Kututuluka ha Chikuma

Kuya ha katalilo wa yikuma

Kulihana Chenu ni Mbunge Yeswe Chikahalise Yehova!

Kulihana Chenu ni Mbunge Yeswe Chikahalise Yehova!

“Atu alihanyine ni mbunge yeswe, kashika mungufumanyisa Yehova.”—AKWA KUYULA 5:2.

MIASO:150, 10

1, 2. (a) Yika Elifaze ni Bilidade ambile hakutwala ku chize Zambi akumona mulimo wetu? (b) Yika Yehova ambile ha chikuma chacho?

HA MIAKA yinji kunyima, malunga atatu kayile ni kuhanjika ni Yombi kavumbi washishika wa Zambi. Umwe wa kuli malunga jacho, Elifaze Ka-Temane, kahulile Yombi yimwe yihula yilemu ngwenyi: ‘Mutu mahasa kufumbula Zambi chimwe chuma? Shina mukwa mana mahasa kufumbula Zambi? Nyi uli mukwa-ululi muchiwahila Mukwa-Ndundo-Jeswe, nyi majila je mapwa a kusamba iye mafumbuka nacho?’ (Yombi 22:​1-3) Elifaze yanyingika pundu ngwenyi yihula yino te kuyishi kumbululo. Lunga mukwo te Bilidade Ka-Shuha, yawezelaho ngwenyi, chapwa chikalu kuli Zambi kumona mutu ngwo kali ni ululi.​—Tanga Yombi 25:4.

Utotombo weswawo tuli nawo, wakatuka kuli Zambi nawa kakumona chize twakuuzachisa

2 Elifaze ni Bilidade kafupile kulingisa Yombi anyonge ngwe mulimo wenyi kuli Yehova te wangwaza. Malunga jacho kazangile hanga Yombi afuliele ngwo kutushi ulemu kumeso ja Zambi, twapwa ngwe ndulu, vuno hanji misangwinya. (Yombi 4:19; 25:⁠6) Shina ayo kambile chocho mumu te kapwa akwa-kulikehesa? (Yombi 22:29) Chili umwenemwene ngwo Yehova kali chitunda wa hashi heswe nawa tuli akehe chinji kulitesa ni iye. Nyi tuli helu lia umwe mulundu hanji mu ndeke ni kunonoka ha kapenda, mutumona ngwetu tuli akehe hanji kutushi ni ulemu. Alioze, shina Yehova che akunyonga hakutwala ku tachi jize twakusa hanga tumuwayile ni kulinga mulimo wa Wanangana? Ka! Mumu Yehova kalwezele Elifaze, Bilidade ni lunga wamuchitatu, Zofare, ngwenyi, ayo te kanahanjika mahuza. Hachino, Zambi yamba ngwenyi, iye te kakuwahilila ni Yombi chocho yamuvuluka ngwo “kavumbi kami.” (Yombi 42:7, 8) Kashika, mutuhasa kupwa ni shindakenyo ngwetu yihenge “mahasa kufumbula Zambi chimwe chuma.”

“YIKA UNAMWEHE?”

3 Mukweze yoze te avuluka ngwo Elihu yapanjika kanawa lusango wa Yombi ni malunga waze atatu. Muze ahwishile kuhanjika, Elihu yahula Yombi hakutwala kuli Yehova ngwenyi: “Nyi uli mukwa ululi, yika unamwehe? Yika anatambula ku kwoko lie?” (Yombi 35:⁠7) Shina Elihu neye kafupile kwamba ngwenyi tachi jize twakusa hanga tuwayile Zambi kujili jangwaza? Ka. Yehova kakakumikine Elihu ngwe chize alingile kuli waze malunga. Elihu kambile yuma yalisa. Iye kambile ngwenyi, Yehova keshi kufupa hanga tumuwayile. Yehova kafupile nichimwe, kanakumbana. Kukushi nichimwe chize mutuhasa kumulingila hanga chimupwise pichi chipwe kumutakamisa. Kwamba umwenemwene, utotombo weswawo tuli nawo Zambi wakutwahawo, nawa kakumona chize twakuuzachisa.

4 Muze mutusolola zango lingunu kuli waze akuwayila Yehova, iye kakumona yitanga yacho ngwe iye tunayilingila. Twakutanga mu Yishima 19:17 ngwo: “Mukwa kwivwila keke yiswale kakuhana kuli Yehova; chitanga chenyi chipema mamukundululacho.” Yehova kakumona shimbu lieswe muze twakusolola keke kuli akwetu. Nawa chipwe ngwe iye kali Sakatanga wa malilu ni hashi, nihindu Yehova kakumona yitanga yacho ngwe mbwezo, yize iye akufunyisa ni yawana yinji yipema. Mwana wa Zambi, Yesu, kashindakenyene maliji jacho.​​—⁠Tanga Luka 14:​13, 14.

5 Ku shakulu, Yehova kasanyikine profeta Izaia hanga amumanyineko ni kumulingila mujila yalipwila. (Izaia 6:​8-10) Izaia ni zango lieswe yatayiza ni kwamba ngwenyi, “Yami uno, ngutume kama yami!” Ni musono nawa, Yehova kakuhana uhashi kuli atu ashishika hanga alinge mulimo wenyi. Tununu a tuvumbi twa Yehova kanasolola ngwo, kali ni manyonga ngwe a Izaia. Ayo ni zango lieswe kakulihana hanga alingile Yehova mu majila ni yihela yalisa ni kukumba yipikalo ku mwono wo. Alioze umwe mahasa kulihula ngwenyi: ‘Nakuwahilila kulihana ni kulinga mulimo wa Yehova, alioze yize mungumulingila, shina muyipwa ni ulemu? Ngulihane, chalihanyine, shina Yehova kechi kusa shindakenyo hanga mulimo wenyi ulingiwe?’ Kutala hi unanyongo kama chocho? Tuhengwolenu yuma yize yalingiwile kuli tuvumbi aali a Yehova kushakulu, Debola ni Mbarake. Yino muyitukwasa kukumbulula yihula yacho.

ZAMBI KAKUHANA HAMU KULI WAZE ALI NI WOMA

6 Mbarake kapwile umwe kajita Ka-Izalele, alioze Debola te Ka-profeta wa pwo. Ha miaka 20, A-Izalele kapwile ni ‘kwaapinjisa’ chinji kuli Ka-Kanana yoze te avuluka ngwo Jabini. Tujita twa Jabini kapwile yingalwe nawa yilianyi, kashika A-Izalele waze apwile no hakamwihi te akwivwa woma ni kuhichika mazuwo jo. Tujita twa Jabini kapwile ni matemba a jita 900, waze te akwete yikwakwa, alioze A-Izalele kakapwile ni mata waze te masa no jita hanga alilamwine.​​—⁠Akwa Kuyula 4:​1-3, 13; 5:​6-8. * (Tala maliji mushi lia lifwo.)

7 Kutesa ni tujita twa Jabini, A-Izalele kapwile ni kusoloka ngwe alelu nawa ashi kukumba. Alioze Yehova yasongwela Mbarake kupalikila muli Debola profeta wa pwo ngwenyi: “Yako ukakungulule malunga je ku mulundu wa Tabore, ukasakule kumi lia tununu (10,000) aku minyachi ya Napatali ni ya Zapulone. Ami mungukoka Sisera kapitau wa tujita twa Jabini akatakane ni yena ku lwiji Kishone hamwe ni matemba jenyi ni tujita twenyi, mba mungumukunjika mu kwoko lie.”​​—⁠Akwa Kuyula 4:​4-7.

8 Muze alwezele atu hakutwala ku chikuma chacho, chocho yakungulula malunga 10,000 ku Mulundu wa Tabore. Hachino, Mbarake ni atu jenyi yaya ni kwasa jita ni akwa-kole jo ku chihela chize te avuluka ngwo Tanaka. (Tanga Akwa Kuyula 4:​14-16.) Shina Yehova kakwashile A-Izalele? Mba. Mumu susumuku yikuputuka kunoka vula wa chiwe, chocho mu chihela muze te anashila jita yimuzala too ni malowa. Chino chakwashile chinji A-Izalele. Mbarake yahanga tujita twa Sisera ha tando 24 a kilometro ndo ku Harosete. Sisera muze te anachina, temba lienyi lia jita yilisakaminya mu malowa. Iye yatuhukamo, chocho yachinyina hashi ndo ku Zananime, kota hakamwihi ni Kendeshe. Koko, Sisera yaya ni kuswama mu mbalaka ya pwo yoze te avuluka ngwo Jaele. Sisera te kanahongo chinji chocho yapomba. Muze te anapombo, Jaele ni hamu lieswe yamushiha. (Akwa Kuyula 4:​17-21) Hachino, Yehova yakwasa A-Izalele kukumba akwa-kole jo! * (Tala maliji mushi lia lifwo.)

MANYONGA ALISA HAKUTWALA KU MULIMO WAKULIHANA

9 Mutulilongesa chinji yuma yize yili mu mukanda wa Akwa Kuyula kapitulu 4 ha kutanga kapitulu yoze masulaho. Mukanda wa Akwa Kuyula 5:​20, 21, unatulweze ngwo: “Jita yakatukile mwilu, chipwe ­matongonoshi mu majila jo ashile jita ni Sisera. Mba muhwiji wa Kishone waahungumwine.” Shina chino chinalumbunuka ngwo angelo kakwashile A-Izalele ha mashimbu waze te anase jita, nyi kwanokene wika vula wa chiwe? Mbimbiliya kuyishi kuhanjika nichimwe ha chikuma chacho. Alioze mutuhasa kunyingika ngwetu, Yehova kanakalamwina atu jenyi ha kunokesa vula munji wa chiwe mu chihela chacho, hanga matemba a jita 900 ahone kwenda kanawa. Mu mukanda wa Akwa Kuyula 4:​14, 15, twakutangamo yisuho yitatu ngwo, kukumba cha A-Izalele chahalishile Yehova. Hakachi ka A-Izalele 10,000 waze alihanyine-ene kukushi niumwe yoze te matambula uhenya wa kukumba chacho.

10 Haliapwila tuhengwolenu chimwe chuma chilemu chinji. Muze A-Izalele te hakumba jita, Debola ni Mbarake yemba mwaso wa kuhalisa nawo Yehova. Ayo yemba ngwo: “Mwe mungelo wa Yehova ngwenyi, Shinga A-Meroze, akwa kutwamako akaashinge ni shingo lisasu, mumu kejile nikukwasa Yehova. Kejile nikukwasa Yehova kulimika ni akwa ndundo.”​​—⁠Akwa Kuyula 5:⁠23.

11 A-Meroze te yika? Kutwayinyingikine kanawa. Alioze shingo lize asele hali A-Meroze lia manunukine kanawa, yeyize kuma atu kanyingikine kuze yapwile. A-Meroze kota te mbonge yize atu jako kakalihanyine hanga aye ku jita hamwe ni Mbarake. Kukatuka hazehene atu 10,000 alihanyine hanga ase jita ni A-Kanana, atu aku A-Meroze no kota kevwile mutambi wacho hakutwala kuli waze te malihana. Hanji A-Meroze, kota yapwile mbonge yize Sisera apalikilemo muze te anachina hanga alilamwine ku moko ja Mbarake. Kota atu amu A-Meroze kapwile ni uhashi wakukwata Sisera, alioze kakachilingile. Achinyonga ayo kanamono kajita chilianyi kanapalika mu mbonge yo hanga alamwine mwono wenyi! Ayo kachi kalingile chimwe chuma hanga akwase upale wa Yehova. Nyi che alingile, kachi Yehova kaawahishile. Alioze muze apwile ni uhashi wakulingila Yehova chimwe chuma, ayo kakachilingile. Chino chinasolola ngwo atu amu A-Meroze te kalisa chinji ni Jaele, yoze walingile chimwe ni hamu lieswe.​—Akwa Kuyula 5:24-27.

Tunafupiwa kululieka kanawa manyonga jetu hakutwala ku kulingila Zambi

12 Mu mukanda wa Akwa Kuyula 5:​9, 10, tunawanemo ngwo nyonga lia akwa-kulihana 10,000 lialisele chinji ni lia atu waze kakalihanyine-ene. Debola ni Mbarake kahalishile “akapitau A-Izalele, mumu alihanyine ni mbunge yeswe hakachi ka atu.” Ayo kalisele chinji ni ‘akwa-kwendela ha yimbulu atoma,’ waze te akunyonga ngwo kali alemu kuhiana waze te akulinga mulimo wakulihana. Atu jacho kanaasolola ngwo te ‘kakutwama ha makupu,’ nawa te ‘kakwendela hashi mu majila,’ ni kuwahilila ni mwono upema. Ayo kalisele ni waze alihanyine ni mbunge yeswe hanga aye ni Mbarake ku jita, ku milundu ya mawe ya Tabore ni mu nganga ya Kishone. Waze te akuzanga mwono upema yaamba ngwo: “Ambululenu!” Ayo katambile kusa shindakenyo ni kunyonga kanawa ha uhashi uze ahonene ha kulihana mu mulimo wa Yehova. Ni musono nawa, twatamba kuhengwola kanawa manyonga jetu hakutwala ku mulimo wa Zambi.

13 Atu 10,000 waze alihanyine kapwile ni uhashi wakumona ene chize Yehova apwa Mwata wa Hashi Heswe. Ayo te mahasa kulweza akwo yize yalingiwileko muze mahanjika hakutwala ku “kukumba cha Yehova.” (Akwa Kuyula 5:11) Alioze, minyachi ya Rupene, Ndane ni Ashe kapwile ni kulihulikila wika ku kufupa upite, ngwe kupita yimuna, kulinga ma ulungu ni kulinga ma zuzu, chakuhona kulinga mulimo wa Yehova. (Akwa Kuyula 5:​15-17) Chipwe chocho, minyachi yeswe kuyakapwile ni nyonga liakufupa wika upite. Minyachi ya Zapulone ni Napatali, ayo “kanjilile mu utoji ndo ku kufwa” hanga akwase Debola ni Mbarake. (Akwa Kuyula 5:18) Mutuhasa kulilongesa fumbo lilemu ha manyonga wano alisa hakutwala ku mulimo wakulihana.

‘HALISA YEHOVA’

14 Musono, kutushi kwasa jita mba tukwase wata wa Yehova. Alioze, twakusolola ukwaso wetu ha kwambujola sango lipema ni hamu hamwe ni zango. Kuhiana ku mashimbu akunyima, haliapwila akwa-kulihana-ene kanafupiwa chinji mu mulimo wa Yehova. Mandumbu, mapangi ni akweze anji kanalihane-ene mu milimo yeka ni yeka ya shimbu lieswe. Chakutalilaho, anji kanalingi mulimo wa upionelu, kukalakala ku Mbetele, kutunga Mazuwo a Wanangana, ni waze akulihana hanga akalakale ha kukunguluka cha mbonge ni cha mambonge. Makulwana amwe kakukalakala mu Yipatulo yize yakutala yuma ya Shipitali, akwo kakululieka kukunguluka cha mambonge. Mutuhasa kupwa ni shindakenyo ngwetu, Yehova kakuwahilila chinji muze twakulihana ni mbunge yeswe hanga tumulingile mulimo weswawo. Nawa iye kechi keza kavulama tachi jize twakusa hanga tumulingile.​—A-Hepreu 6:10.

Shimbu kanda uchikwata chiyulo, nyonga chize muchikwata ku mwono wa asoko je ni chikungulwila (Tala paragrafu 15)

15 Tunafupiwa kululieka kanawa manyonga jetu hakutwala ku mulimo wa akwa-kulihana-ene. Mutuhasa kulihula ngwetu: ‘Shina ngunechela wika akwetu hanga akalakale chinji? Kutala nakulihulikila wika ku kufupa mbongo, kuhiana kulingila Yehova? Nyi hanji nakwimbulula ufulielo ni hamu lia Mbarake, Debola, Jaele ni atu 10,000 waze alihanyine-ene ha kuzachisa yeswayo ngulinayo hanga ngulingile Yehova? Shina ngunanyongo kuya ku mbonge hanji chifuchi cheka hanga ngufupe mbongo jinji ni kupwa ni mwono upema? Nyi chenacho, kutala nakulemba kuli Yehova hakutwala ku chize kututuluka chacho muchitwa kuli asoko jami ni chikungulwila?’ * (Tala maliji mushi lia lifwo.)

16 Yehova kakutwaha ulemu unji hakutwita hanga tukwase wata wenyi. Kukatuka ha mashimbu ja Alama ni Eva, Ndiapu nihindu kakuzanga hanga atu apwe sali lienyi ha kulimika ni Yehova. Alioze muze mutukwasa wata wa Yehova, mutusolola kuli Satana sali lize tuli. Ufulielo ni ushishiko wetu yakutulingisa hanga tulihane mu mulimo wa Yehova, nawa chino chakumuvwisa kuwaha. (Yishima 23:​15, 16) Zambi yetu mahasa kuzachisa ukwaso uze twakuhana ni ushishiko weswe hamwe ni kwononoka chetu hanga akumbulule luchoko wa Satana. (Yishima 27:11) Kwononoka chetu che chuma chilemu chize mutuhasa kuhana kuli Yehova. Chino chakumuvwisa kuwaha chinji.

16. Chipwe ngwe Yehova kakwete yuma yeswe, alioze yika mutuhasa kumwaha?

17 Kwasala hakehe atu eswe hano hashi makazanga wika kukwasa wata wa Yehova kuhiana weswawo. Tunashimbwila tangwa liacho ni chiseke cheswe! Twakwivwa ngwe Debola ni Mbarake, embile ngwo: “Yehova, chocho akafwe akwa kole je eswe, alioze masepa je akapwe ngwe tangwa muze mulivumbuka ni tachi jalio.” (Akwa Kuyula 5:31) Yino ye muyikalingiwa muze Yehova makanongesa yuma yeswe yipi ya hano hashi ha Satana. Muze jita ya Armagedone muyiputuka, Yehova kechi kafupa nawa atu alihane hanga anongese akwa-kole jenyi. Ha shimbu liacho, ‘mutukamana’ wika ni ‘kutala ulamwino wa kuli Yehova.’ (2 Sango ja Mianangana 20:17) Kashika, haliapwila tuli ni uhashi unene wa kukwasa wata wa Yehova ni hamu hamwe ni zango.

18 Debola ni Mbarake kaputukile kwimba mwaso wo wa kukumba ha kuhalisa Yehova, hi atu ko. Ayo yemba ngwo: “Mumu atu alihanyine ni mbunge yeswe, kashika mutufumanyisa Yehova.” (Akwa Kuyula 5:​1, 2) Chizechene nawa, muze mutulingila Yehova mu mutapu weswawo, akwetu no mahasa kupwa ni hamu lia ‘kufumanyisa Yehova!’

^ cin. 6 Chikwakwa chapwa ngwe umwe katana musuku wambuka, kanji-kanji kapwa wakukoneka ku songo. Yikwakwa kapwile ni kuyisa ku matemba a jita, kota te kakuyisa kuyendelo ya matemba. Matemba jacho te kakwonona yuma yinji mu chihela muze anapalikila.

^ cin. 8 Muhasa kutanga sango jinji hakutwala ku yuma yacho ya kukomwesa mu Kaposhi wa Kutalila wa 1 Agosto 2015, mafwo 12-15.

^ cin. 15 Tala mutwe wakwamba ngwo, “Yipikalo Hakutwala ku Mbongo” ha Kaposhi wa Kutalila wa 1 Julho 2015.