Kututuluka ha Chikuma

Shina Zambi Kazachishile Evolução mba Atange Yitangiwa ya Mwono?

Shina Zambi Kazachishile Evolução mba Atange Yitangiwa ya Mwono?

Kumbululo lia mu Mbimbiliya

 Ka. Mumu Mbimbiliya yakusolola zwalala ngwo, Zambi mwe watangile atu, “mavungu” a tushitu ni mitondo. a (Uputukilo 1:12, 21, 25, 27; Usolwelo 4:11) Yakwamba nawa ngwo, atu eswe kakatukile kuli Alama ni Eva, yisemi jetu atangu. (Uputukilo 3:20; 4:1) Mbimbiliya kuyishi kutayiza nyonga lia atu lia kwamba ngwo, Zambi kazachishile Evolução hanga atange yitangiwa ya mwono. Chipwe chocho, Mbimbiliya kuyishi kuhangulula muze ciência yakulongesa ngwo hatwama kalisa mukachi ka vungu limwe lia yitangiwa. b

 Shina Zambi kazachishile evolução?

 Atu waze akutayiza ngwo, Zambi kazachishile evolução hanga atange yitangiwa ya mwono, kakuhana makumbululo alisa ha kulumbununa chize yuma yacho yaputukile. Kulita ni Encyclopædia Britannica, atu amwe kakutayiza ngwo, “Zambi kakusongwela yuma yeswe hano hashi ha kusa yitangiwa ya mwono ha yihela yalita hanga yiliokese.”

 Yuma yikwo yize atu mahasa kutayiza yili yino:

  •   Yitangiwa yeswe ya mwono yakatukile kuli kalamba umuwika.

  •   Chitangiwa chimwe cha mwono muchihasa kusema (evoluir) chitangiwa chikwo chize muchilisa chinji. Chakutalilaho, atu kakulongesa ngwo, ndavu mahasa kwalumuka mutu. Longeso liacho kakulivuluka ngwo, “macroevolução.”

  •   Zambi, mwe wakusongwela hanga yuma yacho yilingiwe.

 Shina Mbimbiliya yakuhakwila longeso lia evolução?

 Longeso lia evolução liakusolola ngwo, lusango yoze uli mu mukanda wa Uputukilo unahanjika ha chize Zambi atangile yuma, kali wa mahuza. Alioze, Yesu kashindakenyene ha lusango wacho ngwenyi, wamwenemwene. (Uputukilo 1:26, 27; 2:18-24; Mateu 19:4-6) Mbimbiliya yinambe ngwo, muze te Yesu kanda eza hano hashi, kakwashile kutanga “yuma yeswe.” (Yoano 1:3) Kashika, nyonga lia kwamba ngwo, Zambi kazachishile evolução hanga atange yitangiwa ya mwono kulialitele ni yize Mbimbiliya yakulongesa.

 Shina chize yitangiwa yakwalumuka hanji yakwijilila ni yuma, chakusolola ngwo longeso lia evolução lili liamwenemwene?

 Mbimbiliya kuyishi kulumbununa yisuho yize “vungu” limwe lia yitangiwa mulihasa kwalumuka. Chikwo nawa, Mbimbiliya yakutayiza ngwo, yitangiwa ngwe tushitu ni mitondo yize Zambi atangile muyihasa kwalumuka muze yinejilila ha chihela chize yili hanji muze yinaliokesa. Atu amwe kakumona chuma chacho ngwe evolução, alioze kwalumuka chacho kuchishi kusema vungu likwo lia mwono lialisa.

a Mulali uze Mbimbiliya wakuzachishilamo liji “vungu,” wahiana chinji wa akwa-mana. Chakutalilaho, muze akwa-mana akwamba ngwo, vungu limwe lialitanda (evoluíu) o kanambe kwamba ngwo, vungu liacho lianeha vungu likwo lialisa mukachi ka vungu lizeliene, ngwe chize chinasoloka mu mukanda wa Uputukilo.

b Nyonga lino kakulivuluka ngwo, microevolução.