Kututuluka ha Chikuma

Shina Mbimbiliya yili yamwenemwene?

Shina Mbimbiliya yili yamwenemwene?

 Ka. Muze akwa-mana anakatesa yisoneko ya shakulu, yamona ngwo chipwe ngwe Mbimbiliya kayisonejekene ha miaka yinji, nihindu kuyishi kwalumuka.

Shina chino chinalumbunuka ngwo waze ayisonejekene kakalingile tupalia?

 Tununu a tununu twa yisoneko ya Mbimbiliya ya shakulu kayiwanyine. Yisoneko yimwe yinalise ni yisoneko yikwo. Kalisa yono kanasolola ngwo waze ayisonejekene kalingile tupalia. Kalisa wacho kali mukehe, keshi kutokesa ulumbunwiso wa yisoneko. Alioze, kalisa umwe yoze awanyine kapwile munene, kashika chasolokele ngwe amwe a kuli waze asonejekene, kesekele kwalumuna sango ja mu Mbimbiliya ku tachi. Tutalenu yilweza yaali:

  1.   Mbimbiliya jimwe jikulu jakulumbununa 1 Yoano 5:7 ngwo: “Yoze wakushindakenya iye mwe Spiritu, mumu Spiritu iye umwenemwene.” Alioze, yisoneko yimwe yinasolola ngwo maliji wano te keshi mu yisoneko yitangu. Ayo kanakawezela maliji wano ha amwe mashimbu kulutwe. a Kashika, Mbimbiliya jize alumbununa ha mashimbu wano kachiza maliji jacho.

  2.   Jina lia Zambi liakusoloka yisuho yinji mu yisoneko yitangu ya Mbimbiliya. Alioze, akwa-kulumbununa Mbimbiya anji hanasalakanyisa jina lia Zambi ni yisanyiko ya “Mwene” hanji “Zambi.”

Kuchi mutuhasa kupwa ni shindakenyo ngwetu, kulutwe kutuchi kuwana nawa tupalia anji mu Mbimbiliya?

 Ha chikuma chino, akwa-mana kawana yisoneko yinji yize yinashiwisa kuwana tupalia. b Yika akwa-mana ahashile kumona mu Mbimbiliya ya musono muze ayitesele ni yisoneko yikulu?

  •   Umwe mukwa-mana avuluka ngwo William H. Green kambile hakutwala ku Yisoneko ya Hepreu (hanji ngwetu Usendo Ukulu) ngwenyi: “Mutuhasa kwamba ni shindakenyo yeswe ngwetu kukushi Yisoneko ya shakulu yize asonejekene kanawa ngwe chize alingile ni Yisoneko ya Hepreu.”

  •   Hakutwala ku Yisoneko ya Ngregu ya Akwa-Kristu hanji ngwetu “Usendo Waha,” mukwa-kutanga Mbimbiliya F. F Bruce kasonekene ngwenyi: “Shindakenyo yize tulinayo hakutwala ku Yisoneko ya Usendo Waha yilli yinene chinji kuhiana mikanda yikwo yize akwa-mana akusoneka.”

  •   Umwe mukwa-kuhengwola yisoneko ya mu Mbimbiliya avuluka ngwo Frederic Kenyon kambile ngwenyi, “mutu mweswawo mahasa kukwata Mbimbiliya mu moko nikwamba ni shindakenyo ngwenyi, kanakwate Liji lia Zambi, liji lize alifungile chize ku shakulu ndo musono.”

Yika yakutwaha nawa shindakenyo ngwetu Mbimbiliya kayisonejekene kanawa?

  •   A-Yunda ni Akwa-Kristu waze asonekene Mbimbiliya, kafungile chipwe sango jize jakuhanjika ha chize atu ja Zambi ahengesele kunyima. c (Kwalula 20:12; 2 Samuele 11:2-4; A-Ngalashia 2:11-14) Chizechene nawa, ayo kafungile sango jize jakusolola chize A-Yunda echele kwononoka shimbi ja Zambi ni chize ayo apwile ni kukaula mianda yo shimbu akaule shimbi ja Zambi. (Hozeia 4:2; Malakia 2:8, 9; Mateu 23:8, 9; 1 Yoano 5:21) Sango jacho, akwa-kusonejeka kajisonejekene kanawa, kashika ayo kasolwele ngwo kanakajikijila ni kulemesa Liji lisandu lia Zambi.

  •   Amu Zambi mwe unakasongwela akwa-kusoneka Mbimbiliya, chinalite kushimbwila ngwo Iye te mayifunga kanawa. d (Izaia 40:8; 1 Petulu 1:24, 25) Mumu iye kanazange hanga atu eswe ayuke ni malongeso a Mbimbiliya, hi wika ko atu a ku shakulu, alioze ni yetu nawa musono. (1 A-Korindu 10:11) Kwamba pundu “yuma yeswe yize yasonewene kunyima, kayisonekene yitulongese ni kutwaha kutalatala mumu ha kunyongonona chetu ni utakamiso uze Yisoneko yakutwaha.”—A-Roma 15:4.

  •   Yesu ni tumbaji twenyi katongwele maliji a mu Yisoneko ya Hepreu mumu kapwile ni shindakenyo ngwo maliji jacho kali amwenemwene.—Luka 4:16-21; Yilinga 17:1-3.

a Maliji wano keshi mu mikanda ngwe: Codex sinaiticus, Codex Alexandrino, Manuscrito do Vaticano ya 1209, Vulgata latina original, Versão Siríaca, Filoxênia-Harclean hanji Peshitta Siríaca.

b Ngwe chilweza, mu unji wa 5,000 kuhiana, yisoneko ya Ngregu yize akuvuluka ngwo Usendo Waha hanji Yisoneko ya Ngregu ya Akwa-Kristu kayiwanyine.

c Mbimbiliya yakusolola ngwo chipwe atu waze akumanyinako Zambi no kakuhengesa. Kashika yakwamba ngwo: “Kuushi mutu yoze keshi kuvulumuna.”—1 Mianangana 8:46.

d Mbimbiliya yakwamba ngwo, Zambi kambile hita liji lize akwa-kusoneka Mbimbiliya te atamba kusoneka, alioze Iye yasongwela manyonga ja akwa-kusoneka.—2 Timoteu 3:16, 17; 2 Petulu 1:21.