1. Dhorutxa gani dhafwanyiwe murumiwi Joau omagomelo wa vyaka zana dhoroma E.C.?

OMAGOMELO wa vyaka zana dhoroma E.C., murumiwi Joau wahifwanyiwa dhorutxa dhinjene. Iyene wali kalaba, wahifugeliwa suwa y’o Pátmos, vina mwa arumiwi otene wahalilewo ddiyene. (Ovuh. 1:9) Iyene wanziwa wi asadduweli ela onyengetta milogo vina otota ogawana. Mohigoneela kugakalilewo vina Akristu ebaribari.—Juda 4; Ovuh. 2:15, 20; 3:1, 17.

2. Mowiwanana na Ovuhulela 7:9-14, nivuhulo gani nattambirhile Joau? (Koona foto ya kapa.)

² Masiki na dhorutxa esi, Mulugu wahimooniha Joau mavuhulo a musogorho. Mwari mwa mavuhuloya, omoona anju mmodha awaddelaga anju ena wi abarele pevo enatolotxe mu goini enddimuwa nihinatti ofiya nsaka na ogumanihiwa womariha wa nikuru na adhari. (Ovuh. 7:1-3) Nikuru ntti ninokosa mpaddi wa attu 144.000 abuwene analamulele na Yezu wirimu. (Lk. 12:32; Ovuh. 7:4) Nomala Joau ohiloga dha nikuru nina, nali na winjivana nttuwene nafiyedhe iyene ologa wi: “Ddihona”—nzu ntti txino nintapulela wi iyene wahitikina sabwa ya wona dhilobo dhahajedheliye. Txini yoonile Joau? “Muthithi munddimuwa wa athu ohelegeya, à vilabo dhotene, mahimo otene, malogo otene, a vilogelo dhetene. Etene ahimela osogorho wa mpaddo na wa Mwana-Nibila.” (Kengesa Ovuhulela 7:9-14.) Joau txino wagalala sabwa ya oziwa dha musogorho, wenewo wooniliye matxikwi menjene attu amwebedhaga Mulugu na mukalelo wapama!

3. (a) Nivuhulo na Joau ninalibihe dhavi nroromelo nehu? (b) Txini enasunzihu mwari mwa mutoma obu?

³ Kavali waganyedha wi nivuhulo ntti nahilibiha nroromelo na Joau. Ninofwanyela olibiha nroromelo nehu na nivuhulo  ntti, sabwani ninkalawo masiku omariha! Ninomwebedha Yehova vamodha na attu matxikwi menjene abuwene anna njedhelo na oviluwa mu goini enddimuwa vina anakaane egumi yohimala velaboni ya vati. Mwari mwa mutoma obu, ninele osunza mukalelo waziwihile Yehova attu a nlogo naye ejile yatapulela muttitti munddimuwa, okwaranya vyaka 80 mundduni. Ngamala ninele wona dhilobo bili mwaha wa muttittiya obu: (1) Munuwelo, vina (2) Ondelani. Mitoma esi dhinele olibiha nroromelo na abale otene ankosa mpaddi wa nikuru ntti anjeedhela wakela mareliho.

4. Ebaribari gani ya mBibiliani ehinonelamo marelijiau menjene, vina Anamasunza a Bibilia alagihile dhavi wi bottiyana?

⁴ Relijiau dhinjidhene kadhinsunziha ebaribari ya mBibiliani yawi attu animwiwelela Mulugu anele wakela egumi yohimala velaboni ya vati. (2 Kor. 4:3, 4) Masaka abano, makapela menjene ansunziha wi attu otene apama agakwa andowa wirimu. Nikuru ning’ono na Anamasunza a Bibilia ninnivuwiha Mwang’aneli oromana yaka ya 1879, nikaana monelo wottiyana. Awene ahinonelamo wi Mulugu onele odhana Paraizu velaboni ya vati vina attu enjene aniwelela anele okana egumi yohimala velaboni ya vati—ottiya odhulu. Mbwenye, awene ahigoneela waziwa mowakwana-mwene abale anna njedhelo nokala velaboni ya vati.—Mt. 6:10.

5. Txini yarumeela Anamasunza a Bibilia mwaha wa Akristu 144.000?

⁵ Txibarene, Anamasunza a Bibilia vina ahinonelamo modhela Malebo wi attu ena “oboliwe mwilaboni ya vati” wila alamulele na Yezu wirimu. (Ovuh. 14:3) Nikuru ntti nigakalile na Akristu 144.000 abuwene avivelele na murima wotene omulabela Mulugu nororomeleya bali velaboni ya vati. Kito mwaha wa muttitti munddimuwa?

6. Txini yarumeela Anamasunza a Bibilia mwaha wa muttitti munddimuwa?

⁶ Mwari mwa nivuhulona, Joau ohona nikuru ntti banimelile “osogorho wa mpaddo na wa Mwana-Nibila.” (Ovuh. 7:9) Mazu aba ahattukulela Anamasunza a Bibilia ologa wi, dhahene ninga athu abale 144.000, muthithi munddimuwa ogadhowile okala wirimu. Akala makuru aba omeli wa attu 144.000 vamodha na muttitti munddimuwa ogadhowile okala wirimu, ottiyana gani wanani? Anamasunza a Bibilia obuwela wi muttitti obu munddimuwa wali wa Akristu ahamwiwelela Mulugu mowakwana-mwene valani velaboni ya vati. Masiki afaraga magano a Bibilia, txino Akristu aba enaya ankosa mpaddi wa Makapela onyengetta. Anamasunza a Bibilia ahiloga wi Akristu aba enaya ahikaana nroromelo, mbwenye kanakwana wila alamulele na Yezu. Vowi omukwela wawa Mulugu kwali onddimuwa-wene, muttitti munddimuwa ogadhowile okala osogorho wa mpaddo, mbwenye kugagilatile vampaddoni.

7. Bani, mowiwanana na Anamasunza a Bibilia, afuna okala velaboni ya vati mwari mwa Vyaka Txikwi, nanda txini yalogile Anamasunza a Bibilia mwaha wa alobwana ororomeleya akwile wale?

⁷ Koddi, bani agakalile velaboni ya vati? Anamasunza a Bibilia anrumeela wi andowa wirimu ba attu aba 144.000 vina muttitti munddimuwa, omamalelowa amiliau enjene a attu ena bafuna okala velaboni ya vati wila akele mareliho mwari mwa Vyaka Txikwi. Anamasunza a Bibilia kajeedhela wi amiliau aba attu agamulabela Yehova Vyaka Txikwi dhihinathi oroma. Ottiya eji, obuwela wi nikuru ntti nigasunzile magano a Yehova mwari mwa Vyaka Txikwi. Omagomelowa, abale afwara magano  a Yehova agahakela mareliho a egumi yamukalakala velaboni ya vati, oku avuti agahitolotxiwa. Anamasunza a Bibilia anrumeela wi enaya txino agali “amwene amwilaboni” mudhidhene obo—vamodha nabale ‘akwile wale’ agavenyihiwe mukwani (alobwana ororomeleya akwile Kristu ahinabaliwa)—txino agadhowile okala wirimu omagomelo wa Vyaka Txikwi.—Masal. 45:16.

8. Makuru gani mararu obuwela Anamasunza a Bibilia wi ahikalawo?

⁸ Niloge wi, Anamasunza a Bibilia obuwela wi ahikalawo makuru mararu: (1) na attu 144.000, abuwene agadhowile olamulela na Yezu wirimu; (2) muttitti munddimuwa wali wa Akristu ayeveliwe nroromelo, abuwene agemelile osogorho wa mpaddo wa Yezu wirimu, vina (3) na amiliau enjene a attu abuwene agasunzile magano a Yehova velaboni ya vati mwari mwa Vyaka Txikwi. * Mbwenye, na mudhidhiya, Yehova wahakamihedha ononelamo makaniya aba mowakwana-mwene.—Gano 4:18.

9. (a) Muttitti munddimuwa ogemelile na mukalelo gani “osogorho wa mpaddo na wa Mwana-Nibila”? (b) Otapuleliwa oku wa Ovuhulela 7:9 okalele nni webaribari?

⁹ Yaka ya 1935, nivuhulo na Joau mwaha wa muthithi munddimuwa nahiroma oziweya mowakwana. Anamoona a Yehova ahinonelamo wi kiyali yofuneya wi muttitti munddimuwa odhowe wirimu wila emele “osogorho wa mpaddo na wa Mwana-Nibila.” Ottiya ejo, agakosile na mukalelo wa nladdaniho. Masiki awene akalaga velaboni ya vati, enowodheya muttitti munddimuwa wimela “osogorho wa mpaddo” modhela ononelamo onddimuwa wa Yehova vina omwiwelela. (Iza. 66:1) Awene anemele osogorho “wa Mwana-Nibila” modhela ororomela mukutto wa yobolo okosile Yezu. Yakakene, Mateu 25:31, 32, onologa “malogo otene”—otaganyiheya na athu abure—anele “otugumanihiwa vamentoni” va Yezu bali vampaddoni vaye vottittimiheya. Txibarene, malogo aba otene kali wirimu, mbwenye ali velaboni ya vati. Otapuleliwa oku onokamihedha ononeleyamo deretu nivuhulona. Vowi Bibilia kanloga wi muthithi munddimuwa onele ottukuleliwa wirimu. Nikuru nimodha bahi ttipikireliwe okana egumi yamukalakala wirimu—attu aba ali 144.000, anele “othonga elabo” vamodha na Yezu.—Ovuh. 5:10.

10. Sabwaya jani enfwanyelela muttitti munddimuwa osunza dila dha Yehova Olamulela wa Vyaka Txikwi ohinatti oroma?

¹⁰ Oromana yaka ya 1935, Anamoona a Yehova anononelamo wi muttitti obu munddimuwa woonile Joau nikuru na Akristu ororomeleya abuwene anna njedhelo nokala velaboni ya vati namukalakala. Muttitti obu munddimuwa wila oviluwe mu goini enddimuwa, onofwanyela osunza dila dha Yehova ohinatti oroma Olamulela wa Vyaka Txikwi. Awene anofwanyela otonyihedha nroromelo noliba wila akaane “guru dhorabela dhawopiha dhetene dhinapadduwe” Olamulela wa Kristu wa Vyaka Txikwi ohinatti.—Lk. 21:34-36.

11. Sabwaya jani Anamasunza ena a Bibilia obuwela wi txino attu ena agahidhowa wirimu omamalelo wa Vyaka Txikwi?

¹¹ Monelo obu wawi attu ena ororomeleya agahidhowa wirimu omamalelo wa Vyaka Txikwi, watapuleliwe dhavi? Vyaka dha mundduni, A Sentinela de 15 de Fevereiro de 1913, wa engelezi wahitapulela sabwa ya monelo obu. Anamasunza ena a Bibilia txino ahitanaalela  wi, ‘Sabwaya jani yafuna alobwana ororomeleya a akwile wale wakela egumi yohimala velaboni ya vati, oku Akristu ayeveliwe nroromelo afuna akele egumi yohimala wirimu?’ Txibarene, mubuwelo obu wapattiwe na dhubuwelo bili dhohifwanyelela dhawi: (1) muttitti obu munddimuwa ogakalile wirimu vina (2) muttittiya obu munddimuwa wali wa Akristu ayeveliwe nroromelo.

12-13. Txini ennonelamo makuru aba meeli a attikitteliwi vina a muttitti munddimuwa?

¹² Ninga moonelihu, oromana yaka ya 1935, Anamoona a Yehova ahinonelamo mowakwana-mwene wi onfuna oviluwa mukoddoni ya Armageddo onakale muttitti obule munddimuwa woonile na Joau. Aboya anakale abale “avirile mmasosoni manddimuwa” mwilaboni mwenemwa, vina awene anele okuwa “na nzu noliba eraga: ‘Mperhe bwa Mulugu wehu, ogilatile vampaddoni, vina bwa Mwana-Nibila.’” (Ovuh. 7:10, 14) Ottiya ejo, Malebo anosunziha wi abale anavenyihiwe mukwani wila akale odhulu na mukalakala anottambirha “dhorela dhinddimuwadhá” opitta emeleli ororomeleya a mundduni. (Aheb. 11:40) Ononeleyamo oku wa muttitti munddimuwa ohakamihedha abalihu, awene ahiroma wawoba athu ena wi amulabele Yehova na njedhelo nokaana egumi yohimala velaboni ya vati.

¹³ Attu aba a muttitti munddimuwa anowagalala na njedhelo nawa. Awene ahinonelamo wi ddi Yehova onasakule akala emeleli aye ororomeleya anele omulabela wirimu obe velaboni ya vati. Makuru aba omeli a attikitteliwi vina a muttitti munddimuwa anonelamo wi anakele mareliho awa sabwa ya mahala a Yehova alagihiliye modhela mukutto wa yobolo wa Yezu Kristu.—Rom. 3:24.

14. Muvirile yaka ya 1935, attu enjene avivuzela nni sabwa ya wakwanihedheya wa nivuhulo na muthithi munddimuwa?

¹⁴ Vamalile nlogo na Yehova ononelamo mowakwana-mwene yaka ya 1935, attu enjene ahivivuza na mukalelo gani ogenjivile muttitti munddimuwa wa attu anna njedhelo nokala velaboni ya vati. Motagiha, Ronald Parkin, wana vyaka 12 vaziweyile txini yatapulela muttitti munddimuwa. Iyene ohiloga: “Nsaka nthile, ahikalawo anamalaleya owakwana matxikwi 56 mwilaboni mwetemwene, awinjivaya, txino ali athikitheliwi. Na ejuwene, yakala ninga muttitti munddimuwa kungali wowinjiva.”

15. Otaganyiheya wa muttitti munddimuwa odhowa dhavi bugonuwa?

¹⁵ Vyaka kumi osogorho, amisionario ahittomeliwa dhilabo dhinjene, muttengo wa  Anamoona a Yehova wela wunuwavi. Nomala, yaka ya 1968, ahikosiwa masasanyedho a omusunza Bibilia nilabihedhiwaga nivuru A Verdade Que Conduz à Vida Eterna. Nantapulelamo ebaribari ya Mbibiliani na mukalelo wohirutxa wi attu enjene asunze mwaha wa Yehova. Mwari mwa vyaka nai, athu ottamagela miliau modha ahibatiziwa. Ottiya ejo, varomile wobana Kapela ya Katolika o Amerika Latina na dhilabo dhina, vina mufuruliwe mabasa ehu o Europa do Leste na dhipaddi dha Afrika, attu awakwana miliau menjene ahibatiziwa. (Iza. 60:22) Vyaka dhivirile, nikuru na Yehova nihisasanyedha vipano dhinjene wila dhakamihedhe athu osunza txini ensunziha Bibilia. Ovano kavali waganyedha wi muttitti obu munddimuwa—onopitta muttengo wa amiliau 8 a attu—animulabela Yehova.

16. Muttitti munddimuwa ondela wuvi?

¹⁶ Valebiliye nivuhulo ntti, Joau ologa wi muthithi obu munddimuwa wali wa “vilabo dhetene, mahimo etene, malogo etene, a vilogelo dhetene.” Namavuhulela Zakariya wahittaga ologa dhilobo dhakakene. Iyene wahiloga: “Nsaka-nene-ntho athu kumi anabudduwe mmalogoni othiyana-thiyana, anere othidda nipiyo na yabalo ya muyuda mmodha alogaga  dhahi: ‘Iyo ninfuna ndhowe vamodha na nyuwo, sabwa niziwa wi Mulugu oli na nyuwo.’”—Zak. 8:23.

17. Mabasa gani ankosiwa wila akamihedhiwena athu a malogo otene vina dhilogelo dhotene?

¹⁷ Anamoona a Yehova anononelamo wi awodhe wataganyiha attu a dhilogelo dhotene, enofuneya olaleya miselu dhapama na dhilogelo dhinjene. Iyo nihitapulela manivuru a omusunzana Bibilia okwaranya vyaka 130 mundduni, mbwenye ovanene ninokosa mabasa manddimuwa otapulela vowi ninotapulela dhilogelo dhinjene. Txibarene, masaka abano, Yehova onotaganyiha muttitti munddimuwa wa athu a malogo otene—na mukalelo wotikiniha. Vowi yoja yomuyani enotapuleliwa na dhilogelo dhottiyana-ttiyana, nikuru ntti ninomwebedha Yehova nowiwanana. Vina Anamoona anoziwiwa sabwa yolaleya miselu dhapama na murima wotene vina okwela onani. Wona dhotene esi dhinolibiha nroromelo nehu!—Mt. 24:14; Jo. 13:35.

18. (a) Mowiwanana na Izaiya 46:10, 11, iyo ninkooddela nni waganyedha wi Yehova onowakwaniha nivuhulo sabwa ya muttitti munddimuwa? (b) Abale anna njedhelo nokala velaboni ya vati ankooddelani okala okubanyene?

¹⁸ Nivuhulo ntti sabwa ya muttitti munddimuwa ninohagalaliha! Kavali waganyedha wi Yehova onowakwanihedha nivuhulo ntti na mukalelo wotikiniha. (Kengesa Izaiya 46:10, 11.) Attu aba a muttitti munddimuwa anotamaalela sabwa ya njedhelo ninavaha Yehova. Awene kankubanya sabwa yohittikitteliwa na muya wa Mulugu wila alabe vamodha na Yezu wirimu. Nigamwengesa Bibilia, ninowawona alobwana na ayana anroromelo eeddihiwe na muya wokoddela; mbwenye ahinkosa mpaddi wa attu 144.000. Yotagiha mmodha ja Joau Baptista. (Mt. 11:11) Mwina ddi David. (Mer. 2:34) Awene na attu ena anele ovenyihiwa mukwani wila akale mparaizu velaboni ya vati. Otene—vamodha na muttitti munddimuwa—anele okana gari yotonyihedha wi anoweddeyana na Yehova vina olamulela waye.

19. Otapuleliwa wawakwana-wene wa nivuhulo na Joau mwaha wa muttitti munddimuwa onittukulela okosa eni?

¹⁹ Txipo kinapadduwaga Mulugu wawiwananiha attu matxikwi na matxikwi menjene a malogo otene. Masiki akala njedhelo nehu ttodhowa wirimu obe okala velaboni ya vati, ninofwanyela wakamihedha attu enjene okosa mpaddi wa muttitti munddimuwa wa mabila “menagu.” (Jo. 10:16) Mohigoneela, Yehova onele odhana goi enddimuwa enatolotxe alamuleli na marelijiau antota otabuwa wa nlogo na attu. Gari gani enna attu otene ankosa mpaddi wa muttitti munddimuwa—awene anele omulabela Yehova velaboni ya vati namukalakala!—Ovuh. 7:14.