Kututuluka ha Chikuma

Kuya ha katalilo wa yikuma

Lemesa chawana che chakusakula chipi ni chipema

Lemesa chawana che chakusakula chipi ni chipema

Kuze kuli spiritu ya Yehova, kuzekwene kuchili kutusuka.’—2 A-KORINDU 3:17.

MIASO: 40, 54

1, 2. (a) Manyonga aka alisa waze atu atwete hakutwala ku chawana chakusakula chipi ni chipema? (b) Yika Mbimbiliya yakutulongesa hakutwala ku chawana cha kusakula chipi ni chipema, nawa yihula yika mutushimutwina?

UMWE pwo muze te anazange kusakula yimwe ku mwono wenyi, yalweza sepa lienyi ngwenyi: “Kanda ungulweza hanga ngunyonge yize mungulinga, alioze ngulweze wika yize natamba kulinga. Chino muchipwa chashi kuli yami.” Pwo yono kazangile hanga amulweze yize atamba kulinga, chakuhona kuzachisa chawana chenyi chakusakula chipi ni chipema, chize amwehele kuli Sakatanga wenyi. Nyi yena yika mulinga? Wakuzanga kukwata yiyulo yena mwene, nyi wakuzanga hanga akwenu akukwachile yiyulo? Kuchi wakunyonga ha chawana che chakusakula chipi ni chipema?

2 Atu kakwete manyonga alisa hakutwala ku chawana chakusakula chipi ni chipema. Amwe kakwamba ngwo, chawana chakusakula chipi ni chipema kuchatwamineko mumu Zambi hanatesa kulu yeswe yize mutulinga ku mwono wetu. Akwo ngwo, mutuhasa kupwa wika ni chawana chakusakula chipi ni chipema nyi tuli ni utuswilo ungunu. Alioze, Mbimbiliya yakulongesa ngwo katutangile ni uhashi hamwe ni utuswilo uze wakutukwasa hanga tukwate yiyulo ya mana ku mwono wetu. (Tanga Yoshua 24:15.) Nawa mu Mbimbiliya muli makumbululo a yihula yino: “Shina chawana chetu chakusakula chipi ni chipema chili mushi lia shimbi? Kuchi twatamba kuzachisa utuswilo uze tukwete hanga tukwate yiyulo? Shina yiyulo yetu yakusolola ngwo twakuzanga chinji Yehova? Kuchi mutuhasa kusolola ngwetu twakuvumbika yiyulo ya akwetu?

YIKA MUTUHASA KULILONGESA KULI YEHOVA NI YESU?

3. Kuchi Yehova akuzachisa utuswilo wenyi uze kushi mushi lia shimbi?

3 Utuswilo uze Yehova akwete kuwatwamine mushi lia shimbi, kashika mutuhasa kulilongesa chize iye akuzachisa utuswilo wacho. Chakutalilaho, Yehova kasakwile vungu lia A-Izalele hanga apwe atu jenyi, akahiane “mavungu eswe ali hashi.” (Shimbi Yamuchiali 7:6-8) Yehova kapwile ni chiteli cha kwaasakula. Mumu kazangile kumanununa chilakenyo chize alingile kuli sepa lienyi Apalahama. (Uputukilo 22:15-18) Chikwo nawa, Yehova mashimbu eswe kakuzachisa ni zango hamwe ni ululi utuswilo wenyi. Mutuhasa kuchimona ha chize te akufumba A-Izalele muze te akwehuka shimbi jenyi. Muze ayo te akulikonyeka ni mbunge yeswe ha yize te akulinga, Yehova te kakwasolwela zango ni keke. Iye yamba ngwenyi: “Mungukawuka kukokoloka cho; mungukaazanga liakulu, mumu utenu wami hiwatewuluka kuli ayo.” (Hozeia 14:4) Yehova hanase chilweza chipema hakuzachisa utuswilo wenyi!

Muze te kanda eza hano hashi, Yesu yanunga ni kushishika kuli Zambi, chakuhona kulichinga ha utanguke wa Satana

4, 5. (a) Iya Zambi ahanyine chitangu chawana chakusakula chipi ni chipema, nawa kuchi iye achizachishile? (b) Chihula chika twatamba kulihula?

4 Yehova kasakwile kutanga angelo ni atu ni kwaaha chawana chakusakula chipi ni chipema. Chitangiwa chitangu cha Yehova kali Yesu. Aye kamutangile ku chifwa chenyi ni kumwaha chawana chakusakula chipi ni chipema. (A-Kolosu 1:15) Kuchi Yesu azachishile utuswilo wacho? Muze te kanda eza hano hashi, Yesu yanunga ni kushishika kuli Zambi, chakuhona kulichinga ha utanguke wa Satana. Muze Yesu ejile hano hashi, aye yasakula kwehuka yeseko ya Satana. (Mateu 4:10) Hachino, ha ufuku uze te kanda achifwa, Yesu yalweza Tato ngwenyi, aye kazangile kulinga upale Wenyi. Yamba ngwenyi: “Tata, nyi unapale, chiza kama musenge uno kuli yami, hindu upale we ulingiwe, hi upale wa yami ko.” (Luka 22:42) Shina mutuhasa kwimbulula Yesu, ni kuzachisa chawana chetu chakusakula chipi ni chipema hanga tuhalise Yehova ni kulinga upale wenyi?

5 Chochene, mutuhasa kwimbulula Yesu mumu ni yetu katutangile ku chifwa cha Zambi. (Uputukilo 1:26) Chipwe chocho, kutushi ni utuswilo ungunu ngwe uze Yehova akwete. Liji lia Zambi linambe ngwo, Yehova hanase shimbi ha utuswilo wetu, nawa kanashimbwila hanga tutayize shimbi jacho. Chakutalilaho, mu usoko mapwo katamba kuzeyela malunga jo nawa ana katamba kwononokena yisemi jo. (A-Efwesu 5:22; 6:1) Kuchi shimbi jacho jakutukwata ha chize twakuzachisa chawana chetu chakusakula chipi ni chipema? Kumbululo lia chihula chino, mulihasa kutukwasa kupwa ni mwono upema kulutwe lia matangwa.

KUZACHISA KANAWA NI CHIPI CHAWANA CHAKUSAKULA CHIPI NI CHIPEMA

6. Hana chilweza chize chinasolola ulemu wa mumu liaka utuswilo wetu uli mushi lia shimbi.

6 Shina utuswilo uze uli mushi lia shimbi muuhasa kupwa wamwenemwene? Mba, muuhasa kupwa! Mumu liaka? Mumu shimbi mujihasa kutufunga. Chakutalilaho, achinyonga ngwe unazange kwendesa mashinyi ni kuya ku mbonge yize yatwama kusuku. Alioze jila yacho kuyishi ni shimbi ja mu tapalo, mutu mweswe mahasa kusakula chize mendesa ni sali lieswalio mazanga kwendesela. Shina kumwivwa kanawa kwendesa mashinyi mu tapalo liacho? Kwamba umwenemwene, ka. Kunafupiwa shimbi ha yuma yeswe twakulinga mba tuwahilile ni yiwape yize yakwiza ku utuswilo wamwenemwene. Kashika, tuhengulenu yimwe yilweza ya Mbimbiliya yize muyitukwasa kunyingika chize twakuyuka ha shimbi jize Yehova hanase.

7. (a) Kulisa chika chapwile hakachi ka Alama ni tushitu? (b) Lumbununa mutapu uze Alama azachishilemo chawana chenyi chakusakula chipi ni chipema.

7 Muze Yehova atangile mutu mutangu, Alama, yamwaha chawana chochene ahanyine kuli angelo, chawana cha kusakula chipi ni chipema. Alioze Zambi kakahanyine chawana chacho kuli tushitu. Kuchi Alama azachishile chawana chenyi chakusakula chipi ni chipema mu jila yize yalita? Alama kanakawahilila chinji ni chiteli chakuluka tushitu majina. Chocho, Zambi “yaaneha kuli mwe mutu akamone chize maaluka.” Muze Alama hamona kanawa kashitu ni kashitu, aye yaaluka majina waze alita ni kashitu mweswe. Yehova kakalumwine majina waze Alama anakasakula. Alioze “lieswalio mutu alukile kashitu ni kashitu, lienalio jina lienyi.”—Uputukilo 2:19.

8. Kuchi Alama azachishile chipi chawana chenyi chakusakula chipi ni chipema, nawa yika yalingiwileko?

8 Yehova kahanyine Alama chiteli cha kululieka hashi hanga hapwe paraisu, ha kumwamba ngwenyi: “Semenu nukaliokese, nukazalise hashi, ni kuyulaho. Nukapwe ni chiyulo helu lia yishi a mu kalunga-lwiji, ni helu lia tujila a mwilu, ni helu lia tushitu eswe akwenda hashi.” (Uputukilo 1:28) Alioze Alama yasakula kulia ku muhuko wakukanjisa, ha kulinga chino, aye kalengulwile shimbi jize Yehova asele. Atu kakumona lamba ha miaka yeswayi, mumu Alama kakazachishile kanawa chawana chenyi chakusakula chipi ni chipema. (A-Roma 5:12) Tutalenu lamba lize liakwiza mumu lia chiyulo chize Alama akwachile. Chino muchitukwasa hanga tuzachise kanawa utuswilo uze tukwete ni kutayiza shimbi jize Yehova hanatusela.

A-Izalele kasakwile kupwa atu ja Zambi ni kutayiza shimbi jize Zambi asele

9. Kusakula chika Yehova ahanyine kuli atu jenyi A-Izalele, nawa chilakenyo chika ayo alingile?

9 Atu eswe hanahingi uhenge ni kufwa kuli Alama ni Eva. Chipwe chocho, tuli ni ulite wa kuzachisa chawana chetu chakusakula chipi ni chipema. Mutuhasa kuchimona mu mutapu uze Zambi apwile ni kufungilamo vungu lia A-Izalele. Yehova keehele uhashi wakusakula kupwa atu jenyi hanji ka. (Kutuhuka 19:3-6) Alioze vungu lia A-Izalele yilisakula kupwa atu ja Zambi ni kutayiza shimbi jize Zambi asele. Ayo yamba ngwo: ‘Yuma yeswe hamba Yehova, mutukayilinga.’ (Kutuhuka 19:8) Chaluyinda, kulutwe ayo yasakula kwehuka chilakenyo cho chize alingile kuli Yehova. Mutuhasa kuwana longeso lilemu ha chilweza chino. Kashika tulemesenu chawana chetu chakusakula chipi ni chipema ni kununga kukundama kuli Yehova ni kwononokena shimbi jenyi.—1 A-Korindu 10:11.

10. Yilweza yika yili mu A-Hepreu kapitulu 11, yize yinasolola ngwo atu akwa-shili mahasa kuzachisa chawana cho chakusakula chipi ni chipema hanga ahalise Zambi? (Tala chizulie ha uputukilo.)

10 Mu A-Hepreu kapitulu 11, tunawanemo majina 16 amalunga ni mapwo waze asakwile kuvumbika shimbi jize Yehova hanase. Hachino, ayo yatambula yiwape yinji ni kutalatala chingunu cha kulutwe lia matangwa. Chakutalilaho, Noa kapwile ni ufulielo ukolo, chocho yasakula kwononokena shimbi ja Zambi ha kutunga ulungu hanga alamwine asoko jenyi ni minyachi yikwo yize yasulileho. (A-Hepreu 11:7) Ni zango lieswe Apalahama ni Sara yononokena Zambi ni kuya ku chifuchi chize Iye aalakenyene kwaaha. Chipwe ngwe kapwile ni uhashi ‘wakuhiluka’ ku mbonge ya Ure, nihindu ayo yalihulikila ha yilakenyo ya Zambi ya kulutwe lia matangwa. Mbimbiliya yinambe ngwo, ayo kapwile ni usona wa “chifuchi chimwe chahiana.” (A-Hepreu 11:8, 13, 15, 16) Mose kalitunyine upite wa mu Engitu ni kusakula ‘kumona lamba hamwe ni atu a Zambi, kakatongwele kuwaha cha shili ha shimbu likepe.’ (A-Hepreu 11:24-26) Kashika, twimbululenu ufulielo wa malunga ni mapwo wano ni kuwahilila ni chawana chetu chakusakula chipi ni chipema, ha kuchizachisa hanga tulinge upale wa Zambi.

11. (a) Chiwape chika chinene cha nyonga liakusakula chipi ni chipema? (b) Yika yakukwasa hanga uzachise chawana che chakusakula chipi ni chipema mu jila yize yalita?

11 Muchihasa kusoloka chashi kupwa ni yoze matukwachila yiyulo, alioze, nyi chino muchilingiwa kutushi kuhasa kuzachisa chimwe chiwape chinene cha nyonga liakusakula chipi ni chipema. Chiwape chika chenacho? Mbimbiliya yinalumbununa mu Shimbi Yamuchiali 30:19, 20. (Tanga.) Mu versu 19, twakutanga ngwo Zambi kahanyine A-Izalele uhashi wakusakula. Mu versu 20, tunawanemo ngwo Yehova kaahele uhashi hanga asolole zango lize te akwete hali iye. Ni yetu nawa mutuhasa kusakula kuwayila Yehova. Nawa yetu wika tuli ni uhashi wakuzachisa chawana chetu cha kusakula chipi ni chipema hanga tuhalise Yehova ni kusolola zango lize tukwete hali iye!

KANDA UKISA CHAWANA CHE CHAKUSAKULA CHIPI NI CHIPEMA

12. Yika kutwatambile kulinga ni chawana chetu chakusakula chipi ni chipema?

12 Achinyonga ngwe wahana chimwe chawana chipema kuli sepa lie. Kuchi mwivwa nyi muwana hanachimbila hanji kanachizachisa hanga alinge akwo upi? Muwivwa chinyengo chinji. Yehova hanatwehe chawana chakusakula chipi ni chipema. Kashika, kakwivwa chinyengo muze akumona atu mazachisa chipi chawana cho chakusakula chipi ni chipema, ha kusakula kulinga yuma yipi, hanji kumwesa akwo lamba. Mbimbiliya yinambe ngwo, “ha matangwa a kusula,” atu kumakapwa “akwa kaleleso.” (2 Timoteu 3:1, 2) Hachino, kuchi mutuhasa kusolola ngwetu, twakusakwilila Yehova ha chawana chilemu chize hanatwehe? Kuchi mutuhasa kwehuka kuzachisa chipi chawana chacho?

13. Yika muyitukwasa kwehuka kuzachisa chipi utuswilo wetu wa Ukristu?

13 Yetweswe tuli ni ulite wakusakula masepa, mazalo, chize mutululieka mujimba wetu, ni yize mutulinga ku mwono wetu hanji kuheha. Kashika, kanda tuzachisa utuswilo wetu ngwe jila yakusakwilamo kulinga yuma yize Zambi keshi kuzanga hanji kukaula yitanga ya hano hashi. (Tanga 1 Petulu 2:16.) Shimbu tuzachise utuswilo wetu hanga tulinge yuma yipi, twatamba kuuzachisa hanga tulinge “yuma yeswe ha uhenya wa Zambi.”—1 A-Korindu 10:31; A-Ngalashia 5:13.

14. Mumu liaka twatamba kufuliela muli Yehova muze mutuzachisa chawana chetu chakusakula chipi ni chipema?

14 Yehova ngwenyi: “Yami Yehova nguli Zambi yenu, yoze wakunulongesa hanga nukalumbunuke, Yoze wakunusongwela mu jila yize chanutamba kuya.” (Izaia 48:17) Twatamba kufuliela muli Yehova ni kutayiza shimbi jize iye hanase hanga tuhase kusakula kulinga yuma yipema. Ni kulikehesa cheswe twakutayiza ngwetu, “jila ya mutu kuyapwile ya kuli iye mwene; kuchatwamine muli mukwa kwenda kusongwela mashimbo jenyi.” (Jeremia 10:23) Alama hamwe ni A-Izalele waze kakashishikile, ayo kasakwile kwehuka shimbi jize te Yehova hanase, hachino, yalifuliela ene. Haliapwila mutuhengwola yilweza yo yipi. Yino muyitukwasa kunyingika ngwetu shimbu tufuliele muli yetwene, ‘tufulielenu muli Yehova ni mbunge yetu yeswe.’—Yishima 3:5.

LEMESA CHAWANA CHA AKWENU CHAKUSAKULA CHIPI NI CHIPEMA

15. Yika twalilongesa ha shimbi yili ha A-Ngalashia 6:5?

15 Twatamba nawa kulemesa utuswilo wa akwetu ha kukwata yiyulo ku mwono wo. Mumu liaka? Amu yetweswe tukwete chawana chakusakula chipi ni chipema, kashika akwa-Kristu aali keshi kuhasa kukwata mashimbu eswe yiyulo yalifwa ha chikuma chimuwika. Chino chinachingi kukwata yiyulo hakutwala ku yitanga yetu ni uwayilo wetu. Twiwulukenu shimbi yili ha A-Ngalashia 6:5. (Tanga.) Nyi mutunyingika ngwetu mukwa-Kristu mweswe kali ni chiteli ha yiyulo yenyi mwene, chino muchitukwasa hanga tulemese utuswilo wa akwetu ha kuzachisa chawana cho chakusakula chipi ni chipema.

Mutuhasa kukwata yiyulo ku mwono wetu chakuhona kushinjila akwetu hanga no akwate yiyulo yoyene (Tala paragrafu 15)

16, 17. (a) Kuchi chawana chakusakula chipi ni chipema chanehene mulonga mu Korindu? (b) Kuchi Paulu akwashile akwa-Kristu jacho, nawa yika twalilongesaho?

16 Tuhengwolenu chimwe chilweza cha Mbimbiliya chize chinasolola mumu liaka twatamba kulemesa chawana chakusakula chipi ni chipema cha mandumbu jetu. Akwa-Kristu mu chikungulwila cha A-Korindu te kakulilamikiza hakutwala ku kulia yifwo yize te akulambula ku mahamba, alioze maya ni kuyilanjisa ha chitanda. Shimbi yipema ya mbunge ya akwa-Kristu amwe te yakwaalingisa hanga alie yifwo yacho, mumu te kananyingika ngwo mahamba yuma yamokomoko. Alioze waze apwile ni kukombelela mahamba jacho shimbu kanda apwa akwa-Kristu, te kakunyonga ngwo kulia yifwo yacho chili ngwe kuwayila mahamba. (1 A-Korindu 8:4, 7) Uno wapwile mulonga unene uze te muhasa kuhandununa chikungulwila. Kuchi Paulu akwashile akwa-Kristu hanga ahwise mulonga wacho?

17 Chitangu, Paulu yewulula yizavu yeswe yaali ngwenyi, kulia te kuchishi kukolesa uwayilo wo kuli Zambi. (1 A-Korindu 8:8) Kusulaho, Paulu yaatoweza hanga achine kwecha ‘ndako yo ya kusakula,’ yilemeke shimbi yipema ya mbunge ya waze te akwete ulelu. (1 A-Korindu 8:9) Kulutwe, yalweza waze te akwete shimbi yipema ya mbunge yilelu, hanga achine kusambisa akwo waze te akusakula kulia yifwo yacho. (1 A-Korindu 10:25, 29, 30) Kashika ha chikuma chakutwala ku uwayilo, mukwa-Kristu mweswe katamba kukwata chiyulo chenyi mwene. Shina kutwatambile nawa kulemesa utuswilo wa mandumbu jetu ha kukwata yiyulo ku mwono wo chipwe ha yuma yikehe-yikehe?—1 A-Korindu 10:32, 33.

18. Kuchi musolola ngwe wa kulemesa chawana che chakusakula chipi ni chipema?

18 Yehova hanatwehe yetweswe chawana chakusakula chipi ni chipema, chino chakutwaha utuswilo wamwenemwene. (2 A-Korindu 3:17) Twakulemesa chawana chino, mumu chakutukwasa kukwata yiyulo ni kusolola zango lize tukwete hali Yehova. Kashika, tunungenu ni kusakula kulinga yize muyihalisa Yehova, ni kuvumbika ulite wa akwetu wa kusakula mutapu uze mazachishilamo chawana chino chilemu.