onkala o Estados Unidos ohiloga “mwa miyo yanddirutxa wiwelela sabwani amudhaga ena ahitabutxiwa na alamuleli.” Mbwenyi Joana wahidha ononelamo wi wanfwanyela otxinja monelo waye. Yoroma, iyene wahittiya wona dhilobo dhapostariwa mu redes sociais esuwene dhàloga bure alamuleli. (Gano 20:3) Yanawili, wahimuloba Yehova amukumbirhaga nikamihedho wi amuroromelege iyene ottiya ojedhela wi alamuleli atxinje elabo. (Masal. 9:9, 10) Yaneuraru, iyene ohengesa mitoma mmapublikasau ehu anloga mwaha wa ohikosa mpaddi wa elabo. (Jo. 17:16) Ovano Joana ohiloga wi wawiwelela vina wariha alamuleli enomukosa iyene okana murenddele vina okala wofwasa.

15. Dila dhina enkalelani yorutxa wiwelela malago anakelihu mu nikuruni na Yehova?

¹⁵ Yehova onfuna wi nawiwelele asogorheli a mulogo. (Aheb. 13:17) Masiki Musogorheli wehu Yezu akale woligana abale analabihedhiye wi asogorhele nlogo naye velaboni ya vati attu ohiligana. Nona masaka mena enokala yorutxa wawiwelela makamaka akala anonikumbirha okosa elobo ehinfuna iyo okosa. Nsaka dhahi Pedro wahirutxiwa wiwelela. Iyene wahakela malago na anju wi aje dhinama dhaloga Malamulo a Mizé wi sokwaruliha, Pedro wahittiya wiwelela—ottiya dila modha, mbwenyi dila tharu! (Mer. 10:9-16) Pedro okoselini ejuwene? Nlago nttile niswa yakala ninga kiyattidda mabasa mwa iyene. Mukalelo obu yali yottiyana vaddiddi na mukalelo walemelile iyene okosa dhilobo. Akala Pedro ohirutxiwa wiwelela nlago na mungelo woligana katanalela mukalelo eli yorutxa mwa iyo wiwelela malago a attu ohiligana!

16. Txini ekosile Paulo masiki voniye wi malagoya kattidda mabasa mwa iyene? (Mer. 21:23, 24, 26)

¹⁶ Murumiwi Paulo wali womala-nawale wi ewelele masiki vakeliye malago ahattidda mabasa mwa iyene. Akristu o Judeya ahakela muselu wottambi waloga wi—Paulo wela walaleya attu wi “athiye magano a Mizé” vina wi iyene kavaha ttima Malamulo a Mizé. (Mer. 21:21) Akristu asogorhela milogo o Jeruzalemi ahiloga wi Paulo attukule alobwana anayi adhowe mumparhani na iyene wi avikupe vamodha na awene ninga mwalogela Malamulo, kokosa dhawene iyene agahilagiha wi wanvaha ttima Malamulo. Mbwenyi Paulo wanziwa wi Akristu kafwanyela ofwara Malamulo a Mizé. Vina wi iyene kakosile elobo yabure. Masiki dhawene, iyene ohiwelela s’opambiha. Paulo “oathukula athu abo anayi, okupiwa vamodha na awene.” (Kengesa Merelo 21:23, 24, 26.) Wiwelela wa Paulo ohikamihedha wiwanana wa abali.—Rom. 14:19, 21.

17. Txini esunziliwe na yotagiha ya Stephanie?

¹⁷ Murogora dhahi onkuweliwa Stephanie wahirutxiwa orumela yogana ekosile abali asogorhela mabasa elabo yaye. Iyene na mamunaye ankamihedha nikuru na elogelo yina vina annagalala na mabasa awa. Mbwenyi vasogorhova beteli wahitximiha nikuru nttile vina atelani abale ahittomeliwa wiyelela mulogo wa elogelo yawa. Stephanie ohiloga “miyo ddahikubanya vaddiddi vina kaddobuwela  wi mabasa a olaleya a elogelo yehu yanfuneya akamihedhi enjene.” Masiki dhawene, iyene ohigana wiwelela. Stephanie ohiloga “na mudhidhiya, ddahidha ononelamo mwahaya wattukuleli abali okosa yogana eji. Iyo nihidha okala amambali a enjene mmulogoni ahina anamudhi awa ali mwibaribarini. Miyo vina ddinomusunziha murogora dhahi wattiyile otugumana vina olaleya mwa mudhidhene. Vina ovanene ddihikana mudhidhi mwinjene wa okosa nsunzo naga nomwinya. Mubuwelo waga kunddilemela sabwani ddinoziwa wi ddihivilibihedha wi ddiwelele.”

18. Wiwelela ekaleleni yapama mwa iyo?

¹⁸ Enowodheya iyo osunza wiwelela. Yezu “[ohisunza] omurumela Babe,” iyene kakosile ejuwene mmidhidhini dhapama, eji epadduwile “mutabuwani mwaye.” (Aheb. 5:8) Dhahene ninga Yezu dila dhinji iyo ninosunza wiwelela nigapattiwa na makattamiho orutxa. Motagiha, muromile ezini ya COVID-19 iyo nihakela malago wi nihitugumane o Nyumbani ya Omwene vina nittiye olaleya nyumba-na-nyumba, weyo ohirutxiwa wiwelela nlago ntti? Mbwenyi wiwelela wawo ohibarela, ohikamihedha mulogo okalavi wowiwanana, vina ohimwagalaliha Yehova. Ovano iyo notene nili womala-nawale wi niwelele nlago nlagovi ninakelihu mudhidhi wa goyi enddimuwa. Wiwelela malago aba enele ovuna dhigumi dhehu!—Job 36:11.

19. Onfunelani okala muttu wowiwelela?

¹⁹ Iyo nihisunza wi wiwelela onodhana mareliho menjene. Mbwenyi mwahaya wa makamaka ennittukulela omwiwelela Yehova jawi iyo ninomukwela venjene vina ninofuna omwagalaliha. (1 Jo. 5:3) Iyo txipo kaninawodhe ompitxela Yehova dhilobo dhotene dhinikoseliye. (Masal. 116:12) Mbwenyi ninowodha omwiwelela vina wawiwelela abale attomiwe wi anisogorhele. Nigakosa dhawene ninele olagiha wi nili attu a zelu. Muttu wa zelu onowagalaliha murima wa Yehova.—Gano 27:11.