Kututuluka ha Chikuma

Kuya ha katalilo wa yikuma

Muze Mupinda ni Umwe Musongo Upi

Muze Mupinda ni Umwe Musongo Upi

“Muze nanyingikine ngwami, nguli ni cêncer mu yihunguhungu ni mu chimbi, yingunyonga ngwami, kwahwa nafwa kwami. Muze nahetele ku zuwo yingunyonga ngwami, ‘chipwe ngwe hi yinoko te ngunashimbwila, alioze natamba kuwana jila yakukumbilamo musongo uno.’”—Linda, kali ni miaka 71.

“Nakupinda ni umwe musongo uze wanguhengesele kanwa sali lia umama, (síndrome debilitante do nervo.) Te nakuhonga chinji hamukunda wa yikola yacho. Kanji-kanji te nakulivwa ngwe nguli ukawami, nawa te nakunyonga kulishiha.”—Elisa, kali ni miaka 49.

KUCHI muhasa kwivwa nyi munyingika ngwo, yena hanji yoze wazanga chinji kali ni umwe musongo upi? Ha mukunda wa yikola yacho, muhasa kulipikala chinji. Muhasa kwivwa woma ni kulipikala hamukunda wa kufupa uukiso, ni yipikalo yikwo yize yakwiza ha kunwa yitumbo. Lamba lize liakwiza ha mukunda wa yikola, mulihasa kuneha yinyengo yinji.

Kulihi mutuhasa kuwana ukwaso? Atu anji hananyingika ngwo, ukwaso wo wakwiza ha kulemba kuli Zambi, ni ha kutanga Mbimbiliya. Ukwaso ukwo wakwiza kuli asoko ni masepa hamukunda wa zango ni yuma yize mahasa kwalingila.

YIZE YAKWASHILE ATU AMWE KUNYONGONONA

Roberto, wa miaka 58 yamba ngwenyi, “kufuliela muli Zambi muze unapinda ni yikola muchikukwasa kunyongonona, nawa iye makufunga. Lemba kuli Yehova. Mulweze chize unevu. Mwite hanga akwehe spiritu yenyi yisandu. Mwite hanga akwehe tachi ni kutakamisa usoko we ni kukukwasa unyongonone mu yikola ye.

“Chili chipema chinji nyi asoko je makukwasa, nawa kali hamwe ni yena. Matangwa eswe masepa ni asoko kakungusanyika ku telefone ni kunguhula ngwo, ‘Kuchi uli?’ Nakutambula ukwaso wa masepa a ku yihela yalisa. Maliji jo kakungutakamisa chinji, ni kungukwasa kunyongonona.”

Nyi muya ni kumeneka umwe sepa lie yoze unayiji, tala utowezo uze Linda ahanyine: “Mutu yoze unayiji kanazange kuhinduka, keshi kuzanga kuhanjika mashimbu eswe ha musongo wenyi. Kashika, hanjikenu ha yuma yikwo yipema.”

Ni ukwaso wa Zambi, ni utakamiso wa Mbimbiliya, nawa ni ukwaso wa asoko ni masepa azango, mutuhasa kupwa ni shindakenyo ngwetu, mwono uli ulemu, chipwe ngwe tunapinji ni yikola yipi.