1-2. (a) Armageddo okalele nni muselu wapama wa nlogo na attu? (b) Mavuzo gani anfunihu osekeserhe mwari mwa mutoma obu?

WAHAWIWAGA attu alabihedha mazu “Harmagedón” aaddagana koddo yotolotxa obe ngovi dha ottekenyeya wa elabo? Mottiyana, Bibilia onologa wi Armageddo muselu wapama, onvaha wagalala! (Ovuh. 1:3) Koddo ya Armageddo kinatolotxe mbwenye enele ovuna nlogo na attu! Na mukalelo gani?

² Bibilia onotonyihedha wi koddo eji ya Armageddo enele ovuna nlogo na attu modhela ogomiha olamulela wa attu. Koddo eji enavune nlogo na attu modhela watolotxa atabala otene vina wavuna attu apama. Vina enele ovuna nlogo na attu modhela obarela elabo yehu wila enanyongiwe. (Ovuh. 11:18) Wila ninonelamo ttarho esi mwawakwana-wene, ninfuna nisekeserhe mavuzo manai: Armageddo txini? Dhilobo gani dhinapadduwe ahinatti ofiya? Ninawodhe dhavi okala vamodha nabale anavuneye mukoddoni ya Armageddo? Ninawodhe dhavi okalavi ororomeleyene oku mudhidhi obu onaddamela Armageddo?

3. (a) Nzu ntti “Harmagedón” anatapulela nni? (b) Mowiwanana na Ovuhulela 16:14, 16, ninlogela nni wi Armageddo kahiyo mburo oliwo woziweya?

³ Kengesa Ovuhulela 16:14, 16. Nzu ntti “Harmagedón” ninromoliwa dila mmodha mBibiliani, vina nindela mu elogeloni ya Ebraiko nintapulela ‘Mwango wa Megido.’ (Ovuh. 16:16) Megido yali kwatti yawale ya ana Izrayel. (Jos. 17:11) Mbwenye Armageddo kahiyo mburo-mburovi woziweya oli velaboni ya vati. Elogiwaga mopipiriya-mwene, ntti ninaddiwana mapadduwo anagumanihe “amwene etene amwilaboni” wila amusadduwele Yehova. (Ovuh. 16:14) Dhawene, mwari  mwa mutoma obu, ninele olabihedha nzu ntti “Harmagedón” wila naddiwena koddo yomaguva enafwarele na ogumanihiwa wa amwene amwilaboni. Ninziwa dhavi wi Armageddo onaddiwana mburo wa nladdaniho? Voroma, kawo mwango wa Megido oliwo woziweya. Yanawili, sabwani murudda wa Megido mung’ono vaddiddi wila wakwanele “amwene etene amwilaboni” na anyakoddo awa vina mikukutta dhawa dha koddo. Yaneraru, ninga munfunihu wona osogorho wa mutoma obu, koddo eji ya Armageddo enarome “amwene” amwilaboni agalupelaga nlogo na Mulugu, nili mwilaboni mwetemwene.

4. Sabwaya jani emuttukulele Mulugu wiwananiha koddo enddimuwa yomariha na Megido?

⁴ Sabwaya jani emuttukulele Yehova wiwananiha koddo enddimuwa yomariha na Megido? Wale Megido vina waddamela na Muwulo wa Jezrayel dhali mimburo mwarabiwetxa koddo. Dila dhina, Yehova wannakamihedha attu a nlogo naye oraba koddo. Motagiha, mu “nthadda n’o Megiddo,” Mulugu wahimukamihedha Barak namattonga wa Izrayel wagonjiha anyakoddo o Kaná eddihiwa na mwene Sizera. Barak na namavuhulela Debora ahimutamalela Yehova mwaha wa opemberha koddoya motikiniha-mwene. Awene ahiba: “Odhulu vina dhineneri dhiwana, . . . na Sízera. Muwulo Kison, muwulo wawale oakumba.”—Anam. 5:19-21.

5. Ottiyana gani wamakamaka oliwo wa koddo ya Armageddo na koddo yarabile Barak?

⁵ Barak na Debora amarihile jibo yawa na mazu awi: “Amwiddani enyu, Nabuya, atolowege dhawene; anukwelani akalege ninga nzuwa, ninpathuwa n’ozerimela waye wotene.” (Anam. 5:31) Mukoddoni ya Armageddo, amwiddani a Mulugu vina anele otolotxiwa, abale animukwela Mulugu anele ovuneya. Mbwenye vahikala ottiyana wamakamaka wa koddo esi bili. Mukoddoni ya Armageddo, nlogo na Mulugu kaninawane. Awene kanakaane futti! Mwebaribari, ‘guru dhawa dhinadhele sabwa ya omukuluvela nofwasa’ Yehova na makuru aye anyakoddo odhulu.—Iza. 30:15; Ovuh. 19:11-15.

6. Yehova onatolotxe dhavi amwiddani aye mukoddoni ya Armageddo?

⁶ Mulugu onatolotxe dhavi amwiddani aye mukoddoni ya Armageddo? Iyene onele olabihedha mikalelo dhottiyana-ttiyana. Motagiha, agafuna onolabihedha ottekenyeya wa mattaka, maralala, vina jai. (Job 38:22, 23; Ezek. 38:19-22) Txino iyene agafuna onowakosiha awene opanana anya-anya. (2 Map. 20:17, 22, 23) Vina Yehova agafuna onowalabihedha Anju wi atolotxe atabala. (Iza. 37:36) Masiki alabihedhe mukalelo onfuniye, iyene onele wapemberha. Amwiddani aye otene anele otolotxiwa. Vina attu otene apama anele ovuniwa.—Gano 3:25, 26.

7-8. (a) Mowiwanana na 1 Tesalónika 5:1-6, mukuwo gani onakosiwe na alamuleli amwilaboni? (b) Mukuwoya onakalele nni ottambi wawopiha?

⁷ Mukuwo wawi “dhetedhene dhifwasa, kulí yawopiha,” panafiye “odha wa Nabuya.” (Kengesa 1 Tesalónika 5:1-6.) Munivuruni na 1 Tesalónika 5:2, “odha wa Nabuya” onaddiwana ovira “masosoni manddimuwa.” (Ovuh. 7:14) Ninaziwe dhavi mudhidhi onarome masoso aba? Bibilia ononaddela wi onele ovuwihiwa mukuwo ohineweyaga. Ejo enakale ezinddiyelo ya oroma wa goi enddimuwa.

⁸ Mukuwo obu bubwene onalogiwe wi “dhetedhene dhifwasa, kulí yawopiha.” Alamuleli amwilaboni analogele nni esuwene? Anddimuwa a marelijiau anele okala vamodha na  alamuleliya? Txino anele okalavo. Masiki dhawene, mukuwo obu onakale ottambi wawopiha onadhena muya-dhabure. Mbwenye ottambi obu onele wakwekwettela attu enjene wubuwela wi dhotene dhifwasa-wene, kuli yawopiha, enele oroma opadduwa goi enddimuwa ehinoneyaga oromana omaromelo wa elabo. Ndde, “Orurumutxeyawá onakale ninga wamuyana, ofiyedhiwe nsaka n’obala.” Txini enapadduwele adhari aweddeyana a Yehova? Txino awene anele otikina oroma wa siku na Yehova, mbwenye anafanyiwe omala nawale.

9. Mulugu anatolotxe elabo ya Satana na mikalelo gani?

⁹ Yehova kanatolotxe dila modhene dhotene dhili mwilaboni ya Satana, ninga mwakoseliye nsaka na Nowé. Ottiya ejo, iyene anatolotxe na mikalelo minli. Vamaromo, iyene onele omutolotxa Babilónia Munddimuwa, ontapulela marelijiau otene ottambi. Ngamala, mukoddoni ya Armageddo, onele otolotxa dhinahale mwilaboni ya Satana, mpaddi wa politika, anyakoddo na anya marhondda. Ninfuna none mapadduwo aba ttarho na ttarho.

10. Mowiwanana na Ovuhulela 17:1, 6 vina 18:24, Yehova onfunela nni omutolotxa Babilónia Munddimuwa?

¹⁰ “Dhithongeliwe jeberuwa wothabwa.” (Kengesa Ovuhulela 17:1, 6; 18:24.) Sabwa ya Babilónia Munddimuwa, attu enjene kanriha nzina Mulugu. Iyene onosunziha ottambi mwaha wa Mulugu. Ninga jeberuwa, marelijiau ottambi kanimuroromela Yehova anakuluvela alamuleli a mwilaboni. Relijiau dhottambi dhinolabihedha guru na ewodhelo wila attapatte kobiri dha anamafwara awa. Vina iyene okuttula nikami ninjene, vamodha na nikami na adhari a Mulugu. (Ovuh. 19:2) Yehova anamutolotxe dhavi Babilónia Munddimuwa?

11. “Enama yofila” txini, nanda Mulugu onalabihedhe dhavi wila amutolotxena Babilónia Munddimuwa?

¹¹ Yehova onele omutolotxa “jeberuwa wothabwa” modhela olabihedha “manyaga kumi” a “enama-yofila.” Enama eji nladdaniho  nintonya Nações Unidas. Manyaga kumi anatonya alamuleli a politika ankuluvela nikuru ntti na Nações Unidas. Mudhidhi wa Mulugu ogafiya, alamuleli aba anele omusadduwela Babilónia. Awene anele “omurula guwo, dhimuthiye yovi” modhela owalana dhofuma dhaye vina ovuwiha dhabure dhaye. (Ovuh. 17:3, 16) Otolotxiwa oku onakale womaguva—ononeye ninga epadduwile siku nimodha—abale akaamihedha relijiau yottambi anakale zerhu-zerhu. Babilónia wannivithukulela alogaga: “Miyo ddigilati vampaddoni vaga womusano, kaddili mamukwela, kaddinábale mikoba!”—Ovuh. 18:7, 8.

12. Txini ehinawodhe okosa amwiddani a Yehova, nanda sabwaya jani?

¹² Mulugu kanattiye wi amwiddani atolotxe nlogo naye. Adhari aye ariha nzina naye, vina ahiwelela nikokomezo naye na obudduwamo mu Babilónia Munddimuwa. (Mer. 15:16, 17; Ovuh. 18:4) Awene vina ahilaba vaddiddi wila akamihedhe attu ena obudduwamo. Adhari a Yehova kanafwanyiwe “goi dhinfuna wagwela.” Masiki nesuwene, nroromelo nawa ninele wehiwa.

13. (a) Gog bani? (b) Mowiwanana Ezekiyel 38:2, 8, 9, txini enattukulele Gog odhowiwana mburo wa nladdaniho oniliwa Armageddo?

¹³ Olupela wa Gog. (Kengesa Ezekiyel 38:2, 8, 9.) Relijiau dhottambi dhotene dhigamala otolotxiwa, nlogo na Mulugu ninele woneyaga ninga muri oviluwile na pevo ya mutokora. Txibarene, Satana onele osilidhiwa. Iyene onele woniha osilidhiwa oku alabihedhaga dhimanya dhodomonyo—“muya dhabure”—dhinagumanihe amwene amwilaboni wila alupele nlogo na Yehova. (Ovuh. 16:13, 14) Ogumanihiwa oku wa amwene oniliwa ‘Gog mwilaboni y’o Magóg.’ Awene agalupela nlogo na Yehova, pavenevo vanarome koddo ya Armageddo.—Ovuh. 16:16.

14. Txini enanonelemo Gog?

¹⁴ Gog “onoaroromela anyakoddo” aye. (2 Map. 32:8) Iyo ninele omukuluvela Yehova  Mulugu wehu—vamentoni vawa ninakale ninga attu otowa zelu. Dhotene dhigamala, amilugu a Babilonia Munddimuwa ali guru kanavivune mmadani mwa “enama” nne mwa “manyaga kumi”! (Ovuh. 17:16) Nona, Gog anobuwele wi onele opemberha. “Ninga murabo onkunela elabo” iyene onele olupela  nlogo na Yehova. (Ezek. 38:16) Mbwenye Gog onele wona wila ogwela vamuregani. Dhahene ninga Faraó o Mwinje Wofila, Gog onele ononelamo wi onwana na Yehova.—Obud. 14:1-4; Ezek. 38:3, 4, 18, 21-23.

15. Txini enakose Yezu mukoddoni ya Armageddo?

¹⁵ Kristu na anyakoddo aye odhulu anele obarela nlogo na Mulugu vina watolotxa akadda Gog. (Ovuh. 19:11, 14, 15) Txini enapadduwe na mwiddani munddimuwa wa Yehova, Satana, owazile ottambi wattukulele amwene mukoddoni ya Armageddo? Yezu onele ommaga vina onfugela vati va mattaka na adomonyo aye, awene anele ofuguliwa mwenemo vyaka txikwi.—Ovuh. 20:1-3.

16. (a) Ninakose dhavi wila nilagihe “omuziwa Mulugu”? (b) Txini enapadduwele abale animuziwa Yehova mukoddoni ya Armageddo?

¹⁶ Masiki akala nili mwibaribarini nawalene enowodheya ovuneya mu Armageddo, mbwenye enofuneya olagiha “omuziwa Mulugu” vina orumela “Muthaka wa Nabuyehu Yezu.” (2 Tes. 1:7-9) Iyo ‘ninomuziwa Mulugu’ modhela oziwa dhinfuniye na dhihinfuniye vina magano aye. Iyo vina ninotonyihedha omuziwa iyene modhela omukwela, omwiwelela, na omwebedha iyene bahi. (1 Jo. 2:3-5; 5:3) Nigakosa dhawene, ninokaana gari ya ‘oziwiwa na iyene,’ ejo enele onittukulela orumeliwa na Mulugu. (1 Kor. 8:3) Sabwani ‘oziwiwa na iyene’ onele oniwodhiha ovuniwa mu Armageddo!

17. Txini entapulela wiwelela “Muthaka wa Nabuyehu Yezu”?

¹⁷ “Muthaka wa Nabuyehu Yezu” onowiwanana na ebaribari yotene esunzihile Yezu, enengesihu mu Nzuni na Mulugu. Iyo ninowiwelela  miselu dhapama nigavirihagamo mwigumini mwehu. Wiwelela oku onovahana na wika mabasa a Yehova vamburoni voroma mwigumini mwehu, wiwelela magano oligana a Mulugu vina olaleya Omwene wa Mulugu. (Mt. 6:33; 24:14) Vina ninofwanyela wakamihedha abali ottikitteliwa a Kristu, ankosa mabasa amakamaka.—Mt. 25:31-40.

18. Abali ottikitteliwa a Kristu anawiyedhe dhavi oderetu olagihiwani na mabila mena?

¹⁸ Mohigoneela adhari ottikitteliwa a Mulugu anele wiyihedha oderetu olagihiwani na mabila “menagu.” (Jo. 10:16) Na mukalelo gani? Koddo ya Armageddo ehinatti oroma, attikitteliwi otene 144.000 anele ovenyihiwa mukwani wi akale wirimu ninga muya dhihinakwe. Awene anele okosa mpaddi wa anyakoddo odhulu anamutolotxe Gog vina anele obarela “muthithi munddimuwa” wa attu animulabela Yehova. (Ovuh. 2:26, 27; 7:9, 10) Gari gani enakaane muttitti munddimuwa sabwa ya wakamihedha attikitteliwi a Yehova mudhidhi walani velaboni ya vati!

19-20. Masiki na masoso annipatta, ninawodhe dhavi okalavi ororomeleya omagomo oku onaddamela?

¹⁹ Masaka abano omariha, attu enjene a nlogo na Yehova anopattiwa masoso. Mbwenye, enowodheya ovilela nowagalala. (Tia. 1:2-4) Elobo yamakamaka enanikamihedhe ovilela ku olobela. (Lk. 21:36) Ottiya olobela, ninofwanyela wengesa Mazu a Mulugu malabo otene vina otanalela mavuhulo otene anapadduwe mohigoneela. (Masal. 77:12) Nivilibihedhe mmabasani a olaleya, dhawene nroromelo na njedhelo nehu ninela okala nolibene!

²⁰ Kobuwela wagalala onakalewo vanatolotxiwe Babilónia Munddimuwa vina Armageddo agagomile! Yamakamakaya, katanaalela mukalelo onakalani owagalaliha wawona athu otene arihaga nzina na Mulugu vina olamulela waye! (Ezek. 38:23) Pumwenemo, Armageddo muselu wawagalaliha wa abale animuziwa Mulugu, animwiwelela Mwanaye, vina anavilele mpaka omagomo.—Mt. 24:13.