Kututuluka ha Chikuma

Mumu liaka Zambi Kakanjishile Holocausto?

Mumu liaka Zambi Kakanjishile Holocausto?

 Atu anji waze akulihula chihula chino kali waze atokesele yuma yinji, chikwo nawa keshi kufupa wika kumbululo, alioze kanazange nawa aalembejeke. Atu akwo kakumona Holocausto ngwe kwoka cha upi wa atu, chino chakwakalila kufuliela muli Zambi.

Mahuza amwe waze atu akuhanjika hali Zambi ni Holocausto

 Mahuza: Chili chipi kulihula mumu liaka Zambi kakanjishile Holocausto.

 Umwenemwene: Atu anji waze te ashishika kuli Zambi, kalihulile mumu liaka Zambi akwecha yuma yipi yilingiwe. Chakutalilaho, profeta Habakuke kahulile Zambi ngwenyi: “Kuchi te wakungumwesa chipi? Kuchi te meso jami akutala ku lamba wika? Kwonwona ni upupilo yili kumeso jami; kulitachika ni kuhamika yinasoloka.” (Habakuke 1:3) Shimbu avwile Habakuke uli, Zambi kechele hanga yihula yenyi ayisoneke mu Mbimbiliya hanga atu eswe ayitange.

 Mahuza: Zambi keshi kupala muze atu akumona lamba.

 Umwenemwene: Zambi keshi kuzanga yuma yipi ni lamba lize twakumona. (Yishima 6:16-19) Ha mashimbu ja Noa, Zambi kevwile “chinyengo mu mbunge” mumu ungulungulu te hiwokanaye hashi. (Uputukilo 6:5, 6) Kwamba umwenemwene, Zambi neye kevwile chinyengo ku mbunge muze Holocausto yinakalingiwa.—Malakia 3:6.

 Mahuza: Holocausto yapwile jila yize Zambi amwesene nayo lamba A-Yunda.

 Umwenemwene: Zambi kechele hanga Yerusaleme ayinongese kuli A-Roma ku sekulu yitangu. (Mateu 23:37–24:2) Chize haze, Zambi keshi kusakula munyachi umwe hanga aumwese lamba chipwe kuuwahisa ka. Mumu kumeso ja Zambi kukushi kalisa mukachi ka “A-Yunda ni Akwa Mavungu.”—A-Roma 10:12.

 Mahuza: Nyi ngwe Zambi ya zango, Mukwa-Ndundo-Jeswe kapwileko, kachi te kakechele hanga Holocausto yilingiwe.

 Umwenemwene: Chipwe ngwe Zambi keshi kumwesa atu lamba, alioze kanji-kanji iye kakwecha yuma yipi yilingiwe ha mashimbu amwe.—Tiangu 1:13; 5:11.

Mumu liaka Zambi echele Holocausto yilingiwe?

 Chuma chize chatwalile Zambi kwecha Holocausto yilingiwe, chili chuma chizechene chakumutwala kwecha hanga yuma yimwe yipi yilingiwe musono: hanga akumbulule chimwe chikuma chilemu avumbwile ha miaka yinji kunyima. Mbimbiliya yakusolola ngwo, Ndiapu mwe unayulu hano hashi hi Zambi ko. (Luka 4:1, 2, 6; Yoano 12:31) Mbimbiliya yakutongola yikuma yaali yize muyihasa kukwasa kulumbununa mumu liaka Zambi kakanjishile Holocausto.

  1.   Zambi katangile atu ni nyonga lia ene kusakula chipi ni chipema. Zambi kalwezele Alama ni Eva yuma yize te iye anazange hanga ayo alinge, alioze iye kakaashinjile hanga alinge yuma yacho. Ayo kasakwile kukwata ene chiyulo cha yipi ni yipema. Alioze chiyulo cho chipi ni yiyulo yipi ya atu akwo chize ha miaka yinji, yaneha lamba linji kuli atu. (Uputukilo 2:17; 3:6; A-Roma 5:12) Mukanda Statement of Principles of Conservative Judaism (Declaração de Princípios do Judaísmo Conservador) unambe ngwo: “Kanji-kanji yuma yinji yize yakunehena atu lamba hano hashi, yili kuzachisa chipi uhashi wakusakula chipi ni chipema.” Shimbu akanjise atu kusakula ene chipi ni chipema, Zambi kaahele mashimbu hanga ene eseke kululieka yuma yo kulita ni mana jo ene.

  2.   Zambi kali ni Ndundo jakuhwisa yuma yipi yize yejile mumu lia Holocausto. Zambi kanalakenya kuhindwisa atu waze afwile. Iye makahwisa lamba lize atu waze kakafwile mu Holocausto akumona mumu lia kwiuluka yuma yipi yize yinakalingiwa. (Izaia 65:17; Yilinga 24:15) Zango lia Zambi hali atu, yakutwaha shindakenyo ngwetu iye makamanununa yilakenyo yenyi.—Yoano 3:16.

 Atu waze kafwile ku Holocausto kanungine ni ufulielo ni kuwana ulumbunwiso wa mumu liaka Zambi akwecha yuma yipi yilingiwe ni chize iye makalulieka yuma kulutwe lia matangwa.