Kututuluka ha Chikuma

YIZE AKWEZE AKUHULA

Shina Kulisumbakenya Mukanwa Chili Lume Kulisumbakenya?

Shina Kulisumbakenya Mukanwa Chili Lume Kulisumbakenya?

 Kulita ni kuhengwola chimwe chize alingile mu chizavu cha akwa-kutala ha yuma ya kulifunga ku misongo mu Estados Unidos, chinambe ngwo, unji wa akweze a miaka 15 ndo 19 hanalisumbakenya mukanwa. “Nyi muhula akweze hakutwala ku chikuma chacho, ayo mahasa kukulweza ngwo mulonga kuushiko.” Yino ye ambile Sharlene Azam yoze wasonekene mukanda unambe ngwo: Oral Sex Is the New Goodnight Kiss. (Kulisumbakenya mukanwa yili mbeju yaha ya ufuku) “Kuli ayo kulisumbakenya mukanwa hi kulisumbakenya ko chamwenemwene.”

 Yika wanyonga?

 Kumbulula ngwo, ka hanji ewa ha yihula yino.

  1.   Shina mwana pwo mahasa kumita nyi malisumbakenya mukanwa?

    1.   Ewa

    2.   Ka

  2.   Shina kulisumbakenya mukanwa muchihasa kusambulwisa musongo?

    1.   Ewa

    2.   Ka

  3.   Shina kulisumbakenya mukanwa chili lume kulisumbakenya?

    1.   Ewa

    2.   Ka

 Yuma yinalingiwako yika yinasolola?

 Tala nyi yize wakumbulula yinalite.

  1.   Shina mwana pwo mahasa kumita nyi malisumbakenya mukanwa?

     Kumbululo: Ka. Kashika atu anji akunyonga ngwo, kulisumbakenya mukanwa kuchishi ponde.

  2.   Shina kulisumbakenya mukanwa muchihasa kusambulwisa musongo?

     Kumbululo: Ewa. Mutu yoze wakulisumbakenya mukanwa mahasa kupwa ni musongo wa hepatite (A hanji B), yimbulu ku ulunga hanji ku upwo, kujimba mu upwo hanji ku ulunga, mikule ku upwo hanji ku ulunga, ni HIV. (Verrugas genitais, gonorreia, herpes, HIV ni sífilis.)

  3.   Shina kulisumbakenya mukanwa chili lume kulisumbakenya?

     Kumbululo: Ewa. Chuma cheswe chize chinatale ha kukwata ni nyonga lieka ku ulunga hanji ku upwo wa mutu mukwo—kuchingako kulipomba, kulisumbakenya mukanwa, mu uhambukilo, ni kupinya-pinya mutu mweka ku ulunga hanji ku upwo—yeswe yinalumbunuka kulisumbakenya.

 Mumu liaka watamba kunyingika chikuma chino?

 Tutalenu yimwe yisoneko ya mu Mbimbiliya yinashindakenya chikuma chino.

 Mbimbiliya yinambe ngwo: ‘Chino we upale wa Zambi we usandu wenu ngwetu, nukachine utanji.’—1 A-Tesalonika 4:3.

 Mu limi lia Hepreu liji “utanji” lize alumbunwine hano, linatale ha kulikwata-kwata cheswe ku mujimba ni mutu yoze walimbachile nenyi, kuchingako kulipomba, kulisumbakenya mukanwa, mu uhambukilo, ni kupinya-pinya mutu mweka ku ulunga hanji ku upwo. Yoze wakulinga utanji mahasa kumona lamba linji, chaluyinda mahasa kutokesa usepa wenyi ni Zambi.—1 Petulu 3:12.

 Mbimbiliya yinambe ngwo: ‘Yoze malinga utanji mavulumuna mujimba wenyi mwene.’—1 A-Korindu 6:18.

 Kulisumbakenya mukanwa, muchihasa kuneha lamba ku musunya ni ku spiritu. Chikwo nawa, “chakukwata ku manyonga. Hi wika ko kulisumbakenya mu upwo che chakutwala mutu alivwe ngwe kamuhehesa, kuliseha, hanji kupwa mutu mukalu.” Mukanda Talking Sex With Your Kids unambe ngwo, (Hanjikenu ni anenu ha chikuma cha kulisumbakenya), unambe ngwo, “Manyonga api waze mutu mahasa kupwa no muze malisumbakenya ni mutu yoze kalimbachile nenyi mahasa kukatuka ku kulisumbakenya cheswacho malinga chize kulialitele. Mumu kulisumbakenya chili lume kulisumbakenya.”

 Mbimbiliya yinambe ngwo: “Yami Yehova nguli Zambi yenu, yoze wakunulongesa hanga nukalumbunuke.”—Izaia 48:17.

 Shina wakutayiza ngwe kukaula shimbi ja Zambi hakutwala ku kulisumbakenya chakutufunga? Nyi shina wakunyonga ngwe shimbi jacho jili chikalu chinji? Mba ukumbulule yihula yino, nyonga ha limwe tapalo muze mwakupalika mashinyi anji. Mu tapalo liacho, muhasa kuwanamo yilayi yize yakusolola fuji jize watamba kwendesa najo ni haze watamba kumana. Mba nyi ngwe yena ni akwa-kwendesa akwo munulengulula yilayi yacho, yika muyihasa kulingiwako?

Shimbi ja mu tapalo chakutukwika kwendesa mashinyi ngwe chize tunazange. Chipwe chocho, jakutufunga. Chizechene nawa, shimbi ja Zambi jakutukanjisa kulinga yuma yize tunazange, alioze jakutufunga

 Yilayi yize twakuwana mu tapalo yakutukinda tuhone kwendesa ngwe chize yetu ene tunazange, alioze kuyikaula chakutukwasa kulifunga. Chimuwika nawa, ni shimbi ja Zambi nejo jakutukanjisa kulinga yuma yize twakuzanga, alioze nyi twajononokena mujitufunga ku mwono.